Халықаралық экономикалық жүйедегі халықаралық экономикалық құқық

қатынастар факультеті
Әлемдік экономика мамандығы









Орындаған :Қайратқызы Гүлістан

мен ұйымдық-құқықтық шаралар жүйесіне байланысты. Қазіргі кезде кез-келген мемлекеттің экономикалық

саясатындағы айқын және кезекті сәтсіздіктерден шығудың тиімді жолдарын жасауға, экономикалық реформалауға үлкен мән берілуде. Экономикалық даму үшін құқық арқылы экономикаға ықпал ету, экономикалық прроблемаларды басқара білудің ықтимал проблемаларының тәжірибелік маңызы зор.

бара-бара ұлттық құқықпен ғана емес , сонымен бірге халықаралық құқықтың

нормаларын , қағидаларын ,институттарын қолдану арқылы немесе негізінен халықаралық құқықпен қарастыру орын алып келеді .

түрлі шектеулер деңгейде ақырындап беру туралы сөз болып отыр ,

яғни бекітілген ұүұвұ нормаларвында ұлттық , аймақтыұқ, блоктық мүдделермен қатар , тұтастай алғандағы халықаралық мүдделері де көрініс табу керек”

айқын және оны көпшілік мойындап отыр . Әсіресе халықаралық құқық

үлкен ықпалдарға ұшырауда ,себебі мемлекет пен оның ұлттық құқығына үлкен көлемді ықпалдар халықаралық құқық арқыл жүзеге асырылады.

тұтастай алғанда өнімді қызмет етуін та,ғы бір рет дәлелдеп отыр

Халықаралық экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету проблемасы Біріккен Ұлттар Ұйымы қызметінің жаңа маңызды бағыттарының біріне айналып келеді.БҰҰ бас Ассамблеясы 1984ж 18 желтоқсандағы “Халықаралық экономикалық қатынасатғы сенімді нығайту шаралары туралы” 30/210,1985 ж 17 желтоқсандағы “Халықаралық экономикалық қауіпсіздік” 40/173 қараларында өзара тиімді экономикалық қатнастарды қалыптастыру мәселелеріне деген ұстанымын баяндайды.

екінші дүниежүзілік соғыстан кейін пайда бола бастады.1964 ж сауда және

даму жөніндегі БҰҰ-ның Женева Конвенциясы өткізілді. Бұл халықаралық форум халықаралық экономикалық құқықтың табиғаты туралы көптеген пікірталастарды бастап берді. Екі бағыт қалыптасты: халықаралұ-құқықтық және шаруашылық құқықтық.

және мәні. Халықаралық экономикалық құқықтың түсінігі, пәні, қайнаркөздері және қағидалары.

Әмбебап және аймақтық сипатты халықаралық экономикалық ұйымдар. БҰҰ жүйесіндегі және оған кірмейтін халықаралық экономикалық ұйымдар. Халықаралық экономикалық қауымдастық және халықаралық экономикалық тәртіп. Халықаралық экономикалық дауларды шешу. Халықаралық сауда құқығы.

қағидалары және қайнаркөздері. Бреттон-Вудс валюталық жүйесі. Халықаралық инвестициялық құқық. Халықаралық

инвестициялардың құқықтық режимі, қорғалуы және кепілдері. Инвестицияларға меншік құқығының көшуі: халықаралық құқықтық аспект (экспроприация, ұлттандыру, жекешелендіру).

мен қағидаларын саралаумен тығыз байланысты. Дамушы мемлекеттер жаңа халықаралық экономикалық

тәртіптің мақсаттарын мынадай етіп айқындады:
Мемлекеттердің өз табиғи ресурстарына толық және тұрақты тәуелсіздік етуі, дербес тереңдік, экономикалық және әлеуметтік жүйелерді таңдау еркіндігі және кемсәтушілікке жол бермеу сияқты қағидаларды жүзеге асыру
Дамушы мемлекеттерге халықаралық шешімдер қабылдау процесіне әділ рөл беруді қамтамасыз ету;
Осы елдердің әлемдік нарықтағы экономикалық өзара байланыстың нақты салаларындағы талаптарын қанағаттандыру.

болуы тиіс. Мұндай экономикалық тәртіпті орнату халықаралық құқықтың негізгі қағидаларының

халықаралық экономикалық қатынатар саласына таралатынын білдіреді.

дәстүр.
Экономикалық қатынас саласындағы барлық халықаралық шарттарды нормативтік мазмұны маңызды

экономикалық мәселелерді шешуге бағытталған саяси шарттарға, жіне тура мағынасындағы – экономикалық проблемаларға арналған халықаралық ұйымларлың құрылтай құжаттарына , сондай-ақ халықаралық экономикалық ұйымдардың жарғыларына бөлуге болады.

достық, ынтымақтастық және өзара көмек туралы саяси шарттар , сондай-ақ

өзарақатынастар негізі жөніндегі басқа да түрлі шарттар, ынтымақтастық қағидалары туралы шарттар жатады. Мысал, Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясы арасында жасалған достық, ынтымақтастық және өзара көмек туралы 1992 ж шарттың 16-22- баптарында мемлекеттердің экономикалық саясаттағы міндеттері ескерілген.

және көпжақты шарттар жатады. Ол туралы “Халықаралық экономикалық шарттар” деп

аталатын 16,3- тармақта егжей-тегжейлі айтлған.

сауда тәжірибесінде, теңіз сауда жүзуінде кездеседі.
Құқықтың қосалқы қайнар көздері ,

атап айтқанда, халықаралық экономикалық ұйымдардың қарарлары мен ұсыныстары халықаралық экономикалық құқықтың қалыптасуына үлкен рөлге ие .