Слайд 1Mikroekonomia – ćwiczenia 6
dr Joanna Leśniowska
Слайд 2Liniowa funkcja popytu
Analizując rynek dobra X, posługujemy się przykładem liniowej
funkcji popytu o wzorze ogólnym QD = a +b*P,
gdzie
QD to zapotrzebowanie;
P - cena;
b - stały współczynnik kierunkowy linii popytu, który mierzy jej nachylenie;
a - współczynnik wskazujący, w jakiej odległości od początku układu współrzędnych linia popytu przetnie oś poziomą
Слайд 3Liniowa funkcja podaży
Analizując rynek dobra X, posługujemy się przykładem liniowej
funkcji popytu o wzorze ogólnym QS = c +d*P,
gdzie
QS to podaż;
P - cena;
d - stały współczynnik kierunkowy linii podaży, który mierzy jej nachylenie;
c - współczynnik wskazujący, w jakiej odległości od początku układu współrzędnych linia podaży przetnie oś poziomą
Слайд 4Warunek równowagi
QD = QS
QD = a +b*P,
QS = c +d*P,
a +b*P = c +d*P
a-c = P * (d-b)
P =
(a-c)/(d-b)
Слайд 5Warunek równowagi cd.
QD = QS
QD = a +b*P,
QS = c
+d*P,
a +b*P = c +d*P
a-c = P * (d-b)
PE
= (a-c)/(d-b)
QE = (d*a – b*c)/d-b
Слайд 6Warunek równowagi cd.
QD = 10 – 0,05P
QS = -2 +
0,1P
PE = (10+2)/(0,1+0,05) = 12/0,15 = 80
QE = [(0,1*10
+ 0,05*(-2)]/0,1+0,05 = 0,9/0,15 = 6
Слайд 7Warunek równowagi cd.
QD = 10 – 0,05P
QS = -2 +
0,1P
QD = QS
10-0,05PE = -2+0,1PE
12 =
0,15PE
PE = 12/0,15 = 80
QE = 10 – 0,05 * 80 = 10 – 4 = 6
Слайд 8Elastyczność cenowa popytu
Epd = b * P/QD
Załóżmy, że funkcja
popytu pewnego dobra opisana jest równaniem QD = 50 –
5P. Oblicz elastyczność cenową dla P = 3
Dla P = 3, QD = 50 – 3*5 = 50-15 = 35
Epd = -5 * 3/35 = -0,43
Слайд 9Elastyczność cenowa podaży
Eps = d * P/QS
Załóżmy, że funkcja
podaży pewnego dobra opisana jest równaniem QD = -10+ 8P.
Oblicz elastyczność cenową dla P = 2
Dla P = 2, QS = -10 +8*2 = 6
Epd = 8 * 2/6 = 2,67
Слайд 10Teoria wyboru konsumenta
W gospodarce rynkowej zachowaniami producentów i konsumentów rządzi
ten sam motyw: maksymalizacja korzyści materialnych:
u producentów - zysk;
u konsumentów
– użyteczność
Слайд 11Teoria wyboru konsumenta
Teoria wyboru konsumentów stara się udzielać odpowiedzi na
pytania:
w jaki sposób konsumenci wybierają określone produkty i jaką ich
ilość są skłonni kupić?
jaki jest wpływ zmian cen lub innych warunków na zakupy konsumentów?
