ТАҚЫРЫП 2 Мемлекет және құқық теориясы және құқық негіздері

мен мақсаттары, әлеуметтік тағайыны мен мәнін білдіретін, өздеріне ғана тән

формалары, өздеріне ғана тән әдістер арқылы атқарылатын әрекеттері және олардың негізгі бағыттары.

қайшылықтарды реттеу қызметі
Жалпы қоғамды реттеп-басқару қызметі.

кезеңдерінде жүзеге асырылатын тұрақты қызметтері;
уақытша – мемлекеттің алдына қойылған

белгілі бір міндеттердің орындалуына байланысты тоқтатылатын қызметтер.

норманы өмірдің талабына қарай уақытында қабылдау.
2) Құқықты іске асыру –

бұл істі орындау мемлекеттің үкіметінің міндеті. Үкімет тиісті нормативтік актілер қабылдайды.
3) Құқықты қорғау – бұл қызметті атқаратын органдар: сот, прокуратура, ІІМ, ҰҚК, т.б. олардың қызметтерінің бағыттары: заңдылықты, тәртіпті, адамдардың және заңды тұлғалардың бостандығы мен құқықтарын қорғау, азаматтық, қылмыстық істерді уақытында қарап, кінәлі субъектілерді жауапқа тарту.

режимді қамтитын саяси билікті ұйымдастырудың жиынтық түрі.

1) бұл мемлекет пен басқарудың жоғарғы органдарын құру және ұйымдастырудың

белгіленген тәртібі;
2) мемлекеттің аумақтық құрылысын жасау тәсілі, яғни орталық, аймақтық және жергілікті биліктің өзара қатынастарын белгілеудің тәртібі;
3) мемлекеттік (саяси) билікті жүзеге асырудың әдістері, амалдары мен жолдары.

құрудың тәртібін және олардың азаматтармен болатын өзара қатынастарын сипаттайтын мемлекет

нысанының элементі.
Қазір мемлекетті басқарудың
екі нысаны: монархия және республика болып бөлінетін болды.

болады және атадан балаға мұра ретінде беріледі. Монарх ешкімнің алдында

жауапты болмайды. Қазақ жеріндегі бұрын болған мемлекеттер де монархия болған, мұнда мемлекетті қаған, хан басқарған. Бірақ ханның билігі атадан балаға емес, ағадан ініге мұра ретінде ауысып отырған.

органдарға тиесілі болып келеді.
Бұл органдар белгілі бір мерзімге ғана

сайланады және олар сайлаушылар алдында жауапты болады.

да кездеседі
(мысалы, Қырғызстан Республикасы, Португалия, онда Үкіметті Президент пен

Парламент бірлесе отырып жасақтайды, құрайды).

аймағындағы өзіндік бөлінісін сипаттайтын, мемлекеттің бүкіл органдарының өзінің құрамдас бөлігіндегі

органдармен белгілі бір өзара қатынастарын қамтамасыз ететін мемлекет нысанының элементі.

бөлінеді.

– тұтас орталықтандырылған мемлекет, олар әдетте тек әкімшілік-аумақтық бөліктерге бөлінеді,

оларға ерекше құқықтық мәртебе берілмейді.
Мұндай мемлекетте тек бір ғана Конституция, заң шығаратын орган, жоғары басқару органы, бір азаматтық, бірыңғай салық жүйесі, сот жүйесі болады (Қазақстан).

дербестігі болады.
Оларға
империя,
конфедерация,
федерация,
достастық
бірлестіктер құрған мемлекеттер жатады.

жоғары билік орындарына тәуелді болып келеді. Олардың ерекшелігі, олардың құрамдық

бөліктерінде ешқашан да бірыңғай мем/к-құқықтық мәртебе болған емес. Мысалы, Рим, Британия империялары.

жету үшін егеменді мемлекеттердің уақытша жасасқан келісімдері бойынша құрған одағы.

Конфедерация түрлері олардың құрылу мақсаттарына байланысты болады: саяси, экономикалық, әскери, т.б. Мысалы, АҚШ-тағы 1776-1787 жж. әскери одақ, ТМД. Олардың сот, басқару жүйесі бұрынғыдай дербес өз қызметтерін жалғастыра береді.

Олардың белгілі бір шамада егемендігі болады. Федерациялық одақ жекелену қағидатына

негізделеді.
Федерацияда жоғары федералдық органдар және федералдық заң қабылдау жүйелерімен қатар федерация субъектілерінің (бөліктерінің) жоғары органдары мен заң қабылдау жүйелері қатарласа өмір сүреді. Қосарланған азаматтық болады. Олар аумақтық немесе ұлттық-мемлекеттік қағидат бойынша құрылуы мүмкін.

сипатталатын мемлекеттердің ұйымдасқан түрдегі бірлестігі. Мұндай бірлестікті біріктіретін белгі (нышандары)

экономикаға, құқық жүйесіне, тіл, мәдениет, дін салаларына қатысты болып келеді. Мысалы, Еуропа Одағы. Оның мүшелері толығымен дербес, егеменді болады.

нысан. Мемлекеттер бірлестігін құрудың негізінде әдетте, мемлекетаралық келісім-шарт жатады, оның

өзі көп жағдайда бірлестікке кірген мемлекеттер арасындағы интеграциялық байланыстарды нығайта түседі.

билігін жүзеге асыру әдістерінің жиынтығы. Саяси режим – саяси билікті

және азамат пен мемлекеттің өзара байланысын ұйымдастырушы, сонымен қатар өзара әрекетте болатын нормалар мен идеялардың, осыларға негізделген саяси институттардың, мекемелер мен әрекеттердің жиынтығы.

фашистік режимдер.