çekirdekte nötron ve proton ile bunların çevresinde dönen elektronlardan oluşur
Bir
elektron yükü é= -1.6x10-19 Coulomb’dur. Proton ise bunun pozitif değerlisidir.
Разделы презентаций
- Разное
- Английский язык
- Астрономия
- Алгебра
- Биология
- География
- Геометрия
- Детские презентации
- Информатика
- История
- Литература
- Математика
- Медицина
- Менеджмент
- Музыка
- МХК
- Немецкий язык
- ОБЖ
- Обществознание
- Окружающий мир
- Педагогика
- Русский язык
- Технология
- Физика
- Философия
- Химия
- Шаблоны, картинки для презентаций
- Экология
- Экономика
- Юриспруденция
ELEKTRİKLE ÇALIŞMALARDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
Содержание
- 1. ELEKTRİKLE ÇALIŞMALARDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
- 2. ELEKTRİĞİN TANIMIESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 3. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGMadde Yapısı Maddenin yapı
- 4. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGElektriksel YükElektrik ayırt edici
- 5. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGElektriksel YükFarklı türden iki
- 6. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGElektriksel Gerilim (gerilim =
- 7. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGElektriksel Gerilim(gerilim = potansiyel
- 8. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGElektrik Akımı Elektrik akımı,
- 9. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGElektrik Akımı Elektrik
- 10. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGElektrik Akımı Ohm yasası
- 11. ELEKTRİK TESİSİElektrik kuvvetli akım tesisleri: İnsanlar, diğer
- 12. ELEKTRİK TESİSATIElektrik Tesisatı cins ve hacmine göre
- 13. YETKİLERESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 14. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGKüçük Gerilim: Anma gerilimi
- 15. Gerilim altındaki iletkenler için kabul edilen azami
- 16. ELEKTRİĞİN GÜVENLİ KULLANIMI VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 17. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGElektrik dikkatli kullanılmadığında:yangına, maddi hasara,yaralanma, ve ölümlereneden olabilmektedir.
- 18. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG50 Volt'dan yukarı olan
- 19. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGElektrik tesisatında TSE standartlarına
- 20. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGElektrik panolarının ön kısımlarında
- 21. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGElektrikli teçhizatı kullanmaya başlamadan
- 22. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGÇeşitli cihazların veya lambaların
- 23. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGKullanılan kabloların yalıtım ve
- 24. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGPrizlerin emniyet kapaklı olması
- 25. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGKaçak akım röleleri kullanılmalı
- 26. ALÇAK GERİLİM ALTINDAKİ ÇALIŞMALARDA GÜVENLİK ÖNLEMLERİESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 27. Enerji kesilmesi ve kontrolüNötr dahil bütün hatlardan
- 28. YÜKSEK GERİLİM ALTINDAKİ ÇALIŞMALARDA GÜVENLİK ÖNLEMLERİESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 29. İşe başlamadan Görev Emri ve Çalışma Müsaadesi
- 30. Elektrik şebekelerinin bakım, onarım, yenileme işlerine başlamadan
- 31. Kesme cihazları ve kumanda tertibatı üzerine ikaz
- 32. Onarılacak hava hatlarının her iki tarafı devreden
- 33. Yüksek gerilim tesislerinde bulunan hücreler, çıkışlar, kesici
- 34. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 35. Orta gerilim hat topraklama teçhizatı ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 36. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 37. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 38. BAKIM ONARIM İŞLERİNDE ELEKTRİKLE İLGİLİ ÖNLEMLERESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 39. Hat çalışma müsadesiEnerji kesilmeden çalışmamakTopraklama yapmakKilitlenebilir şalter
- 40. Elektrik tesislerinde uygun yerlere: Elektrik akımının neden
- 41. ELEKTRİK İÇ TESİSLERİNDE GÜVENLİK ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 42. AYDINLATMA TESİSLERİ Görüntü yanılmaları (stroboskobik etki )
- 43. FİŞ-PRİZ SİSTEMLERİ Farklı gerilimler için farklı yapı
- 44. ELEKTRİK MAKİNE BAĞLANTILARI Elektrikli makinelerinin koruma tipi
- 45. ELEKTRİK ŞALTERLERİ Şalter ve kumanda düğmeleri, kendiliğinden
- 46. Bir makina ve tezgah üzerinde birden fazla
- 47. Bir atölyede bulunan makine ve tezgahların ayrı
- 48. SİGORTALAR Kapalı pano içine monte edilmeli. 32
- 49. GERİLİM ALTINDAKİ BÖLÜMLER 50 Vac veya 120
- 50. TEVZİ TABLOLARI Saçtan yapılan panoların ön ve
- 51. TRANSFORMATÖR VE KONDANSATÖRLER Transformatör ve kondansatörlerin bulunduğu
- 52. AKÜMÜLATÖR TESİSLERİ Doğal veya yapay havalandırma düzenleri
- 53. SEYYAR İLETKEN İşyerlerinde sürekli taşınabilir veya çekme
- 54. ELEKTRİK KAYNAK MAKİNELERİNDE GÜVENLİK Elektrik kaynağı yapılan
- 55. İNŞAAT ŞANTİYELERİESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 56. Elektrik bağlama tesisleri ve panolar kapalı tipte,
- 57. PARLAYICI PATLAYICI ORTAMLAR ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 58. Motor ve kumanda elemanları ateşe dayanıklı izole
- 59. İNSANLARI ELEKTRİK ÇARPMASINDAN KORUMA YÖNTEMLERİKoruyucu yalıtma ve
- 60. KORUYUCU YALITMANormalde gerilim altında olmayan ancak yalıtım
- 61. KORUYUCU AYIRMAKazan türü, kapalı ve nemli ortamlarda
- 62. Güvenlik trafosunun güvenlik girişi ile topraklı olması
- 63. ÜZERİNDE DURULAN YERİN YALITILMASIYerleri değişmeyen sabit elektrikli
- 64. KÜÇÜK GERİLİM KULLANMABir yalıtım hatasında elektrik çarpmasının
- 65. Küçük gerilimlerin elde edilmesi için așağıdaki aygıtlar
- 66. SIFIRLAMA ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGGerilim altında olmayan
- 67. TANIMLARKoruma İletkeni: İşletme araçlarının gövdesini, koruma topraklama
- 68. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGTOPRAKLAMATopraklama, gerilim altında bulunmayan
- 69. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGTOPRAKLAMA NASIL YAPILIR?Çubuk elektrotKazayağıLevha
- 70. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGTOPRAKLAMA NASIL YAPILIR?Özellikle insanların
- 71. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGTOPRAKLAMA NASIL YAPILIR?Elektrik tesisatının
- 72. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGTOPRAKLAMAEğer binanın genel topraklama
- 73. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGTOPRAKLAMAElektrik topraklama yönetmeliği Madde
- 74. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGSTATİK ELEKTRİKStatik Elektrik;Elektronların atomlar
- 75. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGSTATİK ELEKTRİKStatik elektrik; sürtünme
- 76. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGSTATİK ELEKTRİKStatik Elektrik;Unutulmamalıdır ki:
- 77. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGSTATİK ELEKTRİKYük boşalması işlemi,
- 78. STATİK ELEKTRİĞİ ÖNLEME YÖNTEMLERİ Nemlendirme, Birbirine bağlama ve
- 79. STATİK ELEKTRİĞİ ÖNLEME YÖNTEMLERİBirbirine bağlama ve topraklama
