Автоматиканың релелік және контактілі логикалық элементтері

болып табылады. Осындай құрылғыларды жобалау үшін, реле-контактілі сұлбалар теориясы жасалды..

Одан ары қарай, сигналдарды логикалық түрлендіру үшін контактілі емес құрылғылар пайда болды.
Релелік элемент (реле) — кіріс сигналының бірқалыпты өзгеруі кезінде, шығыс синалы секіріп өзгеретін автоматиканың элементі, ол екі немесе үш тұрақтанған мәннің біреусін қабылдайды.

кіріс шамасын Х, дискретті шығыс шамасына түрлендіреді YТ, бұл жердегі

Т — ықтималдық шамалардың саны (2 немесе 3 деңгейіндегі).

релелер;
электродинамикалық релелер;
индукционды реле;
электротермикалық реле.

4, және қозғалатын якорьдан тұрады 2. Якорь және темірөзекше жұмсақ

магнитті материалдан жасалады. Орамамен бір шамадағы ток өте бастағанда 4 якорь 2 темір өзекшеге тартылады, сол кезде 6 контактілері жабылады. Кернеуді тоқтатқан кезде якорь 2 мен 6 контактілер пружинаның 5 әсерімен қалпына оралады. Қалдықты магниттің әсерін жою үшін (темірөзекшеден якорьді жұлып алу үшін) якорьде магнитті емес материалдан штифт 3 орнатылған (латунь, мыс). Реленің контактілері суретте көрсетілген, реле іске қосылғанда контактілер жабылады, ал жіберген кезде ашылады. Егер реле қосылған кезде контактілер ашылса, ал жіберген кезде жабылса оны ашылатын деп атаймыз.

болаттың магниттелуіне құйынды тоқтардың аз кетуі үшін, оның темір өзекшесін

және якорін электртехникалық болат беттерінен жасайды.
Егер қарапайым тұрақты тоқ релесін айнымалы ток тізбегіне жалғасақ якорь дірілдей бастайды. Өйткені бір периодтта магнит ағыны Ф және тартылу күші F ноль арқылы өтеді. Дірілдеу шу шығарады, контактілердің жұмысын ауырлатады және ескіртеді.
Якорьдін дірілін төмендету үшін, якорьге екі айнымалы магнит ағыны әсер ету керек. Олар фаза бойынша сәйкес келу керек.
Реленің полюсі екіге бөлінген. Сондықтанда магнит ағыны екіге бөлінеді Ф1 және Ф2. Темір өзекшенің бөлінген жерінде ЭҚК пайда болады, содан кейін ток пайда болады

Осындай реледе биметалды пластина орнатылған У, ол екі қабат металдан

тұрады, олардың температуралық коэффициенті әр түрлі болады. Биметалды пластина контакт 2 орналасқан. Пластинаға 3 орама орналасқан, ол ток өте бастағанда қызады. Металдардың қабаттарына байланысты контакт 2 қызғанда майысып екінші контактіні жабады 2' кейбір жағдайларда 4 пластинасына орналасады. Өйткені қоршаған ортаның температурасынан алыс болу үшін.

магнит өрісінің әсерімен тұйықталады. Геркондар телемеханикада және автоматикада кең қолданысқа

ие.
Геркондар контактілі пуржиналардан тұрады 1, шыны ампулаға салынған жұмсақ магнитті материалдан жасалған 2. Ампуладан вакуум жасайды немесе инертті газбен толтырады. Геркондардың пуржиналарын пермоллоидан жасайды – темір никелді қоспа, оның магнит өтімділігі өте жоғары болады.