Дерматоздар кезінде ауыздағы өзгерістер. Қызыл жалпақ теміреткі. Қүлдіреуіше,

клиникасы, диагностикасы, емі. Асқазан-ішек жолдарының және жүрек-қан тамыры аурулары кезінде

ауыздың кілегейлі қабығында болатын өзгерістер. Клиникасы, диагностикасы, емі, дәрігер-стоматологтың тактикасы.

түйіншек бөртпелер шығуымен сипатталатын ауру.
Ұзаққа созылатын ауру, бірде беті қайтып,

бірде қайта қозып тұрады. Уақытында жойылмаған жергілікті тітіркендіргіштер ауруды асқындырады.

белгісіз этиологиясы бар созылмалы ауру
Мүйізгектену үрдістердің терең жүйелік бұзыластар байқалады.

Көп уақыт аурудың ағымы белгісіз түрінде өтеді, сонымен қатар үрдістің өршуі болуы мүмкін.
Ауыз қуыста белгілері 2% адамдарда кездеседі,ал теріде тек ғана 0,4%.
Біріңғай тері мен ауыз қуыстың қілегейлі қабық 10 -20% кездеседі..
Ауыз қуыстың қілегейлі қабықтың аурулардың ішінде ҚЖТ 11% кездеседі.
соңғы жылдары ҚЖТ қатерлі ісік алдын алу ауруларға жатқызады. Қатерлі ісікке айналуы көбінесе 40 жастан кейін, эрозиялық-жаралана түрде болады.
Ауруды алғашқы рет Wilson 1850 ж. ашқан.

дәмді қоспаларға, кофе, шайнау сағызға лихеноидты реакция.
Теміреткі тәрізді өзгерістер реставрациялық

материалдармен және амальгамамен тікелей байланыс кезде пайда болады.
ҚЖТ мен С гепатиттің байланысы анықталған, интерферонға реакция ретінде.
ҚЖТ қант диабет кезінде кездеседі ( Гриншпан синдромы), гипертонияда, патологии коры надпочечников, язвенном колите, гипогаммаглобулинемии, витилиго, красной волчанке.
Әйел адамдар жие ауырады 40 – 70 ж, сирек кезде - жастар.

аурулардың көбісі нерв жүйесінің бұзылуы (истерия, неврастения, вегетоневрозы). Басқалары аурудың

басталуын әртүрлі стресс жағдайлармен байланыстырады.
Нейрогендық теориясын пайда болуын анықтатайтыны –шығатын бөртпелердің симметриялық және нерв тамырлары бойы орналасуы.
Иммунологиялық - көбінесе ауруларда гуморалды және клеткалық иммунитет төмендеген, ал Candida саңырауқұлақ антигеніне иммунитет жоқ.
Организмнің жалпы резистентності төмендеген.

фагоцитарлы белсенділігі төмендеген.
Т- клеткалық иммунитеттің бұзылуы
(цитотоксикалық Т-лимфоциттердің көбеюі),
В- клеткалардың

поликлональды көбеюі,

кілегейлі қабықтың керіп турғанына, кедір-бұдырлауына,
Жалқықты-гиперемиялық, эрозивты-жаралана, буллезды кезінде – ауру

сезімге.

формы красноватого или лилово- фиолетового цвета, возвышающаяся над поверхностью кожи,

в виде гирляндоподобных скоплений или бляшек. Беттін терісі зақымдалмайды.
Ауыз қуыста – папулалар майда, тығыз консистенциялы, ортасында кіндіқ тәрізді нүкте , папулалар бір-бірімен қосылып, әр түрлі суреттер түзеді - (сетка Уикхема).
Папулалар өзгермеген (типтік түрі) немесе гиперемияланған кілегейлі қабықта орналасады.
Кейбір науқастарда папулалар некрозға ұшырайды, ыдырайды– эрозия пайда болады, терең ыдырауда – ойық жара. Атрофиялық өзгерістер болуда мүмкін.

Локализуется на языке, десне,
щеке по линии смыкания зубов,
на

дне полости рта.

