Қан және лимфа. Қанның жасқа байланысты өзгеруі

Орындаған: Имантаев Б.Р
Факультет: Жалпы медицина
Курс: II
Тобы: 13-02-002
Қабылдаған: Есполаева А.Р
 

Гистология кафедрасы

Алматы - 2014 жыл

а)эритроциттер;
б)лейкоциттер;
в)тромбоциттер
Қанның қызметі
Қанның ұюы
Лимфа
Қан жасушаларының жасқа байланысты өзгеруі

тін. Қан плазмасы мен қанның формальды элементтерінен тұрады. Адам ағзасының

5 – 9%-ы қан.

Қ а н

Қан

кіреді. Бейорганикалық заттың (6,5-8,5%) белоктар, ал (1,5-3,5%) органикалық және минералды

тұздардан тұрады. Плазмадағы оганикалық заттардан ең көбі белоктар (орта есеппен 7-8%) – албуминдер, глобулиндер және фибриноген (фибриногені жоқ плазманы қанның сары суы деп атайды).

құрылым. 1 мм3 көлемінде - 4,5-5,5 млн. эритроциттер болады. Құрамында

тыныс алуға қатысатын күрелі белок – гемоглобин бар.
Эритроциттер сүйек кемігінде түзіледі. Орташа тіршілік ету мерзімі 100-120 тәулік. Күнделікті ағзада жойылған эритроциттердің орнына 300 млрд. жаңа эритроциттер пайда болып отырады.

Эритроцит

(шар тәрізді)
Ретикулоциттер (жас эритроциттер) т.б.

1мм3 көлемінде - 4-9 мың лейкоциттер болады. Лейкоциттердің негізгі қызметі

- қорғаныштық. Лейкоциттердің қорғаныштық қызыметі олардың қанда антиденелерді құрып, бактериялардың өзіне сіңіріп, жою қабілетіне байланысты(макрофагтық).
Лейкоциттер түйіршікті (гранилоциттер) және түйіршіксіз (агранулуциттер) болып бөлінеді

Лейкоциттер

Түйіршіксіз
(гранулоциттер) (агрунолоциттер)

топтасып орналасқан қанның формальды элементтері. 1 мм3 көлемінде 400000мың тромбоциттер

болады. Орташа тіршілік ету мерзімі 5-7 тәулік. Тромбоциттер сүйектің қызыл кемігінде түзіледі. Негізгі қызметі – қанның ұюына қатысады.

Тромбоциттер

тромбин
фибриноген фибрин
тромб +
қан жасушасы

Қанның ұйуы дегеніміз - ағзаны қан кетуден сақтандыратын, оның қорғанышты бейімділігі болып табылады.

лимфа түйіндерінде болатын сұйық дәнекер ұлпа немесе сарғылт түсті мөлдір

сұйықтық. Лимфа - ағзаның ішкі ортасы, ұлпа сұйықтығынан түзіледі. Лимфаның химиялық құрамы: 95% су, 1-2% нәруыз; 0,1% глюкоза; 0,9% минералды тұздар. Лимфаның құрамында фибриноген нәруызы болады. Лимфоцит - лейкоциттің бауырда түзілетін түйіршіксіз түрі. Адамның барлық лейкоциттерінің 18-30%-ын құрайды. Лимфоциттер - ұсақ, диаметрі 8-10 мкм. Лимфа сыртқы және ішкі әсерлерге өте сезімтал.

болады. Кейін 10-14 тәуліктерде бұл көрсеткіш ересек адамдардағы эритроциттер санына

теңеседі. Ал 3-6 айлық нәрестеде эритроциттердің саны азаяды, бұл физиологиялық анемия болып саналады. Ал лейкоциттердің саны 10,-30,0*109 /л болса, ол көрсеткіш екі аптадан кейін азаяды, 9,0-15,0*109/л. Жаңа туылған сәбиде нейтрофильдер мен лимфоциттердің саны ересектердікіндей 4,5-9,0*109/л.Бұл әрі қарай лимфоциттердің саны өсіп, ал нейтрофильдер саны азаяды. Туылғаннан кейін төртінші тәулікте лимфоциттердің саны теңеседі. Мұны лейкоциттердің бірінші физиологиялық қиылысуы дейді. Баланың 1-2 жасында лимфоциттері 65%, ал нейтрофильдері 25%, 4-жастағы балада қайтадан лимфоциттер азайып, ал нейтрофильдер көбейіп, ересектермен теңеледі, мұны екінші физиологиялық қиылыу кезеңі дейміз.

Қан жасушаларының жасқа байланысты өзгеруі

Қазақ университеті, 2009. - 128 бет. 
Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі /

— Алматы: «Сөздік-Словарь», 2009 жыл. 
 Вирусология, иммунология, генетика, молекулалық биология. Орысша-қазақша сөздік. – Алматы, «Ана тілі» баспасы, 1993 жыл. Әлімқұлова Р., Сәтімбеков Р. Ә 55