Разделы презентаций


Рәми Ғариптовтың тормош юлы һәм ижады

Содержание

Рәми Йәғәфәр улы Ғарипов 1932 йылдың 12 февралендә Башҡортостандың Салауат районы Арҡауыл ауылында колхозсы ғаиләһендә донъяға килә.Гөлмәрйәм апай һәм Йәғәфәр ағай Ғариповтар

Слайды и текст этой презентации

Слайд 1Рәми Ғариптовтың тормош юлы һәм ижады
(1932

1977)

Рәми Ғариптовтың тормош юлы һәм ижады(1932           1977)

Слайд 2Рәми Йәғәфәр улы Ғарипов 1932 йылдың 12 февралендә Башҡортостандың Салауат

районы Арҡауыл ауылында колхозсы ғаиләһендә донъяға килә.
Гөлмәрйәм апай һәм Йәғәфәр

ағай Ғариповтар
Рәми Йәғәфәр улы Ғарипов 1932 йылдың 12 февралендә Башҡортостандың Салауат районы Арҡауыл ауылында колхозсы ғаиләһендә донъяға килә.Гөлмәрйәм

Слайд 3Рәми Ғарипов
туғандары менән:

әсәһе, ҡустылары
Рауил, Урал һәм
Һеңлеһе Мәршиҙә

Рәми Ғариповтуғандары менән:әсәһе, ҡустылары Рауил, Урал һәм Һеңлеһе Мәршиҙә

Слайд 51946 йылда Өфөгә килеп, 9-сы башҡорт мәктәбенә уҡырға инә. Фронтта

аталары һәләк булған балалар өсөн асылған был мәктәптең интернатында тәрбиәләнә.

1946 йылда Өфөгә килеп, 9-сы башҡорт мәктәбенә уҡырға инә. Фронтта аталары һәләк булған балалар өсөн асылған был

Слайд 6Башҡортостан Яҙыусылар союзы тәҡдиме буйынса, 1950 йылда Мәскәүгә барып, М.Горький

исемендәге Әҙәбиәт институтына уҡырға керә.

Башҡортостан Яҙыусылар союзы тәҡдиме буйынса, 1950 йылда Мәскәүгә барып, М.Горький исемендәге Әҙәбиәт институтына уҡырға керә.

Слайд 8Рәми Ғарипов 1955 йылдан «Совет Башҡортостаны» гәзитендә эшләй башлай. Унда

әҙәби хеҙмәткәр һәм бүлек мөдире вазифаларын башҡара. Бер нисә йыл

Башҡортостан китап нәшриәтендә һәм «Ағиҙел» журналы редакцияһында эшләп ала.
Рәми Ғарипов 1955 йылдан «Совет Башҡортостаны» гәзитендә эшләй башлай. Унда әҙәби хеҙмәткәр һәм бүлек мөдире вазифаларын башҡара.

Слайд 9Ауыр булыр һиңә минең менән…
Тик булмаҫ һис һиңә күңелһеҙ:
Һинең менән

сабый ҙа булам,
Таба ла беләм көлкө һүҙ…

Ауыр булыр һиңә минең менән…Тик булмаҫ һис һиңә күңелһеҙ:Һинең менән сабый ҙа булам,Таба ла беләм көлкө һүҙ…

Слайд 10Шағирҙың ғаиләһе

Шағирҙың ғаиләһе

Слайд 11Рәми Ғариповтың матбуғатта сыҡҡан беренсе әҫәре— 1950 йылда “Әҙәби Башҡортостан”

журналында баҫылған “Ленин” тигән шиғыры. Әҙәбиәт институтында диплом эше булған

тәүге китабы — “Йүрүҙән” исемле шиғырҙар йыйынтығы 1954 йылда донъяға сыға һәм матбуғатта ыңғай баһа алды.
Рәми Ғариповтың матбуғатта сыҡҡан беренсе әҫәре— 1950 йылда “Әҙәби Башҡортостан” журналында баҫылған “Ленин” тигән шиғыры. Әҙәбиәт институтында

Слайд 12«Йүрүҙән» һәм «Таш сәскә» китаптары поэзиябыҙға ҙур әҙерлекле, үҙенә талапсан

һәләтле шағирҙың килеүен хәбәр итте.

