Тісжегі қуыс туралы түсінік. Тісжегі қуыстары егеп-тазалаудың кезеңдері және

қағидалары. Орналасуына қарай тісжегі қуыстарды егеп-тазалау ерекшеліктері. Атипиялық тісжегі қуыстар

және тістің қатты тіндерінің тісжегі емес ақаулар.

дентин, цемент жұмсарып, сонында қатты тіндерінде қуыс пайда болуымен сипатталатын

үрдіс.
Тістің тісжегі жиі орналасатын жерлері тісжегіге шалдыққыш жерлер деп аталады. Ал тістің қарсыласу күші жоғары жерлері тісжегіге резистентті деп аталады.
Тіс қуысы пайда болған тістер толық сауығып кетпейді, себебі кіреукеде оны қалпына келтіретін жасушалар жоқ. Амелобластар кіреуке призмаларына айналған соң, олардың өсуі тоқталады. Одонтобластар ұлпаның шеткі қабатына орналасады да, одан орынбасушы детнин құрылады. Бірақ, тісжегі қуыстағы дентин қалпына қайтадан келмейді.

ақау.
Тісжегі қуысында жиектерін, қабырғаларын және түбін ажыратады.
Ұлпаға қарай қарап

тұрған қабырғаны – тісжегі түбі деп атайды.

жағынан сақтау
- рационалдық
- кезеңдерді барынша дәл орындау
Тіс айналасындағы тіндерді сақтау
Егер

осы қағидаларды ұстанып ем жүргізсек, ұзақ жолдар тісті сақтап калуға болады (анатомиялық, функционалдық, эстетикалық жағынан).

тіндерді шгіне жеткенше толық кесіп алып тастау және зақымдалған кіреуке

мен дентинді барынша сақтау болып табылады.

қатты тіндерін егеп-тазалаудың төрт кезені бар:
1. Тісжегі қуысын ашу.
2. Ашылған

қуысты кеңейту, жұмсарып әрі пигменттелген дентинді алып тастау.
3. Қуысты белгілі бір қалыпқа келтіру.
4. Тісжегі қуысының жиегін бір қалыпқа келтіру.

кесу қыры. Ал табиғи сызаттары, жанасу беттері, мойын бөліктері Блэк

бойынша «тісжегіге шалдыққыш» аймақтар деп аталады. Әрбір адамның иммундық аймақтары индивидуальды орналасатының есте сақтау керек. Сондықтан тісжегіні егеген кезде иммундық аймақтардыды ескерген жөн.

уақыт қызмет етеді. Тісжегінің қайталануы сирек кездеседі. Бірақ тіс сауытының

қабырғасы жұқарады. Бұл әдісті амальгама, вкладкамен пломбалағанда қолданған жөн.

тіндерін барынша сақтап қалуды талап етеді. Пломбаның аыналасында тісжегі пайда

болады. Бұл әдісті силико-фосфаттық пломбалық материалдармен жұмыс жасаған кезде қолдануға болады.

Тісті иммундық аймақтарға дейін егейді.

қуысты экскаватормен тазалап, кептіріп, ШИП –пен пломбалайды. Бұл әдісті 1994

жылы ДДҰ ұсынды. Әдісті балаларға, иммигранттарға, кемтар, ақыл-ойы кем адамдарға, қарттарға қолдануға болады.

ұсынды. Құрамында натрий гипохлориді, аминоқышқылдары гель құрайтын зат және тұзды

ерітінді бар. Carisolv тісжегіге ұшыраған тістің қатты тіндерін жұмсарып арнайы аспаптармен алынуына мүмкіндік береді. Осындай арнайы жүйемен тісжегі қуыстары тез тазаланады / 10-15 мин/ және ешқандай ауру сезімін тудырмайды. Аминоқышқылдар ыдыраған тіндерді, гель дентинді жұмсартып қуыстан оңай алынуына көмектеседі.

тісжегі қуысқа шайнау беті арқылы барады. Зақымдалған кіреуке толығымен алынады.

Егеп-тазалауды шайнау бетіндегі орналасқан шұнқырдан бастайды, бор кіреукенің ішінен өткенде тістің осімен жұріп, вестибуло-оральды бағытта қуысты кеңейтеді. Дентинде бор тісжегіге бағытталады, содан кейін шар тәрізді бормен тісжегіні егеп-тазалайды. Зондпен тексергенде дентин тығыз болуы керек.осы әдісте кіреукенең жиегі мен жанасу нүкте сақталады.

