Геодезия пәні және міндеттері

қорғаудағы геодезия рөлі
Қазақстандағы топографо-геодезиялық қызметті ұйымдастыру мен геодезиялық жұмыстарды дамыту

перспективалары
Жер өлшеулері және пішіні туралы түсінік

басқарады.Бұл Басқарманың негізгі өндірістік міндеттері:

мен пландарға түсіру, сол сияқты адамның инженерлік қызметінің сан алуан

міндеттерін атқару мақсатында жер бетін өлшеу әдістерін зерттейтін ғылым.

негізінде координаталық бастапқы мәліметтерді анықтап беру мәселелерімен айналысады.

Геодезиялық гравиметрия –

жер бетінің жекелеген нүктелерінің ауырлық күшін арнайы аспаптармен өлшеу арқылы жердің фигурасын зерттеумен шұғылданады.

Картография- бүкіл жер бетінің карталары мен пландарын әр түрлі мақсаттарда жасау мен көбейту технологиясын зерттейді.

пайдалану, жабдықтарды монтаждау, сонымен қатар еліміздің табиғат байлықтарын пайдалану кезінде

атқарылатын геодезиялық жұмыстардың әдістерін зерттеумен айналысады.

Аэрофотогеодезия- жердің карталары мен пландарын фотосуреттер және әуеден түсірген фотосуреттер бойынша жасаудың әдістерін талдаумен айналысады.

кең қолданыста болған.Фотограмметриялық әдістері Ай бетінің және Күн жүйелерінің планеталарының

беттерінің карталарын сызу кезінде қолданылады.

Топография- жер бетінің шағын аймақтарын жазықтық ретінде қарап, оны өлшеу мен қағаз бетіне кескіндеу.

аударғанда жерді бөлу дегенді білдіреді.
Геодезия басқа ғылымдар сияқты адамзат қоғамының

практикалық қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін пайда болған. Дамыған жерлері Мысыр, Грек, Үнді, Қытай, Парсы, Орта Азия елдері және басқа елдер б.э.д бірнеше мыңдаған жылдар бұрын каналдарды ,тоннелдерді құру үшін, ғимараттарды тұрғызу үшін жер учаскелерін бөлу үшін геодезиялық жұмыстарды жүргізген.
Әсіресе, Ежелгі Египетте геодезияның пайда болуы мен дамуына ерекше қолайлы жағдайлар туды. Грек ғалымы Эратосфен (б.з.д 274-194жылдар Египетте Жердің көлемін анықтады.
Ол Жер шарының радиусы шамамен алты мың километр екенін анықтап берді.

геодезия жоғары ғылыми деңгейде, аса жоғары дамып халық шаруашылығының барлық

мұқтаждарын қанағаттандыруда.
Жер пішінінің жаңа өлшемдерін анықтауда Ф.Н.Красовский бастаған орыс ғалымдары зор еңбек етті.Сонымен қатар А.А.Изотов, М.Д.Бонч Бруевич,А.А.Михаилов,А.С.Чебатарев, В.Д.Большаков және т.б геодезия және картграфия саласында қосқан еңбектері айтарлықтай.

Топографилық карталарсыз халық шаруашылықты жоспарлауды мүмкін емес. Әрбір ғимараттың

құрылысы, заводтар мен аэродромдар, маңызды жолдар мен газбен мұңай құбырларын, электр жүйелерін жүргізу сапалы картографиялық ақпаратсыз мүмкін емес.
Сонымен қатар геодезиялық жұмыстар нәтижесі мемлекетіміздің қауіпсіздігі үшін маңызы өте зор. Геодезия аудандарды ауылдарды орналастыруда жерді құрғату мен суландыруда, орман шаруашылығын жүргізу кезінде қоланылады.
Әскери қорғаныс ісінде, осы учаскені зерттеу әскери жағдайды бейнелеу мен жауынгерлік операцияны талдау сияқты маңызды кезеңдерде әскери қорғаныстың ойы да , көзі де дәлдігі жоғарғы карта болып саналады .

білу тек қана геодезия мен картография үшін қажет емес, ол

сонымен қатар білімнің көптеген салалары үшін қажетті: ғарыш, авияция, теңіздік жүзулер.
Астрономия, биология, геофизика және т.б. Жердің физикалық жалпы ауданы 510 млн км2 тең және геометрия жағынан алғанда пішіні күрделі.
Орасан кеңістікті(жер бетінің 71%-ын) мұхиттар мен теңіз шұңқырлары алып жатыр, олардың тереңдігі 11мың метрге дейін жетеді. Қалыпты жағдайда дүниежүзілік мұхиттың суының орта деңгейі мен сәйкес келетін бет негізгі деңгей беті деп аталады.

қолданылатын жер денесінде белгілі түрде бағдарланған, нақты көлемі анықталған эллепсойд.
Эллепсойд

– геоидқа ең жақын орналасқан математикалық бет.

сызық

денесі деп аталады.