Қанайналым бұзылыстары

веналық қантолу, қаназдық); 2) тамырлар өткізгіштігінің өзгеруі (қанкету, қанқұйылу, плазмаррагия)

3) қан ағысының және реологиясының бұзылыстары (стаз, тромбоз)

ағзаның қанға толуы.
Жалпы және жергілікті болуы мүмкін.
Артериялық жалпы қантолу –

айналымдағы қан көлемінің артуынан немесе эритроциттер санының көбеюінен болады.
Белгілері:
- тері мен шырыш қабаттардың түсі қызыл,
- артериялық қысымның жоғарылауы.

гиперемия
Артерия-веналық жыланкөз дамыған кездегі гиперемия

олардың қанға толуы; бұл жағдайда қан келуі өзгермеген немесе азайған

болады.
Қанның іркілуінен веналар мен капиллярлар кеңейіеді,
қан ағысы баяулайды,
гипоксия дамып, капиллярлардың базальді мембранасының өткізгіштігі артып, ісіну дамиды.

жалпы жедел қантолу.
Жедел ағымды жүрек-тамыр қызметінің жеткіліксіздігі кезінде дамиды (миокард

инфарктісі, жедел миокардит және т.б.).
Гипоксиядан және гидростатикалық қысымның күрт жоғарылауынан капиллярлар өткізгіштігі артады,
Ағза стромасында плазмаррагия, ісіну, капиллярларда стаз, диапедезді қанқұйылулар дамиды.
Паренхимада – дистрофиялық және некроздық өзгерістер дамиды

науқастарда өкпенің жедел ісінуі жиі болатын өлім себебі).
Бүйректе – өзекшелер

эпителиінде дистрофия мен некроз дамиды.
Бауырда – центрлобулярлы қан құйылулар мен некроз пайда болады.

(жүрек ақаулары, жүректің ишемиялық ауруы және т.б.).
Ол тіндерді ұзақ уақыт

гипоксияға ұшыратып, плазморрагия, ісіну, қан құйылу, дистрофия мен некроз ғана емес, атрофия мен склероз өзгерістеріне әкеледі.
Склероз дегеніміз - дәнекер тіннің өсіп көбеюі (созылмалы гипоксиядан фибробласттардың коллагенді синтездеуі күшейеді).
Дәенекер тін паренхиманың элементтерін ығыстырып, ағзалардың іркілулік қатаю (индурация) дамиды.

процесстері мен жаралар пайда болады.
Тері асты май шел қабатында

жайылымды ісінуі – анасарка.
Серозды қабықшаларда сұйықтық жиналады – гидроторакс, гидроперикард, асцит.
Теріде, бүйректе, көкбауырда цианозды индурация дамиды.

мен аралық аймағының веналары толыққанды.
Гипоксиядан нефронның басты буындарының эпителиінде

дистрофия дамып склероз байқалады.
Өкпеде қоңыр индурация дамиды: өкпе ұлғайып, қоңыр түске еніп, қатаяды.
Микроскопиясында – альвеолаларда, бронхтарда және аралық тінінде сидерофагтар шоғырланады.
- аралық тінде дәнекер тін өсіп, склероз дамиды.

қоңыр-қызыл дақтар түскендіктен, кесінділері тарғыл (пестрый) түсті, бұндай бауыр мускатты

бауыр деп аталады.
Микроскопиясында - бауыр бөлекшелерінің орталығына қан толып, сол жердегі гепатоциттердің некрозы көрінеді.
Бөлікшелерінің шет жағында көбіне майлы дистрофия дамиды.
Дәнекер тін көбейе келе, регенерациясы жетілмеген гепатоциттерден регенерат түйіндер қалыптасып, ағзаның құрылым мен кейіпі өзгереді.
Нәтижесіндемускатты цирроз дамиды.

қысылғанда белгілі бір ағзалардан веналық қанның ағып шығуы қиындағанда байқалады.

Мысалы, қақпалы венасының тромбозы ішек-қарын жолдарында веналық қантолымды өте айқын түрде дамытады.
Мускат тәрізді бауыр, бауырдық мускаттық циррозы веналық жалпы қантолымда ғана емес, бауыр венасының қабынуы мен оның саңылауының тромбозында да кездеседі.
Бүйрек веналарының тромбозы бүйректін цианоздық индурациясына себеп бола алады.
Коллатеральды қанайналымы жеткіліксіз жағдайда, аяқтың веналарының тромбозы веналық іркілу мен аяқтың ісінуіне әкеп соғады.
Веналық қантолу веналық инфарктқа да әкелуі мүмкін.