- 80. STATİK ELEKTRİĞİ ÖNLEME YÖNTEMLERİİyonizasyon yöntemleri : Hava, normal
- 81. ELEKTRİK KAZALARININ NEDENLERİESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 82. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGElektrik bağlantılarındaki kötü temas
- 83. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGElektrik tesisatının, cins ve
- 84. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG Çalışanların gerekli talimatları
- 85. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG Yetersiz veya hatalı
- 86. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGMakine yakınındaki elektrik kaçağı
- 87. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 88. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 89. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 90. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 91. ELEKTRİK AKIMININ İNSAN ÜZERİNE ETKİSİESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 92. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGElektrik akımı ile meydana
- 93. Elektrik akımı ile meydana gelen kazalarda en
- 94. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGDEVREYE UYGULANAN GERİLİM:Çarpma akımı,
- 95. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGAKIMIN ETKİSİElektrik akımı insan
- 96. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGAKIMIN ETKİSİKalbin, çarpma akımının
- 97. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGI. BölgeAkım sadece hissedilir,
- 98. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGII. BölgeTansiyon yükselir, teneffüs
- 99. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGII. BölgeKalpte baş gösteren
- 100. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGII. BölgeEğer derhal suni
- 101. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGIII. BölgeTehlikeli bölgedir. Tehlikeli
- 102. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGIII. BölgeÇoğu zaman bu
- 103. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGIII. Bölgeİnsan vücudunun direncinin
- 104. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGIV. BölgeDaha ziyade yüksek
- 105. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGIV. Bölge6 kV luk
- 106. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG0.5 mA'lik (a) eğrisi
- 107. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 108. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG Bir elektrik çarpması
- 109. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG Vücudun elektrik şokuna
- 110. ELEKTRİĞE ÇARPILAN KİMSEYE YAPILACAK İLK YARDIMESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
- 111. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGKazazedenin maruz kaldığı hatalı
- 112. Hızlı bir şekilde kazazedenin solunumu ve nabzı
- 113. Kazazedeyi bir hastaneye nakletmek için ambulans çağırılır;
- 114. ÖzetElektrik akımı ve gerilimElektriğin güvenli kullanımı ve
- 115. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSGSONUÇElektrik hakkında bilgi edinilmeli ve gerekli güvenlik önlemleri alınarak riskler kontrol altında tutulmalıdır.
- 116. KAYNAKLARElektrikle Çalışmalarda İş Sağlığı ve Güvenliği-Eğitim
- 117. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG ELEKTRİKLE ÇALIŞMALARDA İSGESGO 2013
- 118. Скачать презентанцию
ELEKTRİĞİN TANIMIESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайды и текст этой презентации
Слайд 3ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Madde Yapısı
Maddenin yapı taşları olan atomlar,
çekirdekte nötron ve proton ile bunların çevresinde dönen elektronlardan oluşur
elektron yükü é= -1.6x10-19 Coulomb’dur. Proton ise bunun pozitif değerlisidir.
Слайд 4ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Elektriksel Yük
Elektrik ayırt edici bir özellik olup,
fizikçiler tarafından maddenin davranışlarını tanımlamak için kullanılır.
Hiç kimse doğrudan
bir elektriksel yük görmemiştir, ancak bazı parçacıkları inceleyerek, benzerliklerden varlığı saptanmıştır.Biri diğerinin tersi davranışlar sergileyen iki tür elektriksel yükten söz edilir, bunlar artı (veya pozitif) yük ve eksi (veya negatif) yük diye adlandırılırlar.
Слайд 5ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Elektriksel Yük
Farklı türden iki yük birbirini çeker
aynı türden iki yük ise birbirini iter.
Parçacıklar arasındaki bu kuvvetin
nicel değerlendirilmesi ise Coulomb yasası ile hesaplanmaktadır. F=kq1q2/r2Eşit miktarda artı ve eksi yüke sahip parçacıklar
ise, biri diğerini bastırdığından, yüksüz veya
nötr olarak adlandırılırlar.
Слайд 6ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Elektriksel Gerilim
(gerilim = potansiyel farkı =
voltaj )
İki konum arasındaki elektriksel gerilim, artı yüklü bir
noktasal yükü bu iki konum arasında ilerletmek için üretilen iş olarak tanımlanır. Elektriksel gerilimin ölçüm birimi volt'tur.
(1 volt = 1 joule/coulomb).
Voltmetre
Слайд 7ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Elektriksel Gerilim
(gerilim = potansiyel farkı = voltaj
)
Bu kavram, sıcaklığa benzetilebilir. Uzayın her hangi bir konumu için
bir sıcaklık değeri söz konusudur ve iki konum arasındaki fark ısının hangi yön ve miktarda değişeceğini gösterir. Benzer biçimde, uzayın her konumu elektriksel gerilim değerine sahiptir ve iki konum arasındaki gerilim farkı, bu iki nokta arasındaki elektron hareketinin yönünü ve miktarını ifade eder.
Слайд 8ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Elektrik Akımı
Elektrik akımı, elektriksel yükün akışı
olup, birimi amperdir, ampermetre ile ölçülür.
Herkes tarafından bilinen akım
tanımı, elektronların metal tel gibi bir iletken içerisinde hareketidir. Bir diğer örnek, elektrolizdir. Burada yüklü atomlar (iyonlar) sıvının içerisinde hareket ederler.
Слайд 9ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Elektrik Akımı
Elektrik akımı kavramlarından
Doğru akım
(DC), yüklerin tek yönlü hareketini tanımlarken,
Alternatif akım (AC) düzenli
olarak akış yönünün tersine çevrildiği akımı tanımlar.
Слайд 10ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Elektrik Akımı
Ohm yasası elektrik akımı ile
gerilimi arasındaki bağıntıyı gösterir.
I = V / R ile ifade
edilir.R maddenin direncidir. Birimi Ohm (Ω)
Слайд 11ELEKTRİK TESİSİ
Elektrik kuvvetli akım tesisleri: İnsanlar, diğer canlılar ve eşyalar
için bazı durumlarda (yaklaşma, dokunma vb.) tehlikeli olabilecek ve elektrik
enerjisinin üretilmesini, özelliğinin değiştirilmesini, biriktirilmesini, iletilmesini, dağıtılmasını ve mekanik enerjiye, ışığa, kimyasal enerjiye vb. enerjilere dönüştürülerek kullanılmasını sağlayan tesislerdir.Elektrik iç tesisleri: Elektrik enerjisinin üretilmesi ve dağıtılmasına dair yapıların içinde veya bu yapılara ek olarak kurulmuş tesisler dışındaki her türlü alçak gerilim tesisleri, evlere ait, bağ, bahçe tesisleri, sürekli tesislerin işletmeye açılmasına kadar kurulmuş geçici tesisler.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 12ELEKTRİK TESİSATI
Elektrik Tesisatı cins ve hacmine göre ehliyetli elektrikçiler tarafından
tesis edilerek bakım ve işletmesi sağlanmalıdır.