Слайд 12Model zachowania się konsumentów
Model zachowania się konsumentów składa się z
4 elementów:
Dochodu konsumenta
Cen poszczególnych dóbr
Gustów i preferencji pozwalających uszeregować różne
kombinacje dóbr wg stopnia satysfakcji dostarczanej konsumentowi
Dążenia konsumentów do maksymalnego zaspokajania swoich potrzeb (spośród odstępnych kombinacji dóbr wybiera zestaw dający największą satysfakcję)
Слайд 13Model zachowania się konsumentów
Model ten używając kategorii preferencje i gusty
konsumentów, opisuje i objaśnia:
zachowanie nabywców;
jak rynek określa co nabywcy mogą
osiągnąć przy swoich dochodach i danych cenach;
pozwala przewidywać reakcje konsumentów na zmianę warunków rynkowych
Слайд 14Zachowania nabywcze konsumenta - uwarunkowania i preferencje zachowań nabywczych konsumenta
Założenia
dotyczące konsumentów
konsumenci wiedzą czego chcą
dysponują ograniczonymi środkami (budżetami)
napotykają na ceny,
na które nie mają żadnego wpływu, lub tylko ograniczony wpływ
Слайд 15Zachowania nabywcze konsumenta - uwarunkowania i preferencje zachowań nabywczych konsumenta
Założenia
dotyczące wyborów konsumentów
ekonomiczna racjonalność konsumenta - wybory konsumenta są zgodne
z jego własnym interesem,
odpowiednia informacja - wybory między alternatywami konsumpcji dokonują się w oparciu o dostępne informacje,
substytucyjności dóbr - (konsument uwzględnia substytucyjność między dobrami i decyduje o wyborze struktury konsumpcji zgodnie ze swoimi preferencjami, dochodami oraz cenami dóbr)
Слайд 16Kategorie teorii wyboru konsumentów
potrzeby
użyteczność
preferencje
obojętność konsumenta
wybór
Слайд 17Potrzeby konsumentów
potrzeba - to brak odczuwany przez jednostkę lub społeczeństwo
w
dziedzinie ekonomii chodzi o brak określonego dobra i usługi
potrzeby mają
określoną hierarchię ważności
Слайд 19Potrzeby konsumentów
potrzeby są zaspokajane poprzez konsumpcję dóbr i usług
konsument dąży
do zaspokojenia swoich potrzeb kierując się:
zasadami racjonalnego gospodarowania
wyobrażeniami dotyczącymi
prestiżu i dobrobytu grupy społecznej, której jest członkiem
Слайд 20Preferencje konsumenta a użyteczność i substytucja konsumpcji
Użyteczność dobra - wynika
z jego wartości użytkowej, czyli zdolności dóbr do zaspokojenia pewnych
potrzeb
Użyteczność - określenie subiektywnej przyjemności, pożytku lub zadowolenia płynącego z posiadania (konsumpcji) dóbr i usług
w swoich wyborach konsument dąży do maksymalizacji użyteczności, czyli do wybrania takiej kombinacji konsumowanych dóbr, które daje mu możliwie największe zadowolenie
Слайд 21Użyteczność
Użyteczność całkowita (UC)
suma użyteczności konsumowanej ilości produktu lub usługi, albo
inaczej określając, to suma satysfakcji osiągniętej przez konsumenta
suma zadowolenia jaką
daje konsumentowi posiadanie danego dobra
satysfakcja czerpana z konsumpcji danej masy dóbr
rośnie ona wraz ze wzrostem konsumpcji aż do pełnego zaspokojenia potrzeby ( im więcej konsument nabywa dóbr, tym więcej potrzeb zaspokaja za ich pomocą)
Слайд 22Użyteczność
Użyteczność całkowita (UC)
dobro jest tym użyteczniejsze, im intensywniej zaspokaja określoną
potrzebę,
w miarę zaspokajania potrzeb tracą one na intensywności.
