Орындаған: Тексерген: ҚР ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МИНИСТРЛІГІ С.Д.АСФЕНДИЯРОВ

шешу жолдары

3.Қорытынды бөлім.
4.Пайдаланылған әдебиеттер.

Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың еліміздің халқына Жолдауында 2030 жылға дейін экономикалық-әлеуметтік

биіктерге көтерілу үшін рухани байлықтың, денсаулықтың қажеттігі атап көрсетілгені мәлім. Шынында да, қазақ "Тазалық - саулық негізі, саулық - байлық негізі" деп бекер айтпаса керек. Гүлденген экономиканы дені сау, саналы азаматтар жасайды. Сондықтан Жолдаудағы салауатты өмір салтын қалыптастыру, оны насихаттау шараларын белсендірек жүргізгеніміз абзал. Әсіресе жас ұрпақтың бойына тазалық пен сергектікті орнықтыру - біздің міндетіміз.

осындай жағдайда Елбасымыздың "Қазақстан Республикасы азаматтарының денсаулық жағдайын жақсарту жөніндегі

бірінші кезектегі шаралар туралы" Жарлығы (1998 ж. 18 мамыр) дәрігерлер қауымының зор ықыласын тудырды. Елбасының дәрігерлік-санитарлық көмек сапасын жақсартуға, қоршаған ортаны таза ұстауға, бала мен ананың денсаулығын сақтауға, тіпті халықты ауыз сумен жабдықтауға дейін қамтыған бұл Жарлығын Қазақстан халқына деген жанашырлықтың айқын көрінісі деп түсінген жөн.

халық денсаулығының төмендеуіне тек медицина қызметкерлерін ғана жауапты санап келсек,

енді, міне, мұндай келеңсіздіктердің болуына әсер ететін түрлі себеп-салдарларға көңіл бөлініп, оған тосқауыл қоюдың жолдары белгіленіп отыр.
Менің ойымша, өркениеттің дамуына, халықтың денсаулығына, науқастардың тез арада жазылып кетуіне де медициналық ұжымның ынтымақтастығы да әсер етеді.

халықтың денсаулығы маңызды орын алады, ал халықтың денсаулығы бір жағынан

білімді, ұқыпты дәрігерлерге байланысты. Дәрігер боламын деген адам, өзінің алдына дәрігер болуды мақсат етіп қойған адам тек қана аурулардың емін ғана біліп қоймай, сонымен бірге өзінің дәрігерлік борыштарын біліп отыруы керек. Дәрігердің борыштарына мыналар кіреді: дәрігер ең алдымен білімі жоғары, дәрігерлік білімін ала отыра соны ақтауы қажет, сауатты болуы керек, әр қандай жағдайда науқаспен дұрыс қарым−қатынаста бола алуы керек және де қасына ауыр халдегі науқас болсын, немесе жағдайы онша ауыр болмаған науқас болсын әр қандай жағдайда да олармен коммуникативті дағдыларды дұрыс пайдалана отырып қарым қатынаста болуы керек. Дәрігердің компитенттілігі деген ұғым де бар.

өз жұмысыны артығымен білетін, дәрігерлік қағидаларын, борыштарын, шекараларын білетін, сондай

ақ жұмыс орнында әр қандай науқасты ұлтына, жынысына, жасына, мәртебесіне қарамай жақсы қабылдап, қолынан келгенше оған көмектесетін дәрігерді түсінеміз.
Дәрігер әр қашанда өзін қандай қоғам арасында екенін, оған келген науқастар қандай жағдайда келгенін біліп отыруы, және әр қашан әр қандай жағдайға дайын тұруы қажет. Сол сияқты өзінің борыштарын білген дәрігер ел арасында жақсы абыройға ие бола алуы, дәрігерлік борышын ақтай білуі, науқастардың ризашылығына ие бола алуы мүмкін.

дәрігер, мейірбике немесе басқа бір медицина қызметкері өз жұмыс орнындағы

өзінің борыштарын біле отыра, тек науқастармен ғана емес, өздерімне өздері, яғни дәрігерлер өзара жақсы қарым−қатынаста болуы, бір−бірлерін құрмет етіп, сыйлауы керек. Әсіресе бір медициналық орталықта жұмыс істейтін дәрігерлер, мейірбикелер өзара одақтас болуы керек. Егер медцина қызметкерлері бір−бірлерін құрметтемесе, түсінуге тырыспаса олар арасында өзара келіспеушіліктер келіп шығуы мүмкін. Медициналық ұжымда қандай жағдайларда қақтығысулар келіп шығуы мүмкін? Өмірде әр нәрсе болуы мүмкін.

