Podstawy Finansów

/
Powszechny i obowiązkowy
System umowy pokoleniowej
Prawo do świadczeń niezależne od płacenia

składek a od faktu zatrudnienia / brak motywacji do płacenia składek/
Pobór składek łącznie do budżetu państwa
Wypłata rent i emerytur przez budżet państwa
Brak powiązania pomiędzy wysokością płaconej składki a wysokością wypłacanych świadczeń
Zagrożenie , starzenie się społeczeństwa

Podstawy Finansów - Finanse Ubezpieczeń Społecznych

w Polsce od 1999 roku /
Trzy filary
Zmniejszona rola państwa / nadzór /
Zróżnicowanie żródeł finansowania emerytur / bieżące składki i procenty od kapitału /
Zwiększenie indywidualnego udziału w planowaniu emerytury
System o zdefiniowanej składce
Niezależny od zmian demograficznych
Niezależny od budżetu państwa / teoretycznie/

Podstawy Finansów - Finanse Ubezpieczeń Społecznych

zbiera składki dokonuje rozliczeń i transferuje część środków do następujących

Funduszy :
Otwarte Fundusze Emerytalne / OFE /
Narodowy Fundusz Zdrowia / NFZ /
Fundusz Pracy / składkę płaci pracodawca /
Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych / składkę płaci pracodawca /

Podstawy Finansów - Finanse Ubezpieczeń Społecznych

po połowie ubezpieczony i płatnik /pracodawca /
Ubezpieczenie rentowe - 6,0%

p.w. płacą , ubezpieczony – 1.5% , płatnik – 4,5%
Ubezpieczenie chorobowe – 2,45% p.w. płaci całość ubezpieczony
Ubezpieczenie wypadkowe – od 0,40% do 8,12% p.w. płaci w całości płatnik
p.w. - podstawa wymiaru składki = ? wynagrodzenie

Podstawy Finansów - Finanse Ubezpieczeń Społecznych

repartycyjny
Obowiązkowy, przymusowy
Powszechny
Gwarantowany przez Państwo
Wysokość składki zależy od zapisów Ustawy

/ procent od wynagrodzenia /
Wysokość emerytury zależy od zapisów Ustawy /zależy od wysługi lat plus procent od kapitału /

Podstawy Finansów - Finanse Ubezpieczeń Społecznych

rentową do ZUS
ZUS wypłaca emerytury wszystkim emerytom
Wysokość składki i emerytury

określa Ustawa
Zmniejszanie się liczby pracujących /niż demograficzny, przywileje emerytalne /
a zwiększanie się liczby emerytów / rośnie średni wiek emerytów/ powoduje:
Konieczność coraz większej dopłaty z budżetu lub
Konieczność podniesienia wysokości składek emerytalnych lub
Obniżenie wypłacanych emerytur i tak już niskich

Podstawy Finansów - Finanse Ubezpieczeń Społecznych

składki ubezpieczonego z ZUS 7,3% pw , od maja

2011 2,3% pw /

Charakter prywatny, kapitałowy
Obowiązkowy dla osób do 30 roku życia / w 1999 r. /
Dobrowolny dla osób pomiędzy 30 a 50 rokiem życia
Dowolny wybór Funduszu
Wysokość emerytury zależy od wysokości i okresu wpłacania składek – staż pracy , oraz przyrostu kapitału
Wypłacana przez ZUS łącznie z emeryturą z I Filaru

Podstawy Finansów - Finanse Ubezpieczeń Społecznych

7,3% składki z przeznaczeniem do inwestowania na rynku kapitałowym, Ustawa

określa w jakie walory, głównie krajowe / obligacje do 55% /
System nie w pełni dopracowany, powoduje wzrost zadłużenia państwa /brak dofinansowania poza budżetowego, zbyt wysokie marże i prowizje funduszy /
od maja 2011 – zmniejszono składkę do 2,3%
aby więcej pieniędzy pozostało w ZUS na finansowanie bieżących emerytur - mniejsze dofinansowanie z budżetu czyli mniejszy deficyt budżetu, i mniejszy wzrost długu

Podstawy Finansów - Finanse Ubezpieczeń Społecznych

dodatkową składkę
Formy unormowane ustawowo to
Pracownicze programy emerytalne
Indywidualne programy emerytalne
Podstawy Finansów

- Finanse Ubezpieczeń Społecznych

/ KRUS / tym ubezpieczeniem objęci są wszyscy rolnicy czyli posiadający ziemię powyżej 1 ha
Ubezpieczenie rentowe – składkę /niską - ok. 20%/ płaci rolnik, świadczenie wypłaca państwo - państwo pokrywa różnicę pomiędzy wysokością składek a wypłacanym świadczeniem
Ubezpieczenie zdrowotne - składkę w całości opłaca państwo / 17,5 zł za 1 ha / [wyrok Trybunału Konstytucyjnego uznał ten zapis za niezgodny z Konstytucją ]

Podstawy Finansów - Finanse Ubezpieczeń Społecznych

składki emerytalnej i rentowej – przedsiębiorca ok. 600 zł
Dopłata z

budżetu rocznie około 38 mld zł
Procent dopłaty z budżetu do emerytury ok. 30 %

KRUS

Liczba ubezpieczonych ok. 2,4 mln
Wysokość składki emerytalnej i rentowej - rolnik ok. 180 zł
Dopłata z budżetu rocznie około 15,5 mld zł
Procent dopłaty z budżetu do emerytury ok. 92 %

Podstawy Finansów - Finanse Ubezpieczeń Społecznych

podatek rolny /zależy od ilości hektarów a nie wysokości dochodów

/
Nie płacą składki na ubezpieczenie zdrowotne
/decyzja Trybunału Konstytucyjnego /
Korzystają z ubezpieczenia emerytalnego w KRUS / mocno dotowane przez państwo /

Podstawy Finansów - Finanse Ubezpieczeń Społecznych

/ MON /- żołnierze
Resort Spraw Wewnętrznych / MSWiA /
Policja
Straż pożarna
Straż

graniczna /celna /
Straż więzienna / SW /
Agencja wywiadu i kontrwywiadu wojskowego / AW /
Agencja bezpieczeństwa wewnętrznego / ABW /
Centralne biuro antykorupcyjne / CBA /
Biuro ochrony rządu / BOR /
Urząd ochrony państwa / UOP /

Podstawy Finansów - Finanse Ubezpieczeń Społecznych

emerytów byłych wojskowych – emerytury wypłaca z budżetu państwa MON

Funkcjonariusze wszystkich służb łącznie – 135 tys. emerytów - emerytury z budżetu państwa wypłaca MSWiA

Podstawy Finansów - Finanse Ubezpieczeń Społecznych

po 15 latach, bez limitu wieku
praca w cywilu przed

służbą zlicza się do stażu
łączenie emerytury z rentą
emerytura to 75% ostatniej pensji
można dorabiać do 70% średniej pensji / od 1 VI 2011 to 2450 zł / bez zmniejszenia emerytury

Podstawy Finansów - Finanse Ubezpieczeń Społecznych

mundurowi od 2012 roku znajdą się w powszechnym systemie emerytalnym

– brak zgody Federacji Związków Zawodowych Służb Mundurowych
Powołano zespół ekspertów - propozycje :
25 lat służby i skończone 55 lat
Częściowe łączenie renty z emeryturą
Emerytura to maksymalnie 75% średniej pensji za 12 m-cy
System obejmie nowowstępujących , starzy mogą wybierać stary lub nowy system

Podstawy Finansów - Finanse Ubezpieczeń Społecznych