Слайд 1Жедел лейкоздар. Жедел лимфобластикалық лейкоз. Нейролейкоз
Слайд 2Лейкоз - балалық шақтағы гемобластоздың ең көп кездесетін түрі. Балалардағы
лейкоздың барлық түрлерінің арасында жедел лейкоз көп кездеседі.
Жіті лейкоздың
дамуы сүйек кемігінің Блас жасушаларының моноклондық пролиферациясымен байланысты.
Жіті лейкоздың клиникалық көрінісі анемиялық, геморрагиялық, іріңді-септикалық, пролиферативті және сүйек-буын синдромдарының болуымен сипатталады. Бұл басқа лимфопролиферативті аурулармен (лимфогранулематоз, лимфома, ретикулогистиоцитоз), спецификалық емес лимфаденопатия, инфекциялық мононуклеозбен дифференциалды диагностиканың қажеттілігін тудырады.
Жіті лейкоздың дифференциалды диагностикасы гемограмма мен миелограмманың (лейкемиялық құлау, жасушалардың аралық формаларының болмауы) көрсеткіштеріне негізделеді.
Жіті лейкозды емдеу оның цитохимиялық нұсқасына (ОЛЛ немесе ОМЛ), дәрежесіне және ауру кезеңіне байланысты.
Кіріспе
Слайд 3ГЕМОБЛАСТОЗДАР
ЛЕЙКОЗДАР
Көп жағдайда
сүйек миында
ЛИМФОМА
(ГЕМАТОСАРКОМА)
Сүйек миынан тыс
ЖЕДЕЛ
ЛЕЙКОЗДАР
СОЗЫЛМАЛЫ
ЛЕЙКОЗДАР
ЛИМФОГРАНУЛЕМАТОЗДАР
(ХОДЖКИН АУРУЫ)
ХОДЖКИНДІК ЕМЕС
лимфомалар
(ЛИМФОЦИТАРЛЫ,
ЛИФОБЛАСТТЫ)
ГИСТИОЦИТАРЛЫ
ЖІКТЕЛУІ
Слайд 4ЭТИОЛОГИЯ
Иондаушы радиация, сәулелік терапия (20-40 рад)
Химиялық мутагендер (цитостатикалық препараттар:
мустарген, циклофосфан және т. б.); мысалы, лимфогранулематозды сәулелік терапия және
мустарген комбинациясымен емдегеннен кейінгі дамитын екіншілікті лейкоздар
Вирустар (Эпштейн – Барр-Беркитт лимфомасы). Вирус-стимулятор.
Тұқым қуалаушылық
Слайд 5
Жедел лейкоздар бөлінеді:
-
дифференцирленбеген;
- миелобластты;
- лимфобластты;
- монобластты (миеломонобластный);
- эритробластты;
- мегакариобластты.
Слайд 6Жедел лейкоз кезеңдер:
I.Бастапқы кезең
II. Аурудың өршу кезеңі
III. Ремиссия кезеңі
IV. Асқыну
кезеңі (рецидив)
V. Терминалдық кезең
Слайд 7Бастапқы кезең- 1-3 ай.
-бейспецификалық интоксикация белгілерімен сипатталады, артралгия, оссальгия
(патогномоникалық синдром)
Қан: орташа анемия, тұрақты лейко-, тромбоцитопения, ЭТЖ жоғарылауы.
Әдетте сүйек кемігіндегі бласт жасушалары 0,5-1,5% құрайды.
