Слайд 1Тақырыбы:
Өкпе туберкулезі кезіндегі асқынулар. Қан кету және Қан түкіру.
Орындаған:
Сейтова А.Б
Топ: 624-1к
Қабылдаған: Еркенова Г.С
Алматы,2017
Слайд 2Өкпе туберкулезінің асқынулары
Өкпеден қан кету – бронх түтігіне көп мөлшерде
қан құйылып, жөтелген кезде , оның жоғары тыныс жолдары арқылы
сыртқа бөлініп шығуы.
Қан түкіру – қақырықта немесе сілекейде аздаған қанның болуы, сұйық немесе ұйыған қанның болуы. Қақырықпен шыққан қан мөлшері тәулігіне 50 мл –ге дейін құрайды.
Слайд 3Өкпеден қан кету
Өкпеден қан кету кезінде жөтелмен бірге көп мөлшерде
таза қан бөлініп шығады; Ол
Бір мезгілде
Үздіксіз
Үзіліспен
бөлінуі мүмкін.
Бөлінген қанның
мөлшеріне байланысты:
Кіші (100 мл – ге дейін)
Орташа(500 мл – ге дейін)
Көп немесе профузды (500 мл – ден аса)
қан кету түрлерін ажыратады.
Слайд 4Өкпе туберкулезінің асқынулары
Өкпеден қан кету мен қан түкіру – өкпелік
және бронх қан тамырларынан дамиды. Шамамен 95% -ы өкпелік артериялар,
5% -ы бронхиальді артерияларды құрайды.
Слайд 5Әсер етуші факторлары
Кіші қан айналым шеңберіндегі қан қысымның жоғарлауы. (өкпелік
гипертензия)
Қан ұю жүйесінің бұзылыстары.
Қан тамырлар өткізгіштігінің артуы.
Қан тамырлар қабырғасының
зақымдалуы.
Слайд 6Өкпе туберкулезінің асқынулары
Өкпеден қан кету және қан түкірудің ең негізгі
клиникалық белгілері:
Қан жөтелгенде бөлінеді.
Қан ал-қызыл түсті болады.
Қанда көпіршікті болып келеді.
Слайд 7Диагностикасы
Туберкулез кезіндегі өкпеден қан кетуді басқа бронх-өкпе ауруларындағы қан кетуден
ажырата білу керек: олар
Абцесс
Гангрена
Өкпе инфарктісі
Деструктивті пневмония
Бронхоэктаздар
Қатерлі және қатерсіз ісіктер
Кисталар
Слайд 8Диагностикасы
Өкпе эндометриозы
Өкпенің микозы
Паразитарлы аурулар
Бөгеде денелер
Өкпе операциясынан кейінгі асқынулары
Жүректің митральді
қақпақшасының тарылуы
Ревматикалық васкулит
Геморрагиялық диатез
Бронхқа қолқа аневризмасының жарылуында.
Орта жастағы және
қарттарда жиі кездеседі.
Слайд 9Клиникалық картинкасы
Өкпелік қан кету қан түкірумен немесе бірден дамуы мүмкін.
Ал-қызыл немесе қанық қызыл түсті қан жөтелмен және қақырықпен бөлінеді.
Қаның сипаты; қан ұйымаған, көпіршікті болады.
Профузды өкпелік қан кету адам өміріне үлкен қауіп төндіруі және өлімге алып келуі мүмкін.
Өлімнің себебі:
асфикция,
аспирационды пневмония,
прогрессивті туберкулез,
өкпелік-жүрек жетіспеушілігі болып табылады.
Слайд 10Өкпеден қан кетумен зардап шеккен кез-келген науқас шұғыл мамандандырылған ауруханаға
жатқызу керек. Науқасты отырған немесе жартылай отырған қалыпта тасымалдау қажет.
Тыныс алу жолдарына қан кеткен жағдайда науқан жөтелу қажет. Бұл жағдай асфикциялық асқынулардан алдын алады.
Слайд 11 Науқастың анамнезін жинаған уақытта міндетті түрде жүрек-қан тамыр,
қан жүйесі, өкпе ауруларына көбірек мән беруіміз қажет.
Өкпеден
қан кетуді асқазан-ішек жолдарындағы қан кетуден салыстырмалы диагностика жасау қажет.
Өкпеден қан кету: ал-қызыл түсті, көпіршікті, жөтелмен бірге жүретін, ұйымаған, сілтілі болып келеді.
Асқазан-ішек жолдарынан: қанық қызыл, ұйыған, жөтелге қатыссыз бөлінетін, қышқыл болып келеді.
Слайд 12Диагностикасы
Өкпеден қан кету кезіндегі ең негізгі диагностикасы рентгенологиялық зерттеу болып
табылады. Рентгенография екі жақты проекциясына міндетті түрде жасалу қажет.
Ең
ақпаратты зерттеу әдісі өкпелік КТ және бронхиальды артериография.
Бронхоскопия өкпелік қан кетудің орналасқан орнын дәл анықтауда маңызы зор болып табылады.
Слайд 13Емі
Емнің жүргізілу тактикасы өкпеден қан кету мөлшеріне байланысты :
I степень
(100 мл-ге дейін) консервативті медикаментозды терапия.
II степень (500мл-ге дейін) гипотонияны
қалпына келтіру.
III степень (500 мл-ден аса) бронх томпанадасы және хирургиялық ем болып табылады.
Слайд 14Дәрігерге дейінгі көмек
Науқас отырған немесе жартылай отырған қалыпта болу қажет.
Науқасты
тыныштандыру.
АҚҚ өлшеу.
Бронх артериялары қысымын түсіру үшін ганглиоблокаторлар (пентамин
5% -1-2 мл бұлшықетке ) Систолалық кысым 90 мм рт.ст. болмауы қажет.
Слайд 15Дәрігерге дейінгі көмек
Өкпе артериясындағы қан қысымды түсіру үшін;
Эуфиллин 2,4% ,
10мл қан тамыр ішіне.
Папаверин гидрохлориды 1-2 мл 2% тамыр ішіне
немесе теріастына.
Но-шпа 2-4мл 2% тамыр ішіне немесе теріастына.
Слайд 16Дәрігерге дейінгі көмек
Қан ұюды жоғарлату үшін:
5% аминокапрон қышқылы – 200
мл натрий хлоридымен тамыр ішіне 2-4 рет күніне , фибриногенді
активтілікті төмендетеді.
Контрикал 10-20 мың ЕД тамыр ішіне тамшылатып 100 мл физиологиялық ертіндімен.
10% хлор ертіндісі немесе 10,0 кальций глюканат
Плазма (100-200мл)
Слайд 17Дәрігерге дейінгі көмек
Өкпелік артериялардың гипертензиясы себебінен дамыған жөтелге;
жөтелге қарсы
препарат атропин сульфаты, 1 мл 0,1% ертінді теріастына салу керек.
Пневмониядан
алдын алу үшін кең спекторлы антибиотиктерді қабылдау қажет.