На красной кайме губ - отдельные папулы полигональной формы, с синеватым оттенком.
На боковых поверхностях языка в виде полос, узелков.

өзгермеген кілегейлі қабық бетіне шығады, және сырқат адамға аса көп

ыңғайсыздық тудырмайды. Жарақат ошағы тырысып, қызып, құрғап мазалауы мүмкін. Сондықтан ауру кездейсоқ жағдайда (тістерін, пародонт сырқатын емдеуге келгенде) анықталады.

создающая сетчатый узор,
в виде кружева, мороза
на стекле.
На коже-

красные пятна, папулы,
расположенные на сгибательных
поверхностях конечностей, на
внутренней стороне запястьев.

қабық бетінде орналасады.сырқат адамды аузының әртүрлі тітіркендіргіштерден ауыратына мазалайды. Қабыну,

жалқықтану белгілері басым болса, папулалардың анықтығы жойыла бастайды, кейде ісінген тінге батып білінбей де кетеді. Қабыну кері дамыса қызару мен жалқықтану басылып, папулалар анық көріне бастайды.

ойық жара пайда болады. Олар белгілі пішінісіз болып келеді, беттері

таза шикі ет түстес, кейде фибринді қақпен жабылған. Эрозиялар төңірегінде әдеттегі папулалар өрнегі сақталады. Жарақат ошағы күшті ауыру сезіін тудырады. Ұзақ уақыт жазылмайды, дұрыс емделмесе әртүрлі тітіркендіргіш әсерлерімен қайта-қайта жараланып тұрады. Бұл жағдай қант диабеті сырқаты бар және қан қысымы жоғары адамдарда кездеседі және Гриншпан синдромы деп аталады.

положительный симптом Никольского. Эта форма относится к предраковым состояниям.
Эрозивно-язвенная форма
Дифференцировать

с:
красной волчанкой, лейкоплакией, пузырчаткой, МЭЭ, папулезным сифилидом и кандидозом

қалындап, бір-бірімен қосыла жайпақ тәрелке тәріздес құрылымға айналады. Олардың жиектері

анық, өздері көтеріңкі орналасады, беттері қалың мүйізді қабықпен жабылады. Жеке-жеке орналасқан папулалар тегіс жерге шашырай тамған және кепкен әк тамшыларын еске түсіреді немесе фарфор тамшыларына ұқсайды.

оверхность
покрыта ороговевшими
наслоениями, может
эрозироваться.
Жалобы на стянутость и

шероховатость, чувство
инородного
тела. Диф. диагноз: с в
еррукозной лекоплакией.

Буллезная форма имеет
сходные признаки с
неакантолитической
узырчаткой.
Пузыри от 1-2мм до
фасоли, покрышка
плотная.
Расположены на
гиперемированном
основании. Симптом
Никольского
отрицательный.
Течение длительное,
рецидивирует.
Диф. диагноз- у
больных гипертоников
с КПЛ может возникнуть
пузырно- сосудистый
синдром с геморрагическим содержимым.

1-10 мм көпіршік немесе күлдіреуік бөрткендер шығады және сарысулы немесе

геморрагиялық жалқыққа толы болады. Тез жарылып эрозияға айналады және эрозия тез жазылады.

пломбаларды, протездерді ауыстыру .
Ауыз қуысының гигиенасын жақсарту ( тіс бляшкасын

жою).
Күміс сумен шаю.
Седативты препараттар: бромидтер, нейромультивит, микстура Бехтерева,
ново-пасит (5-10мл, 3 рет/күн, курсқа 1 ай., 2-3 курс),
настойка пустырника, корень пиона, нервохель (по 1 таб. 3 рет/күн).
Транквилизаторлар (феназипам 0,0005 , сибазон 2мг, седуксен 2мг, по ½ табл. түнге).
Диета.
Саңырауқұлаққа қарсы дәрі-дәрмектер нормазе- 15мл, 2 рет/күн 30 мин тамақ қабылдау алдында
Дисбактериозды жою - по 1 табл. дюфлюкан күніне , 7-14 күн.

