орта мектебі
Жиендинова Айсана Химия пәні мұғалімі
Разделы презентаций
- Разное
- Английский язык
- Астрономия
- Алгебра
- Биология
- География
- Геометрия
- Детские презентации
- Информатика
- История
- Литература
- Математика
- Медицина
- Менеджмент
- Музыка
- МХК
- Немецкий язык
- ОБЖ
- Обществознание
- Окружающий мир
- Педагогика
- Русский язык
- Технология
- Физика
- Философия
- Химия
- Шаблоны, картинки для презентаций
- Экология
- Экономика
- Юриспруденция
Темир ж?не оны? ма?ызды ?осылыстары. 9 сынып
Содержание
- 1. Темир ж?не оны? ма?ызды ?осылыстары. 9 сынып
- 2. Топқа бөлу. I топ. Литий. II топ. Темір. III топ. Алюминий.
- 3. Үй тапсырмасын тексеру. 1.Химиялық таңбасы. 2.Атомдық құрылысы.
- 4. Жаңа сабақ. Қара жер адамзатқа болған мекен,
- 5. Сабақтың тақырыбы §37, §38. Темір және оның
- 6. Жалпы сипаттама. Периодтық жүйедегі орны және атом
- 7. Электрондық формуласы:1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 4s21s22s22p63s23p63d64s2
- 8. Темір химиялық реакцияларда 2 немесе 3 электрон
- 9. Табиғатта таралуыТемір – табиғатта таралуы бойынша екінші
- 10. Биологиялық маңызы. Темір тірі организмдерде де болады.
- 11. Физикалық қасиеттері. Темір – жылтыр, күміс түстес
- 12. Химиялық қасиеттері. Темір оттекте жанғанда екі тотығу
- 13. Қатты қыздырылған темір су буымен әрекеттеседі: Fe
- 14. Өнеркәсіпте алынуы. Темірді 3 түрлі әдіспен алуға
- 15. Темірдің маңызды қосылыстары. Темір (ІІ) оксиді
- 16. Темір (ІІІ) оксиді Fe2O3 – амфотерлі оксид,
- 17. Темірдің гидроксидтері. Темірдің ІІ және ІІІ валентті
- 18. Қолданылуы. Темір купоросы (FeSO4 ∙ 7H2O) –
- 19. «Сәйкестендіру».
- 20. «Кім математик?». Берілген темір қосылыстарындағы FeO, Fe2O3,
- 21. «Тест жұмысы». 1.Темірдің химиялық таңбасы? А) Fe
- 22. Жауаптары 1 А 2 В 3 Д 4 В 5 С
- 23. Үйге тапсырма беру. §37. (8), §38. (6).
- 24. Скачать презентанцию
Топқа бөлу. I топ. Литий. II топ. Темір. III топ. Алюминий.
Слайды и текст этой презентации
Слайд 1Атырау облысы, Исатай ауданы, Аққыстау селосы
Жалпы білім беретін Өркен
орта мектебі
Жиендинова Айсана Химия пәні мұғалімі
Слайд 3Үй тапсырмасын тексеру.
1.Химиялық таңбасы.
2.Атомдық құрылысы.
3.Периодтық жүйедегі орны.
4.Электрондық формуласы.
5.Табиғатта таралуы.
6.Алыну әдісі.
7.Корунд формуласы
8.Тотығу дәрежесі.
Слайд 4Жаңа сабақ.
Қара жер адамзатқа болған мекен,
Қазына іші толған
әртүрлі кен.
Ішінде жүз мың түрлі асылы бар,
Солардың артығы
немене екен? 
Слайд 6Жалпы сипаттама. Периодтық жүйедегі орны
және атом құрылысы.
Темір –
VIIIБ топ элементі, d - элемент.
Темірдің валенттік электрондары сыртқы
s-e және сырттан санағанда екінші деңгейдегі d-e болып табылады, сондықтан ол ауыспалы тотығу дәрежелерін көрсетеді. 