Слайд 8Интоксикациялық синдром (жіті лейкоздарда айқын көрінген)
Анемиялық (циркуляторлы-гипоксикалық синдром)
Лимфопролиферативті синдром
(лимфоаденопатия және гепато-спленомегалия - лимфоидты лейкоздарға тән)
Геморрагиялық синдром
Инфекциялық синдром (қызба,
некротикалық ангина, септикалық жағдай)
Терінің зақымдануы (лейкемидтер)
Нейролейкемия (салдану, парездер, белгісіз генезді комалары) – лимфобласты лейкоздарда жиі
Гонад зақымдалуы
Ауыру синдромы
1) Клиникалық көріністің ерекшеліктері
Слайд 9Генерализденген лимфа түйіндерінің ұлғаюы :
Слайд 11Ауыз қуысының және тілдің шырышты қабатының некротикалық зақымдануы
Слайд 12Жіті лимфобластты лейкоз кезіндегі ұзын түтікті сүйектің зақымдануы
Слайд 13Жіті лимфобластты лейкоз кезіндегі ұзын түтікті сүйектің зақымдануы
Слайд 14ЖЛЛ кезінде көз түбінің тамырларының лейкемиялық инфильтрациясы және өзгерістері
Слайд 15Қарашықтың лейкемиялық инфильтрациясы
Слайд 18Острые эрозия и язвы желудка
Субэпикардиальные кровоизлияния
Геморрагиялық синдром
Слайд 19ЖЛЛ кезіндегі бас терісінің зақымдануы
Слайд 20Жіті лекоздың клиникалық маскалары
лимфаденит,
эпидемиялық паротит,
туберкулез,
лимфогранулематоз,
ревматизм,
ревматоидты
артрит,
гепатиттар,
инфекционды мононуклеоз,
жедел аппендицит,
созылмалы инфекционды аурулар,
ангина,
Созылмалы ойық- некротикалық стоматиттер,
сепсис,
Апластикалық анемия,
гемолитикалық анемия,
Тромбоцитопениялық пурпура,
Геморрагиялық васкулит,
дизентерия,
Ұсақ көпіршікті пневмония.
Слайд 21Лаборотолы диагностика
2. Лейкозға күдікті перифериялық қандағы өзгерістер:
Қан түзудің 2 өскінінің
гипоплазиясы (анемия және тромбоцитопения, лейкопения және тромбоцитопения, лейкопения және анемия)
Айқын
инфекциялық процестің белгілері болмаған кезде Лейкоцитоз 20 х 10 9-дан жоғары болуы
Лимфоцитоз, моноцитоз > 48 %
Бір мезгілде эритроцитоз, гемоглобинемия, лейкоцитоз, тромбоцитоз
Слайд 22Лабораторлы диагностика ЖЛЛ
Анемия нормохромды (гемоглобин 100 г/л төмен төмендеуі) -85%
- да анықталады
Лейкопения 4х109/л – кем дегенде 20% жағдайда,
ал лейкоцитоз 10х109/л –50% дан жоғары.
Тромбоцитопения 100х109/л - 80% - ында.
АЛ барлық науқастарда (98%)жағдайда перифериялық қанда бласты жасушалар анықталады.
Слайд 23ДИАГНОСТИКА
Клиникалық қан талдауы + морфология
Сүйек кемігі жасушаларының морфологиясы (сүйек
кемігі пунктаты)
Сүйек кемігі жасушаларын цитохимиялық зерттеу
Қан және сүйек кемігінің
жасушаларын цитогенетикалық зерттеу
Қан және сүйек кемігі жасушаларын иммунофенотиптеу
Сүйек кемігін гистологиялық зерттеу (трепанобиопсия)
Иммуногистохимиялық зерттеулер
Жіті лейкоз диагнозын тек морфологиялық тұрғыдан анықтауға болады-қандағы немесе сүйек миындағы бластты ісік жасушаларын анықтау бойынша-20% Бласт
Слайд 24Инструменталды диагностика
Кеуде қуысының рентгенографиясы
сүйек-ми субстратын зерттеу-алдыңғы/артқы мықын пункциясы-
Бласт үлесі 20-дан
астам (25)%ликворды зерттеу-люмбальды пункция-кез келген Бласт саны
Слайд 25Нейролейкоз:
ОЖЖ-не Бласт клеткаларының метастаз беруі.
1) байланыс-контактты жолы – бас
сүйектен және омыртқадан қатты ми қабығына, бас және жұлын жүйкесіне,
2)
диапедезды – жұмсақ қабықтың толып қалған тамырларынан ликворға және ми затына тамыр жанындағы кеңістіктерге.