менструацией и менопаузой;
неврастения и невротические реакции, сопровождающиеся раздражительностью, страхом,

усталостью, рассеянностью, тревожным состоянием;
«синдром менеджера» (состояние постоянного психического напряжения);
головные боли, обусловленные нервным перенапряжением;
мигрень;
функциональные заболевания желудочно-кишечного тракта (диспепсический синдром, синдром раздраженного кишечника);
сердечно-сосудистые расстройства, вызванные нейровегетативными нарушениями.
нарушение сна (бессонница)

мин тамақ қабылдау алдында ,14 күн),

Антигистаминды препараттар: при жалқықтан-гиперемиялық, эрозиялы-жаралана, буллезды түрлері кезінде - зиртек, кистин, зетринал
Витаминотерапия: геримакс (1 таб. таңертен), алветил, курс 2-3 ай, витаминдер жиынтығы А, Д, Е, РР.
Иглорефлексотерапия .
Физиотерапия - светобиоптронтерапия, ИГНЛ, Ламед-2 (ик диапозон), көк лазер, гальванический воротник по Щербакову, массаж шейного отдела.
Диетотерапия- снижение употребления жиров, кофе, яиц, шоколада, дозированное голодание, исключение несовместимых продуктов.

әдеттегі түрі: витамин А,Е, аппликация ретінде, шиповник майы, облепихи и др.(15-20 мин), витаминамдермен жабыстыру жасау (пленка).
Жалқықтана- қызарған түрі – ауыз қуысты шаю 0,3% хлорофилл ерітіндісімен, бальзам Возрождение, сока каланхое, аппликация глюкокортикоид қойыртпағымен, флюконазоловая қойыртпағы, клотримазол кремі, 3-5 рет күнніне.
Эрозиялы-жаралана немесе буллезды түрінде: антисептикалық оңдеу , ас қабылдау алдында 1% цитраль еріт. шаю, лизоцим, протеолитикалық ферменттермен аппликация жасау, жараланы бетті озонбен оңдеу , озон сумен аппликация және шаю , гиоксизон, преднизалон қойыртпағы,
Гиперкератозды - вит Д²,Д³, майлы ерітінділер , ошақтарды лазер көмегімен коагуляция жасау.

буллезді дерматоздар тобына жатады.

Жапырақ тәріздес
Себореалы (эритематозды) немесе Синер-Ашера синдромы
Неакантолитическая (ложная) пузырчатка
собственно

неакантолитическая пузырчатка (буллезный пемфигоид Левера)
слизисто-синехиальный атрофирующий буллезный дерматит Лорта – Жакоба (пузырчатка глаз)
доброкачественная неакантолитическая пузырчатка слизистой оболочки только полости рта

нашарлайды, дене қызуы көтеріледі.
Ауру жедел түрінде басталуы мүмкін

көп бөрткендер шығып және үрдістің дамуымен.
Науқасты тексеру:
Терапевт, дерматолог дәрігеріледің консультацияся
Қанның жалпы клиникалық анализ,
Қанның ішінде қанттың мөлшерің тексеру,
Цитологиялық зерттеу.

қабық бетіне шығып, кейін теріге және басқа кілегейлі қабықтар бетіне

ауысады.

бір ғана белгісі болып келеді (бірнеше айдан бірнеше жылға дейін).Ауыздың

жиі жарақаттанатын бөлігі: ұрт, таңдай, ерін, жұтқыншақ кілегейлі қабық беттері. Қабынып өзгермеген КҚ бетіне бірлі-екілі күлдіреуіктер шығады, қабығы өте жұқа болғандықтан тез тесіліп солады. Кейде бірден күлдіреуік шықпауы мүмкін. Қатты үйкеліске ұшырған жарақат ошағындағы эпителий бозгылт тартып буалдырланып, астыңғы тінмен ажырай бастайды, кейіннен ортасында эрозия пайда болады және жан-жаққа жайылады.

