Астана медицина университеті АҚ Медбиофизика курсымен информатика және

кафедрасы


Тақырыбы:Медико-биологиялық ақпаратты алу, тіркеу және жеткізудің құрылымдық сызба кестесі

Орындаған: Дүйсембинова Ж.
114 топ ЖМ
Тексерген: Шакерхан Н. Ш


Астана
2012 ж.

құралдар мен аппараттардың негізін медициналык электроника құрайды. Электроника - өткізгіштерде

жеке жартылай өткізгіштерде өтетін электрлік құбылыстар туралы ілім. Медициналык электроникаға электрондық құралдарды аппараттарды және жүйелерді жасау және оларды медицинада қолдану мәселелері кіреді. Электрондық құралдардың жұмыс принципі электр зарядтарының вакуумда, газда немесе қатты денелердегі қозғалысына негізделген.

алу, беру және тіркеу үшін белгілі бір системаларды пайдаланады. Оның

схемасы мынандай түрде болады.




Медициналық-биологиялық ақпаратты алуға арналған қүралдар электродтар мен датчиктер болып екі топқа бөлінеді. Электродтар адам ағзасында пайда болған биопотенциалдар алу үшін, ал датчиктер адам ағзасында өтетін электрлік сигналдарына түрлендіру үшін қолданылады.

алуға, тіркеуге және таратуға қолдануымен қатар адам ағзасына әсер ету

үшін де (физиотерапияда және электрохирургияда) кеңінен қолданылады.
Медициналық электрондық аппараттардың дамуының басты бағыты — күрделі жүйе түрінде қарастыру, блоктары мен бөлшектерін стандарттау, көлемін кішірейту, тұтынатын электр энергиясын азайту, беріктігін арттыру және басқару жүйесін қарапайым ету.

қондырғыларға койылатын басты талаптар:
— адам ағзасынан алынатын

биопотенциалдардың және басқадай медико-биологиялық ақпараттардың пішініне ақаудың мейлінше аз болуы;
— алынатын ақпаратты қоршаған ортаның зиянды әсерінен корғау;
— ағзаға зиянсыз болуы;
— зарарсыздауға (стерильдеуге) колайлы және бірнеше рет колданатындай болуы керек.

болатын параметрлерді екі топқа бөлуге болады: тікелей өлшеуге болатын параметрлер

және тікелей өлшеуге болмайтын, бірақ жанама тәсілмен анықталатын параметрлер.
Тікелей өлшеуге болатын параметрлерге жүрек бұлшық еттерінің жиырылуы, температура, биоэлектрлік потенциалдар жатады. Тікелей өлшеуге болмайтын, бірақ жанама тәсілмен аныкталатын параметрлерге мыналарды жатқызуға болады: адам денесінің бір учаскесінің электрлік кедергісін анықтау арқылы сол учаскенің канмен кантамасыз ету шамасын анықтауға болады; тіндердің жарыкты жүлу шамасы сол ағзаның көлемі туралы ақпарат береді жэне с.с. көптеген әдістер бар.

мен өлшеуіш тізбекті қосып тұратын өткізгіштің арнайы түрі. Сондықтан электродтарды

тек қана диагностикада емес, оны емдеу мақсатында да қолданады. Электрофизиологиялық зерттеулерде электродтарды қолдануда екі спецификалық мәселе болуы мүмкін. Оның бірі электрлік биологиялық ұлпамен контактіде болғанда электр қозғаушы күші пайда болады. Екінші, электродтарда электромагниттік поляризация болуы мүмкін. Ток жүргенде электродтарда реакция өнімі пайда болады. Нәтижесінде қатысты электр қозғаушы күші туады.

кез келген техникалық жүйедегі бастапқы элемент датчик болып келеді. Датчиктер

сыртқы әсердің салдарынан өздерінің электрлік параметрлерін (кедергісін, сыйымдылығын, индуктивтілігін) өзгертіп тізбектегі ток пен кернеудің шамасына әсер етеді. Сондықтан олар өлшенетін электрлік емес сигналдарды электрлік сигналға түрлендіреді. Пайда болған электрлік шамаларды күшейтуге, тіркеуге колдануға болады. Сондықтан датчиктерді түрлендіргіштер деп те атайды.

механикалық шамалар - сызықтық және айнымалы қозғалыс, жылдамдық, үдеу, қысым,

тербеліс жиілігі;
б) физикалық шамалар - температура, жарықталу, ылғалдылық;
в) химиялык шамалар — заттың ерітіндідегі таралымы, қүрамы; физиологиялық шамалар - тіннің қанмен қамтамасыз етілуі, тыныс көлемі, қанның пульстык көлемі және т.б.

пассивті (параметрлік) болып екіге бөлінеді.

Активті датчиктерде кірістегі электрлік емес сигналдардың әсерінен шығыста электрлік сигналдар пайда болады. Сыртқы әсердің салдарынан активті датчиктер өздері электрлік сигналдарын қорытып шыгарады. Сондықтан оларды генераторлық датчиктер деп те атайды. Ол сигналдардың жиілігі мен амплитудасы кірістегі электрлік емес сигналдардың жиілігі мен амплитудасына сәйкес келеді. Ондай датчиктерге пьезоэлектрлік, индукциялық датчиктер жэне термоэлементтер жатады.

Олар биобасқарушы және энергетикалық. Биобасқарушы генераторлы және параметрлі болып бөлінеді.

Энергетикалық датчиктердің биобасқарушыға қарағанда айырмашылығы ағза мен ұлпаға әсер еткенде осы объектіге әсер ету үшін қосымша энергия көздерін қажет етуі.

уақыты