Разделы презентаций
- Разное
- Английский язык
- Астрономия
- Алгебра
- Биология
- География
- Геометрия
- Детские презентации
- Информатика
- История
- Литература
- Математика
- Медицина
- Менеджмент
- Музыка
- МХК
- Немецкий язык
- ОБЖ
- Обществознание
- Окружающий мир
- Педагогика
- Русский язык
- Технология
- Физика
- Философия
- Химия
- Шаблоны, картинки для презентаций
- Экология
- Экономика
- Юриспруденция
Беларускія землі ў складзе Рэчы Паспалітай 1569 – 1795
Содержание
- 1. Беларускія землі ў складзе Рэчы Паспалітай 1569 – 1795
- 2. 1. Утварэнне Рэчы Паспалітай і яе палітычны лад
- 3. У ХVІ ст. пачынаецца супрацьстаянне ВКЛ, Каралеўства Польскага і Вялікага княства Маскоўскага за лідэрства ў рэгіёне.
- 4. Перадумовы Люблінскай унііДоўгае існаванне персанальнай уніі ВКЛ
- 5. Прычыны заключэння Люблінскай унііЦяжкае знешнепалітычнае становішча
- 6. Люблінскі сойм 1569 г. Умовы уніі абмяркоўваліся
- 7. Я. Матэйка Люблінская унія
- 8. Умовы Люблінскай унііУтваралася адзіная дзяржава – Рэч
- 9. Утвараўся адзіны саслоўна-прадстаўнічы орган – Вальны Сойм,
- 10. Адзіны знешнепалітычны курс Польшчы і ВКЛЛіквідацыя межаў
- 11. Слайд 11
- 12. Канцэпцыі палітычнага характару РППольская, савецкая, расійскаяАдбылася інкарпарацыя
- 13. Федэратыўная дзяржаваНазва – Рэч Паспалітая абодвух народаўСумесныя
- 14. 2. Знешнепалітычнае становішча Рэчы Паспалітай
- 15. На працягу ХVІ – ХVІІІ стст. Рэч
- 16. Расійская дзяржаваЛівонская вайна (1558-1582)Барацьба Расіі за выхад
- 17. Слайд 17
- 18. Вайна 1604-1618 гг. “Авантуры з Ілжэдзмітрыямі”У пачатку
- 19. У 1607 г. адбыўся паход Ілжэдзмітрыя ІІ,
- 20. Казацка-сялянская вайна 1648-1651 гг.Прычыны – спустошанасць войнамі,
- 21. Слайд 21
- 22. Пакаранні ўдзельнікаў паўстання
- 23. Вайна 1654-1667 гг. (“крывавы патоп”)У 1654 г.
- 24. У выніку вайны, голаду, эпідэмій насельніцтва
- 25. Гетман ВКЛ Януш Радзівіл
- 26. Асманская Імперыя1672 г. – пачала вайну супраць
- 27. ШвецыяУ ХVІІ ст. мацнейшая дзяржава Балтыкі, была
- 28. 3. Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх земляў у 2 п.ХVІ-ХVІІІ стст.
- 29. 3 этапы:2 пал. XVІ – 1 пал.
- 30. 2. 2 пал. XVІІ – 1 пал.
- 31. 3. 2 пал. XVІІІ ст.Эканамічнае аднаўленне і
- 32. 4. Палітычны крызіс РП, спробы рэформ, падзелы РП
- 33. Прычыны крызісу РПСлабасць цэнтральнай дзяржаўнай улады і
- 34. Спроба рэформЗ сяр. ХVІІІ ст. узмацняецца ўплыў
- 35. Рэформы выклікалі незадаволенасць Расіі і Прусіі і
- 36. 1772 г. – першы падзел РПУ Пецярбурзе
- 37. Каб захаваць дзяржаву, быў скліканы Чатырохгадовы сойм
- 38. 1793 г. – другі падзел РПКансерватыўныя колы
- 39. Паўстанне 1794 г.Апошняй спробай захаваць дзяржаву ад
- 40. У ВКЛ на чале паўстання стаяў
- 41. 1795 г. – трэці падзел РПКароль Станіслаў
- 42. 5. Культура Беларусі ў XVI – XVIII стст.
