Слайд 1
Нерв жүйесінің перинатальді зақымдануы.. Ұрықтың және жаңа туған баланың гипоксиясы.
Туу кезіндегі бас-ми және жұлын жарақаты. Балалар церебральды салдануы.
Слайд 2Мидың перинатальді зақымдануының себептері
ұрықтың жатырішті және интранатальді гипоксиясы
баланың
туу кезіндегі механикалық жарақат алуы (ұрықтың басымен анасының жамбас сүйегінің
анатомиялық сәйкессіздігі, тез немесе созылған стимуляцияланған босану, ұзақ сусыз аралық, ұрықтың теріс орналасуы, акушерлік заттарды пайдалану және т.б.).
Слайд 3Зақымдану пайда болуына байланысты жіктелуі
1. Бластопатиялар – жүктіліктің бірінші 3
аптасында пайда болған зақымдану, (жүрек қағу басталғанға дейін) – көбінесе
бұл хромосомды аурулар немесе аномалиялармен байланысты, олар 70-80% өздік абортпен аяқталады.
2. Эмбриопатиялар – бұл бөлінген эмбрионнің зақымдалуы - 4-ші 12-ші апта арасында пайда болады, (плацентаның пайда болуына дейін) –ұрықтың дамуының көптеген ауыр ақауларымен сипатталады
3. Фетопатиялар- ұрықтың 12 - ші аптасынан 28 –ші аптаға дейін зақымдануы.
Слайд 4Дизрафикалық статус
бұл клиникалық термин дизэмбриогенездің клиникалық көріністерін стигмдер түрінде
көрсетеді,
( грек сөзінен стигм — укол, пятно).
Адамда бес
және оданда көп стигмдер болса : «Status dysrhaphycus» диагнозын қоюға болады. Егер де балада 5-6 эмбриогенез стигмдері болса, ол бала орталық нерв жүйесі аурулары қаупі бар топқа жатады, орталық нерв жүйесінің антенатальді кезеңде зақымдануына байланысты.
Слайд 5Стигмдер
1) Бас сүйек формасының өзгеруі (асимметрия, төмен маңдай, гидроцефальді бас
сүйек );
2) Беттің асимметриясы: ер тоқым тәрізді мұрын,екі иек;
3) Қастарының
төмен орналасуы, локаторлы құлақтар асимметриялы орналасқан, қосымша козелок, құлақтарының ұшы жабысқан, өте кіші немесе керісінше өте үлкен ауызы, эпикант – көздің ішкі бұрышында терінің қатпары;
4) Жоғары орналасқан готикалық таңдай немесе жоғары орналасқан асимметрияланған тегіс таңдай, географиялық тіл. Қысқа мойын, мойын терісі қатпарланған.
5) денесі- асимметриялы, кіндіктің төмен орналасуы, қолдарының бастары кең, саусақтары қысқа.
6) теріде – көп дақтар, терінің типсіз жерлерінде шаш өсу.
Слайд 6Мидың минимальді дисфункциясы синдромы - ММД
Бұл орталық нерв жүйесінің жеңіл
неврологиялық бұзылыстар симптомокомплексі.
Слайд 7ММД бар балаларды үш топқа бөледі
1) Дизрафикалық статустың симптомдары аз.
2)
Дизрафикалық статус жоқ, бірақ туу кезінде гипоксия болған
3) Кейбір жағдайларда
- мидың минималді дисфункциясына невроздар әкеледі.
Слайд 8ММД бар балаларды емдеу принциптері
1) бір жасқа толғанға дейін диспансерлі
бақылауға алу
2) Медикаментозды терапия
2.1. церебропротекторлар (церебролизин, ноофен, аминолон, глютамин
қышқылы, В6, РР, В12, В15)
2.2. седативті препараттардың төмен дозалары – балада жоғары қозу болғанда, ұйықтамаған жағдайда,
2.3. Индивидуальді тәрбие жұмысы. Әсіресе 5-6 жасқа келгеде ,баланы мектепке дайындау кезеңінде.
2.4. арнайы емдік дене шынықтыру – баланың координациясын және қозғалу реакциясын дамыту үшін.
Слайд 9Туу кезіндегі жарақаттардың механикалық түрлері: туғаннан кейінгі ісік, кефалогематома, бұлшықеттерге
қан құйылу, сүйектерінің сынуы, нервтердің зақымдануы.