1. inci Grup:En az
3 veya 4 yıl yüksek teknik öğrenim görenler. 2. inci Grup:En az 2 yıllık yüksek teknik öğrenim görenler ile ortaokuldan sonra en az 4 veya 5 yıl mesleki ve teknik öğrenim görenler.
3. üncü Grup:En az lise dengi mesleki ve teknik öğrenim görenler, lise mezunu olup bir öğrenim yılı süreyle Bakanlıkların açmış olduğu kursları başarı ile tamamlamış olanlar ile 33308 sayılı Çıraklık ve Mesleki Eğitimi Kanunu’ nun öngördüğü eğitim sonucu ustalık belgesi alanlar.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 14ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Küçük Gerilim: Anma gerilimi 50 Volt’a kadar
olan gerilimler
Tehlikeli Gerilim: Etkin değeri 50 Vac ve 120
Vdc üstünde, yüksek gerilimde ise hata süresine bağlı olan değişken gerilimler Alçak Gerilim: Etkin değeri 1000 Volt’un altında olan fazlar arası gerilim
Yüksek gerilim: Etkin değeri 1000 Volt’un üstünde olan fazlar arası gerilim
Слайд 15Gerilim altındaki iletkenler için kabul edilen azami yaklaşma mesafesi
50 - 3.500 volt 30 cm
3.500-10.000
volt 60 cm10.000- 50.000 volt 90 cm
50.000-100.000 volt 150 cm
100.000-250.000 volt 300 cm
250.000-450.000 volt 400 cm
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 17ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Elektrik dikkatli kullanılmadığında:
yangına,
maddi hasara,
yaralanma, ve
ölümlere
neden
olabilmektedir.
Слайд 18ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
50 Volt'dan yukarı olan gerilimler tehlikelidir.
Elektrik
akımı en az dirençli yolu tercih ederek bir yerden başka
bir yere akar. Eğer insan vücudu bu yolu sağlarsa, bir elektrik şokuna maruz kalınabilir.Nemlilik ise etkiyi artırıcı bir rol oynar.
Слайд 19ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Elektrik tesisatında TSE standartlarına uygun malzemelerin kullanılmasına
özen gösterilmelidir.
Atölyelerde bulunan makina ve tezgahların ayrı ayrı durdurma tertibatından
başka, atölyedeki tezgahları tamamen durduracak bir ana şalter bulunmalıdır.
Слайд 20ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Elektrik panolarının ön kısımlarında geçişi güçleştirecek malzeme
bırakılmamalıdır.
Kazı yapan çalışanların yer altı kablolarından korunabilmesi için kullandıkları kazıcı
aletlerin saplarının mutlaka izoleli olması ve çalışırken mutlaka izole eldiven giymeleri gerekir.Elektrik kabloları muntazaman döşenmiş olmalı, kırık fiş ve prizler onarılmalı, sigortalar kapalı dolap içerisinde bulundurulmalıdır .
Слайд 21ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Elektrikli teçhizatı kullanmaya başlamadan önce ellerin ve
ayakların kuru olduğundan emin olunmalıdır.
Eğer nemli veya ıslak bir
zeminde çalışma zorunluluğu doğarsa, bir kaçak akım rölesi kullanılmalıdır.Ayrıca, giyilen ayakkabının yalıtkan olduğundan emin olunmalıdır veya kuru tahtalar ya da bir paspas üzerinde durulmalıdır.
Слайд 22ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Çeşitli cihazların veya lambaların enerji kablolarının fişini
prize takmadan önce bu teçhizat veya lambanın kapalı (off/0) olduğu
kontrol edilmelidir.Kabloların duya/prize veya el aletlerine giriş yerlerinde yıpranma olup olmadığı kontrol edilerek güvenli bir şekilde bağlandığından emin olunmalıdır.
Слайд 23ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Kullanılan kabloların yalıtım ve mekanik dayanımının yüksek
olduğundan emin olunmalıdır.
Kabloyu karşıdan karşıya geçirirken olabildiğince baş seviyesinin
daha üstünden geçirilmesine dikkat edilmelidir.
Слайд 24ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Prizlerin emniyet kapaklı olması tercih edilmelidir.
Topraklı priz
kullanılmalıdır.
Buşonlu sigortalara asla tel sararak onarım yapılmamalıdır. Mümkünse otomatik sigorta
kullanılmalıdır.
Слайд 25ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Kaçak akım röleleri kullanılmalı ve en az
ayda bir kez çalışması kontrol edilmelidir.
Herhangi bir elektrikli teçhizatı onarmaya
kalkışılmamalıdır. Elektrik işi bu konuda eğitilmiş ve deneyim kazanmış elektrikçiye bırakılmalıdır. Her türlü cihazın kullanım klavuzu mutlaka dikkatle incelenmeli ve mutlaka uygun şartlar altında kullanılmalıdır.
Слайд 27Enerji kesilmesi ve kontrolü
Nötr dahil bütün hatlardan izole çalışmak
Topraklama ve
kısa devre
Yalıtkan üzerinde durulması
Baret, çizme, gözlük ve emniyet kemeri kullanmak
Yalıtkan
saplı el aletleri kullanmakSeyyar el aletleri uygun özellikte olacak ve amacına uygun kullanılıp bakımlı tutulacak
Islak veya metal aksamlı bölümlerde küçük gerilim kullanılacak
Parlayıcı ve patlayıcı madde bulunan ortamlara dikkat edilmeli
Слайд 29İşe başlamadan Görev Emri ve Çalışma Müsaadesi Formu düzenlenmeli, çalışma
yapılacak tesisin özelikleri bildirilmelidir.
Yüksek gerilim tesislerinde enerji kesme ve
yeniden enerji verme işlemleri bir tutanakla kayıt altına alınmalı, bu tutanak işyerinde bulundurulmalıdır. Üzerinde çalışma yapılacak teçhizatı gerilimsiz bırakmak için kesiciler ve ayırıcılar açılmalıdır. Birden fazla kaynaktan beslenen elektrik tesisatında, kablo veya hava hatları üzerinde onarıma girişilmeden önce akım her yönden kesilmelidir.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 30Elektrik şebekelerinin bakım, onarım, yenileme işlerine başlamadan önce, bu şebekelerden
beslenen tüketicilerde jeneratör bağlı olup olmadığı araştırılmalı, ters besleme olup
olmadığı tespit edilmelidir. Ayrıca bu jeneratörlerde enversör şalter bulunmalıdır.Kesici ve ayırıcının her fazının açık olduğu gözle ve araç ile teker teker kontrol edilmelidir.
Kesici ve ayırıcılar açık durumda kilitlenmelidir.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 31Kesme cihazları ve kumanda tertibatı üzerine ikaz levhası asılmalıdır.
Kilitleme
tertibatı mevcut değilse, kesici ve ayırıcının yanında bir nöbetçi bulunmalıdır.