- 43. Контррэфармацыя і барока (XVI – XVIII стст.)
- 44. Касцёл у Нясвіжы, к. XVI ст.АрхітэктарЯн Марыя Бернардоні
- 45. Слайд 45
- 46. Езуіцкі калегіюм у ОршыXVII ст.
- 47. Калегіюм езуітаўПінск XVII ст.
- 48. Касцёл брыгітак у Гродна, XVIІ ст.
- 49. Касцёл у Міхалішках, XVIІ ст.
- 50. Віленскае барока, XVIІІст. ПолацкСлонім
- 51. ГлыбокаеІвянец
- 52. Палац Радзівілаў у Дзятлаве,XVIII ст.Руіны палаца Агінскіх у Слоніме, XVIII ст.
- 53. Каралеўскі палац у Гродна, XVIII ст.
- 54. Палац Валовічаў у Свяцку, XVIII ст.
- 55. Маці Боская Адзігітрыя Баркалабаўская 1659 г. з Баркалабаўскага манастыра з-пад Магілёва.
- 56. Маці Боская Адзігітрыя Замілаванне. 1656 г. з Месткавічаў Пінскага р-на.
- 57. Троіца Старазапаветная. Апош. чв. 17 ст. з Дастоева Брэсц. вобл.
- 58. Нараджэнне Маці Боскай.
- 59. Нараджэнне Маці Боскай. Каля 1700 г. З Петрапаўлаўскай царквы в.Нічыпаравічы Магіл. вобл.
- 60. ПакланеннепастухоўXVIII ст.
- 61. Багародзіца Адзігітрыя СнежнаяXVIII ст.
- 62. Сармацкі партрэт
- 63. Слайд 63
- 64. Кафля, XVII ст.
- 65. Слайд 65
- 66. Слайд 66
- 67. «I тчэ, забыўшыся, рука заміж персідскага ўзору цвяток радзімы васілька»
- 68. Асветніцтва і класіцызм (2 п. XVIII – пач. ХІХ стст.)
- 69. Палац Тызенгаўза ў Паставах, XVIII ст.
- 70. Палац Румянцавых-Паскевічаўу ГомеліXVIII-XIX стст.
- 71. Касцёл у Валожыне, ХІХ ст.
- 72. Палац Храптовічаў у Шчорсах, к. ХVІІІ ст.
- 73. Палац Радзівілаў ў Паланечцы, к. ХVІІІ-п. ХІХ стст.
- 74. Палац Сапегаў у Ружанах, ХVІІІ ст
- 75. Петрапаўлаўскі сабор у Гомелі,ХІХ ст.
- 76. Юзаф Аляшкевіч (1777-1830)
- 77. Ян Дамель (1780 - 1840)
- 78. Скачать презентанцию
1. Утварэнне Рэчы Паспалітай і яе палітычны лад
Слайды и текст этой презентации
Слайд 3У ХVІ ст. пачынаецца супрацьстаянне ВКЛ, Каралеўства Польскага і Вялікага
княства Маскоўскага за лідэрства ў рэгіёне.
Слайд 4Перадумовы Люблінскай уніі
Доўгае існаванне персанальнай уніі ВКЛ і Каралеўства Польскага
ў асобе адзінага манарха (з 1385 г.)
Адзіная палітыка ў міжнародных
адносінах – агульныя ворагі.Адзіная адміністрацыя каталіцкай царквы ВКЛ і Польшчы.
Слайд 5Прычыны заключэння
Люблінскай уніі
Цяжкае знешнепалітычнае становішча ВКЛ у сувязі з
Лівонскай вайной (1558). Тэрмінова патрабаваўся саюзнік у барацьбе з Масквою.
