Слайд 1 IP-желісіндегі адрестеу
Интернеттің түбегейлі принципі
болып оның көмегімен барлық біріккен физикалық желілердің теңдігі табылады: коммунакацияның кез келген жүйесі оның физикалық параметріне, таралатын мәліметтер дестесінің өлшеміне және географиялық масштабқа тәуелсіз Интернет компоненті ретінде қарастыр-ылады.
Слайд 2 Әмбебап Интернет желісі
TCP/IP хаттамаларына ұқсас хаттамалар негізінде құрылады және өзіне коммуникацияның төрт
деңгейінің хаттамаларын біріктереді.
Желі интерфейсінің деңгейі Интернет желісіне нақты физикалық компонентіндегі компьютерді осы желіге қосылуына жауапты. Бұл деңгейде операциялық жүйедегі құрылғы драйвері мен компьютердегі желіге сай желілік платасы жұмыс істейді.
Келесі суретте Интернет желісіне қосылған кез келген физикалық желіге бірдей шартты белгілер қолданылған.
Слайд 4 Желілі деңгей TCP/IP стек протоколдарының
негізі. Дәл осы деңгейде желіаралық қосылыстың принципі іске асырылады, көбіне
Интернет желісімен дестелер маршрутизациясы. IP протоколы – желіаралық қосылысты іске асыруға рұқсат беретін желі деңгейінің негізгі протоколы. Ол транспортты деңгейде TCP және UDP протоколдарының екеуінде қолданады.
Слайд 5 IP протоколы TCP/IP желісімен
өтетін барлық ақпараттың нақты форматын көрсете отырып Интернет желісінде мәлімет
таратудың базалың бірлігін IP дейтаграммасын анықтайды. IP дейгейін-дегі бағдарламалық қамтамасыз ету физикалық желі қосылысы бойынша мәлі-меттер жолын таңдай отырып маршрутиза-ция функциясын жасайды. Маршрутты анықтау үшін арнайы кесте қамтамасыз етіледі. Оны таңдау компьютер-адресат қосылған желі адресі негізінде жасалады.
Слайд 6 IP хаттамасында әр мәліметтер дестелерін жеткізу маршруттары
әртүрлі белгіленеді жәнеде ол мәліметтер дестесін жеткізудін сенімділігіне кепіл бере
алмайды. Ол мәліметтерді төменгі физикалық деңгейде тікелей көрсетеді және дестелердің жоғарғы нәтижиде эффектілі жеткізуін жүзеге асырады.
Слайд 7 Желілі деңгейде IP хаттамасы желіде қосылу
қондырғысынсыз жүйеден жүйеге дестелерді кепілді жеткізу қызметін жүзеге асырады. Бұл
дестелерді жеткізуге барлық қажеттіліктер орындалатынын білдіреді, бірақ қатесіз жеткізуге кепіл берілмейді. Дестелердің жоғалуы, дұрыс берілмеуі, дубликациялануы және т.б. мүмкін.
хаттамасы коммуникация сенімділігін қамтамасыз етпейді. Мәліметтер өрісінде қате бақыланбайды, тек
бастама (зоголовок) үшін бақылау қосындысы бар. Мәлімет тарату сенімділігі келесі транспорттық деңгейді жүзеге асырылады, ондағы екі негізгі хаттама TCP және UDP дестені тарату үшін машина-жіберуші мен машина-адресат арасында байланысты қамтамасыз етеді.
Слайд 9 Қолданбалы деңгей –
бұл төмен деңгейлі хаттамаларды пайдаланатын клиент-сервер түріндегі қосымша (приложения). Қалған
үш деңгейдегі хаттамалардан айырмашылығы қолданбалы деңгейдегі хаттамалар нақты қосымшаның бөлшектерімен айналысады және желімен мәлімет тарату амалдарымен қызықпайды.
TCP/IP қосымшасының негіздерінің арасында TELNET терминал эмуляция хаттамасы, FTP файл тарату хаттамасы, SMTP электр пошта хаттамасы,
Слайд 10 World Wide Web (WWW) жүйесінде
қолданылатын SNMP желі басқару хаттамасы, HTTP гипертекст тарату хаттамасы және
т.б. Соңғы жүйелер арасында бірнеше он шақты маршрутизатор және әр түрлі көптеген аралық физикалық желі, бірақ қосымша бұл конгламерантты бір физикалық желі ретінде қабылдайды. Бұл Интернет технологиясы мен IP хаттамасының негізгі күші мен сүйкімділігін шарттайды.
