Улы заттардың ағзаға түсу жолдары және таралуы
Жоспар:
1. Улы заттар
түсінігі, тізімі;2. Улы заттар жіктелінуі және улану түрлері;
3. Улы заттардың ағзаға түсу жолдары және таралуы
Разделы презентаций
- Разное
- Английский язык
- Астрономия
- Алгебра
- Биология
- География
- Геометрия
- Детские презентации
- Информатика
- История
- Литература
- Математика
- Медицина
- Менеджмент
- Музыка
- МХК
- Немецкий язык
- ОБЖ
- Обществознание
- Окружающий мир
- Педагогика
- Русский язык
- Технология
- Физика
- Философия
- Химия
- Шаблоны, картинки для презентаций
- Экология
- Экономика
- Юриспруденция
Дәріс 4. У лар. Улы заттарды ң жіктелінуі және уланудың түрлері. Улы заттардың
Содержание
- 1. Дәріс 4. У лар. Улы заттарды ң жіктелінуі және уланудың түрлері. Улы заттардың
- 2. Улы заттар түсінігі Токсикологиялық химияда у деп
- 3. Улы заттар тізімі және жіктелінуіБейорганикалық - концентрлі
- 4. жалғасыОрганикалық табиғи – алкалоидтар – никотин, атропин,
- 5. Улы заттар жіктелінуіТабиғаты бойынша – бейорганикалық, органикалық,
- 6. Уланудың жіктелуі1. Кездейсоқ
- 7. Уланулардың жіктелуіПайда болу себептеріне байланыстыОрны бойыншаЖасына байланыстыКездейсоқ:
- 8. Удың табиғатына байланысты Дәрілік заттарПестицидтерКосметикалық заттарӨсімдік және
- 9. Улануды диагностикалау түрлеріКлиникалық диагностикаЗертханалық токсикологиялық диагностикаПатоморфологиялық диагностикаАнамнез
- 10. Әртүрлі токсикологиялық заттар топтарымен улану синдромдарыЕстің бұзылу
- 11. Терморегуляция бұзылу синдромыПсихикалық бұзылыстар синдромыБауыр және бүйрек
- 12. Улардың жіктелуінің негізгі принциптеріУлардың жіктелуіЖіктелуінің негізгі принциптеріЖіктелуінің
- 13. Таңдамалы уыттылығына қарай улардың жіктелуіЖүректік уларЖүйкелік уларБауырлық
- 14. Қанға әсер ететін уларАнилин және оның туындылары,
- 15. Биологиялық материалдан оқшаулау әдісіне байланысты улардың жіктелуіСу
- 16. Минерализациялау әдісіСумен экстракциялап алынған сорындыны диализдеу әдісі
- 17. Улардың ағзаға түсу жолдарыЭнтералды – ауыз қуысы,
- 18. Улы заттардың ағзада таралуыБір мезгілде улы заттар
- 19. жалғасыТеріде – күміс (аргирия);Бүйректе –сынап;Шашта, тырнақ пластинкаларында
- 20. Скачать презентанцию
Улы заттар түсінігі Токсикологиялық химияда у деп ағзаға белгілі бір мөлшерде енгізгеннен соң, белгілі бір жағдайда ауру немесе өлімге әкелуге мүмкіншілігі бар химиялық зат. Улану– улы заттың әсерінен ағзадағы бұзылыстар. Нәтижесі
Слайды и текст этой презентации
Слайд 1Дәріс 4. Улар . Улы заттардың жіктелінуі және уланудың түрлері.
Улы заттардың ағзаға түсу жолдары және таралуы
түсінігі, тізімі;2. Улы заттар жіктелінуі және улану түрлері;
3. Улы заттардың ағзаға түсу жолдары және таралуы
Слайд 2Улы заттар түсінігі
Токсикологиялық химияда у деп ағзаға белгілі бір
мөлшерде енгізгеннен соң, белгілі бір жағдайда ауру немесе өлімге әкелуге
мүмкіншілігі бар химиялық зат.Улану– улы заттың әсерінен ағзадағы бұзылыстар. Нәтижесі - денсаулықтың нашарлауы немесе өлім шақырады.