Унутрыпалітычны
крызіс ВКЛ – супрацьстаянне магнатаў і шляхты (магнаты манапалізавалі органы дзяржаўнага кіравання)Польская шляхта імкнулася пашырыць свае ўладанні за кошт земляў ВКЛ.
Слайд 6Люблінскі сойм 1569 г.
Умовы уніі абмяркоўваліся на соймах ВКЛ
з 1562 г.
Польскі бок настойваў на інкарпарацыі ВКЛ у склад
Польшчы.У знак нязгоды з такімі ўмовамі дэлегаты ВКЛ пакінулі сойм.
Кароль Жыгімонт ІІ Аўгуст далучыў да Польшчы Падляшша, Валынь, Падолле і Кіеўшчыну. ВКЛ вымушана было пагадзіцца на далейшыя перамовы.
1 ліпеня акт Уніі быў падпісаны.
Слайд 8Умовы Люблінскай уніі
Утваралася адзіная дзяржава – Рэч Паспалітая (Рэспубліка) абодвух
народаў.
Дзяржаўны лад – феадальная шляхецкая рэспубліка
Узначальваў дзяржаву кароль,
які абіраўся сумесна шляхтай Польшчы і ВКЛ, каранаваўся ў Кракаве і падпісваў умовы кіравання (“pacta conventa” і “Генрыкавы артыкулы”). Каралеўская ўлада не перадавалася ў спадчыну і была значна абмежавана Соймам.
Слайд 9Утвараўся адзіны саслоўна-прадстаўнічы орган – Вальны Сойм, які складаўся з
Сената (урад, да 150 чал.) і Пасольскай ізбы (2 дэпутаты
ад павету, дэпутаты Польшчы і ВКЛ 3:1), захоўваліся і уласныя органы кіравання ВКЛ і Польшчы.Былі ўраўняны ў палітычных правах магнаты і шляхта ВКЛ, што стварыла “шляхецкі палітычны народ”. Замацаваны “залатыя шляхецкія вольнасці”:
Неабмежаваная вотчынная ўлада і вызваленне ад большасці падаткаў
Права ўдельнічаць у выбарах караля
Права ствараць канфедэрацыі – ваенна-палітычныя саюзы і абвяшчаць каралю вайну – рокаш.
Адзінагалоссе ў прыняцці рашэнняў на Сойме – “liberum veto” (свабода забароны).
Слайд 10Адзіны знешнепалітычны курс Польшчы і ВКЛ
Ліквідацыя межаў паміж дяржавамі
Права набываць
землі палякам у ВКЛ, а ліцвінам у Польшчы.
Рэч Пастапітая складалася
з 5 частакВКЛ (9 ваяводстваў)
Каралеўства польскае (22 ваяводствы)
Герцагства Прусія (3 ваяводствы)
Задзвінскае княства (3 ваяводствы)
Курляндскае і Земгальскае герцагства
З 1572 г. з’яўляецца традыцыя запрашэння на трон прадстаўнікоў замежных каралеўскіх дынастый.
Слайд 12Канцэпцыі палітычнага характару РП
Польская, савецкая, расійская
Адбылася інкарпарацыя ВКЛ у склад
Польшчы і ВКЛ перастала існаваць як самастойная дзяржава.
Польская мова стала
дзяржаўнай, шляхта размаўляла па-польскуСталіца РП – Кракаў, затым Варшава, там знаходзілася каралеўская рэзідэнцыя і на тэрыторыі Польшчы праводзіліся соймы.
Літоўская, беларуская (1990-я гг.)
Навязаныя ўмовы уніі не былі рэалізаваны на практыцы, зліццё двух дзяржаў не адбылося, ВКЛ захоўвала суверэнітэт да канца ХVIIIст.
Былі ануляваныя ўмовы ўніі, якія абмяжоўвалі суверэнітэт ВКЛ: праводзіліся ўласныя соймы, не былі ліквідаваны межы, узымалася мыта.