Слайд 26Нейролейкоза түрлері:
менингеальды (ми қабықтары)
энцефалитикалық (ми заты)
Менингоэнцефалдық
перифериялық бағаналық
(стволов) зақымдануы
Слайд 27Ликворда бластты клетеплар анықталғанда қойылады.
Цереброспинальды сұйықтықта - 1 мкл-да бірнеше
мың жасушаларға дейін өзгеретін цитоз, ақуыз деңгейінің жоғарылауы және глюкоза
деңгейінің төмендеуі кезінде сұйықтықтың түсі әдетте сұр болады, Панди реакциясы оң болады.
Клиникалық көріністері
- байқалмауы мүмкін;
- әр түрлі болуы мүмкін:
мінез-құлықтың өзгеруі: ашуланшақтық, летаргия, сыпайылықтың болмауы.
бас ауруы, жүрек айну, құсу (менингиальды формамен),
бас сүйек нервтерінің зақымдалуы, фокустық симптомдар, пирамида жеткіліксіздігі, церебральды симптомдар, құрысулар, сөйлеу және сананың нашарлауы (менингоэнцефаликалық және энцефалиялық формаларымен), төменгі парапарез, жамбас мүшелерінің қызметі мен қызметі, радикулярлық белгілер (менингомиелиттік формасы бар).
Слайд 29ДИАГНОСТИКИ
Морфологическая оценка аспирата костного мозга (миелограмма)
Слайд 32Цитохимия ЖЛ
Жедел лимфобластикалық лейкозда пероксидазаға, липидтерге және хлорацетатэфиразасына теріс реакция
анықталады.
Слайд 33Цитогенетикалық зерттеу
G-бенд
FISH – метод
ПЦР
Транслокации
Делеции
Инверсии
Слайд 34Диагностикалық және болжамды мутациялар
Лимфобластты лейкоз
t (9;22) – р190
t (4;11)
t
(1;19)
Слайд 36FISH- МЕТОД (ФЛУОРЕСЦЕНТНАЯ ГИБРИДИЗАЦИЯ IN SITU)
Слайд 37Иммунофенотиптеу
Қан жасушалары флуоресцирлеуші белгісі бар моноклоналды антиденелермен өңделеді және сұйық
ағынымен лазермен жарықтандырылған капиллярға жібереді. Бұл әдіс лейкоздарды диагностикалауда өте
тиімді.
Лейкемия сипаттамасы иммунофенотиптеу арқылы әсіресе лейкоз жасушаларының морфологиясын түсіндіру қиын кезде пайдалы.
Лимфобластты– СD22, CD19
Слайд 38Қазіргі заманғы Лейкоздың Емі
Полихимиотерапия
Жалғастырушы терапия
Сүйек кемігін аллогенді трансплантациялау
Сүйек кемігін аутологиялық
трансплантациялау
Слайд 39Емі :
Қарқынды полихимиотерапия 6 ай бойы және қолдау-2 жылға
дейін.
І. Ремиссия индукциясы (сүйек кемігі препаратында бірлі-жарым жасушалар санының азаюына
қол жеткізеді).
ІІ. Ремиссияның консолидациясы (ремиссияның ұзартылуы, реиндукция – рецидивке қарсы емдеу).
ІІІ. Демеуші терапия (редукциялар Мен консолидация арасындағы аралықтарда жургізіледі).
