Слайд 1Әлеуметтік педагог
портфолиосы
Орындаған:
Ерболат Ерназар
Әлеуметтік педагогика
және өзін-өзі тану
4 курс
Слайд 2Аты-жөні: Ерболат Ерназар
Мекен жайы: ОҚО Шымкент қаласы, Ордабасы ауылы,
Бадам елді мекені
Ұлты: қазақ
Телефоны: 87027310414
Туған жылы: 25.03.1993
Азаматтығы: ҚР азаматы
Мақсаты: ЖОО бітіріп, білікті маман иесі болу, өзімнің сүйікті ісіммен айналысу
Білімі: аякталмаған ЖОО
Тілдерді білуі: қазақ, орыс, ағылшын тілі
Жеке қасиеттері: шыдамдылық, жауапкершілік, мақсаттылық
Хоббиі: сурет салу, ән айту, спортпен шұғылдану
Слайд 3Әлеуметтік қызметкердің этикалық кодексі
Әлеуметтік қызметтің этикасы өз алдында әрекет кодексін
ұсынады, бұл адамдар арасындағы өзара байланыстардың адамгершілік сипатын қамтамасын етеді,
яғни кәсіби қызметін жіне кәсіби комтементтіліктің қажеттіліктерінен шығады.
Әрине, әлеуметтік қызметтің этикалық кодекісі кәсіби моральдің ерекше формасы реттінде әлеуметтік жұмыстың этикасын ерешелеп отырады.
Әлеуметтік қызметтің этикасы – бұл кәсіби моральдың түрі, яғни өз алдында әрекет кодесісін ұсынады, адамдар арасындағы өзара қарым-қатынасдың адамгершілік сипаттарын қамтамасыз етеді, кәсіби қызметтің және кәсіптің кампентентіліктің қажеттілігінен шығады. Кәсіби қызметтің белгілі түрлері үшін қоғамда адамдардың нормалар әрекеті және моральдык қажеттіліктерін жалпы сипаттарына қарамастан әрекеттің ерекше нормалары бар.
Слайд 4Әлеуметтік жұмыстың этикалық кодекісін басты масты мақсаты бұл клиенттің қызығушылығы
жұмыстың принципін даусыз анықтау. Кәсіби этиканың кодекісі жалпы этикалық нормаларға
спецификалық міндеттерге және нақты ережелергенегізделеді. Кәсіби поптың мүшелері өзінің клиенттерінің алдында, басқа кәсіби топтың әріптесінің алдында және қоғам алдында міндеттері бар. Дегенмен, әлеуметтік қызметтер мемелекет тарапынан қолдау болмаған жағдайда өзінің кәсіби міндеттерін орындай алмайды. Барлық кәсіби бірлестіктер өздерінің мүшелерінің қызметін бақылауы қажет және әлеуметтік қызметтер үшін кәсіби құқықтарын байқауда кепілдік беруі керек.
Сонымен, этикалық кодекс әлеуметтік қызметтер не үшін жауап береді және қалай істеу керек екендігін анықтайды. Сондықтан, этикалық кодекс жауапкершілік туралы формализацияны білдіру ретінде функуционаланады; 1) қоғам алдындағы мамандақтар, яғни осы мамандықта бекіту; 2) тұтынушы қызмет алдында мамандықтың өкілі; 3) өз мамандығының алдандаңы мамандар.
Слайд 5Кодекс шеңберінде кәсіби мораль маманның қызметі және әрекеті алдын ала
жазылады, келісушілік талаптардың тәртіпке келтіру жиынтығы ретінде болады, яғни белгілі
бір жүйе ретінде оның кәсіби міндеттерінің мазмұны болып табылады.
Кәсіби кодексте маманға көрсетілген анализ талаптары ереже ретінде көрсетіледі, олар екі нормативтік топтарға шартты түрде мәлімдеу мүмкін:
Бірінші топ- бүл кәсіби қызметтің нәтижесіне және мазмұнына , сапасына деген қажеттілік ;
Екінші топ – бұл мамандардың жеке тұлғалығына деген талаптар .
