Слайд 1Cемей Мемлекеттік Медицина университеті
СӨЖ
Тақырыбы:Травматологиялық науқастарды тексерудің негізгі ерекшеліктері
Орындаған: 425-группа,ЖМФ
Семей –
2010.
Слайд 2Науқастарды тексерудің жалпы тізбегі
Шағымдарды айқындау
Анамнез жинау
Науқастың қазіргі күй-жағдай
Инвазивті емес зерттеудің
қосымша әдістері
Инвазивті тексерудің қосымша әдістері
Лабораториялық диагностика
Слайд 3
Жалпы қарау
Байқау басында науқастың мінез-құлық ерекшеліктері , оның сырт пішіні
, бет - әлпеті, жүрісі , дене бітімі , дене
пропорцияларына көңіл береміз.
Слайд 4Толық қарау
Толық қарау кезінде сынудың ең анық клиникалық белгілерін, аяқ-қол
осінің бұзылуы немесе зақымдалған сегментті айқындауға болады. Бұл симптом анықтау
үшін аяқ-қолдардың қалыпты осін білу қажет .
Слайд 5 Аяқ – қолдардың деформациясы:
1, 5 — қалыпты;
2, 6 —
варусті деформация;
3, 7 — вальгусті деформация;
4 — рекурвация
Слайд 6 Үш нүкте арқылы кеуденің симметриялығы анықталады :
I — төс
сүйектің семсер тәрізді өсіндісінің ұшы арқылы
II — оң (D)
және сол (S) жақ мықын сүйегінің алдыңғы жоғарғы осімен
III — оң (D) және сол (S) жақ сирақтардың ішкі жіліншіктерінің ұшы арқылы.
Бұл нүктелер өзара қосылып бес бұрышты құрайды. I-II және II-III оң және сол жақ нүктелерінің теңдігінде II және III дененің перпендикулярлы осінің параллель сызықтарында жатады, ол дененің және аяқтардың толық симметриясын дәлелдейді.Сызықтардың біреуі қзгерсе қарапайым асимметрия дамиды. Оң және сол жақ I-III аралықтар өзара тең болмаса, асимметрия компенсирленбеген болып табылады.
Слайд 7Пальпация
Пальпация арқылы көп жағдайда тері асты сүйек сынықтарының бар –
жоқтығын, олардың жылжу сипатын, патологиялық қозғалыстың болуын,репозицияның нәтижелілігін байқауға болады.
Буындардың және параартикулярлы тіндердің пальпациясы буында сұйықтықтың болуын (гидрартроз), буыннның жиектерінің өзгерістерін және анатомиялық бағдарлардың қатынасын анықтауға көмектеседі.
Слайд 8 Аяқ-қолдардың сегменттерінің ұзындықтарын салыстыру :
а — сирақтар;
б — иықтар.
Слайд 9 Аяқ-қолдардың ұзындықтарын өлшеу:
а — қолдардың салыстырмалы ұзындығы;
б —
иықтың абсолютті ұзындығы;
в —иық алды абсолютті ұзындығы;
г —
аяқтардың салыстырмалы ұзындықтары;
д — санның абсолютті ұзындығы;
е — сирақтардың абсолютті ұзындығы;
Слайд 10
Аяқ-қолдардың шеңберін өлшеуі
Ісінудің, ісіктердің, бұлшықеттік атрофияның көлемін және т.б. анықтауға
көмектеседі.Өлшемді симметриялық сегменттердің жоғары,орта және төменгі үштен бір деңгейінде бірдей
қашықтықта жатқан сүйек бағдарларын салыстыра отырып өлшейді. Ол бағдарларға: аяқтарда – тізе буынының буын қуысы, жоғарғы және төменгі надколенник полюстері, большеберцовой сүйегінің төмпешігі, қолдарда - иық сүйегінің бұлшықеттері, шынтақ өсіндісі, шиловидный отросток лучевой кости. Динамика кезінде өлшегенде алдыңғы нәтижелерімен салыстырамыз.
Слайд 11 Сирақтардың үштен бірінің шеңберін салыстырмалы өлшеу
Аяқ - қолдардың шеңберін өлшеу
Слайд 12Гониометрия
Буындардағы қозғалыс амплитудасын өлшеу.
Буындардағы қозғалыс амплитудасын бұрыш өлшегішпен
өлшейді, оның браншаларын аяқ - қолдардың сегменттерінің осіне,ал орталығын (шарнир)
– буындағы қозғалыс осіне қоямыз. Бұрыш орталығын иық сүйегінің басындағы нүктеге (иық буыны); иықтың сыртқы бұлшықетінен 1 см – ге төмен (шынтақ буыны); проекциялайды Центр угломера устанавливают на точку проекции головки плечевой кости на 1 см ниже наружного мыщелка плеча на точку проекции шиловидного отростка лучевой кости при определении сгибательно-разгибательных движений и проекции лучезапястного сустава при определении движений во фронтальной плоскости (лучезапястный сустав); на уровне большого вертела (тазобедренный сустав); на точку проекции наружной суставной щели, что соответствует уровню нижнего полюса надколенника (коленный сустав); на точку проекции внутренней лодыжки (голеностопный сустав).
