САҢЫРАУҚҰЛАҚТАР

түзушілер, хлорофилі болмайды
2. Адамның кез келген мүшесі мен тінін

зақымдай алады
3. 500-ге жуық түрі адамға патогенді
4. жер шарының 40%-ға жуық тұрғыны зақымдалған
5. иммунитеттің төмендеуімен, химиотерапия, экологиялық жағдайдың нашарлығының арқасында саңырауқұлақ инфекциясының ролі өсуде.

немесе бірнеше ядролардан және жасушаішілік мембраналар жүйесінен, митохондриялар,лизосомалар,Гольджи аппараты,эндоплазмалық ретикулумнан

тұрады.

қабығы(жасушалық қабырға) бар.
Гифалар –түтік тәрізді дөңгелек жұмыртқа пішіндес болады. Пісіп

жетілген және ескі жасушалары алмұрт тәріздес,амеба тәріздес болады.

табылады.
Оның құрамында муреиндер бар.
Сондықтан лизоцимге сезімталдығы жоқ. Хитин көпшілігіне маркерлік

полимер болып табылады.

жоқ.
Ауалы мицелий(репродуктивті) – спора тасымалдайды.
Субстратты мицелий(вегетативті) –саңырауқұлақтардың бекінуі мен қоректенуіне

қажет.

байланысты, одан гиф өседі, ол өз кезінде мицелийге айналады.
Спораның

пішіні және олардың түзілу процесі әртүрлі – бұл олардың туыстастықтары мен түрлерін анықтауда қолданады.
Жыныссыз (вегетативті) споралар: артроспора – аналық мицелийдің фрагменттерге бөлінуінен түзіледі.
Гластоспора – гифалардың шоғырлану.
Хламидоспоралар – қалың қабықтағы жасуша.
Эндоспора (спорангий споралары) – сүмке ішінде (спорангий)
Экзоспоралар (конидиялар)

мицелилерде жынысты және жыныссыз да споралар.
-ЗИГОСПОРАЛАР – аталық және аналық

гаметалар бірдей
-ООСПОРАЛАР – аталық және аналық гаметалар әртүрлі
-АСКОСПОРАЛАР – қапшықтар (аска) ішінде түзіледі.
-БАЗИДОСПОРАЛАР – түйрегіштәрізді жасуша (базидиядан) споралардың шешілуі

талғамсыз (көбісі минимальді ингредиентті қоректік ортада өседі), бірақ арнайы қоректік

орта қажет ететін саңырауқұлақтар да бар. (Сабуро, Чапека, Сусло агары, сүйық сусло)
-сұйық орталарда қабық түзеді
Тығыз орталарда жас колониялар мөлдір, спора түзу кезеңінде пигменттелген болады.

-көбіне мезофилы (20-45С), бірақ екі табақшада 25С және 37С өсіреді, ол диморфизмді анықтауға мүмкіндік береді.

белсенділігіне байланысты саңырауқұлақтар әртүрлі құрылымдардың, приборлардың, аппараттардың микробиологиялық коррозиясына әкелуі

мүмкін.) ферменттердің біразы (гидролазалар) – патогендік факторы болып табылады және түрлері күшті токсин түзеді. (афлотоксиндер, фаллотоксиндер, мускарин және т.б.)

отырып зақымдауы (кокцидиодоз, гистоплазмоз, криптококкоз, бластомикоздар)
Ауадан спораларды жұтқанда жұғу.
Біріншілік ошағы

өкпеде. Респираторлы зақымдалуы жеңіл өтеді және тез кенеттен тоқтайды.
Диссеминацияланған түрлері сирек кездеседі, олар кез келген ішкі мүшені зақымдайды (терең микоз). Емделмеген жағдайда – қауіпті. Қоздырғыштары – сапрофиттер, көбінесе эндемиялық тән.

сүйектің зақымдалуы. (споротрихоз, хромомикоз, мадуромикоз).
Көбіне жарақатқа түскеннен кейін пайда болады.
Көбіне

зақымдалудың біріншілік орналасуы – терілік тіндерде, сирек фунгемия және бұлшықет, буындар мен сүйектердің инфекциялық процесін тудырады. Ауру созылмалы. Түйіннің, ісіктің жараның түзілуі тән. Нақты ағымы белгісіз.
-ЭПИДЕРМОМИКОЗДАР – эпидермис, шаш, тырнақтың зақымдалуы (дерматомикоз)
Ауру белсенді зақымдалған ошақпен байланысқан соң пайда болады. Қоздырғыштар теріде көбейеді. Ауру өмірге қауіп төндірмейді, косметикалық проблемалар тудырады. Тірі тіндерде инвазиясы сирек кездеседі. Сирек жағдайда иммундытапшылықты адамдарда айналымдағы тіндердің кенеттен зақымдалуы көрінеді.

(кератомикоз, түрлі түсті және қара теміреткі және т.б.)
Қоздырғыштың антигендеріне иммундық

реакциялары жоқ.
Косметикалық мәселелер тудырады, өмірге қауіпі жоқ.
Көбінесе арнайы емді қажет етпейді.

