Слайд 1С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ
КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ
УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ
С.Д.АСФЕНДИЯРОВА
СӨЖ
Тақырыбы: Түрлі есірткілердің зардабы
Орындаған:Ибрагимов Н.
Тобы: 15-19-1
Факультет: Жалпы медицина
Курс:1
Тексерген: Исмагулова Т.М.
Слайд 2Грек тілінде “ ұйқы” мағынасын білдіредіретін
“ Narke” сөзі ағылшын
тілінде “Narkotik” деген сөзге айналған.
Құрамында мастандыратын, ашуландыратын, тыныштандыратын, сергітетін заттар
бар.
Адамның орталық жүйке жүйесіне әсер етіп,рухани және физикалық тепе-теңдікті бұзады.
Түрлері өте көп.
Есірткі туралы
Слайд 3Есірткінің түрлері
Апиын
Морфин
Героин
Марихуанна
Кадинин
Кокаин
Т.б.
Слайд 4Есірткі қолданудың себептері:
Білімсіздік;
Қызығу;
Ойын-сауық орындары;
Қысым;
Әуестік;
Мода;
т.б.
Слайд 5Ішімдік туралы жалпы мағлұматтар
Ішімдік – “этил спирті” немесе “этанол” деп
те аталады.
Әр түрлі жеміс- жидектерден, тұқымдардың ашытқысынан жасалады.
Этил спирті- мөлдір
әрі түссіз болып келеді.
Ішімдіктің кейбіреулерінде спирттің мөлшері 40 % градусқа жетеді.
Слайд 6Ішімдіктің адам ағзасына келтіретін зияндары
Ми
Өкпе
Асқазан
Аш ішек
Буындар мен
еттер
Тамақ
Жүрек
Бауыр
Бүйрек
Жыныс мүшелері
Қан айналымы
Слайд 7Ішімдіктің зиянының көптігі оның бәрін бұл жерде айтып тауысу мүмкін
емес. Олардың біразы:Ішімдік ішетін адамда ең алдымен қуаныш сияқты жеңіл
сезім пайда болады. Сосын бас ауруы, көздің сүзілуі, өзін бақылай алмау, жүру қиындығы, тепе – теңдіктің сақталмауы, жерге құлау әрекеттері орын алады. Ең соңында есінен айрылады.
Материалдық зарарымен қоса дененің ауруларға қарсы тұру қабілеті кемиді. Ішкіш адамдарда дін, отбасы, бала, отан, ұлт сүйіспеншілігі деген өте аз болады. Алкоголь ішімдіктерді ішу үлкен күнә.
Слайд 8Қазақстан Республикасының Заңы
1. "Алкоголизмге, нашақорлық пен құмарлық дертіне
шалдыққан ауруларды еріксіз емдеу туралы" 1995 жылғы 7 сәуірде енгізілді.
Мазмұндағы 1-1-баппен толықтырсақ:
"1-1-бап. Мамандандырылған емдеу-профилактикалық мекемесі
Мамандандырылған емдеу-профилактикалық мекемесі - денсаулық сақтау жүйесінің мемлекеттік мекемесі, оның негізгі міндеті ерікті түрде емделуден жалтарған алкоголизмге, нашақорлық пен уытқұмарлық дертіне шалдыққан немесе емделуден кейін алкогольді, есірткіні, уытқұмарлық заттарды тұтынуды жалғастырушы және оларға қабылданған әкімшілік ықпал ету шараларына қарамастан, қоғамдық тәртіп пен жалпы тұру ережесін бұзып жүрген адамдарды еріксіз стационарлық емдеу болып табылады.
Слайд 9Темекі туралы жалпы мағлұмат
Құрамында никотин және 4 мыңға жуық
улы зат бар.
Темекінің елі Америка болып табылады.
Колумб және достары
1511 жылы
Petrus (Tabaccoc) атымен Испанияға
және Португалияға әкелді.
Темекі жапырағында танин,
желім,шайыр,крахмал және
алколоидер бар өсімдік.