Слайд 13 аяқ – қолдардың буындарындағы қозғалыс амплитудасын өлшеу:
иық
буынында
(а — әкету; б —бүгу-жазу);
шынтақ (в); білезік –
шыбық буындарында
(г — бүгу-жазу ; д —әкету-әкелу);
жамбас – сан буынында
(е — бүгу; ж — жазу; з — әкету; и —бүгк контрактурасы кезінде);
тізе буынында (к); тобық буынында (л)
Слайд 14
Сынықтардың клиникалық көрінісі
Осы зақымдалған жерді көрсететін нақты белгілеріне жатқызамыз:
Ұзын түтікті
сүйектердің осінің деформациясы,
Зақымдалды деген аймақта патологиялық қозғалыстың болуы;
Сүйек сынықтарының крепитациясы;
Слайд 15
Буынның шығуының клиникалық көрінісі
буында Енжар қозғалыс әрекеттері кезінде серіппелеуші кедергі
симптомы ,
аяқ – қолдардың мәжбүрлік жағдайы,
рентгендегі көрініс.
Буынның шығуын және сынықтарды анықтау үшін келесі белгілер көмектеседі: буын қуысында сұйықтықтың жиналуы (гидрартроз), ішкі бағдарлардың симметриялығының бұзылуы.
Слайд 16 Сыртқы буын маңы бағдарлары:
а – Маркс сызығы;
б —
Гютер үшбұрышы;
в — Розер-Нелатон сызығы;
г – Шумахер сызығы
(1 — қалыптыда; 2 —санның проксимальді бөлігінің сынығы кезінде)
Слайд 17
Линия Маркса, соединяющая костные выступы мыщелков плечевой кости, в норме
расположена перпендикулярно ее оси (рис. 3.8, а).
Треугольник Гютера. В положении
полного разгибания предплечья вершина локтевого отростка расположена на линии, соединяющей мыщелки плечевой кости. При сгибании предплечья эти три точки образуют равнобедренный, а при сгибании до 90° —равносторонний треугольник (рис. 3.8,б).
Линия Розера-Нелатона, соединяющая седалищный бугор с передне-верхней остью крыла подвздошной кости, на эту линию в норме проецируется вершина большого вертела бедренной кости (рис. 3.8, в).
Линия Шумахера, соединяющая вершину большого вертела бедренной кости с передневерхней остью крыла подвздошной кости, в норме не должна проходить ниже пупка (рис. 3.8, г).
Слайд 181. Инвазивті емес қосымша тексеру әдістері:
Рентгенография (скиаграфия, ангиография)
УЗИ (доплерография, сцинтиграфия)
КТ, МРТ
Электромиография.
2. Инвазивті
қосымша тексеру әдістері.
Пункция
Артроскопия
3. Сонымен қоса, тірек – қимыл аппаратының кейбір(көбінесе қанқаның
тұқым қуалайтын метоболикалық зақымдалуында) патологияларында лабораторлық зерттеу маңызды орын алады.
Слайд 20Сынықтардың орынынан жылжудың себептері
Слайд 21AO/ASIF бойынша
сынықтардың классификациясы
Слайд 22Винт тәрізді (А1),
Қиғаш(А2) – сыну бұрышы сүйектің перпендикулярымен 30º тан
жоғары бұрышты құрайды ,
Көдденең(А3) - сыну бұрышы сүйектің перпендикулярымен
30º тан жоғары бұрышты құрайды ,
Слайд 23Оскольчатый (В) – если при мысленном удалении всех осколков отломки
имеют контакт, то такой перелом оскольчатый,
Сегментарлы (двойной) (С) - если
при мысленном удалении всех осколков возникает дефект кости, то такой перелом сегментарный,
Слайд 24Қорытынды
Науқас уақытында соңғы емін алу үшін мамандандырылған емдік мекемеге жіберілу
емнің нәтижесі жақсы болуына маңызды.Осыған орай әрбір дәрігер науқасты тексергенде
тірек – қимыл аппаратының болған зақымдалуына диагноз қою үшін арнайы әдістер қолдануға міндетті.
Слайд 25Қолданылған әдебиеттер тізімі:
1. Травматология и Ортопедия
авторы: Кавалерский
2. Травматология и Ортопедия
авторы: профессор Юмашев
Г.С.
3. http://www.trvm.ru/traumatology/index_446.html