Этикалық кодекстің заңдастыру функциясын орындаудан басқа келесі міндетер бар:
- Нақты өлшемдерді ұсына отырып, мамандардың беделін қорғау, яғни мамандардың әрекеттерін реттеу үшін қабылдау мүмкіндігі.
- Мамандардың жете білушілікті және адал ниеттік жұмыста мүмкіндік туғызады.
- Адамдарды практиканы жете білмеушіліктен немесе көңіл бөлмеушілік жағынан эксплуатациядан қорғау.
Сонымен, этикалық кодекстің басты мақсаты, клиентті қорғауда жұмыстың принципін мүлтіксіз анықтау.
Слайд 6Семинар 8. Әлеуметтік қызметкердің отбасымен жұмыс жүргізу этикасы.
Отбасы қоғамдағы негізгі әлеуметтік институттардың
бірі болып табылады. Ол әрқашанда қоғам назарында болады. Қазіргі уақытта кейбір ғалымдардың айтуынша, отбасы дағдарыстан өтуде.
Оның жаңа үлгісі пайда болды. Отбасылық қарым-қатынас өзгеруде. Әсіресе, отбасындағы өзгерістердің көпшілігі – экономикалық жағынан дамыған Батыс елдерінде. Ресей мен Қазақстанның нарыққа өтуі некелесу мен бала тууға қатты әсер етті. Ажырасулар көбейіп, ол да отбасындағы туып көбеюшілікті азайтты. Отбасы адамды қорғайды, сондықтан да оны нығайту керек. Отбасы жасы толмаған балаларға және қарт адамдарға қамқорлық етеді, өмірдің қиын жағдайларында көмек көрсетеді, ауырған кезде қолдайды. Отбасы мүшелері бір-біріне көмек етеді. Отбасы сүйіспеншілік сезіммен бірігеді.
Отбасымен жүргізілетін әлеуметтік жұмыстарын маңызды мәселелерінің бірі – қоғамның әлеуметтік-саяси жағдайлары мен отбасының өзінің ішкі үдерістеріне қатысты отбасы, отбасы қатынастары дамуының ішкі мәселелерін шешудің ұтымды әдістері мен технологияларын әзірлеу жөніндегі жұмыс әдістері мен қолданыстағы нысандарын талдау болып табылады.
Отбасымен жүргізілетін әлеуметтік жұмыс өзінің негізінде әлеуметтік (қоғамдық) ғылым бола отырып, техникалық, әсіресе, табиғи ғылымдармен байланысты. Оның білімі шегінде жүргізілетін зерттеулер пәнаралық сипатта болады: әлеуметтік-демографиялық, әлеуметтік-саяси, әлеуметтік-медициналық, әлеуметтік-психологиялық т.б.,ал екінші жағынан социология, педагогика, құқықтану және басқа да әлеуметтік пәндермен байланыстары бар.
Отбасымен жүргізілетін әлеуметтік жұмыс жүргізу кезіндегі көптеген әдістер пәнаралық болып саналады, өйткені өз қызметімен және ауқымды міндеттеріне
байланысты ғылым ретінде бөлінеді. Сондықтан да, отбасымен әлеуметтік жұмыс жүргізу кезінде қолданалатын әдістерді сипаттай отырып, оларды экономикалық, медициналық, саяси, әлеуметтік-психологиялық, әлеуметтік, әкімшілік, педагогикалық және т.б. түрге бөлеміз. [6]
Отбасымен жұмыс жүргізетін әлеуметтік қызметкер бұл – біздің басты маңызды ұғымарының бірі. Отбасымен жүргізетін әлеуметтік қызметкер бұл – отбасымен әлеуметтік жұмыс жүргізу саласындағы маман,
Слайд 7Семинар 9. Қазақстандағы этностық әлеуметтену жағдайындағы әлеуметтік жұмыстар.
