Жер массасын анықтау

Бүкіл әлемдік тартылыс күшіне: m1 нүктелік массасы басқа бір m2

нүктелік массасын F2 күшімен тартады;

бұл күш екі массаның көбейтіндісіне тура, ал олардың арасындағы қашықтыққа (r) кері пропорционалды. Масса немесе қашықтыққа қарамастан |F1| және |F2| әрқашан тең болады. Мұндағы G — гравитациялық тұрақты. (G) сан мәнін 1798 ж. ағылшын ғалымы Г. Кавендиш анықтаған.

шар салынып,
екінші жағына гір тасымен теңестіріледі.
Содан соң бірінші

шардың астына салмағы нақты белгілі үлкен қорғасын шарын қояды да,
сол кезде таразының тепе-теңдіктен ауытқығаны байқалады.
Үлкен шар өзіне кішкентай шарды тартады.
Ауытқу шамасы сантиметрдің миллионнан бір бөлігіндей болады.
Сондықтанда бұл өлшеулерді үлкен дәлдікпен есептеу қажет.
Таразына тепе-тендікке келтіру үшін екінші жағына кішкентай гір тасын қоямыз.
Сол гір тасының салмағы – үлкен шардың кішкентай шарды өзіне тарту күшін анықтайды.

тоннаға
(6000000000000000000000 т)
теңесетінін анықтады.

аса күрделі ғылыми мәселе болып табылады.
Жердің құрамы, құрылысы, қасиеттері жөніндегі

мәліметтер — жер қыртысының
үстіңгі қабаттарын
тікелей бақылау, серпінді толқындардың таралу жылдамдығына негізделген
сейсмикалық әдістер
арқылы алынған жанама деректер.
Осы деректерге байланысты Жер негізгі 3 геосферадан тұрады:
жер қыртысы,
мантия,
ядро.

барлық сулар - гидросфера , жерден 20 шақырым биіктікке дейінгі

атмосфераның төменгі қабатын және бүкіл тірі ағзалардың өмір сүру аймағын айтамыз.
 Жердің ең беткі жұқа қатты қабығы — жер қыртысы. Оның орташа қалыңдығы мұхиттар астында 5 — 10 км, материктерде 35 — 40 км, ал биік таулы аудандарда 70 км-ге дейін жетеді.

қыртысынан жұқа
Мохорович қабаты арқылы бөлініп жатыр.
Мантия жоғарғы (700 км-ге

дейін) және төменгі (900—2900 км) мантияға бөлінеді.
Мантия жер көлемінің 83%-ын, жалпы салмағының 67%-ын құрайды.

өзегін ядро деп атайды. Құрылымы жағынан ядро бірін-бірі көмкере орналасқан

екі бөліктен тұрады.

3 кг -1 с -2
Гравитациялық тұрақтының (G) сан мәнін

1798 ж анықтаған ағылшын ғалымы ?

Г. Кавендиш

БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