Слайд 1Ми-жұлын сұйықтығы
Факультет: ЖМ
Топ:27-01
Орындаған: Карабалина Л.А
Тексерген: Ахмад Н.С
Слайд 2Жоспар:
Кіріспе
Ми-жұлын сұйықтығының қасиеті
Ми-жұлын сұйықтығының құрамы
Адамдағы ми-жұлын сұйықтығының түзілу жылдамдығы
Ми-жұлын сұйықтығының
жастық өзгерісі
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
аймағын ашқан Гален болып табылады.
1891
жылы Эссенс Уинтер және Квинке алғаш рет люмбальды пункция арқылы цереброспинальды сұйықтықты алған. Осы жылдан бастап цереброспинальды сұйықтықтың зат алмасу және қорғаныс процессіндегі ролі туралы зерттеле бастады.
Слайд 4Ми-жұлын сұйықтығының қасиеті
Ми тәулігіне шамамен 500 мл жұлын
сұйықтығын өндіреді.Бұл сұйықтық үнемі сіңірілгендіктен,қалыпты жағдайда ол 100-160 мл шамасында
болады.Ми-жұлын сұйықтығы орналасқан кеңістік тұйық болады.
Әрбір бүйір қарыншада 15 мл ликвор болады; ІІІ, ІV қарыншада Сильвиев суөзегімен бірге 5 мл ликвор болады; церебральды субарахнойдальды аймақта – 25 мл; жұлында – 75 мл.
Нәрестелер мен ересек балаларда – 40-60 мл, кіші балаларда 60-80 мл, ересек балларда – 80-100 мл.
Слайд 5 Ми-жұлын сұйықтығының құрамына қандағы болатын заттар кіреді.
Жұлын сұйықтығында химиялық құрамында қан құрамынынң өзгерісіне байланысты өзгереді.
Осмотикалық қысымның өзгеруі жұлын сұйықтығының концинтрациясына және санына тез беріледі.
Жұлын сұйықтығының пайда болуы гидростатикалық қысымға байланысты және т.б.
Слайд 6Ми-жұлын сұйықтығының құрамы
Пункция арқылы алынған цереброспинальды
сұйықтық яғни люмбальды ликвор – қалыпты жағдайда мөлдір, түссіз, тұрақты
салмағы 1.006-1.007, вентрикулярлы ликвор – 1,002- 1,004. Цереброспинальды сұйықтықтың тұтқырлығы қалыпты жағдайда 1,01-ден 1,06-ға дейін өзгеріп отырады. Ликвор әлсіз сілтілі реакция: ph 7,4-7,6 болады.Ми-жұлын сұйықтығын организмнен тыс бөлме температурада ұзақ ұстаса ph жоғары.Жұлынның субарахноидалдың қабатында сұйықтықтың t-37-37.5 C.
Цереброспинальды сұйықтық қан сары суымен химиялық құрамы ұқсас болып келеді: 89-90%-су, 10-15% құрғақ зат, ол ми метаболизмге қатысады.
Цереброспинальды сұйықтықтағы органикалық заттар: ақуыздар, аминқышқылдары, көмірсулар, гликопротеидтер және липопротеид. Органикалық емес: фосфор және микроэлементтер. Цереброспинальды сұйықтықта қан сарысуымен салыстырғанда хлоридтер магний жоғары, бірақ глюкоза, калий, кальций, мочевина аз.
Слайд 7 Қанттың махсимум мөлшері вентрикуларлы цереброспинальды сұйықтықта бар, аз
мөлшері жұлынның субарахноидальды қабатында болады. Қанттың 90%-ін глюкоза, 10%-ін декстроза
құрайды.
Қалыпты жағдайда клеткалардың саны (цитоз) 3-4 1мкл аспайды, ол лимфоциттер, арахноэндотелий клеткалары, ми қарыншаларының эпеидимасы, полибласттар (бос макрофагтар).