РП насіла характар канфедэрацыі для барацьбы са знешняй агрэсіяй
Слайд 13Федэратыўная дзяржава
Назва – Рэч Паспалітая абодвух народаў
Сумесныя выбары караля
Прапарцыйнае прадстаўніцтва
ў сойме ад тэрыторыі, кожны трэці сойм у Гродна
Існаванне самастойных
органаў улады ў кожнай частцы, якія вырашалі ўнутраныя пытанні, існаванне асобных армійІснаванне асобнага заканадаўства (Статут ВКЛ 1588 г.)
Захаванне рэлігійнай разнастайнасці ВКЛ
Слайд 15На працягу ХVІ – ХVІІІ стст. Рэч Паспалітая удзельнічала ў
шэрагу ваенных кампаній, большасць з якіх праходзіла на тэрыторыі Беларусі.
Войны гэтага часу прывялі да спусташэння беларускіх зямель, эканамічнага заняпаду, скарачэння насельніцтва.Асноўнымі ворагамі былі
Расійская дзяржава
Асманская імперыя
Швецыя
Слайд 16Расійская дзяржава
Лівонская вайна (1558-1582)
Барацьба Расіі за выхад да Балтыйскага мора
Рускія
войскі захапілі і спустошылі амаль
палову Беларусі. Быў разграблены Полацк,
утварылася пагроза
для Вільні.Стэфан Баторый змяніў ход ваен-
ных дзеянняў на карысць РП.
У 1582 г. было заключана Ям-За-
польскае перамір’е на 10 год. РП
вяртала сабе ўсе страчаныя землі.
Стэфан Баторый
Слайд 18Вайна 1604-1618 гг.
“Авантуры з Ілжэдзмітрыямі”
У пачатку ХVІІ ст. Маскоўская дзяржава
перажывала “смутны час” – барацьба за маскоўскі трон.
РП імкнулася ўзмацніць
свой уплыў на Усходзе і пашырыць тэрыторыі. У 1604 г. пачаўся паход на Маскву Ілжэдзмітрыя І, які амаль год сядзеў на маскоўскім троне, але быў выкрыты і забіты.
Слайд 19У 1607 г. адбыўся паход Ілжэдзмітрыя ІІ, але яму не
ўдалося заняць маскоўскі трон.
У 1609 г. царом быў абвешчаны сын
караля РП Жыгімонта ІІІ Вазы – Уладзіслаў.У 1612 г. было паднята народнае апалчэнне на чале з Мініным і Пажарскім і польска-ліцвінская шляхта была выгнана з Масквы.
У 1618 г. было падпісана
Дэўлінскае перамір’е на
14,5 гадоў. Да РП адышлі
Смаленск,Чарнігава-Северскія
землі. Пасля Смаленскай вайны,
у 1634 г. падпісаны Палянаўскі мір
Слайд 20Казацка-сялянская вайна 1648-1651 гг.
Прычыны – спустошанасць войнамі, цяжкае эканамічнае становішча,
узмацненне феадальнага прыгнёту, супрацьстаянне уніяцтву.
Багдан Хмяльніцкі імкнуўся стварыць незалежную ад
польскага ураду Украіну.Пасля сумеснай перамогі казакоў з крымскімі татарамі над войскам РП, паўстанне пашырылася на поўдзень Беларусі (Пінск, Мазыр).
У 1649 г. пад Лоевам паўстанцы былі разбіты войскам ВКЛ на чале з гетманам Янушам Радзівілам, а ў 1651 быў узяты Кіеў.
Слайд 23Вайна 1654-1667 гг. (“крывавы патоп”)
У 1654 г. пасля Пераяслаўскай Рады
землі Гетманшчыны (Украіна) пераходзяць пад пратэктарат Расійскай дзяржавы.
Расія аб’явіла вайну
РП.Была занята цэнтральная і значная частка заходняй Беларусі, летам 1655 была захоплена Вільня.
Супраць расійскай адміністрацыі на акупіраванай тэрыторыі пачало паўставаць мясцовае насельніцтва.
