Патологиялық физиология кафедрасы СӨЖ

АЛМАТЫ 2017
Орындаған: Бисен Ә.

14-028-1 топ
Тексерген: Ермағамбетова А.Ш

Тақырыбы: Сарғаю.

Пайдаланылган әдебиеттер 

глобинге, құрамында темірі бар гемосидеринге  және құрамында темірі жоқ гемотоидинге

ыдырайды. Глобин  аминқышқылдарына ыдырап, ағзада ақуыз түзілуіне қатысады. Темір ары қарай тотығып, ағзада ферритин түрінде  қолданылады. Гематоидин (порфиринді сақина) биливердин сатысы арқылы билирубинге айналады. Бос билирубин қан плазмасына өтеді. Ол суда ерімейді және плазма белоктарымен байланысады. Белокпен байланысқан күйінде бауырға барып, глюкоруноилтрансфераза ферменті арқала  билирубин — глюкуроноды қышқылға ауысады. Бос билирубинге қарағанда бұл қышқыл суда ериді. Осылайша бауырда суда еритін тура билирубин түзіледі, өтпен ішекке бөлінеді. Ішекте тура билирубиннің жартысы уробилинге  өтіп, реабсорбцияланады да жартылай бауырға оралады, ал жартысы зәрмен уробилин түрінде шығарылады (тәулігіне  4 мг). Тура билирубиннің қалған бөлігі ішек флорасы әсерінен стеркобилинге айналып, нәжіспен  бөлінеді.

болады. Клиникада ол терінің және шырышты қабаттардың әр түрлі сары

түске боялуына байланысты көрінеді. Сарғаюдың интенсивтілігі мүшенің немесе тіннің қанмен қамтамасыз етілуіне байланысты. Бастапқыда склераның, кешірек тері қабаттарының сарғаюы анықталады. Теріде және шырышты қабаттарда билирубин жинақтала отырып, басқа  пигменттермен қосыла отырып, теріні қызыл реңді ашық-сары түске бояйды. Әрі қарай  билирубиннің  биливердинге тотығуы жүріп, сарғаю жасыл реңкке ие болады. Сарғаю ұзақ уақытқа созылса қара түске енеді. Осыған байланысты науқасты қарау сарғаюдың ұзақтығы туралы мәлімет береді, ол дифференциалды-диагностика үшін маңызды.

(бауыр үстілік).
›Паренхиматозды сарғаю (бауырлық). ›
Обтурациялық (механическалық немесе бауыр астылық).

және оның бауырмен ұсталуының жеткіліксіздігіне байланысты  дамиды. Бұл сарғаюдың негізінде

эритроциттердің  көп  мөлшерде ыдырауы (гемолизі) жатыр, сондықтан оны кейде гемолитикалық сарғаю дейді. Эритроциттердің  артық гемолизі нәтижесінде көп мөлшерде түзілген бос билирубинді бауыр байланыстырып үлгермейді. Билирубиннің артық бөлінуіне байланысты зәрде және нәжісте уробилинді денелердің мөлшері артады. Қанда бос билирубиннің  артық мөлшеріне байланысты жалпы билирубин артады. Сонымен қатар массивті гемолиз кезінде гепатоциттер  коньюгацияланған билирубиннің барлығын экскрециялап үлгермеуіне байланысты , біраз мөлшерде байланысқан билирубин мөлшері де артады.

Бауыр үстілік сарғаю.

сарғаюмен жүретін аурулар жеткілікті. Бауырлық синдромның себебі инфекциялық және инфекциялық

емес болуы мүмкін.  Инфекциялық аурулардан бауырлық сарғаю вирусты гепатиттермен шақырылады. Жедел вирусты гепатитті жоққа шығаруда қызбаның айқындылығы және жалпы интоксикацияның  көріністерімен  бауыр зақымдану дәрежесін  білу маңызды. Басқа инфекциялық себептерге: инфекциялық  мононуклеоз, сары  қызба, лептоспироз, псевдотуберкулез, ішектік иерсиниоз, сальмонелледің ауыр формалары, листериоз, сепсис, амебиаз. Сонымен қатар сарғают токсикалық, жедел алкогольды, медикаментозды гепатиттердің көрінісіболуы мүмкін. Токсикалық гепатиттер тек қана дәрі қабылдағаннан кейін емес, кәсіптік зияндықтардан, техникалық сұйықтармен, азот негізді тотықтырғыштармен, гидразинмен, хлоэтанмен, этиленгликльмен  уланғаннан да дамиды.

Бауырлық сарғаю

билирубиннің гепатоциттерден экскрециясының төмендеуіне байланысты дамиды. Патологиялық процес бауырдан тыс

магистральды өт жолдарында орналасады. Бауырастылық сарғаюда негізінен байланысқан билирубин және аз мөлшерде бос билирубин артады. Өт жолдарының обструкциясынан кейін  алғашқыда билирубиннің гепатоциттерден экскрециясы жалғасады, өт өзегіне бөлінген билирубин оның қабырғасы, өт капиллярлары, Диссе кеңістігі арқылы сіңіріледі. Өт шығару жолдарында қысым жоғарлайды да гепатоциттердің екіншілік өзгерістеріне әкеледі, бауырдың экскреторлы функциясы төмендейді – парахолия, нәтижесінде бауырішілік холестаз дамиды. Уробилинді денелердің нәжіс және зәрмен шығарылуы байқалмайды.

Бауырастылық сарғаю

керек:
УДЗ;
ЭРХПГ;
Тері арқылы, бауыр арқылы холангиография;
Өт қабы арқылы

фистулография (холецистомиядан кейін);
Компьютерлік томография;
Магнитті резонансты томография;
Лапароскопия;

3. Интернет желісі 
Қолданылған әдебиеттер