Науқас бір бүиірімен жатқанда жұлын – ми өзегіндегі ликвор қысымы 100-180 мл –ді құрайды, отырғанда 250-300 мм суб жоғары. Балаларда цереброспинальды сұйықтың қысымы ересектермен салыстырғанда төмен.
Қалыпты жағдайда ликвордың биохимиялық көрсеткіштері ликвор түзілуші 1-ші механизімі: безді клеткалардың белсенді секреция жолы арқылы ми қарыншаларының тамырлы өрімімдерінен түзіледі.
Ми қарыншаларында орналасқан тамырлы өрім мидың жұмсақ қабатының туындысы болып табылады.
Слайд 8Адамдағы ми-жұлын сұйықтығының түзілу жылдамдығы
Өндірілуі әр түрлі себептерге
байланысты өзгеріп отырады: хоғ.онж. жағдайына байланысты, физикалық және ойға күш
түсуге байланысты.
Қан және лимфо айналысы ішілген сұйықтық пен қабылданған тамақ мөлшеріне байланысты. 8-10 мл алу керек; ал басқа авторлар 10-12 мл, тағы басқалары 5-8 мл ликвор алу қажет дейді.
Лабораторияның қазіргі талаптарына сай толық зерттелу үшін 7-9 мл қажет.
Морфологиялық зерттеу – 1 мл
Ақуызды анықтау – 1-2 мл
Глобутид анықтау – 1-2 мл
Коллоидты реакция – 1 мл
Серологиялық реакция (Вассерман) – 2 мл
Ликвордың min мөлшері – 6-8 мл, mах – 10-12 мл
Слайд 9Ми-жұлын сұйықтығының жастық өзгерісі
Tassovatr Г.Д. Аронович мәліметтері
бойынша жетіліп туған нәрестелерде туғанда ликворы мөлдір, сары түсті болады.
Ликвордың сарғыштығы нәрестелердің сарғыштығымен дәл келеді. Формалық элнменттердің саны мен сапасы ересек адамдардікімен сәйкес келмейді. Эритроциттерден басқа (30-60 мм) бірнеше мың лейкоциттер табылады, оның 10-20 % лимфоциттер, 60-80 % макрофагтар құрайды. Жалпы ақуыз мөлшері 40-60 мл % жоғары болады. Ликворктұрған кезде бетінде мөлдір пленка түзіледі менингиттегі сияқты ақуыз жоғарлауымен қоса көмірсу алмасуы бұзылады. Нәрестенің алғашқы 4-5 күні жиі гипогликемия байқалады, нерв жүйесінің көмірсу алмасуын реттеудің жетілмегендігін білдіреді. Ми ішілік каннибрлер, әсеріне бүйрек үсті қан кетулер гипогликемия бейімділікті жоғарлатады.
Шала туған нәрестелерде, ұрық жарақатымен болған босануларда ми-жұлын сұйықтығының бірден өзгерісін байқауға болады. Мысалы: нәрестелердің миға қан құйылуларында 1-ші тәулігінде ликворда қан араласқанын көруге болады. 2-ші 3-ші тәулігінде ми қабығы жағынан асептикалық реакцияны байқауға болады: гиперальбуминоз және эритроциттері мен нуклеорлары бар плеоцитоз. 4-7 күні ми қабаты ми тамырлардағы қабыну реакциясы басталады.
Слайд 10Қорытынды
Жұлын-ми сұйықтығы мөлдір,түссіз ми мен жұлынның торлы
қабықасты кеңістіктері мен ми қарыншаларын толтырып тұратын ерекше биологиялық сұйықтық.Plexus
choroidei-ден секрециялану жолымен бөлінеді,ми қатпарларының буфері ретінде,мидың негізгі механикалық,иммунологиялық қорғаныштық қызмет ғана атқарып қоймай,нерв жүйесі орталық мүшелерінің дұрыс қызмет атқаруы үшін арнаулы ішкі орта.
Слайд 11Пайдаланылған әдебиеттер
https://en.wikipedia.org/wiki/Cerebrospinal_fluid
Zakharov A, Papaiconomou C, Djenic J, Midha R, Johnston
M (2003).