Астана Медициналық Университеті АҚ Гистология, цитология және эмбриология

жұмысы
Тақырыбы:
Орындаған: Бақтыгереева К.

Астана 2014ж
Жасқа және орналасуына байланысты терінің ерекшеліктері.

Пайдаланған әдебиет.

әр түрлі қызмет атқарады. Ішкі мүшелерді сыртқы ортаның механикалық әсерінен

(соғылудан, жарақаттанудан) қорғайды. Тері микробтарды, еріген улы және зиянды заттарды өткізбей қорғаныштық қызмет атқарады.

қабаты - эпидермис (лат. ері - сырты, үсті, derma - тері),
2)ортаңғы қабаты - нағыз тері(дерма),
3)ішкі

қабаты - шелді қабаты деп аталады.

Оның қалыңдығы атқаратын қызметіне сәйкес түрліше болады.Үнемі механикалық күш түсетін жерлерде (алақанда,

табанда) эпидермис едәуір қалың (0,5-2,3 мм). Көкіректе, құрсақта, санда, білекте, мойында эпидермис қабатының
қалыңдығы 0,02—0,05 мм-ден
аспайды.

сыртқы қабатын -емізікшелі (сосочковый), ішкі жағын - торлы (сетчатый) қабат дейді. Дерманың емізікшелі

қабаты тығыз талшықты дәнекер ұлпадан тұрады. Бұл қабатта қантамырлары, лимф тамырлары, жүйке талшықтары өте жиі орналасқан.

болады. Мұнда жиналған майлы заттарды ағза қажет кезінде пайдаланады. Терінің

бұл қабаты ағзаны суықтан және сыртқы ортаның механикалық әсерлерінен қорғайды. 

қорғайды);
терморегуляторлық (тер булану және жылу бөлінудің әсерінен);
Су тұз алмасу  (терлеудің әсерімен);
экскреторлық (тұздардың,

дәрілердің термен шығуы);
эндокриндік және метаболитикалық (синтез және D витаминінің, кейбір гормондардың жиналуы);
Рецепторлық қызмет (көптеген жүйке талшықтары);
Иммунндық қызмет.

күйде және жәй байланысқан. Бұндай эпидермистің құрылымы оған нәзіктік пен

қызғылт түс береді.
Ересек тері екі қабаттан тұрады: емізікті және торлы. Олардың құрамына коллагендік, эластикалық және аргирофильді талшықтар кіреді. Дермада байланыстырушы жасушалық ұлпалар бар: гистоциттер, фибробласттар, моноциттер, ретикулоциттер. Талшықтар және жасушалар аморфтық заттармен байланысқан.
Егерде ересек адамның терісінде талшықтар басым болса, нәрестелерде жасушалық элеметтер басым және аморфтық зат едәуір көп.
Коллагендік, эластикалық және аргирофильдік талшықтар балаларда жұқа, нәзік болып келеді.
Нәресте мен емшектік сәбилерде шелді қабат жақсы дамыған, оның массасы ересектерден бес есе көп.
Қалыпты тер бөліну он торт немесе он бес жасқа келгенде дамиды. Апокриндік бездер жыныстық жетілу кезінде белсенді жұмыс жасай бастайды.
Нәрестелерде оттегіні сіңіру және көмірқышқыл газын шығару белсенді жүреді.
Өскен сайын тері өзгере береді. Жеті немесе сегіз жас аралығында тері ересек теріге ұқсай бастайды. Эпидермис пен дерманың байланысы көбейеді, үлкейеді.

жоғалады; тері сұрғылт боз түске енеді.
Тері салбырыңқы, қатпарлы болады, әжім

түседі,. Бұл атрофикалық процесстер әсерінен болады, дерманың эластикалық талшықтарында болады.
Терінің беткі қабаты құрғақ болып көрінеді, ол тер және май бездерінің көлемінің және олардың қызметінің төмендеуінен болады.
Кәрі терінің қызметі жаймендеп төмендейді. Ең соңында бұл бұзылулар организмнің де қалпына әсер етеді. Қорғаныштық, сезімталдық, зат алмасу, иммунологиялық қызметі төмендейді.
Кәрі кездегі тері обыр ауруларының дамуына қолайлы. Аллергиялық дерматоздар ұзаққа созылады.
Регенерация төмендегеннен соң көбінесе іріңдік жерлер пайда болады.

Бұл адамның жеңіл және еркін қозғалуына мүмкіндік береді. Тері адамның

ішкі мүшелерін сыртқы соққыдан қорғайды және судың мөлшерін белгілі бір көлемде сақтайды. Таза және ауруға шалдықпаған тері организмге әр түрлі микробтардың енуіне жол бермейді. Тері жүйке талшықтарының ұштарымен торланған. Сондықтан біз ыстықтың, суықтың әсерін, сипау және ауру сезімдерін қабылдап, өзімізді күюден, үсуден, жарақаттанудан қорғай аламыз. Тері организмнің ысып немесе суып кетуіне және дененің қызуын сақтауға қатысады. Организмдегі зиянды заттар, мөлшерден артық тұздар тepi арқылы (термен) бөлініп отырады. Tepi газдардың алмасуына қатысады, оттекті ciңipiп, көмірқышқыл газын бөледі. Tepi — сезім мүшесі.

Қорытынды