орналасуына бірнеше варианттары бар:
- тістің шайнау бетінде бір тісжегі қуысы.

Бұл жағдайда тісжегінің ошағына байланысты бір негізгі қуысты шайнау бетінде жасаймыз.
- тісжегі қуысы түйық тесіктегі және шайнау бетінде орналасқын. Бұл жағдайда екі қуысты бір біріне қосады. Шайнау бетінде қосымша алаң жасайды және тірек нүктелер болу керек – пломба жақсы жабысу үшін. Екі қуысты бөлек егеп-тазалап, бір біріне қосу керек.
- шайнау бетінде бір немее бірнеше тісжегі қуыстары болған жағдайда әрбір қуысты бөлек егеп-тазалаймыз. Егер қуыстардың арасында сау тіндер қалың болса, оларды бір біріне қоспасада болады.

қуысымен қатар орналасқан тіс болмаса, онда негізгі қуысты қосымша алаңсыз

егеп тазалаймыз. Тістің қызыл иекке жақын орналасқан бетін абайлап егеп-тазалау қажеті, себебі оған механикалық қысым жоғары болады. Тек қана көлденең бағытта немесе бұрыштап егеп тазалау керек.
- егер жанасу бетіндегі тісжегі қуыспен қатар орналасқан тіс болса, онда тісті шайшау бетінен кесу қажет. Ыдыраған дентинді толық алып тастайды және қызыл иекке жақын орналасқан бетін қалыпқа келтіреді (алдындағындай). Содан сон тістің шайнау бетінде қосымша алаң жасау керек. Қосымша алаңның ұзындығы негізгі қуыстың ұзындығынан екіден бір (1/2) бөлігінен артық болу керек. Ені негізгі қуыстың еніне тең болу керек. Қосымша алаң жасау кезінде төмпешіктерді және кіреуке қыртыстарын барынша сақтау керек.
- тістің екі жанасу бетінде тісжегі қуыс пайда болса, оларды тістің шайнау беті арқылы қосы керек.

орналасқан тіс болмаса, онда тісжегі қуысы үшбұрыш тәрізді егеп тазаланады.

Үшбұрыштың табаны қызыл иекке қарайды, бұрышы тістің тістеу қырына қарады.
- егер тісжегі қуысымен қатар орналасқан тіс болса, онда таңдай немесе тіл жақтан егеп-тазалау керек. Қосымша алаңды қарлығаштың құйрығы тәрізді жасайды.
- тістің екі жанасу беттерінде тісжегі қуыс пайда болса әрқайсысын бөлек егеп-тазалайды, керек болса қосымша алаң жасайды. Бірақ қоспау керек, себебі тіс сауыты сынып қалуы мүмкін.
- химиялық жолымен қатаятын композиттерді қоямыз десең дер тістің ерін жақ бетіндегі кіреукесін барынша сақтау керек. Ал сәулемен қатаятын пломбаны қойғанда, бұл қағмданы ұстанбауға болады, кіреукені барлық жағынан егеп-тазалауға болады.

керек. Негізгі алаңды үшбұрыш тәрізді жасауға болады, ал қосымша алаңды

сопақша немесе қарлығаштың құйрығы ьәрізді жасауға болады.

мүмкін, себебі ұлпа жақын орналасқан. Тісжегі қуысын дөңгелек, сопақша және

бұйрек тәрізді жасауға болады.

тісжегі қуыстарын атипиялық дейді.
Осы тісжегі қуыстарды емдеу үшін негізгі қағидалар

бойынша жұмыс істеу мүмкін емес. Ондай жағдайда тісті екі қабылдауда емдеу керек. Мысалы, тісжегі қуыс қызыл иек астындағы мойын бөлігінде орналасса, онда 1 қабылдауда тісжегі қуысын жартылай тазалап, қызыл иекті коагуляциялау қажет (себебі қызыл иек қуыстың ішін толтырып тұрады) және уақытша пломбамен жабады. 2 қабылдауда қуысты толық егеп тазалап, тұрақты пломба қояды.