У 1667 г. было заключана Андрусаўскае перамір’е. Усе беларускія землі вярталіся РП, Смаленск, Чарнігаў, Северская зямля заставаліся за Расіяй, Украіна дзялілася паміж РП і Расіяй па Дняпры.
Слайд 24 У выніку вайны, голаду, эпідэмій насельніцтва Беларусі скарацілася з
2,9 млн. да 1,4 млн.
Больш за 300 тыс., у
асноўным рамеснікаў, было прымусова пераселена ў Расію.У краіне наступіў глыбокі крызіс.
Слайд 26Асманская Імперыя
1672 г. – пачала вайну супраць РП.
1673 і 1675
гг. – значныя перамогі войскаў РП пад Хоцінам і Львовам.
1683
г. – Бітва пад Венай, дзе аб’яднанае войска Аўстрыі і РП на чале з каралём Янам Сабескім канчаткова перамагло турак.РП вярнула
страчаныя ў вайне
землі.
Я. Матэйка Ян Сабескі пасылае паведамленне Папе аб перамозе
Слайд 27Швецыя
У ХVІІ ст. мацнейшая дзяржава Балтыкі, была то саюзнікам, то
ворагам РП
Тэрыторыю Беларусі найбольш закранула Паўночная вайна 1700-1721 гг.
Шляхта ВКЛ
раскалолася – частка выступіла за Расію (кароль і Агінскія), частка – за Швецыю (Сапегі).Беларусь страціла каля 700 тыс. – кожнага трэцяга жыхара.
Слайд 293 этапы:
2 пал. XVІ – 1 пал. ХVІІ стст.
станаўленне фальваркава-паншчыннай
сістэмы і эканамічны ўздым
- правядзенне аграрнай рэформы “Устава на валокі”,
стварэнне фальваркавых гаспадарак, запрыгоньванне сялян, разбурэнне сялянскай абшчыны (захад, цэнтр)хуткі рост гарадоў: 462 гарады і мястэчкі (барацьба з юрыдыкамі), 50-80 рамесных спецыяльнасцяў, рамесная спецыялізацыя гарадоў, 112 цэхаў у 16 гарадах
павелічэнне павіннасцяў вяло да росту незадаволенасці сялян і антыфеадальных выступенняў (1595 С. Налівайка)
Слайд 302. 2 пал. XVІІ – 1 пал. ХVІІІ стст.
глыбокі эканамічны
заняпад
войны, эпідэміі, скарачэнне насельніцтва, ворыўных зямель (1/2), барацьба магнацкіх
груповак і вынішчэнне маёмасцірост феадальнай эксплуатацыі сялян праз павелічэнне павіннасцяў (120-140- гвалты, талокі, згоны) і пашырэнне арандатарства
сялянскія паўстанні насілі стыхійны і лакальны характар (1743-1744 Крычаўскае староства, В. Вашчыла; 1754-1756 на Каменшчыне)
заняпад гарадоў – скарачэнне расмеснікаў і спецыяльнасцяў
Слайд 313. 2 пал. XVІІІ ст.
Эканамічнае аднаўленне і ўздым
Рост насельніцтва (1791
– 3,6 млн.)
Рост попыту ў Еўропе на с/г прадукцыю, рост
коштаўБудаўніцтва сухапутных трактаў, каналаў, развіццё гандлю (кірмашы, крамы)
Реформы па стабілізацыі эканамічнага жыцця (стварэнне Скарбовай камісіі, адмена ліберум вето ў фінансавых справах, 1775 – дазвол шляхце займацца гандлем і прадпрымальніцтвам)
Рост колькасці гарадоў, 45-60 рамесных прафесій, пачатак разбурэнне цэхавай сістэмы
Узнікненне мануфактур: вотчынныя (Радзівілы) і дзяржаўныя (А. Тызенгаўз) (53 мануфактуры)
Слайд 33Прычыны крызісу РП
Слабасць цэнтральнай дзяржаўнай улады і шляхецкая анархія (у
ХVІІ-ХVІІІ ст.ст. з 55 соймаў было сарвана 48)
Нявырашанасць рэлігійнага пытання,
абмежаванне ў правах дысідэнтаў (праваслаўных і пратэстантаў)Узмацненне сацыяльных канфліктаў – казацка-сялянскі рух, антыфеадальныя паўстанні.
