Слайд 1Гипотиреоз
Орындаған: Найманова А
Топ: 40-1
Факультет:
Жалпы медицина
Қабылдаған: Сапарбаева.М.М
Слайд 2Анықтамасы:
Гипотиреоз - калкантәрізді без функциясының төмендеуінен немесе толық бұзылыстарынан организмде
қалқантәрізді без гормондарының жетіспеушілігімен сипаталатын ауру . Нәтижесінде ОЖЖ, жүрек
қан-тамыр, ас-қорыту, эндокринді және басқа жүйелердің ауыр бұзылыстарымен, сонымен қатар әртүрлі мүшелер мен ұлпалардың шырышты ісінуі.
Слайд 3Басқа эндокринді аурулардың ішінде гипотиреоз ауруының жиілігі біртіндеп өсуде. Гипотиреоз
еркектерге қарағанда әйелдерде жиі кездеседі. Гипотиреоздың аутоиммунды генезі көбінесе 40
жастан асқан әйелдерде байқалады.
Слайд 5Гипотиреоз (ГТ) кезінде жүрек ырғағының бұзылуы тіпті гормондар деңгейін түзетуден
кейін де науқастардың белгілі бір бөліктерінде тұрақты көрінуі мүмкін. β-адренергиялық
рецепторлардың белсенділігі мен дәлдігі трииодтиронин деңгейіне тәуелді. СЖЖ кезінде трииодтирониннің β-адренергиялық рецепторлардың белсенділігіне әсері төмендейді, сау кардиомиоциттерде бұл байқалмайды. Жүректің жасуша сыртқы матриксіне фибробластардың белсенділігі де Т3 рецепторлардың белсенділігімен байланысты.
Слайд 6ЖҚЖ-не ТГ-ның әсер ету механизмі әртүрлі. 1-механизм процестердің ядролы және
ядролы емес жолдармен жүзеге асатын тиреоидты гормондардың миокардқа тікелей әсерімен
сипатталады. Клеткалардың мембранасына ТГ әсерінен клеткалы мембрана арқылы аминқышқылдардың, кальцийдің тасымалдануы өзгереді.
Слайд 7Екіншілік мессенджер рөлінде қатысатын кальцийға байланысты Т3-тің жылдам мембраналық әрекеті
жүзеге асады. Тиреоидты гормондар әрекетінің 2-механизмі симпатоадреналды жүйелер қарым-қатынасымен нақтыланады.
Бірақ бұл механизм аз зерттелген болып табылады. Гипертиреозда катехоламиндер концентрациясы жоғарылауы мүмкін екендігі белгілі. Олардың дисбалансы ГТ жағдайында да дамиды
Слайд 83-механизм қалқанша без гормондарының адренергиялық иннервацияға қатысуы және жүректің лақтырысына
әсер етуі мүмкін перифериялық эффектісіне тәуелді. Тиреоидты гормондар, соңғы диастолалық
қысымды жоғарылатып және шеткері вазодилататорлық әсер ете отырып алдыңғы және соңғы жүктемені өзгертеді.
Слайд 9ГТ-да ЖҚЖ жағынан болатын клинико-лабороториялық көрсесеткіштер негізінде миокардтың инотропты және
хронотропты қызметтерінің әлсіреуі, қанның систолалық және минутттық көлемінің төмендеуі, айналымдағы
қан көлемі және қан ағымының жылдамдығының төмендеуі және де тамырлардың жалпы перифериялық қарсыласуының жоғарылауы жатады.
Слайд 10Әдетте ГТ өзінің атерогенді әсерінен ЖИА-ның дамуы мен өршуін ынталандырады
деп есептелінеді. Бір жағынан, тиреоидты гормондардың жеткіліксіздігі отттегіге қажеттіліктердің төмендеуіне
байланысты жүректің ишемиядан өзіндік «қорғаныш факторы»болып табылады, сол үшін мұндай ауруларда стенокардия сирек кездеседі, тіпті 30-жылдарда күрделі стенокардиясы бар науқастарға тиреоидэктомия жүргізілген. Алайда ГТ науқастарында атеросклероз құбылысы аса айқын болуына қарамастан, қалқанша без қалыпты және төмен қызмет атқаратын адамдар арасында миокард инфарктының жиілігінде айырмашылық байқалмайды.
