Разделы презентаций


Тақырып: Тыныс алудың организм үшін маңызы. Тыныс алу кезеңдері. Тыныс алудың

Содержание

Тыныс алу – оттегіні ағзалар мен ұлпаларға жеткізу, оның жасушалардағы тотығу үрдістерінде пайдаланылуы, сондай-ақ организмнен көмір қышқыл газын шығару үрдістерінің жиынтығы.

Слайды и текст этой презентации

Слайд 1Тақырып: Тыныс алудың организм үшін маңызы. Тыныс алу кезеңдері. Тыныс

алудың реттелуі.
Дәрістің жоспары:
Тыныс алу, оның маңызы. Тыныс алу жүйесі.
Тыныс алудың

кезеңдері.
Тыныс алу қозғалыстарының биомеханикасы.
Өкпе мен ұлпалардағы газдар алмасуы.
Газдардың қанмен тасымалдануы.
Тыныс алудың реттелуі
Тақырып: Тыныс алудың организм үшін маңызы. Тыныс алу кезеңдері. Тыныс алудың реттелуі.Дәрістің жоспары:Тыныс алу, оның маңызы. Тыныс

Слайд 2Тыныс алу – оттегіні ағзалар мен ұлпаларға жеткізу, оның жасушалардағы

тотығу үрдістерінде пайдаланылуы, сондай-ақ организмнен көмір қышқыл газын шығару үрдістерінің

жиынтығы.
Тыныс алу – оттегіні ағзалар мен ұлпаларға жеткізу, оның жасушалардағы тотығу үрдістерінде пайдаланылуы, сондай-ақ организмнен көмір қышқыл

Слайд 3Тыныс алу жүйесі Адамның тыныс алу жүйесіне мыналар кіреді:
Ауа жолдары.
Өкпе.
Тыныс бұлшық

еттері.
Тыныс жүйкелері.
Тыныс орталықтары (ОЖЖ).
Өкпенің морфо-функциялық бірлігі ацинус болып табылады.
Рис 91

Тыныс алу жүйесі Адамның тыныс алу жүйесіне мыналар кіреді:Ауа жолдары.Өкпе.Тыныс бұлшық еттері.Тыныс жүйкелері.Тыныс орталықтары (ОЖЖ).Өкпенің морфо-функциялық бірлігі

Слайд 4Ауа жолдары
Мұрын қуысы (cavum nasi)
Жұтқыншақ (pharynx)
Көмей (larynx)
Кеңірдек (trachea)
Бронхылар (bronchi)

Ауа жолдарыМұрын қуысы (cavum nasi)Жұтқыншақ (pharynx)Көмей (larynx) Кеңірдек (trachea)Бронхылар (bronchi)

Слайд 6Тыныс алу кезеңдері тыныс алу 5 кезеңнен тұрады:
Сыртқы тыныс алу

– өкпенің желденуі, атмосфералық ауа газдарының өкпе альвеолаларына және өкпеден

сыртқы ортаға тасымалдануы.
Өкпедегі газдар алмасуы – альвеола ауасы мен қан арасындағы газдар алмасуы.
3. Газдардың қан арқылы тасымалдануы – оттегінің өкпеден ұлпаларға және көмір қышқыл газының ұлпалардан өкпеге тасылуы.
4. Ұлпалардағы газдар алмасуы –оттегінің капиллярлар қанынан ұлпаларға және көмір қышқыл газының ұлпалардан қанға диффузиясы.
5. Ұлпалық тыныс алу –жасушалардағы тотығу-тотықсыздану үрдістері.
Тыныс алу кезеңдері тыныс алу 5 кезеңнен тұрады: Сыртқы тыныс алу – өкпенің желденуі, атмосфералық ауа газдарының

Слайд 7Тыныс қозғалыстарының биомеханикасы
Сыртқы тыныс алу көкірек қуысы көлемінің өзгеруі арқасында

жүзеге асады. Өкпе оның соңынан дем алғанда кеңейіп (инспирация) және

дем шығарғанда (экспирация) тарылып пассивті түрде ілесіп отырады.
Тыныс қозғалыстарының биомеханикасыСыртқы тыныс алу көкірек қуысы көлемінің өзгеруі арқасында жүзеге асады. Өкпе оның соңынан дем алғанда

Слайд 8Негізгі инспирация еттері:
Көкет.
Сыртқы қабырға аралық еттер.
Шеміршек аралық еттер.
Қосымша:
Тіс тәрізді еттер.
Көкірек-бұғана-емізік

еттері.
Трапеция тәрізді еттер.
Үлкен және кіші көкірек еттері.

Негізгі инспирация еттері:Көкет.Сыртқы қабырға аралық еттер.Шеміршек аралық еттер.Қосымша:Тіс тәрізді еттер.Көкірек-бұғана-емізік еттері.Трапеция тәрізді еттер.Үлкен және кіші көкірек еттері.

Слайд 9Негізгі инспирация еттерінің жиырылуы нәтижесінде көкірек қуысының көлемі фронталдық, сагиталдық

және вертикал бағытта ұлғаяды.
Осылайша, дем алу – белсенді үрдіс.

Негізгі инспирация еттерінің жиырылуы нәтижесінде көкірек қуысының көлемі фронталдық, сагиталдық және вертикал бағытта ұлғаяды.Осылайша, дем алу –

Слайд 10Жай дем шығару пассивті жүреді, инспирация еттері босаңсиды, көкірек қуысы

тарылады. Белсенді дем шығаруға экспирация еттері қатысады:
Құрсақ еттері (ішкі және

сыртқы қиғаш, тік және көлденең құрсақ еттері).
Ішкі қабырға аралық еттер.
Жай дем шығару пассивті жүреді, инспирация еттері босаңсиды, көкірек қуысы тарылады. Белсенді дем шығаруға экспирация еттері қатысады:Құрсақ

Слайд 11Өкпе дем алу мен дем шығаруға пассивті қатысады, бұл Дондерстің

физикалық-физиологиялық моделінен көрінеді.