Слайд 3Улы заттар тізімі және жіктелінуі
Бейорганикалық - концентрлі қышқылдар және негіздер,
минералды тұздар, газ түріндегі хлор, бром, металдық қосылыстар – сынап,
мышьяк, күміс, барий, хром т.б.Органикалық синтетикалық – көмірсутектер алифатты, галогенді және ароматты, алифатты спирттер, формальдегид, ацетон және басқа химикаттар - пестицидтер; Фенолдар, анилин туындылары
Слайд 4жалғасы
Органикалық табиғи – алкалоидтар – никотин, атропин, хинин, морфин, аконитин,
коффеин және т.б.; жүрек гликозидтері, сапониндер, жыландар, буынаяқтылар, саңырауқұлақтар, жәндіктер,
теңіз тұрғындары т.б биологиялық белсенді заттары,Дәрілік заттар – дұрыс қолданбағанда барлық тізімі.
Слайд 5Улы заттар жіктелінуі
Табиғаты бойынша – бейорганикалық, органикалық, элементорганикалық;
Алыну көзі бойынша
– табиғи және синтетикалық, жартылай синтетикалық;
Фармакологиялық әсері бойынша – белгілі
ноотропты – наркотикті, психотропты т. б.Химикаттар, дәрілік заттар, пестицидтер т.б.- нитраттар, бензол, папаверин, эфедрин, хлорофос,метафос, севин т.б.
Слайд 6Уланудың жіктелуі
1. Кездейсоқ
2. Қасақана
- медициналық - криминальды
тұрмыстық - өз-өзіне қол жұмсау
кәсіби (өндірістік)
Слайд 7Уланулардың жіктелуі
Пайда болу себептеріне байланысты
Орны бойынша
Жасына байланысты
Кездейсоқ: бақытсыз жағдай, алкогольді
немесе наркотикалық интоксикация, өзін-өзі емдеу, дәрілерді шектен тыс дозада пайдалану
Қасақана:
криминальды, өз-өзіне қол жұмсау (нағыз, демонстративті); өзін жасанды кемтарлыққа келтіруТұрмыстық
Дәрігерлік
Өндірістік
Жіті
Жітілеу
Созылмалы
Слайд 8Удың табиғатына байланысты
Дәрілік заттар
Пестицидтер
Косметикалық заттар
Өсімдік және жануар тектес улар
Еріткіштер
және т.б.
Аурудың соңғы нәтижесіне байланысты
Өлімге әкелетін
Өлімге әкелмейтін
Слайд 9Улануды диагностикалау түрлері
Клиникалық диагностика
Зертханалық токсикологиялық диагностика
Патоморфологиялық диагностика
Анамнез материалдарына, улану орнын
карауға, аурудың клиникалық көрінісін оқып-үйренуге және интоксикацияның спецификалық симптомдарын анықтауға(дәрігер
жүргізетін) негізделгенБиологиялық сұйықтарда уды анықтауға бағытталған
(дәрігер-зерттеушімен жүргізіледі)
Уланудың қайтыс болғаннан соң спецификалық белгілерін анықтауға бағытталған
(сот-медицина эксперті жүргізеді)
Слайд 10Әртүрлі токсикологиялық заттар топтарымен улану синдромдары
Естің бұзылу синдромдары
Тыныстың бұзылу синдромы
Жүрек-қантамыр
қызметі бұзылу синдромы
Ұйықтатқыш заттар, опий препараттары, спирт, хлор органикалық қосылыстар,
фосфор органикалық қосылыстармен уланғандаФосген, хлорпикрин және т.б.әсер еткенде
Гликозидтер, хинин, спирттер және т.б.әсер еткенде
Слайд 11Терморегуляция бұзылу синдромы
Психикалық бұзылыстар синдромы
Бауыр және бүйрек зақымдалу синдромы
Тырысу синдромы
Аалкоголь,
ұйықтатқыш заттар, цианид, иіс газы, қышқылдар, сілтілер, фосфор органикалық қосылыстармен
уланғандаАлкоголь, атропин, наркотикалық препараттар, ұйықтатқыш заттармен уланғанда
Дихлорэтан, спирттер, сірке қышқылы, мышьяк, ауыр метал қосылыстары, хлор органикалық қосылыстар, фосфор органикалық қосылыстар және т.б.