Слайд 11 IP-технологиясында қабылданған адресация тәсілдері
(өзінің көпмиллионды қолдануышы бар Интернетті армиясымен еске алайық) түйіндерді
тез мөлшерде көп миллиондаған желілік интерфейстерден идентифицирлеуге мүмкіндік етеді, ол осы берілген технологияның масштабталуына әсер етеді. Бірақ TCP/IP технологиясында бұндай мүмкіншілікті қамтамасыз ету үшін арнайы механизмдер мен хаттамалардың неше түрлі қатарын қолдануға тура келеді.
Слайд 12 TCP/IP стекінде адрестардың
үш түрі қолданылады:
локалды, немесе аппаратты адрестер, желі іші
шегінде (подсети) адресация түйіні үшін қолданатын адрестер;
желілік, немесе IP-адрестер, барлық құрама желі түйіндерінің бірмәнді идентификациясы үшін қолданылады;
доменді аттар – қолданушылар жиі қолданатын түйіннің символды иденти-фикаторлары.
Слайд 13 Жалпы жағдайда желілі интерфейсте бір
уақытта бір немесе бірнеше локалды адрестері және бір немесе бірнеше
желілі адрестері болады, және де бір немесе бірнеше домен аттары болады.
Сонымен, аппаратты (локалді) адрес желі іші шегінде түйінді идентифицирлейді. Егер желі іші LAN – Ethernet, FDDI, Token Ring, базалық технологияларының бірін қолданса, онда осындай желі ішіне кез келген түйінге мәліметті жеткізу үшін MAC-адресті көрсету қажет.
Слайд 14 Яғни, бұл жағдайда аппаратты адрес болып
MAC-адресі табылады.
Соңғы түйін сол
сияқты бірнеше IP-желіге кіре алады. Бұл жағдайда компьютерде желі байланыс саны бойынша бірнеше IP-адрестер болу керек. Солай, IP-адрес бөлек компьютерді не маршрутизаторды емес, бір желілі қосылысты сипаттайды.
Слайд 15 IP-желілердегі символды
аттар домендер деп аталады және иерархиялық сипат бойынша құрылады. IP-желілердегі
толық символды атты құрайтындар нүктемен бөлінеді және келесі ретте есептелінеді: алдымен хостың қарапайым аты, сосын түйін тобының аты (мысалы, ұйым аты), одан кейін үлкенірек топтың аты (домен іші) солай ең жоғарғы деңгейдегі домен атына дейін (мысалы, географиялық принцип бойынша біріккен ұйымдар домендері:
Слайд 16 RU — Россия, UK – Великобритания, SU –
США, КZ- Қазақстан).
Сондықтан доменді аттар DNS-аттар деп те
аталады.
Слайд 17IP-адрестің жазбаша формасы.
IP-адрес
4 байт (32 бит) ұзындығы бар және екі логикалық бөліктен
тұрады – желі нөмірі мен желідегі түйін нөмірі. IP-адрес көрсету формасының ең көп қолданатын формасы болып төрт сан түріндегі жазба табылады, ол өзімен ондық түрдегі әр байт мәні мен ажыратылған нүктелерді алып келеді: 126.10.2.30. бұл адрес екілік түрде көрсетіледі: 10000000 00001010 00000010 00011110. Және де он алтылық түрі: 80.0A.02.1D.
Слайд 18 IP-адрестер класстары
IP-адрестің желі нөмірі мен
түйін нөміріне дәстүрлі бөлу кестесі адрестің бірнеше бірінші бит мәнін
анықтайтын класс түсінігіне негізделеді.
Слайд 19 IP-адрестің қай классқа жататыны
адрестің бірінші биттер мәнімен анықталады.
Мысалы: 185.23.44.206 адрестің бірінші байты 128-191 диапазонына түседі, біз бұл адресті В класына жатады деп айта аламыз, яғни желі нөмірі болып алғашқы IP-адрестің, 185.23,0.0 екі нөлдік байтпен, ал түйін номері 0.0.44.206 екі нөлдік байтпен толықтырылған екі кіші байтпен толықтырылған, екі байты саналады.