Слайд 13ДИАГНОСТИКА:
Диагностикалық критерийлер:
Гипотиреоз диагнозы осы ауруға тән
клиникалық симптоматикалар мен гормональді зерттеулердің қортындысы бойынша қойылады. Сонымен қатар,
гипотиреоздың этиологиясы мен асқынауын анықтау мақсатында зерттеулер жүргізу керек.
Слайд 14ДИАГНОСТИКА:
Диагностикалық критерийлер:
Гипотиреоз диагнозы осы ауруға тән
клиникалық симптоматикалар мен гормональді зерттеулердің қортындысы бойынша қойылады. Сонымен қатар,
гипотиреоздың этиологиясы мен асқынауын анықтау мақсатында зерттеулер жүргізу керек.
Слайд 16Зерттеу:
Лабораторлық зертттеу
Біріншілік гипотиреозда Т3 және Т4 деңгейі қанда төмен, ТТГ
жоғарыланған (қалыптыда ТТГ 0,5 ден 4,0 МЕ/мл дейін). Тиреоглобулин және
тиреопероксидаз ға антиденелер титрін анықтау (АТПО, АТТГ)
екіншілік және үшіншілің гипотиреозда Т3, Т4 және ТТГ қанда төмендеген.
Аспаптық зерттеу
Біріншілік гипотиреоз этиологиясын нақтылау үшін – қалқанша безінің УДЗ, көрсеткіш бойынша - қалқанша безінің пункциялық биопсиясы, қалқанша безінің сцинтиграфиясы.
Екіншілік гипотиреоз этиологиясын нақтылау үшін – невропатологқа консультация, бас миына КТ немесе МРТ, көз түбін зерттеу және т.б., невропатолог нұсқауы бойынша ОЖЖ зерттеу.
Асқынуды анықтау үшін (полисерозит,жүрек жетіспеушілігі, гипофиздің екіншілік аденомасы, кретинизм, микседематоздыя кома) сәйкес зерттеу жүргізіледі (ЭКГ, ЭхоКГ, кеуде қуысының Р-графиясы,құрсақ қуысына УДЗ, невропатологқа консультация және т.б.).
Қорсеткіш бойынша басқа да зерттеулерге жолдама.
Слайд 17Емі:
Емнің мақсаты:
тиреоидты препараттармен орынбасушы терапияны адекватты таңдау , гипотиреоз компенсациясын
бақылау, науқасты өзін өзі бақылауға үйрету, профилактика, асқынуларды анықтау және
емдеу.
Медикаментозыд ем:
левотироксин препараттарымен тұрақты терапия жүргізіледі . Бастапқы және устемелдеуші дозасы науқастығ жасын, дене салмағын, ЖҚТ жүйсін ескере отырып жеке анықтайды.
Левотироксиннің алғашқы дозасы тәулігіне 50 мкг құрайды, әрі қарай пульстік бақылаумен, ТТГ, ЭКГ көрсекіштері бойынша әр 1-2 аптада 12,5 - 25 мкг-ға жоғарылатып отырады.
Жасы үлкен науқастар мен жүрек патологиясы бар науқастрады тәулігіне 12,5 мкг дозасыннан белгілеп, оны біртіндеп жоғарылатады (әрбір 1-3 айда) қанда 12,5-25 мкг ЭКГ және ТТГ деңгейінің бақылауымен.
Жүкті әйелдерде препаратқа деген қажетілік артады. Орташа усемелдеуші дозасы 2,3мкг/кг.
Левотироксин препаратын күніне 1 рет қабылдайды, таңгы асқа 30 мин алдын.
Слайд 18Тиреоидты гормондармен орын басушы терапия:
Тиреоидин.
L-тироксин (эутирокс).
Трийодтиронин.
Трийодтиронин 80-100% сіңіріледі. Тироксинге
қарағанда 5-10 есе активті.
Тиреотом - 1 таблеткада 40 мкг
Т4 және10 мкг Т3.
Тиреотом –форте - 1 таблеткада 120 мкг Т4 және 30 мкг Т3.
Тиреокомб - 1 таблеткада 70 мкг Т4, 10 мкг Т3 және 150 мкг калий йодиді.