Слайд 10Тұғаннан кейінгі ісік (caput succedaneum)- туу жолдарына жақын орналасқан жұмсақ
тіндердің ісінуі (жиі басы), анасының туу жолдарынан өткенде венозды стаз
болуы, көптеген ұсақнүктелі теріге қан құйылуымен сипатталады.
Кефалогематома (kephalohaematoma externum) – бас сүйектің жалпақ сүйектері, сүйек астына қан құйылу.
Слайд 11 гипоксиялық туу жарақаттарына бас ми және жұлын, ішкі ағзалар
зақымдануы жатады, олар ұрықтың және нәрестенің асфиксиясы немесе гипоксиясы кезінде
болады.
асфиксия дегеніміз оттегінің келуінің жедел тоқтауы, ал гипоксия дегеніміз - оттегінің келуінің ұзақ, қайталамалы шектелуі, ағзада көмір қышқылы газы жиналуы.
Слайд 12
ұрықтың созылмалы жатыр ішілік гипоксиясы жүктілік кезіндегі келесі себептерден
болады.
анасының жүрек-тамыр, тыныс алу, қан аурулары, инфекционды
аурулары кезінде
Эндокринді аурулар ( қант диабеті );
жүктілік патологиясы (токсикоздар, эклампсия);
Слайд 13
анасымен ұрықтың резус сәйкессіздігі кезінде ;
Интоксикациялар (профессиональды зияндықтар, дәрі дәрмектер:
резерпин, антидепрессантар, сульфат Mg, адреноблокаторлар, наркотиктер);
Слайд 14Созылған ( 24 сағаттан асқан ) немесе өте тез (
6 сағаттан аз) босану кезінде;
акушерлік қысқыштар пайдаланғанда және
кесар тілігі болған жағдайларда.
Слайд 15Шкала Апгар
жаңа туған баланы туғаннан кейінгі бірінші және бесінші минут
аралығында Апгар шкаласы бойынша бағалайды, келесі белгілері бойынша:
тері
жабындысының түсі ,
бұлшықет тонусы,
Жүрек соғуының жиілігі,
Тыныс алуы және дауысы шығуының қаттылығы, рефлекторлы қозуы.
Осы белгілердің әрқайсысы 0 ден 2 баллға дейін бағаланады. Максимальді суммасы 10, минимальді - 0.
Слайд 16перинатальды энцефалопатиялардың жедел кезеңдегі клинико-неврологиялық синдромдары
Нервті-рефлекторлы қозудың жоғарлауы
Ұстамалы
синдром
Гипертензионды-гидроцефальді
Вегетовисцеральді бұзылыстардың синдромы
Коматозды синдром
Слайд 17Ұрықтың және жаңа туған баланың жедел және созылмалы гипоксиялық жағдайлары
бас-сүйек ішілік қан құйылуға әкеледі,олардың орналасуы:
эпидуральді
субдуральді
субарахноидальді
Қарыншалар ішінде
Мидың паренхимасында.
Слайд 21 туу кезіндегі бассүйекішілік жарақат алған балалардағы гидроцефалияны мидың трансиллюминации
арқылы анықтауға болады .
Слайд 22Орталық нерв жүйесінің гипоксиялық зақымдануының емін негізгі 3 кезеңге бөлуге
болады:
туғаннан кейінгі бірінші минуттарында жедел жәрдем және реанимациялық
көмек;
жедел кезеңнің интенсивті терапиясы бірнеше күнге созылған;
Ерте қалпына келу кезеңінде емдеу, бірнеше айға созылған, және кеш қалпына келтіру кезеңіндегі ем.
Слайд 23 жедел кезеңдегі интенсивті терапия:
Оксигенотерапия
Қан айналымды қалпына келтіру
Гемостатикалық терапия,
Мидың ісінуімек күресу шаралары
Слайд 24Ерте қалпына келтіру кезеңіндегі ем:
Мидың ісінуімен күресу, диуретиктер (диакарб), кальций
каналдарының блокаторлары тағайындалады;
седативті терапия (фенобарбитал 5мг/кг в сут.);
Мидың гемодинамикасын жақсартуға
арналған препараттар эуфиллин, трентал, кавинтон;
Өмірінің 2-ші айынан бастап ноотропты препараттар (ноотропил, глицин, энцефабол, глютамин қышқылы, фенибут);
массаж және емдік дене шынықтыру.