Çalışma yerinde gerilim yokluğu kontrol edilmelidir.
Bir enerji hattında bakım-onarım çalışması yapılacağında, bu hattı kesen başka bir enerji hattı bulunup bulunmadığı araştırılıp tespit edilmelidir. Mevcut olduğu taktirde çalışma yapılan hattı etkileyip gerilim altında bırakma tehlikesine karşı gerekli tedbirler alındıktan sonra çalışmaya başlanmalıdır.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 32Onarılacak hava hatlarının her iki tarafı devreden çıkarıldıktan sonra çalışma
yerinde gerilim yokluğu tespit edilmeli, gerilim yokluğu tespit edildikten sonra
çalışma yerinin yakınında ve çalışma yerini besleyebilen bütün kollar üzerinde topraklama ve kısa devre işlemleri yapılmalıdır. Çalışma süresince kısa devre ve topraklama tedbiri kaldırılmamalıdır.Topraklama ve kısa devre işlerinde yalıtkan eldiven, baret, yalıtkan ayakkabı, yalıtkan halı veya tabure ile yalıtkan ıstankalar kullanılmalıdır.
Çalışma yeri, gerektiğinde levha, bayrak, flama ve bariyerler gibi işaretlerle sınırlandırılmalıdır.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 33Yüksek gerilim tesislerinde bulunan hücreler, çıkışlar, kesici ve ayırıcıların nerelere
ait olduğunu gösterir yazılı levhalar, uzaktan okunabilecek şekilde teçhizatın uygun
yerlerine asılmalı, ayrıca hat başı direkleri üzerine ait olduğu fiderin ismini belirten levha asılmalıdır.Açık hava elektrik tesisleri en az 180 santimetre yükseklikteki duvar veya tel kafes çitle çevrilmiş olmalı, ikaz levhaları takılmalı, giriş kapıları kilitli olmalıdır. Tesislerin içi ve etrafı kuru ottan arındırılmış olmalıdır.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 39Hat çalışma müsadesi
Enerji kesilmeden çalışmamak
Topraklama yapmak
Kilitlenebilir şalter ve pano kullanmak
Enerji altında sigorta değiştirmemek
Onarımdan sonra koruyucu özelliklerin değişmemesini sağlamak
Kaliteli ve
sürekli eğitim sağlamak Ekip çalışması yapmak
Arıza analizleri ve hazırlıkları yapmak
Слайд 40Elektrik tesislerinde uygun yerlere:
Elektrik akımının neden olduğu kazalarda yapılacak
ilk yardım,
Tesisin bağlama şeması,
Tesisin işletilmesi sırasında alınması gereken
özel önlemler ile ilgili kısa talimatlar asılmalıdır.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 42AYDINLATMA TESİSLERİ
Görüntü yanılmaları (stroboskobik etki ) önlenmelidir.
Elektrik kesintisine karşı yedek
aydınlatma araçları bulundurulmalıdır.
Gece çalışması yapılan yerlerin aydınlatılması için otomatik devreye
girebilen yedek aydınlatma tesisatı olmalıdır.ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 43FİŞ-PRİZ SİSTEMLERİ
Farklı gerilimler için farklı yapı ve özellikte prizler kullanılmalıdır.
Ara
fiş-prizlerdeki yalıtkan kısımlar korunmalıdır.
Yüksek amperajlı prizler için şalter kullanılmalıdır.
ESGO
Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 44ELEKTRİK MAKİNE BAĞLANTILARI
Elektrikli makinelerinin koruma tipi yerleştirildikleri yerlerdeki şartlara uygun
seçilmelidir.
Nem, buhar bulunan yerler ile yağlı yerlerdeki elektrik motorlarının gerilim
altındaki kısımlarıyla bağlantıları uygun şekilde korunmuş olmalıdır. Elektrik makinelerine ilişkin bağlantılar çalışma sırasında meydana gelebilecek titreşimlere dayanıklı biçimde seçilmeli ve yapılmalıdır.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 45ELEKTRİK ŞALTERLERİ
Şalter ve kumanda düğmeleri, kendiliğinden veya herhangi bir çarpma
ile makinayı hareket ettirmeyecek şekil ve özellikte olmalıdır.
Bir işçinin bir
makina veya tezgahın çeşitli kısımlarında çalışması gerektiği hallerde, bu tezgahın birden fazla durdurma ve bir tane çalıştırma düğmesi bulunmalıdır.Bir tezgahın çeşitli kısımlarında birden fazla işçi çalıştığı hallerde, her işçi için bir çalıştırma ve bir de durdurma düğmesi bulunmalı ancak bütün çalışma düğmelerine basılmadan makine çalışmayacak, buna karşılık, durdurma düğmelerinin birine basmak suretiyle makina duracak şekilde olmalıdır.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 46Bir makina ve tezgah üzerinde birden fazla elektrik motoru bulunduğu
hallerde, tezgahın bütün faaliyetini durduracak bir ana şalteri veya bir
veya daha fazla durdurma düğmesi bulunmalıdır.Çalıştırma düğmeleri yeşil, durdurma düğmeleri kırmızı renkte olmalıdır.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 47Bir atölyede bulunan makine ve tezgahların ayrı ayrı durdurma tertibatından
başka, atölyedeki veya kısımdaki makine ve tezgahları tamamen durduracak bir
ana şalteri veya başka bir tertibatı bulunmalıdır.Bir atölye veya kısımda bulunan makine ve tezgahlar, bir yerden çalıştırıldığı ve kumanda edildiği ve bunların hareketlerinin kumanda yerinden görülemediği hallerde, uygun haber verme sistemi kurularak, çalışmaya başlamadan önce sesle ve ışıkla haber verilmelidir.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 48SİGORTALAR
Kapalı pano içine monte edilmeli. 32 A üstündeki sigortalar şalterle
kontrol edilmelidir.
Otomatik sigorta kullanılmalıdır.
Tel sarılarak köprülenmiş sigorta kullanılmamalıdır.
Sigorta değiştirilmeden önce
enerji kaynağı devre dışı bırakılmalıdır.ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 49GERİLİM ALTINDAKİ BÖLÜMLER
50 Vac veya 120 Vdc’den büyük çalışma gerilimi
kullanılan bölümler yalıtılmalıdır.
Kablolar gerilim değerlerine uygun yalıtılmış olmalıdır.
Kablo bağlantıları dış
etkilere karşı korunmalıdır.Dokunmaya karşı yalıtım yapılamayan yerlerde zemin yalıtılmalı ve yalıtkan ayakkabı kullandırılmalıdır.
İletkenler mekanik ve kimyasal etkilere karşı korunmalıdır.
Kontrol, bakım ve onarım sırasında enerji kaynağı ile bağlantı kesilmelidir. Şalter ve anahtarlarda kilitleme tertibatı bulunmalıdır.
Şalter ve anahtar üzerine ikaz levhaları asılmalıdır.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 50TEVZİ TABLOLARI
Saçtan yapılan panoların ön ve arkaları izole malzeme ile
kaplı olmalıdır.
Sigorta ve şalterler etiketlenmelidir.
