Слайд 1
Формулярлық жүйенің дәрілік заттарды қолданудың тиімділігін арттырудағы рөлі.
Орындаған: Алтынбек А.Б.
Группа:
601-2
Слайд 2Жоспар:
Формулярлық жүйе деген не?
Формулярлық жүйе компоненттері
Формулярлық жүйе функциялары
Дәрілік формуляр міндеттері
Клиникалық
экономикалық талдау
ДПТББ жүйесі
Формулярлық жүйеге енгізу критерийлері
Слайд 3Неге формулярлық жүйе қажет?
Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласының басты міндеттерінің
бірі сапалы медициналық көмек көрсету болып табылады.
Бүкіләлемдік денсаулық сақтау ұйымының
мамандарының айтуынша, әлемде денсаулық сақтауға жеткілікті қаржы жоқ. Тіпті жоғары экономикалық дамуы бар елдер денсаулық сақтау бюджеттерін пайдалануды оңтайландыру механизмдерін әзірлеуге мәжбүр.
Слайд 4Формулярлы жүйе
Бұл дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету және дәрі-дәрмектерді ұтымды қолдануды қамтамасыз
ететін әкімшілік құрал
Слайд 5
Медициналық ұйымның формулярлық жүйесінің компоненттері:
Формулярлық жүйе комиссиясы;
Дәрілік
формуляр (шектеулі тізім ретінде түсініледі);
Формулярлық анықтама;
Пациенттерді жүргізудің фармакотерапиясы және клиникалық
хаттамалары;
Дәрілік заттарды қолдану мен олардың жағымсыз әсерлерінің мониторингі және бағалау , бақылау жүйесі.
Слайд 6
Медициналық ұйымның формулярлық комиссиясы
Дәрі-дәрмектерді іріктеуге, дәрілік заттардың
тізімін жасақтауға және медициналық ұйымда пайдалануға рұқсат етілген органға қатысты
Дәрілік
заттардың клиникалық жағдайында қолданылуын бағалайды, дәрілік заттарды қолдану саясатын әзірлейді және формулярлық жүйені басқаруды қамтамасыз етеді.
Слайд 7 Медициналық ұйымның нысанды комиссиясының құрамы:
Әкімшілік
Клиникалық фармаколог
Фармацевт / фармацевт (дәріхана
меңгерушісі)
Ш. медбике
Бөлім басшылары
Дәрігерлер
Жоғары оқу орындарының қызметкерлері (бөлімдері)
Антибиотиктерге арналған комитет (жауапты)
Дәрілік
заттарды қолдануды бағалау жөніндегі комитет (жауапты)
Слайд 8Медициналық ұйымның формулярлық комиссиясының функциялары
Рационалды фармакотерапия принциптерін енгізу (бір науқасқа
3-тен артық емес дәріні қолдану)
Дәрілік заттарға қатысты саясат пен рәсімдерді
әзірлеу
Дәрі-дәрмекті нысан бойынша бағалау және іріктеу және оны үнемі қайта қарауды қамтамасыз ету
Проблемаларды анықтау үшін дәрілік заттарды қолдануды талдау
Дәрі-дәрмектерді пайдалануды жақсарту бойынша тиімді шаралар (оның ішінде білім беру, басқару және реттеу шаралары)
Дәрі-дәрмектерді қолдануға қолайсыз реакцияларды қарастыру және тиісті шараларды қабылдау жағдайларын қарастыру
Дәрілік заттармен байланысты мәселелер бойынша клиникалық, әкімшілік және фармацевтикалық бөлімшелердің мамандарымен кеңесу
Емдеу кезіндегі қателіктерді шешу
Слайд 9 Дәрілік формуляр
Ауруханада, емханаларда немесе бүкіл денсаулық сақтау жүйесінде
қолдануға рұқсат етілген дәрілік заттардың сипаттамасын сипаттайтын құжат
Дәрілік формуляр -
белгілі бір медициналық мекемеде немесе медициналық көмек көрсететін біртекті құрылымдар тобында немесе белгілі бір аумақта (облыс, аудан) үнемі қолданылатын дәрі-дәрмектердің әкімшілік бекітілген тізімі.
Слайд 10 Дәрілік формулярдың міндеттері
Дәрі-дәрмектің сапасы мен тиімділігін арттыру.
Оларды қолдану:
дәрілік заттарды
оңтайландыру,
фармакотерапиялық көмек стандарттау мәселелерін шешу
медициналық қызметкерлерге ақпараттық қолдау көрсету
медициналық қызметкерлерге
құқықтық қорғауды қамтамасыз етеді
Слайд 11Дәрілік препараттарды тұтынуды бағалау бағдарламасын әзірлеу және енгізу.
