Орындаған: Мирюсупов М.Р. Тобы: 201 ҚДС Қабылдаған: Мендибаева Б.Б. “Қоғамдық

РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МИНИСТРЛІГІ
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК
ФАРМАЦЕВТИКА АКАДЕМИЯСЫ
ПРЕЗЕНТАЦИЯ Такырыбы: Қазақстандағы паллиативті медициналық

қызметтерінінің дамуының қиындықтары мен мәселелері.

көмектің негізгі міндеттері .
  3.
Қорытынды
Пайдаланылған әәәдебиеттер

Кіріспе.
Паллиативті көмек -халықаралық, ортақ қабылданған анықтамаға сәйкес,

паллиативті көмек (фр. рalliatif  – уақытша құрал, жартыкеш шара) жазылмайтын, өміріне қатер төнген және ауыр өтетін аурулары бар  пациенттердің сол кезеңдегі жай-күйінде өмір сүру сапасын барынша мүмкін болатын, жайлы деңгейде қолдау жасауға бағытталған іс-шаралар жүйесі ретінде қарастырылады. Паллиативті көмектің жеке өзі науқастың өмірін ұзартуды немесе  жазылмайтын айқын дерттен айықтыруды көздемейді, бірақ өзіне тәндік, сондай-ақ рухани азаптануларды жеңілдетудің терең гуманистік моральдық-өнегелілік мағынасын қамтиды.

саналатын, қазір бұл ұғым дамудың соңғы сатысындағы кез келген ем

қонбайтын созылмалы ауруларға, әрине, соның ішінде көпшілігі онкологиялық науқастарға таралады.

Қазіргі уақытта паллиативті көмек-медициналық және әлеуметтік қызметтің маңызды бағыты. Оның мақсаты физикалық, психикалық, рухани – басқа да симптомдарды және ауырсынуды тоқтату, мұқият бағалау, ерте анықтау арқасында алдын алу және қайғы- қасіреттерді жеңілдету арқылы ем қонбайтын науқастар мен олардың отбасының өмір сапасын жақсарту

бекітеді және өлімді қарастырады;
– өмір сүру мерзімін ұзарту немесе

қысқарту ниеті жоқ;
– науқастың мүмкіндігінше белсенді ұзақ өмір сүруін қамтамасыз етуге тырысады;
– емделушінің ауыр науқастанған кезінде оның отбасына көмек ұсынады және ауыр қайғыдан кейінгі уайымдау кезеңінде психологиялық қолдау көрсетеді;
– емделуші мен оның отбасының барлық қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында кәсіпаралық тәсілді пайдаланады;
– емделушінің өмір сүру сапасын жақсартады, сонымен қатар ауру ағымына оң әсер етеді;
– жеткілікті түрдегі уақтылы жүргізілген шаралардың басқа емдеу әдістерімен жиынтығы науқастың өмірін ұзартуы мүмкін.

және басқа физикалық симптомдарды тоқтату.
2. Науқастарға және оларға күтім

жасап жүрген туыста- рына психологиялық қолдау көрсету.
3. Адамның өмір жолындағы қалыпты кезең ретінде өлімге деген қатынастарын қалыптастыру.
4. Науқастың және оның жақындарының рухани қажеттілігін қанағаттандыру.
5. Әлеуметтік және заңды сұрақтарды шешу.
6. Медициналық биоэтика мәселелерін шешу болып табылады.

тобын анықтауға болады:
4-сатыдағы қатерлі ісігі бар науқастар;
2. Терминалды

сатыдағы ЖИТС науқастары;
3. Дамудың терминалдық сатысындағы онкологиялық емес күшейген ауруы бар науқастар (жүрек, өкпе, бауыр және бүйрек жеткіліксіздігі декомпенсациясы сатысы, ұмытшақ склероз, ми қанайналымының бұзылуынан бола- тын ауыр салдар және т.б.).

• күтілетін өмір ұзақтығы 3-6 айдан кем емес;
• емдеудің

соңғы мүмкіндіктерінің мақсатсыз екендігінің анықтығы (соның ішінде қойылған диагноздың дұрыстығына нақты сенімділігі);
• симптоматикалық терапия мен күтім жасау үшін арнайы білім мен дағдыны талап ететін шағымдар мен симптомдардың (жайсыздықтың) науқастарда болуы.

орналасқан хоспистер, паллиативті көмек бөлімі (палаталар) болып табылады, сонымен қатар

әлеуметтік қорғау стационарлық ұйымдары бар. Үйге көмек көрсету өз бетінше жеке құрылым ретінде ұйымдастырылған немесе құрылымдық стационарлық бөлімше болып табылатын көшпелі қызмет мамандарымен жүзеге асады.