беті сыдырылып, эрозия жалаңаштанады. Эрозия ошағының мөлшері әртүрлі болады. Беті

жаланаш немесе онай алынатын фибринді қақпен жабылған болуы да мүмкін. Сырқат ошағы қатты ашып ауырады.

еттей) өсіктер (вегетациялар) пайда болады – дәнекер тіннің бүртіктерінің тітіркеністен

өсүінен.

қайызғақ ошағына ұқсайды.

Жапырақ тәріздес түрі
Ауыз қуысы сирек жарақаттанады.

шығады, себебі клеткалар бір-бірінен және астыңғы қабаттан тез ажырайды.

клеткалары- акантолизденген Тцанк клеткалар табылады. Бұл клеткалар домалақ, көлемдері кіші,

ядролары үлкен (цитоплазманың 1/3-1/2 бөлігін алып жатады). Цитоплазмасы екі қабатты- ішкі қабаты ақшыл қызыл түсті, сыртқы қабаты қою-көк түсті.

қызыл теміреткі
- Дюринг дерматиті

апта- демалыс
Малярияға қарсы препарат- делагил (резохин, хингамин) 1 таб/күн (0,25г)
ксефокам

рапид- стероид емес қабынуға қарсы, жансыздандыратын әсері (1 таб. -8 мг)

ферменттер– трипсин, химопсин
Антисептиктер 0,06% хлоргексидина еріт-сі
глюкокортикоидтармен қойыртпақтар 3-4

рет/күн , 10-15 мин (преднизолон, гидрокартизон)
Керотопластиктер -майлар (шиповника, облепихи, оливковое)
Ауыз қуысы санациясы
ИГНЛ, биоптронтерапия,УФО

қақ пайда болуы гастрит кезінде, бауыр ауруларында, ісіктерде кездеседі. Қақтың

мөлшері әр түрлі: гиперацидті гастрит кезінде көп болады, ал анацидті – аз, себебі осы кезде тілдің бүртіктердің атрофиясы байқалады. Қақтың түсі ақшыл-сүр болып, бірақ әр түрлі түсті болуы мүмкін.

көбінесе сары.
Тілдің және еріннің, ұрттың шырышты қабықтың ісінуінің белгісі -тістердің

іздері болады. Шырышты қабықты ісінуіні АШЖ ауру кезінде, ЖТА, бүйрек аурулар кезінде кездеседі.

тілдің бүртіктері гипертрофияланып, тығыз қақтың болуымен, тілдің молшерінің үлкеюімен сипатталады.

12 ел,,,, шек ауру кезінде жедел катаральды кызыл иек қабынуы, тілдің жіп тәрізді және саңырауқұлақ тәрізді бүртіктердің гипертрофиясы, немесе атрофиясы байқалады.

құрғақ, кілігіейлі қабықтың түсін өзгеруі, дәмдің бұзылуы байқалады.
Қілегейлі қабықтың түсі

сары түске өзгеруі (әсіресе жұмсақ таңдайда және ауыздың қуысының түбінде) бауырдың барлық аурулары кезінде кездеседі.

қуысы құрғап, дәм сезуі өзгеруімен сипатталады. Осы симптомдар аурудың дәрежесіне

байланысты.

байқалады (тістердің іздері қалады).
Гипертониялық ауру кезінде ауыз қуыста әртүрлі ішінде

жалқық бар күлдіреуктер пайда болады. Көбінесе олар қатты және жұмсақ таңдайдың шекарасында орналасады. Күлдіреуктердің ерекшеліктері: олар кейде жарылмай қайтады, бірақ жие олардың орнына жұқа жара пайда болады. Никольский симптом теріс, цитология Тцанк клеткалар байқалмайды.

болуы мүмкін. Ауыз қуыста трофикалық жаралар болады. Осы жараның шеттерінде

қабыну инфильтрат болмайды. Жараның түбі некрозданған қақпен жабылған. Үрдіс басқа аймақтарға өтуі мүмкін. Қатерлі ісікке ауысу мүмкін.