Әлеуметтік жұмыс-бұл өз
бетімен өмір сүре алмайтын,өзінің өмірлік мәселелерін шеше алмайтын,адамға көмек ретінде
бағытталған іс-әрекет.Әлеуметтік көмектің обьектісі болып: мүгедектер,қарт адамдар,көп балалы отбасылар,жетім-жесірлер, жалғыз басты аналар болуы мүмкін,кейде балалар нашар топқа түсіп,есірткі сатушылардың торына түсіп қалуы мумкін. Этнос ең алдымен, мәденитілдік қауымдастық. Этностың пайда болуында аумақ және әлеуметтік қарым-қатынас тілінің ортақтығы шешуші фактор болып табылады. Саяси кеңістіктің ор¬тақтығы мен халықтың әлеуметтік және шаруашылық әдістерінің ортақтығы да маңызды рөл атқаратыны сөзсіз. Қарым-қатынас процестерінің жиынтығы қоғам мен жеке әлеуметтік индивидтің қалыптасуына алып келеді
Бүгінде әлеуметтену процесінің әрбір кезеңіндегі үш топтың міндеттері төмендегідей анықталған:
1. Мәдени-жаратылыстану міндеті - бұл дене және жыныстық дамудың белгілі бір деңгейге жетуiмен сипатталады;
2. Әлеуметтік-мәдени міндеті - танымдық, адамгершілік-моральдық, құндылық қасиеттердiң әртүрлі жастағы адамдарға тән болуымен сипатталады. Бұл міндеттер қоғамда тұтас және адамды қоршаған этногумандық ерекшеліктермен айқындалады.
Әлеуметтену процесінің тиімді жүзеге асырылуы адам қоғамға өзін бейімдеп отыра алғанда ғана болады. Ал егер адам қоғам өзгерістеріне сай пайда болған жаңа талаптарға сәйкес бейімделе алмаса, онда ол әлеуметтенудің құрбаны болады. Мысалы: казіргі уақыттағы жұмыссыз жүрген адамдарды алайық. Олар өз кезінде жақсы маман иелерi болған.
Слайд 8Семинар 10. Әлеуметтік жұмыс саласындағы гендерлік ерекшеліктер.
Қазіргі таңда елімізде
болып жатқан әлеуметтік ӛзгерістер
гендер мәселесін шешуге жаңа ғылыми тұрғыдан
қарауды талап етеді.
Гендер мәселесін зерттеген кезде ең алдымен әйел мен ер адамның
қоғамдық әлеуметтік орындары жан-жақты талқылануға тиіс. Қазіргі
таңдағы негізгі міндет адамзаттың жаңа заман талабына сай тіршілік
етуін қамтамасыз ету, және ер адам мен әйел адам тең дәрежеде еңбек
етіп, Отанына қызмет кӛрсету. Гендерлік айырмашылықтар негізінде
иерархия жатыр, оның түсіндіруі бойынша маскулиндік басымдылық,
ал феминдік бағыныштылық деп берілген. Нәтижесінде, әйелдер де,
ерлер де гендерлік таптаурынның «құрбаны» болып қалады.
Сондықтан да гендер теңдігі мәселесін ғылыми тұрғыдан зерттеудің
қажеттігі басым болып отыр. Елбасы Н.Ә.Назарбаев қолдауымен
елімізде гендерлік саясат жүргізілуде. Себебі әйелдердің қазіргі
қоғамдағы орны кім-кімді де алаңдатады.
Жас мемлекетіміздің ӛркениетті елдер қатарында дамуы үшін
әйелдер де ерлер де бірдей ӛз Отанының, ӛз ұлтының, ӛз елінің
жанашыры ретінде ӛз білімдерін, ұйымдастырушылық қабілеттерін
ортаға салулары керек.
Адамзат потенциалының дамуы қазір адамзат таңдауының кең
мүмкіндігін білдіреді, мұнда ерлер мен әйелдердің мүмкіндіктері
бірдей болу қажет. Қазіргі кезде әйелдер дәстүрлі ерлер сферасында
ӛздерін кӛбірек кӛрсетуде.