wyraża ją formuła:
gdzie: Q - ilość konsumowanego dobra „i”, i = 0,....,n
Слайд 23Użyteczność krańcowa (UM) i prawo malejących korzyści
Użyteczność krańcowa (marginalna) (Uk
lub UM)
oznacza dodatkową satysfakcję uzyskaną przez konsumenta ze spożycia każdego
kolejnego towaru lub usługi
oznacza wyraz zadowolenia konsumenta ze zwiększenia (zmniejszenia) konsumpcji danego dobra o kolejną dodatkową jednostkę
jest stosunkiem przyrostu użyteczności całkowitej do minimalnego przyrostu zapasu dobra (o jednostkę)
Слайд 24Użyteczność krańcowa (UM) i prawo malejących korzyści
Użyteczność krańcowa (marginalna) (Uk
lub UM)
miarą użyteczności krańcowej jest przyrost zadowolenia (użyteczności), jaka powstaje
w wyniku zwiększania (zmniejszania) spożycia dobra o jednostkę
wyraża ją formuła
Слайд 25Użyteczność krańcowa (UM) i prawo malejących korzyści
Prawo (zasada) malejących korzyści
(użyteczności krańcowej)
w miarę wzrostu ilości konsumowanego dobra (zapasu), jego użyteczność
krańcowa maleje
lub
wraz ze wzrostem konsumpcji maleją korzyści osiągane ze zwiększenia konsumpcji o dodatkową jednostkę
Слайд 26Użyteczność krańcowa (UM) i prawo malejących korzyści
Ilość konsumowanego dobra a
użyteczność całkowita
użyteczność całkowita wzrasta w miarę zwiększania ilości konsumowanego dobra,
jednak coraz wolniej a po osiągnięciu znacznej ilości konsumowanego dobra może wystąpić spadek użyteczności całkowitej
wynika to faktu, iż w miarę zwiększania konsumpcji użyteczność każdej dodatkowo konsumowanej jednostki dobra jest coraz mniejsza
Слайд 27Użyteczność krańcowa (UM) i prawo malejących korzyści
Ilość konsumowanego dobra a
użyteczność marginalna
przyrosty zadowolenia z konsumpcji zmniejszają się wraz ze wzrostem
ilości konsumowanego dobra
Слайд 29Użyteczność krańcowa (UM) i prawo malejących korzyści
Ilość konsumowanego dobra a
użyteczność całkowita i marginalna
Przykład zaspokajanie głodu lub pragnienia
w czasie jedzenia
przechodzimy od poczucia głodu do sytości, co daje określone zadowolenie - postępujące wraz z ilością spożytego posiłku. Po zaspokojeniu głodu dalsze spożywanie może zaszkodzić (co odzwierciedla krzywa przerywana).
spożycie pierwszego kęsa, porcji, przynosi najwięcej zadowolenia, drugiej i następnych coraz mniejsze
Слайд 30Użyteczność krańcowa (UM) i prawo malejących korzyści
Z uwagi na to,
że przyrosty użyteczności całkowitej maleją (spada użyteczność krańcowa) wraz z
ilością konsumowanego dobra, popyt na dane dobro będzie malał
(bo zaspokojona będzie potrzeba)
Слайд 31Gusty konsumenta a obojętność konsumenta
konsument dokonuje wyboru nabywanych dóbr na
podstawie swoich preferencji, które układa hierarchicznie wg użyteczności każdego z
nich
konsument stoi przed koniecznością wyboru pewnej kombinacji rodzaju i ilości dóbr, jakie pragnie posiąść, aby przy danych środkach zapewnić sobie maksimum użyteczności z posiadania tych dóbr
istotę wyboru konsumenta opisuje kategoria krzywej obojętności konsumenta, dokonującego wyboru kombinacji konsumowanych dóbr
wybór może mieć wiele wariantów proporcji różnych dóbr, które jednakowo będą zaspokajały potrzeby, a więc będą obojętne dla konsumenta
Слайд 32Gusty konsumenta a obojętność konsumenta
System preferencji konsumenta opiera się na
założeniach o:
kompletności preferencji (konsument jest zdolny do określenia wszystkich kombinacji
dóbr wg tego, które preferuje, a które dają mu takie samo zadowolenie - są mu obojętne)
przechodniości preferencji (np. jeśli woli A od B i B od C to woli również A od C)
nienasyconości zadowolenia konsumenta (woli zawsze więcej niż mniej)
Слайд 33Krzywa obojętności konsumenta
wykres wariantów wyboru proporcji różnych dóbr, które jednakowo
będą zaspokajały potrzeby, a więc będą obojętne dla konsumenta
przedstawia wszystkie
kombinacje konsumpcji dwóch dóbr, które są dla konsumenta obojętne. Każda z tych kombinacji daje konsumentowi takie samo zadowolenie
Слайд 35Krzywa obojętności konsumenta
szereg obojętności konsumenta pokazuje warianty rezygnacji z posiadania
jednego dobra w pewnej skali po to, aby wejść w
posiadanie dobra innego, zaspokajającego inne potrzeby. W tym wypadku ubytek dodatkowej ilości jednego dobra jest kompensowany pozyskaniem innych.