«Йүрүҙән» һәм «Таш сәскә» китаптары поэзиябыҙға ҙур әҙерлекле, үҙенә талапсан һәләтле шағирҙың килеүен хәбәр итте.

Слайд 13Ул алтмышынсы йылдар башында тыуған яҡтарына эшкә ҡайтты. Был ҡайтыуын

шағир үҙе «Йырҙарыма ҡайтам» тип атаны.
Ҡайтам! Ҡайтам!
Йырҙарыма ҡайтам!
Ҡалып

тор һин, гүзәл баш ҡалам.
Минһеҙ ҙә бит бер ни булмаҫ һиңә,
Һин шауларһың минән башҡа ла!
Ул алтмышынсы йылдар башында тыуған яҡтарына эшкә ҡайтты. Был ҡайтыуын шағир үҙе «Йырҙарыма ҡайтам» тип атаны.Ҡайтам! Ҡайтам!

Слайд 14Рәми Ғариповтың «Һабантурғай йырҙары» (1964) һәм «Осоу» (1966) тигән китаптарына

ингән шиғырҙары ауылда эшләү йылдарында яҙылған.
Тормош ҡайҙа ла бар,
ҡайҙа

ла бер,
Ҡайнап тора тормош
ҡалала.
Ләкин миңә ҡыҙыҡ —
алғы һыҙыҡ,
Ә ул һыҙыҡ
бөгөн далала

Мин тупраҡтан,
ерҙән яралған,
ерҙә тыуып үҫеп,
ерҙә аунап,
ерҙән йыйып
йәнем йыр алған!

Рәми Ғариповтың «Һабантурғай йырҙары» (1964) һәм «Осоу» (1966) тигән китаптарына ингән шиғырҙары ауылда эшләү йылдарында яҙылған.Тормош ҡайҙа

Слайд 15Рәми Ғарипов халыҡ ижадының поэтик эпос традицияларына мөрәжәғәт итеп, бер

нисә ҡобайыр һәм шиғри хикәйәт яҙҙы.
«Урал йөрәге»
Урал күкрәгендә йөрәк

кеүек
Башҡортостан — тыуған илкәйем.
Шул йөрәктең ҡан тамыры булып
Күкһелләнә Ағиҙелкәйем.

Уралҡайым, һинең һәр ташыңа
Ҡанлы-данлы тарих яҙылған,
Илен ҡурсып үлгән ирҙәреңә
Күпме бында ҡәбер ҡаҙылған!..

Рәми Ғарипов халыҡ ижадының поэтик эпос традицияларына мөрәжәғәт итеп, бер нисә ҡобайыр һәм шиғри хикәйәт яҙҙы.«Урал йөрәге»

Слайд 16Илкәйенең хөр көндәрен даулап,
Ирек, ырыҫ, Хаҡлыҡ хаҡына
Сал быуаттар

аша сапты, сапты,
Сапты һаман ғәзиз халҡына.
Йөҙөп сыҡты етмеш

даръяларҙы,
Ярып сыҡты етмеш тауҙарҙы,
Ҡуй һарыҡтай турай-турай сапты
Ҡаршы сыҡҡан етмеш яуҙарҙы...
Ҡаһым түрә утлы Париждарға
Алғасҡыла бәреп кергәндә,
Салауаттың һынын олатайҙар
Еңеү тыуы итеп күргәндәр.

«Салауат батыр» исемле шиғри хикәйәте

Илкәйенең хөр көндәрен даулап, Ирек, ырыҫ, Хаҡлыҡ хаҡына Сал быуаттар аша сапты, сапты, Сапты һаман ғәзиз халҡына.