өлімге кесілген емделушілердің көпшілік бөлігін, бүгінгі күні со- зылмалы ауруы

бар науқас ретінде, яғни қалған өмірін ауруынан мүлдем айығып кетуге мүмкіндігі жоқ адам ретінде өмір сүруіне әкелді. Өкінішке орай, көптеген созылмалы аурулардың табиғи ағымы күшейетіндігімен сипаттала- ды және сол немесе басқа кезеңде өліммен аяқталатын декомпенсациямен бітеді. Дегенмен, аурудың осындай ағымы кезінде өмірден озу бірнеше аптадан бірнеше айға созылатын соңғы кезеңде өтеді, мұнда симптомдар спектрі незігі ауруымен байланысты туындаған көріністерден басқа, ілеспе аурулардың клиникалық көрінісімен, емнің жанама әсерлерімен және созылмалы ауруларының күшеюімен байланысты психологиялық және әлеуметтік салдарымен анықталады.

арналған Мемлекеттік бағдарламасында: «…біздің елімізде паллиативті көмекті дамытуға мемлекеттің мүдделі

екендігін растайтын оңалту және паллиативті көмек қызметін дамыту (хоспистер, мейіргерлік күтім ауруханалары және т.б.)» міндеттері тұр .

«Саламатты Қазақстан» Мемлекеттік бағдарламасында өлім-жітімді төмендету, белсенді ұзақ жасауды арттыру

арқылы халықтың қоғамдық денсаулық жағдайын жақсартудың негізгі индикаторлары анықталған

ұйымдар – хоспистердің жұмысын ұйымдастыру мәселелеріне көп көңіл бөлінуде. Сондықтан,

«Қазақстан Республикасында онкологиялық көмекті дамытудың 2012- 2016 жылдарға арналған бағдарламасында» :
– онкологиялық диспансерлер мен көп салалы ауруханалар базасында онкологиялық науқастарға қалпына келтіру емін жүргізу және оңалту бөлімдерін құру,
– стационарлық және амбулаториялық деңгейде диагно- стика жасау мен емдеудің жоғары технологиялық әдістерін енгізу,
– стационарға орналастыру технологияларын дамыту,
– амбулаториялық деңгейде толық дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету,
– паллиативті емдеу бөлімдерін (орталықтарын) құру қарастырылған.

халық тарапынан жоғары қажеттілік пен негізінен статистикалық көрсеткіштері емдеу-профилактикалық ұйымдарды

қаржыландыруды анықтайтын, қандай да бір дәрежеде жазылатын ауруларға көмек көрсетуге бағдарланатын заманауи медицина мүмкіндіктерінің арасындағы қарама-қайшылық болып табылады. Мемлекетпен, жеке немесе үкіметтік емес ұйымдармен қаржыландырылатын  паллиативті көмек негізінен азын-аулақ хоспистермен (бикелік күтім жасау ауруханаларымен) шектеледі. Хоспистер штаттық персоналдан бөлек, еріктілерді тартуға да айқын зәру, қазіргі экономикалық жағдайда  эмоциялық жағынан күйіп кетудің жоғары дәрежесі мен әркім оған мүмкіндік бере алмайтын, өзінің жеке уақытын құрбан ету қажеттілігіне байланысты, олардың альтруизміне үміттену шындыққа жанаспайды. Паллиативті жүктеменің бір бөлігі жалпы бейіндегі стационарлар мен мамандандырылған мекемелердің (онкологиялық, неврологиялық, психиатриялық) медициналық персоналына түседі.

көмекті дамытудың 2012-2016 жылдарға арналған Бағдарламасына сәйкес, онкологиялық диспансерлерде психолог

пен әлеуметтік қызметкер лауазымдары енгізілген болатын, олар қазіргі уақытта да бар.

бүгінгі күнге дейін паллиативті көмекті ұйымдастыру және басқарумен байланысты бірқатар

мәселелер бар. Паллиативті көмек әдетте онкологиялық науқастарға айтарлықтай қолжетімді. Қатерсіз аурудан қайтыс болатын науқастарға көрсетіліетін көмек мардымсыз. Сонымен қатар, бүгінгі күнге дейін әртүрлі патологиядағы ем қонбайтын науқастарға жасына байланысты медициналық-әлеуметтік және психологиялық көмек қажеттіліктері туралы нақты статистикалық база жоқ. Алынған мәліметтер республикада паллиативті көмекті одан әрі дамыту және мамандандырылған медициналық ұйымды ұйымдастыру қажеттігін дәлелдейді.

для студентов, врачей. – Донецк, 2006. – 113 с.
2 ҚР

Президентінің 2004 жылғы 13 қыркүйектегі №1438 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасында денсаулық сақтау ісін реформалау мен дамытудың 2005 – 2010 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасы.
3 ҚР Президентінің 2010 жылғы 29 қарашадағы №1113 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республи- касында денсаулық сақтауды дамытудың 2011 – 2015 жылдарға арналған «Саламатты Қазақстан» Мемлекеттік бағдарламасы. http://online.zakon.kz
4Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 29 наурыздағы №366 «Қазақстан Республикасында онкологиялық көмекті дамытудың 2012-2016 жылдарға арналған бағдарламасын бекіту туралы» Қаулысы. http:// base.spinform.ru