Слайд 8Темір химиялық реакцияларда 2 немесе 3
электрон беріп, өзінің тұрақты
қосылыстарында +2 және +3 тотығу
дәрежелерін көрсетеді:
Fe0 – 2e
Fe2+Fe0 – 3e Fe3+
Темірдің тотығу дәрежесі +6
(K2FeO4 – калий ферраты) болатын
тұрақтылығы төмен қосылыстары белгілі.
Слайд 9Табиғатта таралуы
Темір – табиғатта таралуы бойынша екінші металл. Оның жер
қыртысындағы үлесі 4,2 %. Көптеген метеориттердің құрамында темір бар, сондықтан
оны ертеде “аспан” және “жұлдыз” тасы деп атаған. Жер қыртысында темір көптеген минералдар түзеді. Темірдің маңызды өнеркәсіптік кендері: қызыл теміртас (Fe2O3), магниттік теміртас (Fe3O4), пирит (FeS2).Қазақстанда темірдің бай қоры бар, ол Торғай темір кенді
бассейнінде және Орталық Қазақстанда орналасқан. Қазіргі кезде
елімізде темірдің жүздеген кен орындары мен кен жылғалары
белгілі болып отыр. Көптеген кен орындарындағы кеннің жер
бетіне жақын жатуы оны арзан, ашық әдіспен өндіруге мүмкіндік
береді. Темір сульфат және гидрокарбонат түрінде минералды
сулардың құрамына кіреді. Темір тұздары теңіз суларында да бар, сол сияқты мұхиттардың түбінде де темірге әжептәуір бай табиғи шөгінділер кездеседі.
Слайд 10Биологиялық маңызы.
Темір тірі организмдерде де болады. Ересек адамның денесінде
4-5 грамм темір бар. Оның 65%-і қандағы гемоглобиннің құрамына кіреді.
Гемоглобин қанға қызыл түс береді және тыныс алу процесінде оттекті әр түрлі ұлпаларға тасымалдайды. Қанның құрамында темірдің жетіспеуі қан азаюына әкеліп, адам денсаулығын әлсіретеді. Байланысқан күйдегі темір көптеген тағамдық өнімдерде: қара нан, картоп, алма, өрік, қарақұмық жармасында кездеседі. Бұл өнімдерді әркім өзінің тамақтану рационына кіргізіп, қан азаюының алдын алуға тиісті.
Слайд 11Физикалық қасиеттері.
Темір – жылтыр, күміс түстес ақ металл,
оның
тығыздығы – 7,87 г/см3. Балқу температурасы
жоғары 15390С. Темір
иілімді, магниттелетін және оны жоғалтатын қасиеті бар, осыған орай техникада
кеңінен қолданылады. Темірді электрмотор,
электрмагнит трансформаторларының өзекшесін
және микрофон мембранасын жасауға
қолданылады. Іс жүзінде темірдің құймалары –
шойын мен болат көбірек қолданылады.
Слайд 12Химиялық қасиеттері.
Темір оттекте жанғанда екі тотығу дәрежесін де (+2,
+3) көрсетеді, ұшқын шашыратып жанады: 3Fe + 2O2 = Fe3O4
Ылғалды ауада тат түзеді:
4Fe + 6H2O + 3O2 = 4Fe(OH)3
Белсенді бейметалдар темірді тотықтырады:
2Fe + 3Cl2 = 2FeCl3
Fe + S = FeS
Слайд 13Қатты қыздырылған темір су буымен әрекеттеседі:
Fe + H2O =
FeO + H2
Концентрлі азот және күкірт қышқылдарында темір енжарланады,
өйткені ерімейтін қосылыстардың қорғағыш қабатшасымен қапталады. Сұйылтылған азот және күкірт қышқылдарымен әрекеттесіп, темір тотықсызданады:
Fe + 4HNO3(сұйық) = Fe(NO3)3 + NO + 2H2O
Fe + H2SO4(сұйық) = FeSO4 + H2
Темір белсенділігі төмен металдарды олардың тұздарынан тотықсыздандырып, ығыстырып шығарады:
Fe + CuCl2 = FeCl2 + Cu
Слайд 14Өнеркәсіпте алынуы.