Слайд 20 Егер адрес 0 дан
басталса, онда бұл адрес желі номеріне бір байт алып беретін,
ал қалған үш байт желіде түйін номері ретінде интерпретацияланатын А класына жатады. 1 (00000001) ден 126 (01111110) ге дейінгі диапазонда нөмірі бар желілер А класс желілері деп аталады. (0 нөмірі қолданылмайды, ал нөмір 127 астыда айтылатын арнайы мақсатқа резервтелген.) А классты желі көп емес, ал олардағы түйін саны 224 дейін барады, яғни 16777216 түйін.
Слайд 21А класстары
Желілердің максималды саны
А 27 – 2 = 126;
224 – 2
= 16 777 214 Құрылғыдан тұрады.
IP хаттамасында жалпы адрестердің 50% құрайды.
Слайд 22 Егер адрестің алғашқы екі биті
10 ға тең болса, адрес В класына жатады. В класс
адрестерінде желі нөмірі мен түйін нөміріне екі байттан беріледі. 128.0 (1000000000000000) дан 191.255 (1011111111111111) ге дейінгі диапазонды нөмірі бар желілер В класс желілері деп аталады. Солай, В класс желілері А классынан көп, бірақ олардың өлшемдері азырақ, олардағы түйін сандарының максималды мәні 216 (65536) болады.
Слайд 23В класстары
Желілік префикс 16-биттен тұрады;
Құрылғы нөмірі - 16 бит;
IP хаттамасында жалпы адрестердің 25% құрайды.
Слайд 24С класстары
Егер адрестің алғашқы
екі биті 110 ға тең болса, адрес С класына жатады.
Бұл жағдайда желі нөміріне 24 бит беріледі, ал түйін номеріне – 8 бит. С класының желісі көп таралған, бірақ түйін саны оларда 28 (256) түйін мәнімен шектелген.
Слайд 25С класстары
Желілердің максималды саны
221 = 2 097 152;
28
– 2 = 254 құрылғыдан тұрады.;
IP хаттамасында жалпы адрестердің 12,5%
құрайды.
Слайд 26 Тағы адрес класы D мен Е
желілермен тікелей байланыспаған. Егер адрес 1110 тізбегінен басталса, онда ол
D класс адресі болып табылады және өзімен групповой адрес (multicast) ерекшелігімен белгіленеді. Топтық адрес жалпы жағдайда әр түрлі желіге қатыса алатын түйін (желілік интерфейс) тобын идентифицирлейді. Топқа енетін интерфейс қарапайым жекешеленген IP-адреспен бірген тағы бір топтық адресті алады. Егер дестені жіберген кезде тағайындау адресі ретінде D класс адресі көрсетілсе, онда бұндай десте топқа кіретін барлық түйіндерге жеткізілуі қажет.
Слайд 27 Егер адрес 11110 тізбегінен
басталса, онда берілген адрес Е класына жататынын білдіреді. Бұл клас
адрестері болашақ қолдану үшін резервтелген. Келесі кестеде желі нөмірлерінің диапазоны берілген және желінің әр класына сай келетін максималды түйін саны.
Слайд 29Топтық адрестер
Топтық адрестер келесі диапазонда жатыр:
224.0.0.0 – 239.255.255.255:
А классты адрестер, ортанғылары – В, ал үлкен еместері –
С:
Егер IP-адресінің барлық екілік разряд-тары 1 ге тең болса, онда осындай тағайын-далған адресімен десте өзінің шығарушысы отырған желілердегі барлық түйіндерге жіберілуі қажет. Бұндай жіберілу шектелген кеңболжауланған хабар (limited broadcast) деп аталады. Бұл жағдайдағы шектелгендік қандай шартта болмасын десте маршрутизатор шегінен шықпайды дегенде білдіреді;
Слайд 31 Егер түйін нөмір өрісінде тек
бірліктер тұрса, онда осындай адресі бар десте желі нөмірі берілген
барлық түйін желілерімен жіберіледі. Мысалы, 192.190.21.255 адресі бар десте желінің барлық түйіндеріне 192.190.21.0 жеткізіледі. Бұндай жіберіліс кеңболжауланған хабар (broadcast) деп аталады.
Нөлдер тізбегінен тұратын арнайы адрес-тер тек жіберуші адрес ретінде қолданылуы мүмкін, ал бірліктер тізбегінен тұратын адрестер – тек қабылдаушы адресі ретінде.
Слайд 32
СОӨЖ
ARP, RARP,CMP, UDP хаттамалары