Ерлер мен әйелдердің қоғамдағы орны бүкіл әлемде, соңғы
уақытта біздің елде де кӛптеген дау-дамайлар туғызуда. Гендерлік
қатынастар мәселесіне кӛптеген еңбектер арналғанымен
ұйымдастырушылық мінез-құлықтың гендерлік ерекшеліктері,
ұжымда кім жетекші болғанда ол ұжым жетістікке жетеді, қазіргі
еңбек нарығындағы гендерлік ерекшеліктердің ескерілуі дұрыс па
деген сұрақтар әлі де ашық күйінде қалып отыр.
Слайд 9Семинар 11. Әлеуметтік жұмыс саласында адамның жеке, дара ерекшеліктерінің есепке
алынуы
Әлеуметтік жұмыс - жеке адамдардың әлеуметтік мәселелерін, ең алдымен әлеуметтік
жәбір шеккен жеке тұлғалар мен коғамдық топтардың әлеуметтік мәселелерін шешуге, азаматтардың әлеуметтік кепілдігі бар құқықтары мен қажеттіліктерін қамтамасыз етуге, әлеуметтік қызметін атқару қабілетін қалпына келтіруге немесе көтеруге қолайлық туғызатын жағдайлар жасауға бағытталған кәсіптік іс-әрекеттің ерекше, бірлестірілген, пәнаралық түрі.
Жалпы әлеуметтік жұмыс дегеніміз-қайғылы жағдайларға душар болған адамдарға көмек көрсету.Әлеуметтік жұмыстың негізгі құндылықтары жақын адамға деген сүйіспеншілік,жан ашу,қиыншылықта бірге болу,ниеттестік,жағдайды өзгертуге деген мүмкіндікке сену,көмек жасау ниеті мен жәрдемі жатады.Әлеуметтік жұмыс-әрекеттің ерекше бір түрі.егер құрылысшы үй салса,жөндеуші машиналарды жөндесе,ал әлеуметтік қызметкер «адамды»құрады.Ол өзінің адамымен(клиентімен) әңгімелеседі,оның психикалық стресін кетіреді,оны күнделікті өмірдің ырғағына енуге көмек көрсетеді.Үйінен шыға алмайтын адамдарға дүкеннен азық-түлік алып келуге көмек береді.Әлеуметтік жұмыс-бұл өз бетімен өмір сүре алмайтын,өзінің өмірлік мәселелерін шеше алмайтын,адамға көмек ретінде бағытталған іс-әрекет.Әлеуметтік көмектің обьектісі болып: мүгедектер,қарт адамдар,көп балалы отбасылар,жетім-жесірлер, жалғыз басты аналар болуы мүмкін,кейде балалар нашар топқа түсіп,есірткі сатушылардың торына түсіп қалуы мумкін.Осы жағдайлардың оң шешімін табуда әлеуметтік жұмыстың орны мен дәрежесі зор.
Әлеуметтік жұмыстың ғылым ретіндегі объектісіне әлеуметтік топтар мен жеке адамдардың өмірлік мүдделерін жүзеге асыруға әсер етуді реттеп тұратын және қоғамда әлеуметтік үйлесімділіктің дамуына бағытталған байланыстар, өзара әрекеттестіктер, механизмдер, тәсілдер мен құралдар жатса, пәніне әлеуметтік процестердің дамуының заңдылықтары мен қағидалары, олардың қоғамда жеке бастың азаматтық құқығы мен бостандығын қорғау кезінде әсер ететін әр түрлі факторлар динамикасы жатады.
Слайд 10Семинар 13. Қазақстандағы қайырымдылық бағытындағы қорлар және олардың атқарған жұмыстары.