Слайд 11 2009 жылдың 2 тамызында ҚР-ның “Әкімшілік құқық бұзушылық туралы”
Заңына темекі тарту мен оның алдын алуға бағытталған өзгертулер мен
толықтырулар енгізіліп, аталған Заң толық түрде өз күшіне енді. Жалпы, темекі тартуға шектеу қою мен оның алдын алуға байланысты қолға алынып жатқан шаралар ел халқының денсаулығын қорғау мен темекі өнімдерін алуға құқығы бар тұлғаларға жастық шектеу енгізуді, жастары кәмелетке толмағандар арасында темекі тартуды болдырмауға, темекіге үйір болудың зиянды салдарлары туралы ақпараттарды тарату мен оның ауру-сырқау және өлімге әкеліп соқтыратындығын жария етуге, халықтың бойында темекі тартудың адам өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін фактор екендігін түйсінетіндей қатынас қалыптастыруға, сондай-ақ, темекі тартудың таралмауының алдын алуға байланысты келісілген шараларды іске асыруға бағытталған.
Слайд 12Енді темекі тартушыларға заң тарапынан қандай айып шаралары белгіленгендігіне тоқталсақ.
336-1 бап: “Жекелеген қоғамдық орындарда темекі тартуға салынған
тыйымды бұзушылық”. Бұл бап үш бөлімнен тұрады.
1 бөлім: ҚР Заңнамасында бекітілген темекі тартуға тыйым салуға байланысты жекелеген қоғамдық орындарда темекі тартқан адам үшін 1 айлық есептік айыппұл салынады.
Слайд 13 2 бөлім: Бірінші бөлімде қарастырылған іс-әрекет екінші рет қайталанса,
ондай адамға 2-ден 5 айлық есептік көрсеткішке дейін айыппұл салынады.
ҚР-дың “Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы” Заңына сәйкес (Оған 2009 жылдың 18 қыркүйегінде ҚР Президенті қол қойып, аталған Заң 2009 жылдың 9 қазаны күні заңды күшіне енген болатын): “Темекі тарту мен алькоголизмнің алдын алу және оларға шектеу қою” атты 159-баптың 5 тармағы бойынша темекі тартуға: білім беру ұйымдарында, сондай-ақ, жасы кәмелетке толмағандар демалатын ұйымдарда;қоғамдық тамақтану орындарында;кинотеатрлар мен театрларда, цирктер мен концерттік, көрермендік және көрме залдарында, жаппай демалуға арналған спорттық ареналар мен басқа да үсті жабық құрылыстарда, соның ішінде түнгі клубтар мен дискотекаларда;мұражайлар мен кітапханаларда және дәрісханаларда.
Слайд 143 бөлім. Жұмыс беруші сәйкес темекі тартуға арнайы жер бөлу
мен арнайы бөлінген белгілі бір жерден басқа орындарда темекі тартқандарға
шара қолдануды қарастыратын ҚР заңнамасында көрсетілген ережені бұзғаны үшін жауапқа тартылады. Мұндай заңбұзушылыққа жол берген лауазымды тұлғаларға 10, заңды тұлғаларға 40 айлық есептік көрсеткішке дейін айыппұл салынады. “Темекі тарту мен алькоголизмнің алдын алу және оларға шектеу қою” атты 159-баптың 7 тармағына сәйкес, темекі тартуға арнайы бөлінген орын халықтың санитарлық-эпидемиологиялық саладағы нормативтік құқықтық актілердің талаптарына сай болуы қажет. Істі қарау мен әкімшілік жаза қолдану мамандандырылған соттардың құзіретіне беріледі (541-бап).
Слайд 15 Сонымен бірге «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» кодексіне бұған дейін
енгізілген өзгерістермен толықтыруларға байланысты 114 -бап( он сегіз жасқа толмаған
адамдарға темекі бұйымдарын тарту және оларды сату), 336-бап (алкогольдік ішімдіктерді ішу немесе қоғамдық орындарда мас күйде келу), 336-1-бап (жекелеген қоғамдық орындарда темекі шегуге тыйым салуды бұзу), 459- баптары (көліктерде белгіленбеген орындарда темекі тарту) бойынша полиция қызметкерлері хаттама толтыруға құқылы. Аталған баптардың барлығы да тек сот орындарында қаралады