Кафедра : Бухгалтерлік есеп және аудит Тақырыбы : Ауыт қу

ЕжА 342

түзетулер енгізілмейді. Икемді бюджет кезең соңында жасалынады. Яғни онда нақты

көрсеткіштер белгілі болғаннан кейін ол көрсеткіштер менеджерлерге ақпаратты алу үшін жасалынады.

Ауытқу операциялық қызметті бақылауға және жоспарлау үшін пайдаланылады.
Ауытқуларды жағымды және

жағымсыз деп бөлуге болады;
Егер нақты көрсеткіштер нормативтік көрсеткіштен төмен болса жағымды.
Ал жоғары болса жағымсыз әсер етеді.

бойынша ауытқулар
Олар мынандай формула бойынша анықталады;

Материалдарды пайдалану б/ша ауытқулар =нормативтік бағасы бір бірлігіне *(нақты пайда

–нақты нормативтік санынан пайдалану саны)

орындалған уақытқа)
Мысал №1:
Нақты сатып алынған саны -200 б.
Нақты пайдаланылған

саны-110 б.
Нормативтік саны-100 б.
Нақты бағасы-8 ш. б.
Нормативтік бағасы-10 ш. Б
Шешімі:
Материал бағасы б/ша ауытқу=200*(8-10)=-400 (жағымды)
Материалды пайдалану б/ша ауытқу=10*(110-100)=100(жағымсыз)

– 15 ш.б
Еңбек өнімділігі б/ша ауытқулар = 15*(450-500)-750 ш.б
Мөлшер б/ша

ауытқу =нақты орындалған сағат *(нақты материал-нормативтік мөлшер)
Мөлшер б/ша ауытқу=450*(20-15)=2250 ш.б(жағымсыз)

б/ша ауытқуларға
1)пайдалану б/ша ауытқулар
2) тиімділігі б/ша ауытқулар
3) Жалпы
Тұрақты

ӨҮШ б/ша ауытқуларға
1) пайдалану бойынша ауытқулар
2) өндірістің көлемі бойынша ауытқулар
3) жалпы ауытқулар

орындалған еңбек сағаты-3900
Тұрақты ӨҮШ сметасы 4000 бірлікке-12000
Айнымалы ӨҮШ нормативке бөлу

мөлшері:1,50 ш.б /еңбек сағ
Тұрақты ӨҮШ нормативке бөлу мөлшері:3 ш.б/еңбек сағ
1 Өнімді өндіруге кеткен уақыт: еңбек/сағ
ӨҮШ бөлу=ӨҮШ/Бөлу базасы
Айнымалы ӨҮШ б/ша ауытқу
Пайдалану бойынша ауытқу– Нақты ӨҮШ-ӨҮШсмета(нақты еңбек сағ-нормативтік еңбек сағ)
Тиімділігі б/ша (нақты еңбек сағ-нормативтік еңбек сағ) нормативтік үстеме шығындар мөлшері