Қайырымдылық ұйымдары - Қазақстанда жалпы қоғамның немесе жеке адамның мүдделері үшін қайырымдылық қызметін
жүзеге асыру мақсатымен құрылған бейүкіметтік, бейкоммерциялық бірлестіктер. Қоғамдық ұйым, қор, мекеме түрінде және басқа нысанда құрылады. Жеке және занды тұлғалар қайырымдылық ұйымдарының нысанына қарай оның құрылтайшылары бола алады. Ұйым белгіленген тәртіппен мемлекеттік тіркеуден өтуге тиіс. Қайырымдылық ұйымдарының кірістері шығыстарынан асып түскен жағдайда артығы осы ұйым мақсаттарына ғана жұмсалады. Ұйымның саяси партияларды, қозғалыстарды, топтар мен компанияларды қолдау үшін өз қаражатын жұмсауға және өз мүлкін пайдалануға құқығы жоқ. Қайырымдылық ұйымдары қаражатының құралу көздері:
құрылтайшылардың жарналары;
қайырымдылық жылулары, соның ішінде азаматтар мен заңды тұлғалар ақшалай және заттай беретін мақсатты сипаттағы жылулар;
бағалы қағаздардан түскен табыспен оларды өткізуден тыс операциялардан түскен табыстар;
ақшалай қаражатты тарту жөніндегі қызметтен түскен түсімдер;
заңмен рұқсат етілген кәсіпкерлік қызметтен түскен табыстар;
республикалық бюджеттен, жергілікті бюджеттерден және бюджеттен тыс қорлардан түскен табыстар;
Қайырымдылық ұйымдарының шаруашылық қоғамдарының, мекемелерінің қызметінен түскен табыстар;
еріктілер еңбегінің нәтижелері;
заңмен тыйым салынбаған өзге де көздер.
Қайырымдылық ұйымдары әкімшілік-басқарушылық қызметкерлердің еңбегіне өзінің қаржы жылы жұмсайтын ақшалай каражатының 20 пайыздан аспайтын молшерінде ғана ақы төлеуге хақылы.
Слайд 1114-семинар. Әлеуметтік қызметкердің кәсіби этикасындағы конфиденциальдық мәселелері.
Әлеуметтік қызметкердің конфиденциальдық міндеттер
арасындағы клиенттердің қызығушылығын қорғайды және тиімді және рациональды әрекет ету
өатынастарын әлеуметтік жұмыс салаларында ақпараттық технологияларды қолдану және кіріспемен байланысты мәселелер маңызды болады. Мәселелерді және сұрақтарды шешу әдістері:
Әлеуметтік қызметкерлердің әрекеттері ұлттық Ассациялар мынандай жағдайда сұрақтарды шешуге міндеттейді, яғни этикалық мәселелер ұйымдар ішінде колективтілік форумдарды қарастырылуы және шешілуі мүмкін. Осындай форумдар жеке әлеуметтік қызметкерлерді атлқылау, анализдеу және ұжымдармен бірігуде этикалық проблемаларды қарастыруда талаптанады, бұл қарастырылған сұрақтарға қатысты. Осындай форумдарға толдықтыру бұл әлеуметтік қызметкерге әріптестерінен және басқа да мамандардың кенесінен алуға мүмкіндік беруге ұсыну қажет. Этикалық анализдер және талқылаулар әрқашанда мәселелерді шешудің жаңа мүмкіндіктер қалыптастыру қажет. 2. Ассациация мүшелерінің талап етеді, яғни олар әр түрлі салаларға жұмыс үшін этикалық стандарттар қабылдаған немесе құрастырылған, әсіресе қиын этикалық принциптер әлемінің заңдастырылған жүйесінде конфиденциальдық болуы мүмкін.