саңырауқұлақтармен және токсиндермен улану);
сенсибилизациялаушы (микогенді аллергия);
инфекционды (микоздың түзілуі)

эндогенді (мысалы Candida).
Шектелген туа пайда болған патогенділікке ие. Микоздар қоздырушылардың

иммунотапшылығы адамның организміне немесе жергілікті төзімділігі бұзылған (мысалы күйік) енгенде пайда болады.
Аурудың ұзақтығы науқастарда сенсибилизация дамуының ұзақтығына байланысты.
Жергілікті және диссеминацияланған, жедел, жеделдеу және созылмалы инфекциялық процестердің түрлері анықталған.

көрінісі – улы саңырауқұлақтарды, токсиндік метаболиттер түзетін тағам қолданғанда.
Терінің

зақымдалуы
Теріастылық тіннің зақымдалуы (кейде буындар мен бұлшықеттердің зақымдалуы)
Тұмауға ұқсас зақымдалулар
Тыныс жолдарының созылмалы зақымдалулары
Генезі белгісіз қызба
Менингиальді белгілері

реакция түрінде көрініс береді)
ЖАСУШАЛЫҚ РЕАКЦИЯЛАР.
-ауырған адамдарда ЖСБТ дамиды (беткейлік

микоздардан басқа Аг және ИЖ арасында байланыс жоқ) 10-14 тәуліктен кейін.
-фагоцитозды белсендіріледі.

түзілуімен жүреді. Белгілі деңгейде олардың концентрациясының өсуі инфекцияның өршуінің деңгейін

білдіреді. Саңырауқұлақ жасушаларында (кандида-78) Аг субстанциясының көптігінен және олардың цитоплазмасының қосындыларын түзе алуына қарап, сол бір инфекцияның қайталануы кезінде Ад сандық және сапалық қатынаста қарсы тұруы жоғары деңгейде болады.

IgA; сыныптарының түзілуі. Респираторлы аллергия кезінде IgE титрі жоғарылайды.
-пассивті тасымалдау

кезіндегі сарысулардың қорғаныштық қызметі эксперименталді жолмен көрсетілген. Бірақ ол қоздырғыштардың элиминациясын туғызатын жалғыз механизм емес.

әдіс зерттеулерімен анықталуы тиіс, және олардың нәтижесі дұрыс алынған патологиялық

материалға байланысты болады.

мл қоректік ортасы бар пробиркаға орналастырады.(Сабуро сорпасы).Микроскопияға жағындыны Фолькман

қасықшасымен немесе әйнек затпен алады.

эозинмен бояғанд саңырауқұлақ жасушалары анықталмайды.
Грам бойынша
10% КОН өңдеу

– саңырауқұлақтардың құрылысын анықтап, тері фрагментіне, тырнақ, шаш, қынап бөліндісінен анықтап көруге мүмкіндік береді. КОН кератин жасушаларын бұзады, бірақ саңырауқұлақ жасушаларын өзгеріссіз қалдырады.
Тушпен немесе нитрозинмен бояу – капсуланған жасушалары анықталғанда қолданылады. Cryptococcus neoformans.
Романовский-Гимзе немесе Райт бойынша бояу – қан жағындылары

фуксинмен және метионин сарысымен өңдеу. (сары фонда жасушалар қызғылт-күлгін түске

боялады)


Иммунофлюоресценция

Езілген тамшы препараты – көгерткіш саңырауқұлақтар

типі – слективті және селективсіз
Селективсіз: Сабуро, ЕПА, SABHI- агар, Чапек,

ашытқы агары, сусло-агар

СЕЛЕКТИВТІ: селективсіз + көгерткіш саңырауқұлақтарын өсуін баяулататын антибиотиктер

-СЕРОЛОГИЯЛЫҚ (ЛАТЕКС-АГГЛЮТИНАЦИЯ,КБР, ИФТ)

-АЛЛЕРГИЯЛЫҚ (терілік сынақтар)

және гистолпазмоздар).

-дақылдан РНҚ экстракциясын жасайды және біртізбекті ДНҚ молекуласына енгізеді

(флюоресцинмен белгіленген)

-Негізгі артықшылығы- мицелиалді және ашытқы пішінді дақылдарда ерте пайдалануға (5 тәулік) болады.

(амфотерицин В, нистатин, леворин )-саңырауқұлақ мембранасына эргостеролмен байланысады, мебрана зақымдалады,

қайтымсыз өзгерістер болады (иондар, макромолекула қосындылары жоғалады)
2.АЗОЛДАР ( имидазол және триазол) –клотримазол, миканазол и кетоназол.
-паностеролдың деметилденуіне қатысатын ферменттердің белсенділігін тежейді, эргостерол синтезі бұзылады.
3.«5-ФТОРЦИТОЗИН» (5ФЦ) – антиметаболит, нуклеоидті аналог,
4. ЙОДИД КАЛИЯ- сүтпен ішеді (споротрихозды емдеуде)

(нафтифин,тербинафин)-скваленэпоксидазаны тежейді және эргостерол синтезін басады.
10.МОРФОЛИНДЕР (аморфолин) –эргостерол синтезін басады

(фекостеринді тежеу арқылы)