Муса Җәлил иҗаты 8 класс

(Муса Мостафа улы Җәлилов) 1906 елның 15 февралендә элекке Оренбург

губернасы (хәзерге Оренбург өлкәсе Шарлык районы) Мостафа авылында крестьян гаиләсендә алтынчы бала булып дөньяга килә.
Муса алты яшеннән авыл мәктәбенә укырга керә, гаилә шәһәргә күчкәч, укуын «Хөсәения» мәдрәсәсендә дәвам иттерә. Мәдрәсә елларында(1914-1917) матур әдәбият әсәрләрен яратып укый, Тукай, Дәрдмәнд, С.Рәмиев иҗатлары белән якыннан таныша, шулар тәэсирендә үзе дә шигырьләр язып, аларны мәдрәсәдәге кулъязма журналга урнаштыра бара.

сорашып
Күзгә-күз караштылар.
Назлады җил аларны,
Тибрәтеп ак чукларын,
Таң сипте өсләренә
Хуш исле саф

чыкларын.

буе җитми
Аптырагач, карап уйлана.
Мин балага киләм:
-Әллә ,- димен,-
Звонокка буең җитмиме?
-Җитми

шул,-ди
-Кая үзем басыйм, Бернеме , -дим, әллә икеме?
Биш. -.Басам.
Шуннан бала әйтә:-Абзыкай ,син нинди йөрәкле!
Әйдә качыйк хәзер, хуҗа чыкса,
Икебезгә дә бирер кирәкне!

бакчачы бабай,
Яше үзенең туксанда бугай.
Ул кояш белән бергә кузгала,
Көрәген ала,

җиңен сызгана.
Түтәлләр казый, гөлләр утырта,
Алмагачларның башларын кырка.
Түтәлне тутырып ,үсә җиләкләр.
Нәркис.миләүшә.сөмбел һәм мәкләр.

августында җәлилчеләрне соңгы юлга – палач балтасы астына алып баралар.

Конвоирларның котын алып, төрмә камераларында газап чигүче тоткыннарның күңелендә яшәүгә өмет уятып, үлем аша үлемсезлеккә илтүче 114 адымны (камерадан гильотинога кадәр шул чаклы адым) җырлап үткәннәр, башлары киселгәндә дә елмаеп үләләр!

аның ун көрәштәше
Гайнан Кормаш -12 сәгать 06 минут
Фоат Сәйфелмөлеков-

12 сәгать 09 минут
Абдулла Алиш-12 сәгать 12 минут
Фоат Булатов- 12 сәгать 15 минут
Муса Җәлил -12 сәгать 18 минут
Гариф Шабаев-12 сәгать 21 минут
Әхмәт Симаев-12 сәгать 24 минут
Абдулла Баттал -12 сәгать 27 минут
Зиннәт Хәсәнов - 12 сәгать 30 минут
Әхәт Атнашев - 12 сәгать 33 минут
Сәлим Бохаров - 12 сәгать 36 минут