Қ.А.Ясауи атындағы халықаралық қазақ-түрік университеті Медицина факультеті

Медицина факультеті

Тақырыбы: Бас-сүйек ми жарақаты және күйіктер



Орындаған:Құрбаналиев.Б.Қ
Қабылдаған:Елікбаев.Ғ.М
Тобы : ЖМ – 122

терісінің жыртылуына, бас айналуға, лоқсуға, суық тер басуға, тыныс алудың

нашарлауына, әлсіздікке, естудің нашарлауына шағымданып қабілдеу бөліміне келді.

4-5 см ұзындықтағы тері жыртылуы мен тіндердің дөрекі бұзылуы, жергілікті

гиперемия, пальпацияда крепитация жоқ.

әдісдері (рентген, КТ/МРТ)
Ем тағайындау
Сауықтыру іс шаралары, кеңес.

бұзылмауымен бірге жүретін – жабық, ал терісінің бүтіндігінің бұзылуымен қатар ,

геморрагиялық сұйықтық пен ликвордың мұрын, құлақ жолдарынан ағуы – ашық бас-сүйек ми жарақаты деп аталады.

шайқалуына алып келеді.

4 Қарыншаішілік
5 Көптеген қабық аралық гематомалар
6

Субдурульдық гидромалар
Гематомалар болуы мүмкін: жіті ( бірінші 3 тəүлік), жітілеу (4 тəулік-3 апта), жəне созылмалы (3аптадан аса)

ұшырауы мүмкін. Ауыр жағдайда адам ұзақ уақыт бойы есінен айрылады,

бас ауырады, көру және есту қабілеті бұзылады. Есте сақтауы әлсірейді немесе жоғалтады.
Ауыр дәрежедегі мидың сыдырылуы сананың өте өрескел бұзылуымен сипатталады (ұйқы басу, естен тану).
Ұйқы басқан кезде сырқаттар қоршаған ортаны елемейді, тапсырманы орындамайды, сұрақтарға жауап бермейді.

(«көзілдірік» симптомы, «енот көздері») – алдыңғы бассүйек шұңқырының түбінің сынығын

білдіреді. Емізік тəрізді өсіндінің айналасындағы гематома (Баттл симптомы) Самай сүйегінің пирамадасының сынығымен көрінеді. Гемотимпанум немесе құлақ жаңғырығының жарылуы – бас сүйегінің негізінің сынығына сəйкес келеді. Мұрын немесе құлақты ликворея бас сүйектің негізінің сынығының жəне өтпелі БМЖ- ны сəйкестендіреді. Бас сүйегінің перкуссиясы кезіндегі « шатынаған ыдыс» дыбысы бассүйек байланысындағы сүйек сынығындада кездеседі.

гиперкапнияға жол бермеу, өйткені ол асқынулар мидың ауыр ишимиялық зақымдануына

алып келеді жəне өлімге қауіптілігі жоғары. Осыған байланысты жарақаттан кейін бірінші минут жəне сағат емдеу шаралары «АВС» ережелерін орындау қажет.
А- тыныс жолдарына өтімділігін жақсарту
В- қалыпты тынысты қалыптастыру (жасанды тыныс беру)
С- жүрек қан тамыр жүйесінің жұмысына қарау:
Қан аққан жараға таза таңғыш байлау, басқа мұз басу;

Алғашқы медициналық көмек

) – аздаған бас ауырулары н/е болмауы, жүрек айну жəне қысқа

уақытқа құсулар,  есін жоғалтумен жалғасады( секундтар),баста соғылу белгілері болуы мүмкін.
• 2 дəрежесі (орташа қауіп ) – есін жоғалту 1 минуттан ұзақ, үдемелі бастың ауыруы, ұйқышылдық, бірнеше рет құсу, бас айналу, аз уақыттық еске сақтау қабілетінің жоғалуы.Бас сүйегінің сыну белгілері, бет қаңқасы сүйектерінің зақымдалу белгілері, көптеген жарақаттар болуы мүмкін.
• 3 дəрежесі – неврологиялық белгілері, бастың енген жарақаттары

мг 0,1% атропин ерітіндісін тері астынатасымалдау кезінде тыныс алу тінін

қадағалап тұру қажет
Бассүйек ішілік гипертензиондық синдром кезінде қан жоғалтуда жарақатты еске ала отырып лазиксті енгізуге болмайды
Ауру синдромы кезінде: бұлшық етке (көктамырға басу) наркотикалық емес анальгетик енгізуге болады. Опиаттарды енгізбеу!
Бастың жарасында жəне сыртқы қан кетулерде - жараның қырларын антисептикпен тазалау, стационарға тасымалдау, нейрохирургиялық қызметі бар жерге, ауыр жағдайда – реанимациялық бөлімге жатқызу қажет

негізделген. Басқа мұз қойылады, төсек режимі 7-10 күн субьективті көріністер

көріністер жоғалған жағдайда да қажет. Ауруханадан шығарылғаннан соң жартылай төсек режим 4-7 күнге белгіленеді.
Балалар мектепке баруына рұқсат, алайда Д/шы сабағынан 2-3 айға босатылады. Жергілікті дәрігер қарауында болады, физикалық жүктемелерден толық шектеледі, күн ыстығы мен ыстық банядан сақтанады...