мейірбике мен мейірбикелер арасында қақтығыстар болуы кездесуі мүмкін. Бұл қақтығыстардың

себептеріне тоқталатын болсақ, олар көбінесе жастық ерекшелігінен өздерінен кіші болып, бірақ лауазымы, білімі жағынан өздерінен жоғары болатындардың бір бірлеріне онша бағынғысы келмейтіндіктен, немесе өздерінікін дұрыс санап, өзінің жасынан үлкен немесе білімі жоғары болғандың сөзіне құлақ асқысы келмегендіктен, өзіне деген сенімділігі артық болғаннан болуы мүмкін.

оның білімі, мәліметі жоғары. Ал мейірбикенің жұмыс тәжірибесі көп бірақ

дәрігерлік лауазымына онша лайықты емес болуы мүмкін. Осындай жағдайларда не жас дәрігер өзіне тіптен артық баға қойып өзінен жасы үлкен, жұмыс стажы көп болған мейірбикені менсінбейді, назарына алмай, құрметтемейді, не болмаса мейірбике өзінің жасы үлкендігін, жұмыс стажы көп екенін айта отыра дәрігерге өзінен төмен тұрғандай қарайды, құрметтемейді. әлбетте мұнадй жағдайлар көп болмаса да бүгінгі күнде кездеседі.

дәрігерге барып, онда емделіп жүріп, белгілі бір себептермен келесі жолы

ол басқа дәрігерге баратын болса, екінші дәрігер алдынңы дәргердің айтқандары дұрыс болып шықпағанын, ол дәрігердің емі, қолданып жатқан шаралары дұрыс емес екенін білсе, осынан келіп шығуы мүмкін, мұндай жағдай көбінесе бір медициналық орталықта, бір ауруханада жұмыс істейтінкдер арасыныда кездесуі мүмкін. Кейбір жағдайларда, мейірбикелердің сауатсыздығынан, білім дәрежесі төмен болғанынан, олардың өз жұмыстарына жауапкершілігі төмен бөлып, таза жұмыс істемегндіктерінен олардың дәрігермен араларында қақтығысулар келіп шығуы мүмкін.

өзінен де науқастың денсаулығына байланысты көптеген талартар талап етіледі. Яғни,

әрбір медицина қызметкері күнде өз жұмысына өз уақытында келуі, науқасын айтқан уақытында қабылдауға тырысуы, өзара сұхбаттар жүргізіп отыруы керек. Мысалы айтатын болсақ, медициналық ұжым, яғни медицина қызметкерлерінің өздері де өзара сұхбат жүргізіп отыруы керек деп ойлаймын. Тағыда медицина қызметкерлері өзара бір бірлерінің науқастарын таласып та келіспей қалуы мүмкін, немесе олар науқастың емін көрсетуде, науқасқа диагноз қоюда келіспей қалуы мүмкін. Демек, медициналық ұжымда көптеген қақтығысулардың пайда болуы мүмкін.

медициналық ұжымда көптеген қақтығысулар кездесуі мүмкін. Бұл қақтығысулар өзінен өзі

ең алдымен науқастарға кері әсер көрсетуі, оларға зиян келтіруі мүмкін, және де сонымен бірге олардың жұмыс орындарына зиян келтіруі мүмкін. Бұл ең алдымен адамгершіліктің болмағаны. Мейірбике де, дәрігерде өзінің дәрігерлік борышын орындауы керек. Егер олар арасында өзара қақтығыстар, келіспеушіліктер бар болса, оларға келген науқастар бұл жағдайдан қорқып кетуі, екінші рет бұл дәрігерге, тіпті бұл аурухана ға да келмеуі мүмкін.

келіспеушіліктерді шешу жолдары қандай болуы мүмкін? Бұл ең алдымен медицина

қызметкерлерінен адамгершілікті, ұқыпты, мәдениетті болуды, өзіні де, өзінен басқаларды да құрметтей білуді талап етеді. Менің ойымша, медицина орталықтарында медициналық ұжым арасында өзара кеңестер өткізіліп тұруы керек. Әр бір дәрігер өзінің қолында жұмыс істейтін мейірбикелерге өз сөзін өтізе білуі, өзін құрет етуді талап ете білуі керек, әріне шекарадан аспаған түрде. Медицина қызметкерлерінің арасында келіп шығатын қақтығыстардың тағы бір себебі олардың ой пікірлерінің бір жерден келіп шықпауы, үйлесімді болмағаны, одақтас болмағаны.

әр қашанда бір бірлерін құрмет етулері керек, өйткені дәрігерді тек

қана дәрігер жақсы түсінеді. Олардың өзара одақтастығы, өзара ынтымақтастығы науқастың да тез жазылып кетуіне себеп болуы мүмкін.