Metal bölümler topraklanmalıdır.
Bakım ve onarım sırasında
tablo veya hücre diğerlerinden paravan veya bölme ile ayrılmalıdır.ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 51TRANSFORMATÖR VE KONDANSATÖRLER
Transformatör ve kondansatörlerin bulunduğu yerler havalandırılmalıdır. Ayrıca duvar
ve kapılar yangına dayanıklı olmalıdır.
Transformatör ve kondansatörlerin bulunduğu yerlerdeki yüksek
gerilim cihazları özel hücrelere konulmalıdır.Hücrelerde yalıtılmış tabure, kauçuk eldiven,
neon lambalı ıstanka, manevra çubuğu,
yangın söndürme cihazları,
topraklama-kısa devre teçhizatı
vb. bulundurulmalıdır.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Istanka ve topraklama-kısa devre teçhizatı
Слайд 52AKÜMÜLATÖR TESİSLERİ
Doğal veya yapay havalandırma düzenleri kullanılmalıdır.
Gerektiğinde bütün kutup bağlantısını
kesebilen kontrol düzeneği bulunmalıdır.
Kolay ulaşım ve denetleme için uygun yerleştirilmelidirler.
Anahtar,priz
gibi kıvılcım çıkaran araçlar akü odası dışında bulunmalıdır. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 53SEYYAR İLETKEN
İşyerlerinde sürekli taşınabilir veya çekme iletken kullanılmamalıdır.
Taşınabilir iletken kullanılan
yerlerde topraklı priz olmalıdır.
Çok damarlı, yalıtım sınıfı yüksek ve mekanik
dayanımlı iletkenler kullanılmalıdır.ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 54ELEKTRİK KAYNAK MAKİNELERİNDE GÜVENLİK
Elektrik kaynağı yapılan yerler ışık geçirmeyen paravanlarla
ayrılmalıdır.
Elektrik kaynak makineleri ve teçhizatı yalıtılmış ve topraklanmış olmalıdır.
Pensler kabzalı
ve yalıtılmış olmalıdır. Pensler kaynak sırasında oluşan ısıya karşı korunmalıdır.Kablolar mekanik dayanımlı olmalıdır.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 56Elektrik bağlama tesisleri ve panolar kapalı tipte, kilitli ve dış
etkenlere karşı yalıtılmış ve korunmuş olmalıdır.
İletkenler ezilme ve kesilmeye karşı
korunmalıdır. Damlayan suya karşı korumalı fiş, priz, buat gibi işletme araçları kullanılmalıdır.
İnşaat sahasındaki hava hattı veya yer altı kabloları için gerekli güvenlik mesafesi sağlanmalıdır. Enerji hattına karşı çalışanlar uyarılmalı ve ikaz levhaları asılmalıdır.
İnşaat sahasında elektrik hatlarına yatay ve düşey emniyet mesafesini göz önüne alınarak çalışma yapılmalıdır.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 58Motor ve kumanda elemanları ateşe dayanıklı izole edilmiş oda veya
hücrelere yerleştirilmelidir.
Mil ve yataklar statik elektriğe karşı topraklanmalıdır.
Statik elektriği önleyici
tedbirler: nemlendirme, topraklama, nötralizatör, vb.Alev sızdırmaz teçhizat kullanılmalıdır.
Teçhizatın korunması. Sigortalar tehlikeli bölge dışında bulunmalıdır.
Elektriği kesebilmek için en az üç yerde acil durdurma butonu olmalıdır.
Yangın ve aydınlatma dışında tüm elektrik enerjisini kesmek için deprem sensörü bulunmalıdır.
Yıldırımdan koruma için paratoner kullanılmalıdır.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 59İNSANLARI ELEKTRİK ÇARPMASINDAN KORUMA YÖNTEMLERİ
Koruyucu yalıtma ve ayırma,
Üzerinde durulan yerin
yalıtılması,
Küçük gerilim kullanma,
Sıfırlama,
Topraklama ve
Statik elektrik önleme
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 60KORUYUCU YALITMA
Normalde gerilim altında olmayan ancak yalıtım hatası sonucu elektriklenebilen
parçaların izoleli yapılmasıdır.
Elektrik işlerinde kullanılan penseler, karga burunlar, tornavidalar ve
benzer el aletleri, uygun şekilde yalıtılmış ve yağdanlıkların, süpürgelerin, fırçaların ve diğer temizlik araçlarının sapları, akım geçirmeyen malzemeden yapılmış olmalıdır. ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 61KORUYUCU AYIRMA
Kazan türü, kapalı ve nemli ortamlarda çalışan kişilerin kullandığı
elektrikli el aletlerinde meydana gelebilecek enerji kaçağında çalışanı çarpılmalara karşı
koruyan güvenlik aracıdır.YAPISI:
Güvenlik trafosunun primer ve sekonder sargıları 1/1 oranında ve trafonun nüvesinin ayrı ayrı bacaklarına sarılır, (bobinler kesinlikle oto trafosu şeklinde üst üste sarılamaz.)
Güvenlik trafoları rahatlıkla taşınabilir şekilde dizayn edilmeli, darbelere karşı dayanıklı olması gereken dış gövde üzerinde, taşıma sapları ve havalandırma panjurları olmalı ve izole ( lastik ) takozlar üzerinde oturtulmalıdır.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 62Güvenlik trafosunun güvenlik girişi ile topraklı olması gereken fiş arasında
kullanılan kablo, 3×2.5 mm² lik 20 m uzunluğunda çok damarlı
ve bükülgen olmalıdır.Teknik olarak güvenlik trafosunda yalnızca bir alıcı olması gerektiğinden sekonder çıkışında bir adet topraklı fişlerinde girebileceği genişlikte priz olmalıdır.ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 63ÜZERİNDE DURULAN YERİN YALITILMASI
Yerleri değişmeyen sabit elektrikli makina ve araçlarla,
elektrik panolarının taban alanına tahta ızgara, lastik paspas vb. konulmak
suretiyle yapılan bir korunma önlemidir.Bu korunma önlemi, herhangi bir elektrik kaçağında insanı toprağa karşı yalıttığı için elektik çarpılması gerçekleşmez.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 64KÜÇÜK GERİLİM KULLANMA
Bir yalıtım hatasında elektrik çarpmasının etkili olmaması için,
elektrikli araçların 42 voltluk gerilimle çalıştırılmasıdır. Bu korunma önlemi yapılan
elektrikli araçları ayrıca topraklamaya gerek yoktur.Kazan içinde veya buna benzer dar ve iletken kısımları bulunan yerlerle ıslak yerlerde, alternatif akım ile çalışan lambalar kullanıldığı takdirde küçük gerilim kullanılmalıdır.
Bu devredeki fişler aynı yerde bulunabilecek daha yüksek gerilimli prizlere uymayacak türden seçilmelidir.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 65Küçük gerilimlerin elde edilmesi için așağıdaki aygıtlar kullanılabilir:
Güvenlik transformatörleri,
Sargıları elektriksel
olarak birbirinden ayrı olan çeviriciler,
Akümülatörler,
Piller
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 66SIFIRLAMA
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Gerilim altında olmayan iletken tesis bölümlerinin sıfır
iletkenine veya
buna iletken olarak bağlanmıș olan bir koruma iletkenine bağlanmasıdır.