Слайд 40
ЖЛЛ. Емдеу принциптары 1
2-3 жыл үздіксіз терапия
Индукция винкристин+глюкокортикоидтар + l-asp
+ антрациклиндерШоғырландыру / интенсификация Циклофосфамид, Arc, HD Mtx
Индукция 2винкристин+глюкокортикоидтар +
l-asp + / - антрациклиндерҰстап тұрушы терапияAtx + 6-МП + / - Vc + глюкокортикоидтар
Слайд 41ЖЛЛ. Емдеу принциптары 2
Оккультті нейролейкемия терапиясы
Mtx+/-AraC+ /
- ГКСэ / л көп енгізу HD Mtx (> 5
000 мг / м2) l-аспарагиназамен ұзартылған терапия 12-18 Гй сәулелендіру
Слайд 42 химиотерапияның асқынуы (ЦИТОСТАТИКАЛЫҚ АУРУ)
Миелотоксикалық агранулоцитоз (әрқашан)- курстан кейін бір
аптадан кейін
Инфекциялар
Сепсис
Пневмония
Стоматит
Проктит
Некротикалық энтеропатия
Слайд 43 Жалғастырушы ТЕРАПИЯ
Стерильді блок!!
антибиотиктер және саңырауқулақтарға қарсы препараттар
Тромбоциттік масса
Эритроциттік
масса
Жаңа мұздатылған плазма
Ісіктің лизисі синдромының алдын алу- сулық жүктемесі, жылдамдатылған
диурез, аллопуринол
Жүрек айнуы мен құсу алдын алу
Слайд 44Ремиссия сатысы:
клиникалық белгілердің болмауы-1 ай .
2) миелограмма: 5%
- дан артық емес Блас жасушалары, 30% - дан артық
емес лимфоциттер;
3) эритроциттік және гранулоцитарлық өскіндердің арақатынасын қалпына келтіру (1:3);
4) перифериялық қанның қалыпқа келуі: - Нв < 120 г/л емес, - лейкоциттер - < 4х109/л емес, - тромбоциттер - > 100 мың, - бласттардың болмауы.
Слайд 45РЕМИССИЯНЫҢ КРИТЕРИЯЛАРЫ
Клиникалық-зертханалық ремиссия-сүйек миында 5% - дан кем Блас
Цитогенетикалық ремиссия-патологиялық
клонның жоғалуы
Молекулалық ремиссия-химиялық ақуыздың болмауы
Ең аз қалдық ауру-лейкемиялық жасушалардың қалдық
популяциясы тек жоғары сезімтал әдістермен анықталады
Слайд 46Рецидив:
Рецидив-лейкоздың клиникалық, гематологиялық белгілерін қалпына келтіру.
Түрлері: - ерте -
6 айға дейін. демеуші емнен кейін * өте ерте-18 айға
дейін. ауру басталғаннан кейін * кеш - 6 айдан кейін.
демеуші емнен кейін: - медуллярлы (сүйек-ми бұзылыстары); - экстрамедуллярлы ошақтармен (бүйректе, миокардта, бауырда, көкбауырда, нейролейкоз) көрінеді. Ұл - орхит, эпидидимит п.б.
Қыздарда-аналық бездердің зақымдануы.
Слайд 47
-сүйек кемігін трансплантациялау: аллогенді сүйек кемігі (т-лимфоциттерді алып тастай отырып),
ремиссияға жеткеннен кейін бірден транспланттайды;
аутогенді сүйек кемігі - ремиссияға
жеткеннен кейін алынады + моноклональды антиденелермен, фармакологиялық препараттармен өңдейді және науқасқа енгізеді;
Лейкоз емі
Слайд 48ТАРГЕТТЫ ПРЕПАРАТТАР
Target-нысана
Молекуларлық биологияның дамуына
Аурудың негізгі молекуларлық ақауына бағытталған
Жіті лимфобласты
лейкоз (Ph+) -тирозинкиназа тежегіштері-Гливеком
Слайд 49Диф диагноз
Жедел лейкозды апластикалық анемиядан, дәрі-дәрмектерді қабылдағаннан кейін қан түзудің
аплазиясынан, иммундық цитопения, сүйек миына қатерлі ісік метастаздарынан, сүйек миын
инфильтрациялауы мүмкін ісіктерден (нейробластома, Юинг саркомасы, өкпенің ұсақ жасушалы обыры, лимфосаркома) ажырату керек.
Жіті лейкоз диагнозының жалғыз өлшемі-бұл пунктатта Блас жасушаларының табылуы.