айтады.
Ишемиялық тін бозарып, болжырайды, оның темературасы төмендейді.
Қаны азайған

ағза кішірейіп, капсуласы бүріседі.
Қаназдықта байқалатын өзгерістер гипоксия, аноксия, яғна оттегінің тапшылығынан дамиды.

деңгейдегі жеңіл өзгерістер немесе ишемиялық некроз – инфаркт сияқты өте

ауыр өзгерістер дамиды.
Жедел ағымды қаназдықта дистрофиялық және некроздық өзгерістер орын алады, олардын бұрын тіндерді гликогеннің жойылуы, тотығу-тотқсыздану ферменттерінің белсенділігінің және митохондрийлардың қирауы байқалады.
Жедел ағымды ишемия инфаркталдылық күй деп бағалауға болады.

жанданып, склероз дамиды.
Қаназдық түрлері:
1) ангиоспазмдық (рефлерторлық) ҚА – түрлі тітіркендіргіштердің әсерінен

артериялардың спазмының салдары. Мысалы: ауыртатын тітіркендіргіш артерияларды тарылтып дененің белгілі бір жерінің қанын азайта алады. Дәрілердің әсерінен (мысалы адреналин), эмоцияларда да ангиоспазм байқалады.

тарылтқанда, іргесі қабынған тамырлардың саңылауын дәнекер тін жайлап кеткеде кездеседі.
3) компрессиялық

ҚА – артериялар ісікпен, серіппелі жіппен, лигатурамен қысылғанда пайда болады.

қан азайған жерлеріне жылдам жиналғанда байқалады.
ҚА-тың маңызы мен салдары оның

даму себептеріне әсер еткен мерзіміне сәйкес.
Артерияның спазмы ұзаққа созылмаса айтарлықтай өзгерістер байқалмайды, ал ол ұзақ болса дистрофиялық, ишемиялық некроз (инфаркт) дамуы мүмкін.

полости сердца в окружающую среду (наружное кровотечение) или в полости

тела (внутреннее кровотечение).
Примерами наружного кровотечения могут быть
кровохарканье (haemoptoa)
кровотечение из носа (epistaxis)
рвота кровью (haemotenesis)
выделение крови с калом (melaena)
кровотечение из матки (metrorrhagia)

При внутреннем кровотечении кровь может накапливаться в полости перикарда (гемоперикард), плевры (гемоторакс), брюшной полости (гемоперитонеум).
Если при кровотечении кровь накапливается в тканях, то говорят о кровоизлиянии.
Скопление свернувшейся крови в ткани с нарушением ее целости называют гематомой, а при сохранении тканевых элементов - геморрагическим пропитыванием (геморрагической инфильтрацией).
Плоскостные кровоизлияния, например в коже, слизистых оболочках, называют кровоподтеками, а мелкие точечные кровоизлияния - петехиями, или экхимозами.

стенки сосуда (сердца).
Кровотечение в результате разрыва стенки сердца или

сосуда (haemorrhagia рег rhexin, лат. rhexo - разрываю) возникает при ранении, травме стенки или развитии в ней таких патологических процессов, как некроз (инфаркт), воспаление или склероз.

Кровотечение в результате разъедания стенки сосуда (haemorrhagia рег diabrosin, греч. diabrosis - аррозия, разъедание), или аррозивное кровотечение, возникает при многих патологических процессах, но чаще при воспалении, некрозе и злокачественной опухоли.

Кровотечение в связи с повышением nроницаемости стенки сосуда, или диапедезное кровоизлияние (haemorrhagia рег diapedesis, от греч. dia - через и pedao - скачу), возникает из артериол, капилляров и венул от многих причин. Среди них большое значение имеют ангионевротические нарушения, изменения микроциркуляции, тканевая гипоксия. Поэтому диапедезные кровоизлияния часто встречаются при повреждениях головного мозга, артериальной гипертензии, системных васкулитах, инфекционных и инфекционно-аллергических заболеваниях, при болезнях системы крови (гемобластозы и анемии), коагулопатиях.