Nötr hattına doğrudan doğruya bağlamak için en az 10 mm² kesitinde
bakır iletken kullanılması zorunludur.
Слайд 67TANIMLAR
Koruma İletkeni: İşletme araçlarının gövdesini, koruma topraklama sistemindeki topraklayıcıya bağlayan
iletkendir. Sıfırlama sisteminde sıfır iletkeni de koruma iletkenidir.
Kısa Devre: İşletme
bakımından birbirine karşı gerilim altında olan iletkenler ya da aktif bölümler arasında bir arıza sonucu meydana gelen iletken bağlantısıdır.Hata Gerilimi: İnsanlar tarafından dokunulabilen ve işletme akım devresine ait olmayan bölümler arasında veya böyle bir bölüm ile toprak arasında oluşan gerilimdir.
Hata Akımı: Bir yalıtkanlık hatası sonucu oluşan kısa devre akımı ya da toprak teması akımıdır.
Kaçak Akım: Gerilim altında bulunan tesis bölümlerinden gerilim altında bulunmayan iletken bölümlerden yalıtkan madde üzerinden işletme gereği geçen akımdır. Burada gerilim altında bulunmayan bölümler topraklanmış şebeke noktasına veya toprağa iletkenle bağlıdır.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 68ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
TOPRAKLAMA
Topraklama, gerilim altında bulunmayan iletken tesis bölümlerinin
topraklayıcılara veya topraklanmış bölümlere doğrudan doğruya bağlanmasıdır.
Topraklama, meydana gelebilecek bu çeşit
bir hata durumunda, insan hayatını güvenceye almak maksadıyla uygulanacak tesisatlardan veya işlemlerden biridir.Paratoner tesisatları da topraklama tesisatıdır.
Слайд 69ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
TOPRAKLAMA NASIL YAPILIR?
Çubuk elektrot
Kazayağı
Levha elektrot
Şerit elektrot
Metal
elektrot
Metal yer altı su boruları
Bina ihata elektrodu
Слайд 70ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
TOPRAKLAMA NASIL YAPILIR?
Özellikle insanların ve hayvanların bulunduğu
alanlarda toprağa geçiş direncinin mümkün olduğunca küçük tutulması hayati önem
taşır.Yıldırımdan korunma tesislerinde ise topraklama direncinin mümkün olduğu kadar küçük olması, yıldırım düşmesi halinde meydana gelecek yan atlamaları ve tehlikeleri azaltacağından bu hususa ayrıca önem verilmelidir.
Слайд 71ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
TOPRAKLAMA NASIL YAPILIR?
Elektrik tesisatının yıllık periyodik kontrol
belgesinde, topraklama levhalarının ölçülen direnç değerleri ohm cinsinden yazılmalı, direnci
10 ohm'dan büyük levhalara ek topraklama levhası eklenmelidir. (Radyoaktif paratonerlerin topraklama direnci 5 ohm'dan küçük olmalıdır.) .Bu değerin altına inilemeyen zeminlerde (kum, çakıl, kuruluk vs) iletkenliği artırıcı tedbirler (özel iletken malzemeler, kömür tozu, tuz kullanımı, nemlendirme, ek toprak taşınımı vs.) alınabilir.
Слайд 72ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
TOPRAKLAMA
Eğer binanın genel topraklama tesisatına bilgisayar gibi
hassas cihazlar bağlanmış ise; bu takdirde iki topraklama bağımsız yapılır.
Bu durumda iki topraklama tesisatının birbirinden tam anlamıyla izole edilmesi için aralarındaki uzaklık en az 10 m olmalıdır.Topraklama tesisatının muayene ve ölçümleri periyodik olarak en az yılda 1 defa yetkili elemanlar tarafından yapılmalıdır.
Elektrik üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin topraklama tesisatı, hatlar hariç 2 yılda bir, enerji nakil ve dağıtım hatlarının topraklamaları ise en geç 5 yılda bir yapılmalıdır.
Paratoner ve yıldırıma karşı alınan koruyucu tertibat yılda en az 1 defa kontrol ettirilmeli ve düzenlenen belge işyerinde tutulmalıdır.
Слайд 73ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
TOPRAKLAMA
Elektrik topraklama yönetmeliği Madde 18 e göre
Koruma
düzeninin anma akımı Bakır iletkenin min.kesiti
Amper . mm2 . 25 A. e kadar 2,5
35 A. e kadar 4,0
50 A. e kadar 6,0
63 A. e kadar 10,0
125 A. e kadar 16,0
160 A. e kadar 25,0
224 A. e kadar 35,0
250 A. e kadar 50,0
630 A. e kadar 70,0
800 A. e kadar 95,0
1000 A. e kadar 120,0
Слайд 74ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
STATİK ELEKTRİK
Statik Elektrik;
Elektronların atomlar arasında hareket etmesiyle
ortaya çıkan enerji olarak düşünülebilir.
Buradaki hareket, elektronların çekirdek etrafındaki
hareketi değil, farklı atomlar arasındaki hareketidir. Statik elektrik deşarjı için en iyi örnek yıldırım düşmesi’dir
Слайд 75ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
STATİK ELEKTRİK
Statik elektrik; sürtünme sonucu oluşan,
genel
olarak bir işe yaramayan ve zaman zaman arklar şeklinde boşalan
bir elektrik enerjisidir.Bu boşalma genelde kontrol altına alınamaz dolayısıyla çok yangın ve patlamalara sebep olabilir.
Ayrıca birkaç uygulama dışında statik elektrikten faydalanılamaz.
Слайд 76ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
STATİK ELEKTRİK
Statik Elektrik;
Unutulmamalıdır ki: Herhangi bir madde
statik elektrik ile yüklenmişse, ortamda her zaman buna eşit miktar
ama zıt işaretli yükler bulunur.Dikkat: Yüklenmenin sona ermesi ile artık yükler birbirine yönelmeye başlar.
Слайд 77ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
STATİK ELEKTRİK
Yük boşalması işlemi, yüklü maddenin direncine
ve topraklama durumuna bağlıdır. Plastik malzemeler için bu yük boşalması
saatler hatta günler alabilirken, gaz/buharlarda yük boşalması(deşarj) diğer sıvı ve katı maddelere göre daha süratli olur.Bu nedenle, yanıcı gazlar ile işlem yapılırken çok dikkatli olmak gerekir.
Слайд 78STATİK ELEKTRİĞİ ÖNLEME YÖNTEMLERİ
Nemlendirme,
Birbirine bağlama ve topraklama,
İyonizasyon
Nemlendirme: Çevre havasını statik
elektrik akımının geçmesine izin verecek kadar nemli hale getirerek, statik
elektrik birikimi engellenebilir. Nemlendirme birçok madde için zararlı olduğundan ve sıcak havalarda aşırı nem, insanları rahatsız edebileceğinden kullanım alanı sınırlıdır.ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 79STATİK ELEKTRİĞİ ÖNLEME YÖNTEMLERİ
Birbirine bağlama ve topraklama : İletken özellikteki iki
veya daha fazla cismi, bir iletken aracılığıyla birbirine bağlayarak topraklamaktır.