Дәрі-дәрмектерді
(ЖҚҚ) бағалау бағдарламасы дәрі-дәрмектерді дұрыс тағайындау және пайдалануды қамтамасыз ету
механизмі болып табылады.
Дәрі-дәрмектерді пайдалануды бағалау ең қиын ауыр дәрі-дәрмектермен және оларды пайдалану аспектілерімен күресу үшін мұқият жоспарлануы керек.
Дəрі-дəрмектерді алдын-ала анықталған критерийлермен салыстыра отырып, ДПТББ дұрыс емес , қажетсіз, қымбат дәрілік терапияны анықтай алады.
Слайд 12ДПТББ міндеттері:
Дәрігерлік терапияға және оның қабылданған емдеу стандарттарына сәйкестігіне ұтымды
көзқарасты қамтамасыз ету.
Дәрі-дәрмектерді пайдаланудың бақылауы мен есептілігін арттыру
Қолданылатын препараттардың құнын
бақылауды қамтамасыз ету.
Слайд 13ДПТББ комитеті басымдық препарат топтарын анықтауы керек, оны пайдалануды жақсарту
клиникалық және экономикалық артықшылықтарға ие болуы мүмкін.
Қымбат және көп мөлшерде
пайдаланылатын дәрілік препараттар (мысалы, ABC-талдау немесе дәрілерді сатып алу туралы деректерді пайдалану);
Қауіп қатер тобындағы науқастарды емдеу үшін пайдаланылады (қарттар, балалар, реанимация бөлімшелері және т.б.);
Жағымсыз жанама әсерлер, аздаған терапевтік индекс;
Ең жиі кездесетін ауруларды емдеу үшін қолданылады;
Формулярға енгізуді қарастырып жатқан препараттар
Формулярға енгізілген жаңа препараттар
Слайд 14
Клиникалық және экономикалық талдау
Медициналық араласудың
нәтижелерін өзара ықпалдастырылған есепке алу және оны жүзеге асыру шығындарының
негізінде алдын-алу, диагностикалау, дәрілік және дәрілік емес емдеудің екі немесе одан да көп әдістерінің сапасын салыстырмалы бағалау әдістемесі
Слайд 15Клиника-экономикалық анализдің мақсаты:
шығындарды талдау
дәрігерлерді тағайындауға тапсырыс беру
медициналық ұйымдардың нысандарына дәрілік
заттарды енгізу және шығаруды негіздеу
бюджет қаражатын жұмсауды оңтайландыру кезінде қаражат
үнемдеу (медициналық қызмет тарифтерін есептеу)
медициналық қызмет көрсету сапасын басқару жүйесін енгізу
Слайд 16Клиника-экономикалық анализдің түрлері:
ABC анализі
VEN анализі
Жиілік анализі
Талдаудың барлық үш түрі
«Жинақталған шығындарды талдау» терминіне біріктірілген.
Слайд 17Ақпарат жинау
Дәрілік заттардың үлгісі стационарлық немесе амбулаториялық науқастардың карталарынан (медициналық
тарих немесе амбулаторлық карталар), дәріханадан тыс жүргізілуі мүмкін.
Белгілі бір патологиямен
немесе бірлік шығындарымен байланысты барлық шығындар зерттелуі мүмкін.
Слайд 19Сортировка по МНН в таблице Excel
Жалпы генерикалық атаумен (INN) бірнеше
сауда аттары болуы мүмкін. Мысалы: энап, ренитек, эднит, энмам, эналаприл
немесе аспирин-кардио және тромботикалық асс.
Слайд 20 ДП алу суммасы
Әр сауда атауына қарама-қарсы, талданған кезеңде
жұмсалған қаражаттың сомасы (шот-фактуралардан)
Бір ХПА(халықаралық патенттелмеген атау )-тің жеке сауда
атаулары үшін жұмсалған сомалар жинақталып, ХПА бойынша шығындар сомасы есептеледі.
Мақсаттарға байланысты талдау дозаның нысандарын есепке алады немесе есепке алмайды.
Слайд 21эффективность (наличие наиболее выраженного фармакологического действия среди своей группы);
хорошая переносимость,
высокий уровень безопасности, лучшая изученность;
доступность для закупок у отечественных и
зарубежных заводов-производителей;
удовлетворительное качество (соответствие стандартам качества ЛС, стабильность, и т.д.)
стоимость лекарственного препарата на полный курс лечения (а не единицы препарата)
наличие ЛС в перечнях ЖНВЛС
Основные критерии для включения лекарственных средств в формулярный список :
Слайд 22
АВС анализ
Суть АВС-анализа состоит в ранжировании выбранных лекарственных средств по
уровню затрат от наибольших к наименьшим.