Барацьба магнацкіх груповак.
Слайд 34Спроба рэформ
З сяр. ХVІІІ ст. узмацняецца ўплыў “Фаміліі” – групы
прыхільнікаў палітычных і эканамічных рэформ на чале з князямі Чартарыйскімі,
якая ў 1764 г. узводзіць на трон свайго стаўленіка Станіслава Аўгуста Панятоўскага Праведзены рэформы, накіраваныя на ваеннае і фінансавае ўмацаванне дзяржавы.
Слайд 35Рэформы выклікалі незадаволенасць Расіі і Прусіі і пры іх падтрымцы
былі створаны дэсідэнцкія Слуцкая і Торуньская канфедэрацыі, якія дамагаліся роўнасці
канфесій і адмены большасці рэформ.У адказ на гэта ўтварылася Барская (каталіцкая) канфедэрацыя, якая была разбіта рускімі войскамі на чале з А. Суворавым, што прывяло да падзелу дзяржавы.
А. Гротгер Малітва канфедэратаў з Бара
Слайд 361772 г. – першы падзел РП
У Пецярбурзе быў падпісаны дакумент
аб падзеле РП паміж Расійскай імперыяй, Прусіяй і Аўстрыяй. Да
Расіі адышла усходняя Беларусь.
Слайд 37Каб захаваць дзяржаву, быў скліканы Чатырохгадовы сойм (1788-1792 гг.), які
правёў эканамічныя і палітычныя рэформы і прыняў Канстытуцыю.
Канстытуцыя 3 мая 1791 г.Адмянялася выбарнасць караля, права “liberum veto”, забараняліся канфедэрацыі
Замацоўваўся прынцып падзелу ўладаў
Ліквідаваўся падзел на Карону і ВКЛ
Абмяжоўваліся правы шляхты пашыраліся правы мяшчан, павялічвалася войска
Абвяшчалася роўнасць усіх канфесій
Слайд 381793 г. – другі падзел РП
Кансерватыўныя колы шляхты выступілі супраць
Канстытуцыі і стварылі Тагравіцкую канфедэрацыю, якая звярнулася за ваеннай дапамогай
да Расіі.“Нямы сойм” у Гродне зацвердзіў падзел РП паміж Расіяй і Прусіяй. Расіі адышла цэнтральная Беларусь.
Слайд 39Паўстанне 1794 г.
Апошняй спробай захаваць дзяржаву
ад гібелі стала паўстанне
пад
кіраўніцтвам Тадэвуша Касцюшкі.
Паўстанне праходзіла пад лозунгам
“Воля, роўнасць, незалежнасць”.
У паўстанні прымалі
ўдзелпатрыятычная шляхта,
мяшчане, сяляне, святары
(каля 25 тыс.).
Слайд 40 У ВКЛ на чале паўстання стаяў палкоўнік Якуб Ясінскі.
Тут быў створаны асобны ад Польшчы орган кіраўніцтва паўстаннем –
Найвышэйшая Літоўская рада. У “Паланецкім універсале” Касцюшка абяцаў адмяніць асабістую залежнасць сялян, якія прынялі ўдзел у паўстанні.У бітвах каля в. Крупчыцы і пад Мацяёвіцамі паўстанцы пацярпелі паражэнне. Гэта дазволіла Аўстрыі, Прусіі і Расіі перайсці да канчатковай ліквідацыі Рэчы Паспалітай
Слайд 411795 г. – трэці падзел РП
Кароль Станіслаў Аўгуст Панятоўскі адрокся
ад трона
Тэрыторыя Беларусі поўнасцю ўвайшла ў склад Расійскай імперыі.