Этикалық негізделген әлеуметтік жұмыстар практика шеңберінде әрекет үшін басшылық етеді және салынады, Ассациация міндеттері ол этикалық мәселелерді қарастыру және анализде жеке әлеуметтік қызметкерге көмектесу болып табылады. Мынандай жағдайларда іске асады:
Декларацияның басты принциптері. 4. Әрекеттердің этикалық, моральдық және саяси контексі, бұл деген әрекет жүргізукезінде жағдайлардың жиынтығын құрайтың күш және бағалы анализдер;
Әрекет мотивтері бұл мақсатты сезінудің жағдай денгейлерін қорғауды іске асыру, яғни өзінің қызмет процесінде әлеуметтік қызметкерлер жаулап алуы керек; 7. Табиғи әрекет, бұл әрекеттің моральыдық мазмұндағы анализге көмек, мысалы, клиенттердің қатысуымен жетекшілік ету еркін әріптестің қарама қарсылықта мәжбүрлеуді қолдану және т.б.; 8.Салдарлар, әрекеттің әр түрлі топтағы көрсетілуі мүмкін, салдардың анализ жолдарымен қысқа және ұзақ жоспарда барлық қатысушыларға әртүрлі тәсілдер әсер етеді;
Слайд 1215-семинар. Әлеуметтік жұмыста зерттеу жүргізуге қойылатын кәсіби-этикалық талаптарды жүйелеу.
Әлеуметтік
қызметкер этикасына осындай талаптар қойылады:
- мұқтаж жандарға әрдайым көмек беру,жақсылық
жасау,жұмыс орның пайдаланбау;
– адал және жауаптылықпен жұмыс істеуге, еңбек тәртібін сақтауға, басшылығының өкімдерін нақты және уақытылы орындауға, жұмыс уақытын өнімді еңбекке арнауға;
– тиісті ережелер мен нұсқаулықтарда қарастырылған еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі, еңбектің өндірістік және санитарлық гигиенасы, өртке қарсы қорғану және өрт қауіпсіздігі бойынша талаптарды сақтауға;
–адамдардың өмірі мен денсаулығына,адамның мүлкін сақтауға қауіп төндіретін жағдайлардың туындауын алдын алу;
– өз ісіне лайықты болуға, басқа қызметкерлердің еңбек міндеттерін атқаруға бөгет болатын әрекеттерден аулақ болуға, жалпы қабылданған адамгершілік және этика нормаларын ұстануға, әлеуметтік қызметкер беделін сақтауға атсалысуға, қарым-қатынас мәдениетінің жоғары деңгейін сақтауға міндетті.
– қиын балалар мен жаман оқитындардың терең білім алуына жәрдемдесетін педагогикалық және ғылыми процестің жоғары тиімділігін қамтамасыз етуге;
– оқитындардың таңдап алынған даярлық бағыттары (мамандығы) бойынша кәсіби білімдерін қалыптастыруға;
–оқитындардың дербестігін, ынталарын, шығармашылық қабілеттерін дамытуға;
– өздерінің кәсіби және жалпы мәдени деңгейлерін үнемі арттырып отыруға;
– ғалымдар арасында жалпы қабылданған адамгершілік және этика нормаларын – еркіндіктің қажетті шарттарын, атап айтқанда ғылыми нормаларды ұстануға;
– педагогикалық этика нормаларын сақтау;
-клиенттің абыройын құрметтеуге міндетті.
– орындалатын жұмыстың көлемін, мерзімі мен сапасын реттейтін еңбек шартымен, нормативтік актілермен айқындалатын жұмысты уақытылы және ұқыпты орындауға;
– мінез-құлық этикасын сақтауға;
– мемлекеттік қызметшілердің ар-намыс кодексін сақтауға (оқитындар мемлекеттік қызметшілер болған жағдайда) міндетті.
– конференция, симпозиум, семинарларға, оның ішінде шетелде өтетін жұмыстарға қатысуға;
– кәсіби қызметтегі жетістіктері үшін материалдық және моральдық көтермелеуге, орден, медаль, құрметті атақтар, төс белгілері және мақтау грамоталарымен марапатталуға;
– өз қызметін жетілдіру жөніндегі ұсыныстарды енгізуге; – өзінің кәсіби адалдығын және абыройын қорғауға;