АВС-анализ предполагает распределение расходов
на три группы:
А – наиболее затратная (80% всех расходов),
В – среднезатратные (15% всех расходов),
С - малозатратная группа (5% всех затрат). Распределить на эти группы можно как затраты на лекарства, затраты на медицинские услуги, так и затраты в целом на заболевания
Слайд 23Методики определения клинической значимости ЛС
V (Vital) - использующиеся в жизненно-угрожающих
клинических ситуациях, имеющие опасный для жизни синдром отмены, препараты необходимые
для постоянного приема (пример, инсулин)
E (Essential) – необходимые, использующиеся при лечении серьезных заболеваний
N (Non-essential) – второстепенные, использующиеся для лечения легких вариантов заболеваний, сомнительной эффективности, препараты симптоматической терапии).
Этиотропная терапия - направлена на устранение причины заболевания
Патогенетическая терапия - направлена на устранение или подавление механизмов развития заболевания
Симптоматическая терапия - направленная на устранение или уменьшение отдельных проявлений заболевания
Заместительная терапия -проводится при недостаточности естественных биологически активных веществ
Профилактическая терапия - проводится для предупреждения заболеваний
Слайд 24VEN-анализ
VEN-анализпредполагает присвоение показателю определенного «индекса» важности:
V – жизненное
значение и препарат имеет высокую степень доказательности;
E - важность
высока, но не абсолютна,
N – важность вызывает сомнение (препарат неэффективен, «пустышка», препарат противопоказан);
В первую очередь проводится VEN-анализ
группы А препаратов.
Слайд 25VEN-анализ Способы проведения
Формальный – определение наличия данного средства в заслуживающих
доверия нормативных документах (Республиканский формуляр, Международные протоколы лечения, Британский Национальный
формуляр BNF и т.д.). При этом используется 2 индекса V – входит в перечень, N – не входит в перечень
Экспертный - когда эксперт/группа экспертов высказывается о необходимости, возможности или ненужности лекарства при данной патологии с учетом степени доказательности эффектов ЛС
Слайд 26VEN-анализ
Есть абсолютные истины, для которых не требуется доказательств на
уровне рандомизированных или плацебо-контролируемых исследований. Средства для наркоза вызывают наркоз,
а миорелаксанты – расслабляют мускулатуру. Препараты железа, безусловно, помогают при дефиците железа, препараты В12 – спасают жизнь при дефиците этого витамина.
Однако вопрос о применении этих же средств с профилактической целью или по другим показаниям не имеет достаточной доказательной.
Слайд 27Критерии оценки использования лекарственных средств
Показания
Противопоказания
Побочные эффекты
Мероприятия при
передозировке
Дозировку
Приготовление
Пути введения
Взаимодействие с другими лекарствами/пищевыми продуктами
Мониторинг/лабораторные анализы
Результаты лечения
Обучение пациентов
Стоимость курса лечения
Дублирующая терапия
Слайд 28Методы мониторинга использования ЛС
Ретроспективный метод ОИЛС анализирует назначение лекарств после
их получения пациентом. Главный недостаток ретроспективного метода в том, что
нельзя исправить уже проведенную терапию пациентов.
Перспективный метод ОИЛС подразумевает сравнение назначенного лечения с критериями до получения больным лекарств. Его основное преимущество в возможности принятия превентивных мер в случаях, когда нарушение критериев использования может привести к серьезным последствиям.
Текущий метод ОИЛС сравнивает использование лекарств с критериями во время проведения терапии. Как и перспективный метод он также способствует принятию превентивных мер. Разница между ними в том, что при текущем методе принятие мер заключается в коррекции терапии.
Слайд 29Знания по клинической фармакологии,
помогающие правильному выбору ЛС
Адекватность препарата ведущему
патогенетическому фактору, определенному заболеванию
Адекватность дозировки, режима приема, лекарственной формы, пути
введения
Использование препаратов в зависимости от тяжести состояния.
Ограничения на использование средств, способных ухудшить состояние больного (критерии противопоказаний).
Предупреждение побочных эффектов.
Клиническая фармакокинетика.
Использование препаратов в комбинированной терапии.
Слайд 30
ИСТОЧНИКИ ИНФОРМАЦИИ
Ланцет
(Lancet) http://www.thelancet.com/
Журнал по Медицине Новой Англии (New England Journal
of Medicine) http://www.nejm.org
Краткие обзоры статей и оценки Библиотеки Кокрана (Cochrane Library) http://www.cochrane.org
Британский Национальный Формуляр (British National Formulary) www.bnf.org
Сайт межрегиональной общественной организации "Общество фармакоэкономических исследований" http://www.rspor.ru/
Большой справочник лекарственных средств под редакцией Л.Е. Зиганшиной и др.авторов www.rosmedlib.ru