Улардың ОЖЖ-не әсер етуі (этиленгликоль, хлорорганикалық қосылыстар, фосфорорганикаклық қосылыстар, стрихнин, көмірқышқыл газы)
Слайд 12Улардың жіктелуінің негізгі принциптері
Улардың жіктелуі
Жіктелуінің негізгі принциптері
Жіктелуінің арнайы принциптері
Химиялық –
химиялық қасиеттеріне қарай(органикалық, бейорганикалық,элементоорганикалық)
Тәжірибелік- қолдану мақсатына қарай
(өндірістік, улы химикаттар, дәрілік
заттар, тұрмыстық химия заттары, соғыстық уландырғыш заттар)Гигиеналық – уыттылық дәрежесіне қарай (шектен тыс уытты, жоғары уытты, әлсіз уытты, аз уытты)
Токсикологиялық – уыттылық әсер етуіне қарай (жүйке-паралитикалық, психикалық, көз жасының ағуына, жалпы уытты және т.б.)
Таңдамалы уыттылығы бойынша (жүректік, жүйкелік, бүйректік, қан және т.б.)
Патохимиялық – ферменттік жүйемен әсерлесу механизмдері бойынша
Улану үрдісінде дамитын гипоксия типі бойынша
Уланудың биологиялық соңы және оның айқындық дәрежесіне қарай
Слайд 13Таңдамалы уыттылығына қарай улардың жіктелуі
Жүректік улар
Жүйкелік улар
Бауырлық улар
Бүйректік улар
Жүрек гликозидтері,
үшциклды антидепрессанттар, кейбір аалкалоидтар (хинин, аконитин, вератрин және т.б.), барий
және калий тұздарыЕсірткі заттар, транквилизаторлар, ұйықтатқыш заттар, фосфор органикалық қосылыстар, иіс газы, изониазид туындылары, алкогольды заттар
Хлорлкөмірсутектер, фенолдар, альдегидтер
Ауыр металл қосылыстары, этиленгликоль, қымыздық қышқылы
Слайд 14Қанға әсер ететін улар
Анилин және оның туындылары, нитриттер, мышьяк
Асқазан-ішек улары
Күшті
қышқылдар мен сілтілер, ауыр метал қосылыстары және мышьяк
Слайд 15Биологиялық материалдан оқшаулау әдісіне байланысты улардың жіктелуі
Су буымен дистилляциялау әдісі
құрғақ ауалы айдау
Полярлы ерітінділермен экстракциялау әдісі
Органикалық ерітінділермен экстракциялау әдісі
Синиль қышқылы,
сірке қышқылы, хлороформ, хлоралгидрат, дихлорэтан, біратомды спирттер, формальдегид, фенол және крезол, нитробензол, анилинСалицил қышқылы, барбитур қышқылы, пиразолон, 1,4-бензодиазепин, фенотиазин, n-аминбензой қышқылы туындылары, алколоидтар
Пестицидтер ( фосфор органикалық қосылыстар, хлор органикалық қосылыстар және т.б.)
Слайд 16Минерализациялау әдісі
Сумен экстракциялап алынған сорындыны диализдеу әдісі
Арнайы әдістер
Барий, қорғасын,
марганец, хром, күміс, висмут, мыс, кадмий, сынап, мырыш, мышьяк, сурьма,
таллий қосылстарыМинеральды қышқылдар, өткір сілтілер, аммиак, тұздар
Фтор, бром, йод,иіс газы (оқшаулауды қажет етпейді. Тікелей анықтау)
Слайд 17Улардың ағзаға түсу жолдары
Энтералды – ауыз қуысы, тіл асты жолдары;
Парентералды
– тері, тыныс мүшелері, ине арқылы, вагиналды, ректалды ендіру.
Слайд 18Улы заттардың ағзада таралуы
Бір мезгілде улы заттар – өкпеге бүйрекке,
бауырға, жүрекке, миға кан ағымы арқылы таралады;
Майлы тіндерде майда еритін
– көмірсутектер, алкилгалогенидтер, хлорлы пестицидтер жинақталады;Сүйектерде – қорғасын, барий, фтор (тіс) жинақталады;
Слайд 19жалғасы
Теріде – күміс (аргирия);
Бүйректе –сынап;
Шашта, тырнақ пластинкаларында - мышьяк;
Сульфгидрилді топтарға
бай белокты тіндерде – висмут, сынап, мышьяк топталады.
Жедел улануда улы
заттар бауырда, бүйректе, созылмалы улануда – тырнақта, сүйекте, нерв тіндерінде, шашта жинақталады. Маңызы – ТХ.