Слайд 17Рәми Ғариповтың Тыуған иле, туған халҡы, туған теле, халыҡ тарихы

һәм киләсәге тураһындағы «Урал йөрәге», «Салауат батыр» хикәйәттәре, «Уйҙарым», «Аманат»

ҡобайырҙары халыҡса тапҡыр мәғәнәлектәре, эпик ҡоролоуҙары менән иғтибарҙы биләй, шағирҙың фольклор жанрҙарын ижади файҙаланыу оҫталығын күрһәтә.
Рәми Ғариповтың Тыуған иле, туған халҡы, туған теле, халыҡ тарихы һәм киләсәге тураһындағы «Урал йөрәге», «Салауат батыр»

Слайд 18Мең туғыҙ йөҙ утыҙ етенсе йыл!..
Мең туғыҙ йөҙ утыҙ

етелә,
Мең туғыҙ йөҙ Ун Етене хурлап,
Илем минең етем

ителә.

Мең туғыҙ йөҙ утыҙ етенсе йыл!..
Мең туғыҙ йөҙ утыҙ етелә,
Мең туғыҙ йөҙ Ун Етене ҙурлап,
Илем минең изге ителә.

«Табыныу»

Кеше ниндәйҙер бер шәхескә түгел, хеҙмәтсән ғәҙел кешегә, кешелеккә табынырға тейеш. «Табыныу» поэмаһының төп айышы шунда.

Алла ла, батша ла, батыр ҙа —
Азат итмәҫ бер кем беҙҙе,
Бары үҙ ҡулыбыҙ менән беҙ
Яуларбыҙ үҙ иркебеҙҙе.

Мең туғыҙ йөҙ утыҙ етенсе йыл!.. Мең туғыҙ йөҙ утыҙ етелә, Мең туғыҙ йөҙ Ун Етене хурлап,

Слайд 19«Дон-Кихот»
Күпме ерҙә ялған һәм яуызлыҡ,
Күпме зиһен мәкер-хәйләле.
Ә һин

һаман хаҡ ҡылысың менән
Ел-тирмәнгә ҡалдың бәйләнеп!..
Дуҫлыҡ төҫөн кейә

дошманлыҡ,
Һәләтлекте иҙә булдыҡһыҙлыҡ,
Түрҙә йөрөй һаман ҡуштанлыҡ,
Фәлсәфәлә фекер фәҡирлеге,
Ысын тойғо суйын ҡалыпта.
Эше лә юҡ ерҙә хакимдарҙың
Ер тотҡаһы булған халыҡта.

Быуаты исеменән шағир «һәр йөрәккә изге ут» яҡҡанда, хаҡлыҡ даулар Дон-Кихоттар булғанда бер саҡ донъяла хаҡлыҡ-ғәҙеллектәр тантана итәсәк, шунһыҙ мөмкин түгел — монологтың төп асылы ошонда.

«Дон-Кихот»Күпме ерҙә ялған һәм яуызлыҡ, Күпме зиһен мәкер-хәйләле. Ә һин һаман хаҡ ҡылысың менән Ел-тирмәнгә ҡалдың бәйләнеп!..

Слайд 20«Аманат»
Һай, таш булма, таш булма,
Аң ғына бул телеңә,
Аң булмайса,

туң булһаң,
Бер имгәк һин илеңә,
Бер түңгәк һин илеңә!
Шағир тел яҙмышын

ил яҙмышы, халыҡтың ирке менән берлектә, кешенең иң төп таяныстары – ере, күге, уты, һыуы менән айырылғыһыҙ бәйләнештә ҡарай, ошо хәөтөҡы хәүефле уйҙарын башҡаларға еткерергә ынтыла. Ҡобайырҙың төп маҡсаты – вайымһыҙлыҡтан уятыу, тел яҙмышына битараф булмаҫҡа, уны ҡәҙерләргә, һаҡларға саҡырыу.

Телең барҙа илең бар,
Илең барҙа иркең бар,
Иркең барҙа күркең бар,
Ил биҙәргә дәртең бар,
Ерең, күгең — икең бар,
Утың, һыуың — дүртең бар.