Böylece, cisimlerdeki statik elektrik yükü dengelenmiş olacaktır.Parlayıcı sıvıların konulduğu bütün depolar ve boru donatımları, boru bağlantıları bu yöntemle statik elektriğe karşı topraklanmalıdır. Depoların parlayıcı sıvılarla doldurulması veya boşaltılmasında araç ile depo arasında topraklama hattı bağlantısı yapılmalıdır.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 80STATİK ELEKTRİĞİ ÖNLEME YÖNTEMLERİ
İyonizasyon yöntemleri : Hava, normal koşullarda iletken değildir.
Ancak, havayı yeterli oranda iyonlaştırarak statik elektriğin cisimlerde birikmesi önlenebilir.
Havayı
iyonlaştırmak için; statik tarak, radyoaktivite ile iyonlaştırma veya açık alev gibi yöntemler kullanılmalıdır.ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 82ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Elektrik bağlantılarındaki kötü temas
Elektrik izolasyonunun bozulması
Elektrik kısa devresinin meydana gelmesi
Statik elektrik oluşmasının önlenmemesi
Statik
elektrik topraklaması yapılmamasıManyetik alan koruması yapılmaması
Слайд 83ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Elektrik tesisatının, cins ve hacmine göre yetkili
ehliyete sahip kişilerce yapılmaması
Makina veya aletlerin çıplak metal
kısımlarının topraklanmamış ya da gerekli yalıtımın yapılmamış olmasıTopraklamanın muayene edilmemesi sonucu, topraklaması yapılmış olduğu sanılan alet veya makinaların zamana bağlı olarak veya dış etkenler sonucu topraklamasının bozulmuş olması
Çalışanlara yeterli kişisel koruyucu, yeterli güvenlik malzemesi verilmemesi veya çalışanların bunları kullanmamaları
Слайд 84ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Çalışanların gerekli talimatları almadan veya görevleri
dışında arızaya müdahale etmeleri
Çalışanların elektrik enerjisi hakkında gerekli eğitim,
bilgi ve deneyime sahip olmamalarıÇalışanların veya çalıştıranların işlerini benimsememeleri
İş disiplinine uymamak (şakalaşmak,verilen emre uymamak vs.)
Kendine aşırı güvenmek
Слайд 85ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Yetersiz veya hatalı araç gereç, makineler
kullanmak
Yer altı kablolarının alçak gerilimde yüzeyden 60 cm aşağıda,
yüksek gerilimde ise yüzeyden 1,5-2 m aşağıda döşenmemiş olmasıÇalışanlara iş sağlığı ve güvenliği konularında gerekli bilgilerin verilmemesi ve bu konuda sürekli olarak uyarılmamaları
Слайд 86ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Makine yakınındaki elektrik kaçağı ile madeni kısımlarının
elektriklenmesi sonucu oluşan kazalar %26
İzolasyon hatalarından oluşan kazalar %23
Enerji iletim hatlarıyla temas
sonucunda oluşan kazalar %20Elektrik direkleri üzerinde veya yakınında oluşan kazalar %12
Gerilim yakınındaki işlerde oluşan kazalar %5,5
Patlama sonucu oluşan kazalar %5,9
Elektrik kısa devreler sonucu yangın %7,6
Слайд 92ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Elektrik akımı ile meydana gelen kazalar, tesir
bakımından üç ana gruba ayrılabilirler.
Elektrik akımının doğrudan doğruya sinirler, adaleler
ve kalbin çalışması üzerine tesiriElektrik akımının sebep olduğu ısınmadan kaynaklanan zararlar, mesela arkın sebep olduğu yanmalar
İnsan için zararlı olmayan çok küçük akımlarda, korku sebebi ile mesela düşme, çarpma vb. gibi mekanik zararlar.
Bu tesirlerden en önemlisi, elektrik akımının sinirler ve adaleler üzerine direkt tesiridir.
Слайд 93Elektrik akımı ile meydana gelen kazalarda en büyük etki elektrik
akımının doğrudan doğruya sinirler, kaslar ve kalbin çalışması üzerine olur.
Bu etkinin şiddeti şu faktörlere bağlıdır:
Devreye uygulanan gerilim
Akımın şiddeti
Akım süresinin etkisi
Akımın insan vücudu üzerinde izlediği yol
İnsan vücudunun direnci
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 94ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
DEVREYE UYGULANAN GERİLİM:
Çarpma akımı, birinci derecede devreye
uygulanan gerilim değerine bağlıdır.
Her ne kadar akan akımın şiddeti,
devreye uygulanan gerilime bağlı ise de, hayati tehlikeye yol açan sebep gerilim değil, insan vücudundan geçen akımdır. Etkin değeri 50 V’un üstündeki gerilimler tehlikeli gerilimlerdir.
Слайд 95ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
AKIMIN ETKİSİ
Elektrik akımı insan vücudu üzerinden geçtiğinde,
sinir yolu ile adalelerin kasılmasına yol açar.
Arızalı bir elektrik cihazını
tutan bir insan, vücudundan geçen belirli bir akım şiddetinden sonra, adalelerin kasılması sebebiyle artık bu cihazı elinden bırakamaz. Elektrik akımının en zararlı belirtisi, kalp adaleleri üzerine olan tesirdir.
Слайд 96ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
AKIMIN ETKİSİ
Kalbin, çarpma akımının yolu üzerinde bulunması
halinde, vücudun diğer adaleleri gibi, kalp adaleleri de kasılırlar ve
kalbin kumanda sistemi bozulur.Kalp her ne kadar yine atmaya devam etse de bu artık düzenli değildir. Kalbin bu şartlar altındaki anlamsız atışlarına “ventriküler fibrilasyon” denir. Fibrilasyon halinde kalp artık normal çalışamaz ve kan pompalama görevini yapamaz.
En tehlikeli durum, akımın sol elden girip göğüsten çıkmasıdır.
Слайд 97ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
I. Bölge
Akım sadece hissedilir, ölüm tehlikesi yoktur.
Bayanlarda 6 mA ve erkeklerde 9 mA adalelerinde kasılmaya sebep
olur ve şahıs tuttuğu iletkeni artık kendiliğinden bırakamaz. 20 mA den büyük akımlarda nefes alma organlarında kramp başlar.
IEC: International Electrotechnical Commision
Слайд 98ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
II. Bölge
Tansiyon yükselir, teneffüs zorlaşır, kalp düzensiz
çalışır.
Kısa süreli çarpmalar, korku ve şok tesiri yapar, fakat
zararlı değildir. 
Слайд 99ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
II. Bölge
Kalpte baş gösteren fibrilasyon reverzibldir. Kısa
süre içinde tesiri ortadan kalkarsa ve gerekirse suni teneffüs yaptırılarak,
kazazede kısa zamanda normal durumuna dönerEğer elektrik çarpmasının süresi uzun olursa, mesela 30 saniyeden sonra hasta şuurunu kaybeder ve bundan sonra ölüm baş gösterebilir.
