Максим Багданович

ў сям'і настаўнікаў.
Нараджэнне
Дом, у якім нарадзіўся Максім Багдановіч

(1869-1896)
Марыя Багдановіч з дзецьмі.
Злева на права: Вадзім, Лёва, Максім,

1897-1998г.г.

даступна падаць дзіцяці неабходныя веды. Сям'я пераехала з Гродна ў

Порт, дзе кіраўнік сямейства атрымаў пасаду ў банку. Там малады чалавек паступіў на навучанне ў Ніжагародскую мужчынскую гімназію. Будучы знакаміты паэт выхоўваўся ў творчай атмасферы: у доме яго бацькоў часта бывалі прадстаўнікі інтэлігенцыі, тут вяліся дыскусіі на грамадска-палітычныя, культурныя тэмы. У той час у модзе былі рэвалюцыйныя руху, адгалоскі якіх пасля адаб'юцца ў паэзіі аўтара. Неўзабаве сям'ю напаткала цяжкая страта: ад сухотаў памерла маці будучага паэта. Па характары маленькі Максім Багдановіч быў падобны менавіта на яе: ён быў таксама вясёлы, жыццярадасны, непосредственен, впечатлителен. У 1896 годзе бацька сямейства прыняў рашэнне пераехаць у Ніжні Ноўгарад.

Дом-музей М.Багдановіча, г.Гродна

пасля парадніўся, калі абодва ажаніліся на дзяўчат-сёстраў. Вядомы пісьменнік аказаў

вялікі ўплыў на хлопчыка, умацаваўшы ў ім любоў да літаратурных заняткаў. 1902 год стаў знакавым у жыцці хлопчыка: ён паступіў у Ніжагародскую гімназію. Тут ён захапіўся рэвалюцыйнымі ідэямі і нават прымаў удзел у студэнцкіх дэманстрацыях і выступах. Але разам з тым ён пачаў сур'ёзна займацца літаратурай. У 1902г. ад туберкулёзу лёгкіх памёр старэйшы брат Максіма - Вадзім. А вясной 1909 г. захварэў туберкулёзам і Максім.

Максім Багдановіч у час вучобы ў гімназіі, Ніжні Ноўгарад (1902-1908)

паехаў у Яраслаўль, дзе паступіў у ліцэй. Наогул, у планах

маладога чалавека было адправіцца на вучобу ў Пецярбург, аднак з-за недахопу сродкаў, а таксама сырога клімату сталіцы (у маладога паэта адкрыліся сухоты) ён змяніў рашэнне. У Яраслаўлі ён шмат займаецца вывучэннем заходнееўрапейскіх і славянскіх моў, даследуе гісторыю Беларусі, яе этнаграфію, што знаходзіць адлюстраванне ў яго творах. Таксама аўтар супрацоўнічае з мясцовай газетай «Голос». Ён шмат друкуецца і атрымлівае шырокую вядомасць не толькі ў літаратурных колах, але і сярод масавага чытача.

Максім Багдановіч у час вучобы ў гімназіі, Яраслаўль (1908-1911)

ліцэі

дзе пазнаёміўся са славутымі дзеячамі беларускага нацыянальна-вызваленчага руху братамі І.

і А. Луцкевічамі, беларускім пісьменнікам, гісторыкам, філолагам, літаратуразнаўцам В. Ластоўскім, выдаўцом, мовазнаўцам і літаратуразнаўцам Б. Эпімахам-Шыпілам. Па запрашэнні Луцкевічаў Максім Багдановіч амаль усё лета жыў у фальварку Ракуцёўшчына каля Маладзечна.

Вільня

падтрымліваў беларускую Раду ў Яраслаўлі, аказваў дапамогу землякам, дапамагаў бежанцам.

Падчас гэтай дзейнасці ён заразіўся тыфам, цяжка хварэў, але ачуняў і працягнуў займацца дабрачыннасцю. Паэт скончыў ліцэй у 1916 годзе і прыехаў у Мінск, дзе працягнуў дапамагаць пацярпелым у выніку Першай сусветнай вайны. Да гэтага часу яго страшная хвароба моцна развілася, аднак ён працягваў займацца грамадскай працай, арганізоўваў моладзевыя гурткі асветніцкага і рэвалюцыйнага характару. Паэт шмат працаваў, нягледзячы на тое, што хвароба падточвала яго сілы. На грошы сяброў ён адправіўся лячыцца ў Крым, дзе памёр у 1917 годзе. Пахаваны Максім Багдановіч на Кутском брацкіх могілках горада Ялты, у 12 кіламетрах ад гэтага месца беларускаму літаратару узведзены помнік. Таксама манумент паэту ўсталяваны ў Мінску, а яго імем названы вуліцы ў гарадах Беларусі.

г
25 мая 1917 г. у 25-гадовым ўзросце
Максім Багдановіч памёр
Ялта,

Крым…

«Санет»

спрятавшим сыновьи рукапісы ў куфар, які затым аднёс у склеп

і пахавалі пад лёд. У працэсе падаўлення ў 1918 годзе Яраслаўскага паўстання дом Багдановічаў быў спалены, лёд растаў, а ў абгарэлы куфар пракралася вада. Адам Багдановіч высушыў, разгладзіў пашкоджаныя рукапісы і перадаў іх з часам у Інстытут беларускай культуры, зацікаўленых творчасцю Максіма. У 1923 годзе бацька напісаў «Матэрыялы да біяграфіі Максіма Адамавіча Багдановіча».