Темірді 3 түрлі әдіспен алуға болады: Пирометаллургиялық әдіспен:
оксидінен тотықсыздандыру арқылы:
Fe2O3 + 3H2 = 2Fe + 3H2O
алюминтермиялық әдіспен:
Fe2O3 + 2Al = Al2O3 + 2Fe
көміртек (ІІ) оксидімен тотықсыздандыру арқылы:
Fe3O4 + 4CO = 3Fe + 4CO2
Слайд 15Темірдің маңызды қосылыстары.
Темір (ІІ) оксиді немесе (FeO) –
негіздік оксид,
оңай тотығатын қара ұнтақ, оны мына реакция
бойынша
алады:Fe2O3 + CO 2FeO + CO2
Қышқылдармен және қышқылдық оксидтермен
әрекеттесіп тұз түзеді:
FeO + 2HCl = FeCl2 + H2O
FeO + CO2 = FeCO3
Слайд 16Темір (ІІІ) оксиді Fe2O3 – амфотерлі оксид, бірақ негіздік қасиеті
басымдау, ең тұрақты оксид, қызыл-қоңыр түсті, минералы гематит.
Алынуы: 1) 2Fe(OH)3
= Fe2O3 + 3H2O2) 3Fe + 2O2 = Fe3O4
3) 3Fe + 4HOH = Fe3O4 + 4H2
ІІ. Химиялық қасиеттері:
қышқылмен Fe2O3 + 3H2SO4 = Fe2(SO4)3 + 3H2O
қышқылдық оксидпен Fe2O3 + 3SO3 = Fe2(SO4)3
негізбен Fe2O3 + 2NaOH = 2NaFeO2 + H2O
Слайд 17Темірдің гидроксидтері.
Темірдің ІІ және ІІІ валентті оксидтеріне екі түрлі
гидроксидтері сәйкес келеді.
Fe (II) гидроксиді – ақ түсті, ал Fe
(III) гидроксиді – қызыл-қоңыр түсті. Олар суда ерімейтін заттар.І. Алынуы. FeCl2 + 2NaOH = Fe(OH)2 + 2NaCl
FeCl3 + 2NaOH = Fe(OH)3 + 3NaCl
4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O = 4Fe(OH)3
Слайд 18Қолданылуы.
Темір купоросы (FeSO4 ∙ 7H2O) – ағаш сүрлеуде;
Fe3C –
цементит шойында қолданылады.
(NH4)2SO4 ∙ FeSO4 ∙ 6H2O – Мор
тұзы, тотықсыздандырғыш ретінде пайдаланылады.Fe(NH4)2 ∙ (SO4)2 ∙ 12H2O – темір-аммонийлі ашудас, тері илеуде қолданылады.
Fe2O3 – темір сүрегі (бояу) шатырларды бояуда, болат пен шыны беттерін тегістеуде, термиялық пісіруде қолданылады.
Слайд 20«Кім математик?».
Берілген темір қосылыстарындағы FeO, Fe2O3, Fe3O4 темірдің массалық
үлесін есептеңдер.
I топ. Литий. FeO.
II топ. Темір. Fe2O3.
III топ. Алюминий. Fe3O4.
Слайд 21«Тест жұмысы».
1.Темірдің химиялық таңбасы?
А) Fe В) Cu С)
Mg Д) H Е) O
2.Темірдің тотығу дәрежесі?
А) +2,
+5 В) +2, +3 С) +1, +2 Д) +3, +5 Е) +5, +7 3.Темір үлесіне жер қыртысының неше пайызы тиеді?
А) 3,5% В) 4,5% С) 5,5% Д) 4,2% Е) 2,5%
4.Темір татының формуласы?
А) FeO В) FeO•Fe2O3 С) Fe2O3 Д) Fe(OH)2 Е) Fe(OH)3
5.Темірді қалай алады?
А) H2, AL, CO2 В) C, Mn, K2O С) H2, AL, CO
Д) Fe, O2, SO2 Е) Mg, N2, H2O