«Аманат» Һай, таш булма, таш булма,Аң ғына бул телеңә,Аң булмайса, туң булһаң,Бер имгәк һин илеңә,Бер түңгәк һин

Слайд 21Башҡорт теле.
Мин халҡымдың сәскә күңеленән Бал ҡортондай ынйы йыямын, Йыямын да -

йәнле ынйыларҙан Хуш еҫле бер кәрәҙ ҡоямын. Шуға ла мин беләм тел

ҡәҙерен: Бер телдән дә телем кәм түгел- Көслө лә ул, бай ҙа, яғымлы ла, Кәм күрер уны тик кәм күңел. Халҡым теле миңә-хаҡлыҡ теле, Унан башҡа минең илем юҡ; Илен hөймәҫ кенә телен hөймәҫ, Иле юҡтың ғына теле юҡ! Әсәм теле миңә - сәсән теле, Унан башҡа минең халҡым юҡ, Йөрәгендә халҡы булмағандың Кеше булырға ла хаҡы юҡ!

Был шиғыры өсөн Рәми Ғариповты Яҙыусылар союзы ағзалығынан сығаралар

Башҡорт теле. Мин халҡымдың сәскә күңеленән Бал ҡортондай ынйы йыямын, Йыямын да - йәнле ынйыларҙан Хуш еҫле

Слайд 22Ул Пушкиндән, Лермомтовтан, Гейненан, Рудакиҙан, Ғүмәр Хәйямдан, Хетагуровтан, Абайҙан, Блоктан,

Есениндан, Рәсүл Ғамзатовтан һ. б. һүҙ оҫталарынан поэзия өлгөләрен башҡорт

теленә тәржемә итте. Бынан тыш Иван Франконың, А. Твардовскийҙың әҫәрҙәре, Рәсүл Ғамзатовтың байтаҡ шиғырҙары уның тәржемәһендә башҡортса сыҡты.

Тәржемәләр

Кеше булған кешелә
Мең кешенең эше бар.
Кеше булмаҫ кешелә
Кешенең и эше бар?
Алишер Навои

Ул Пушкиндән, Лермомтовтан, Гейненан, Рудакиҙан, Ғүмәр Хәйямдан, Хетагуровтан, Абайҙан, Блоктан, Есениндан, Рәсүл Ғамзатовтан һ. б. һүҙ оҫталарынан

Слайд 23Ул уҡыған башҡорт мәктәп интернатына Рәми Ғарипов исеме бирелде.

Ул уҡыған башҡорт мәктәп интернатына Рәми Ғарипов исеме бирелде.

Слайд 24Рәми Ғариповтың тыуған ауылы Арҡауылда уның йорт – музейы асылды.

Рәми Ғариповтың тыуған ауылы Арҡауылда уның йорт – музейы асылды.

Слайд 251990 йылдың ноябрендә Рәми Ғарипов исемендәге премияһы булдырылған.
Рәми Ғарипов

исемендәге премия лауреаттары:
Х.Назар, М.Бураҡаева, Г.Гиззәтуллина, З.Бураҡаева,
11 синыф

уҡыусылары Э.Тулыбаева, Г.Ғәлимова
1990 йылдың ноябрендә Рәми Ғарипов исемендәге премияһы булдырылған. Рәми Ғарипов исемендәге премия лауреаттары: Х.Назар, М.Бураҡаева, Г.Гиззәтуллина, З.Бураҡаева,

Слайд 26Рәми Ғариповтың китаптары.

Рәми Ғариповтың китаптары.

Обратная связь

Если не удалось найти и скачать доклад-презентацию, Вы можете заказать его на нашем сайте. Мы постараемся найти нужный Вам материал и отправим по электронной почте. Не стесняйтесь обращаться к нам, если у вас возникли вопросы или пожелания:

Email: Нажмите что бы посмотреть 

Что такое TheSlide.ru?

Это сайт презентации, докладов, проектов в PowerPoint. Здесь удобно  хранить и делиться своими презентациями с другими пользователями.


Для правообладателей

Яндекс.Метрика