taka rezygnacja z jednego dobra na rzecz innego nosi nazwę kosztu alternatywnego
Слайд 36Krzywa obojętności konsumenta
Kombinacji (krzywych) może być bardzo wiele, które naniesione
na wykres tworzą mapę obojętności konsumenta
Слайд 37Cechy krzywych obojętności konsumenta
mają nachylenie negatywne
nie mogą się przecinać
są wypukłe
w stosunku do początku układu współrzędnych
jest ich nieskończenie wiele
Слайд 38Interpretacja krzywej obojętności konsumenta
każda kombinacja daje konsumentowi takie same zadowolenie,
dana
krzywa obojętności charakteryzuje się stałym poziomem zadowolenia,
posiada ona nachylenie ujemne,
które zmniejsza się w miarę zwiększania konsumpcji dobra odłożonego na osi rzędnych,
krzywych obojętnych może być nieskończenie wiele, a ich wzajemne położenie wskazuje na różnice w poziomach zadowolenia konsumenta,
poziom zadowolenia wzrasta w miarę przesuwania się konsumenta z krzywej obojętności położonej niżej, na położoną wyżej
Слайд 39Wnioski dla oceny preferencji konsumenta
układy krzywych obojętności konsumenta pozwalają na
ocenę znaczenia dóbr zawartych w koszyku
układy krzywych obojętności wskazują, że:
wszystkie
dobra i usługi będące przedmiotem zachowań nabywczych konsumentów tworzą swego rodzaju kosze konsumpcji i jako takie podlegają z ich strony ocenie,
wzrost ilości jednego z dóbr lub usług w koszu konsumpcji powoduje wzrost jego rangi, powodując jednocześnie zmniejszenie ilości drugiego dobra lub usługi,
Слайд 40Wnioski dla oceny preferencji konsumenta
układy krzywych obojętności wskazują, że:
kosze konsumpcji
umiejscowione na krzywych obojętności bardziej oddalonych od początku układu współrzędnych
są koszami bardziej zasobnymi, w których jest:
więcej przynajmniej jednego dobra,
nie mniej niż poprzednio dobra drugiego,
kosze konsumpcji są różne, nie ma dwóch takich samych koszy - jeśli ilość jednego dobra lub usługi na jednej z krzywych obojętności jest równa ich ilości z kosza umiejscowionego na innej krzywej obojętności, to kosze te różnią się ilością drugiego dobra lub usługi,
konsument względnie wysoko ceni te dobra, których jest mało, nisko zaś ceni te dobra, których jest dużo
Слайд 41Efekt substytucyjny i dochodowy
zmiana ceny dobra wywołuje określone zmiany w
popycie konsumentów, przy założeniu stałego dochodu konsumenta
Konsument musi dostosować się
do nowej sytuacji, a sposób dostosowania nazywa się efektem substytucyjnym i dochodowym
Слайд 42Efekt substytucyjny
zastępowanie dobra droższego dobrem tańszym, które podobnie może zaspokoić
określona potrzebę
konsumenci dążą do uzyskiwania zadowolenia (satysfakcji) po jak najniższym
koszcie
Слайд 43Efekt dochodowy
wzrost cen dóbr, przy stałym dochodzie konsumentów powoduje, że
mogą oni kupować mniejszą ich ilość
wzrost cen dóbr przy
stałym dochodzie konsumentów powoduje, że spada siła nabywcza tego dochodu (spada dochód realny)