Слайд 100ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
II. Bölge
Eğer derhal suni teneffüs yaptırılmazsa, kalbin
düzensiz çalışması sebebiyle beyin hücrelerinin temiz kanla beslenmesi mümkün olmayacağından,
4 dakikadan sonra beyinde hayati merkezler felç olur. Kısmi felç, bitkisel hayat yahut kaza ölümle sonuçlanır.Buna beyin ölümü denir.
Слайд 101ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
III. Bölge
Tehlikeli bölgedir. Tehlikeli kalp fibrilasyonları bu
bölgedeki akım değerlerinde meydana gelir.
Akımın belirli bir süre tesir
etmesi halinde kalp bundan zarar görür ve ölüm baş gösterir: Buna kalp ölümü denir.
Слайд 102ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
III. Bölge
Çoğu zaman bu olay reverzibl değildir.
Kazazedeyi suni teneffüsle kurtarmak mümkün olamaz.
Ancak bu bölgelerin sınırları
kesin olmadığından ve akımın tesiri şahıslara göre çok büyük farklar gösterdiğinden, kazazedelere mutlaka kurtarma tedbirleri uygulanmalıdır. 
Слайд 103ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
III. Bölge
İnsan vücudunun direncinin en az 1000
ohm olduğu kabul edilirse, 220 V şebeke geriliminde insan vücudundan
220 mA gibi bir akım geçer ki, bu da üçüncü bölgeye isabet eder. 0,3 saniyeden daha uzun bir süre tesir ettiği takdirde bu akım, ölümle sonuçlanan kalp fibrilasyonlarına yol açar.
Слайд 104ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
IV. Bölge
Daha ziyade yüksek gerilim kazalarında söz
konusu olur.
İncelenen çok sayıdaki olayda gözlenmiştir ki tehlikeli fibrilasyon
üçüncü bölgede baş gösterdiği halde dördüncü bölgede buna her zaman rastlanmamıştır.
Слайд 105ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
IV. Bölge
6 kV luk bir yüksek gerilim
tesisinde baş gösteren bir kazada insan vücudundan 6 A gibi
büyük bir akım geçer. Bu değer dördüncü akım bölgesine girer. Bu akımın sebep olacağı yanma ve benzeri zararların dışında, reverzibl kalp durması sebebiyle, bu kazazedenin kurtulma şansı daha büyüktür.
Слайд 106ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
0.5 mA'lik (a) eğrisi tehlikeli
bölge sınırıdır.
(b) eğrisi elde tutulan şeyin
bırakılabilme sınırıdır.
(c1) eğrisi %
5, (c2) eğrisi % 50, (c3) eğrisi % 95 olasılıkla
fibrilasyonun başladığı bölgelerdir.
Kalbin normal çalışmadığı, anlamsız
atışların meydana geldiği, kalbin
pompalama görevini yapamadığı
duruma “fibrilasyon” adı verilir.
Слайд 108ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Bir elektrik çarpması olayında mutlaka acil
olarak kazazedeye ilk yardım uygulanmalıdır.
Kalp ve beyin ölümünün
maksimum süresi 4 dakikadır. Elektrik çarpmalarında tesir süresinin önemi çok büyüktür. Süre uzadıkça tehlike büyür.
Слайд 109ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Vücudun elektrik şokuna dayanımı kişiden kişiye
büyük farklar gösterir.
Kalbin normal çalışma periyodu 750 ms‘dir. Eğer
akımın kalp üzerindeki etki süresi 200 ms mertebesinde ise bunun zararı yoktur. Özellikle 750 ms'den daha uzun süre etki eden akımlar tehlikelidir.Kalp üzerinden 0,3 sn’den daha uzun süre 80 mA ve daha üstünde akım geçerse kalp adaleleri kasılarak tehlikeli fibrilasyon başlar ve olay çoğu zaman ölümle sonuçlanır.
Слайд 111ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Kazazedenin maruz kaldığı hatalı akım devresi derhal
kesilir; bunun için mesela anahtar açılır, fiş prizden çekilir, sigorta
çıkarılır. Bunlar mümkün olmazsa kazazede yalıtkan cisimler yardımı ile (kuru elbise, kuru tahta vb.) veya elbisesinden çekerek gerilim altında bulunan kısımlardan uzaklaştırılır.Yardımcıların da hayatı tehlikeye düşmeyecek şekilde kazazede tehlike alanından uzaklaştırılır.
*******
Слайд 112Hızlı bir şekilde kazazedenin solunumu ve nabzı kontrol edilmedir. Solunum
ve nabız yoksa suni solunum ve kalp masajı yapılmalıdır.
Son
yıllarda ağızdan ağıza veya ağızdan buruna nefes verme metodu tercih edilmektedir. Nefes verme olayı dakikada yaklaşık 12 defa tekrarlanır. Kalbin durması halinde suni
teneffüsle birlikte ayrıca derhal dışardan kalp
masajı yapılmalıdır. Bunun için göğüs üzerine
basılıp bırakılır. Gerekli hallerde suni teneffüs
uzun zaman uygulanmalıdır.
Eğer solunum ve nabız var fakat kazazedenin bilinci yerinde değilse hastaya şok pozisyonu verilmelidir.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 113Kazazedeyi bir hastaneye nakletmek için ambulans çağırılır; hastanın nakli esnasında
da suni teneffüse devam edilir, eğer varsa oksijen verilir.
Kalp normal
çalışmaya başlayıp kazazede kendiliğinden normal nefes alıp verirse, suni teneffüs başarıyla sonuçlanmış sayılır.Yangın başlangıcı varsa, kazazede yere yatırılır ve ilkin yaygın söndürülür.
Yanıklar kuru ve temiz bezlerle kapatılır. Yaraya pudra, yağ veya merhem sürülmez.
Kazazede acil olarak sağlık kuruluşuna ulaştırılır.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
Слайд 114Özet
Elektrik akımı ve gerilim
Elektriğin güvenli kullanımı ve güvenlik önemleri
Elektrik çarpmalarına
karşı koruma önemleri
Elektrik akımının insan üzerindeki etkisi
İlk yardım
ESGO Elektrikle Çalışmalarda
İSG
Слайд 115ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
SONUÇ
Elektrik hakkında bilgi edinilmeli ve gerekli güvenlik
önlemleri alınarak riskler kontrol altında tutulmalıdır.
Слайд 116
KAYNAKLAR
Elektrikle Çalışmalarda İş Sağlığı ve Güvenliği-Eğitim Notu, Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi, http://www.casgem.gov.tr/.
H. Murat ÜNVER, Elektrikle Çalışmalarda
ISG-Ders Notu, www.isguvenligi-uzmani.org/.Elektrik Tesislerinde Topraklama Yönetmeliği, 21.08.2001 Resmi Gazete Sayısı: 24500, http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr/.
Wikipedia, http://tr.wikipedia.org/wiki/.
Temel Elektrik ve Elektronik-1, MEGEP, Ankara 2005.
ESGO Elektrikle Çalışmalarda İSG