Өкпе дем алу мен дем шығаруға пассивті қатысады, бұл Дондерстің физикалық-физиологиялық моделінен көрінеді.

Слайд 12Өкпе плаеврамен қапталған, плевраның висцералдық және париеталдық жапырақшалары арасында саңылау

болады, ондағы қысым теріс.
Жай дем алғанда ол –6 мм с.б.,

терең дем алғанда –20 мм с.б. дейін төмендейді.
Жай дем шығарғанда –3 мм с.б.
Плевра қуысындағы теріс қысым өкпенің серпімділігіне байланысты.
Өкпенің серпімділігі – өкпенің өз көлемін азайтуына тырысатын күші.
Өкпе плаеврамен қапталған, плевраның висцералдық және париеталдық жапырақшалары арасында саңылау болады, ондағы қысым теріс.Жай дем алғанда ол

Слайд 13Өкпенің серпімділігі мынаған байланысты:
Альвеолалар бетін жауып жатқан сұйықтық пленкасының

(сурфактант) беттік керілуіне.
Альвеолалар қабырғасында эластикалық және коллаген талшықтардың болуына.
Бронх еттерінің

тонусына.

Егер плевра саңылауына ауа кірсе пневмоторакс дамиды, өкпе бүрісіп қалады.

Өкпенің серпімділігі мынаған байланысты: Альвеолалар бетін жауып жатқан сұйықтық пленкасының (сурфактант) беттік керілуіне.Альвеолалар қабырғасында эластикалық және коллаген

Слайд 14Өкпе мен ұлпалардағы газдар алмасуы
Атмосфералық ауа – О2, СО2, N2

газдарының қоспасы Альвеолалық ауа - альвеолаларды толтырып тұрған ауа қоспасы,

ол организмнің ішкі газ ортасы болып табылады.
Шығарылатын ауа – атмосфералық және альвеолалық ауалырдың қоспасы.
Өкпе мен ұлпалардағы газдар алмасуыАтмосфералық ауа – О2, СО2, N2 газдарының қоспасы Альвеолалық ауа - альвеолаларды толтырып

Слайд 15Өкпедегі газдар алмасуы сол газдардың альвеола ауасындағы меншікті қысымы мен

олардың қандағы кернеуінің айырмашылығы нәтижесінде диффузия жолымен жүзеге асады.
Газдардың меншікті

қысымы мен кернеуі (мм с.б.)
Өкпедегі газдар алмасуы сол газдардың альвеола ауасындағы меншікті қысымы мен олардың қандағы кернеуінің айырмашылығы нәтижесінде диффузия жолымен

Слайд 17Өкпенің ауа көлемдері
Қалыпты тыныс ауасы (ҚТА) – 0,4 – 0,5

л.
Қосымша дем алу ауасы – 1,5 – 2,5 л.
Қосымша дем

шығару ауасы – 1,2–1,5–2 л.
ӨТС – 3,5 –5 л (ӨТС жынысқа, жасқа, бойға байланысты)
Қалдық ауа – 1 л.
Дем алу сыйымдылығы – ҚТА + қосымша дем алу ауасы.
Функциялық қалдық ауа (ФҚА) = қосымша дем шығару ауасы + қалдық ауа
ӨЖС = ӨТС + ҚА = 4,5 – 6 л
ТМК = 6 – 8 л.
Өкпенің ауа көлемдеріҚалыпты тыныс ауасы (ҚТА) – 0,4 – 0,5 л.Қосымша дем алу ауасы – 1,5 –

Слайд 18Газдардың қанмен тасымалдануы
Газдардың қанмен тасымалдану түрлері:
Физикалық еріген түрде.
Химиялық қосылыстар

түрінде.

Газдардың қанмен тасымалдануы Газдардың қанмен тасымалдану түрлері:Физикалық еріген түрде.Химиялық қосылыстар түрінде.

Слайд 19Оттегінің қанмен тасымалдануы
Физикалық еріген жағдайда оттегінің ~1%-ы тасымалданады.
О2 негізгі бөлігі

эритроцит Hb-імен қосылыс түрінде тасымалданады.
1г Hb 1,34-1,36 мл О2-ні байланыстыра

алады.
Оттегінің қанмен тасымалдануыФизикалық еріген жағдайда оттегінің ~1%-ы тасымалданады.О2 негізгі бөлігі эритроцит Hb-імен қосылыс түрінде тасымалданады.1г Hb 1,34-1,36

Слайд 20Hb-нің оксигемоглобинге айналуы еріген оттегінің кернеуімен анықталады және HbО2 диссоциациасының

қисығымен көрсетіледі, оны Баркфот зерттеген
Қанның оттегіге сыйымдылығы О2-нің 100 қанмен

байланыса алатын ең үлкен мөлшері, 18-20 мл немесе 180-200 мл/л.
Hb-нің оксигемоглобинге айналуы еріген оттегінің кернеуімен анықталады және HbО2 диссоциациасының қисығымен көрсетіледі, оны Баркфот зерттегенҚанның оттегіге сыйымдылығы

Слайд 21СО2-нің қанмен тасымалдануы
Еріген жағдайда 2,5-3 об% тасымалданады.
Көмір қышқылының тұздары түрінде

48-51об%.
Карбгемоглобин түрінде – 4-5 об%.
НСО3 иондары –плазмада Na бикарбонатын –

NaHCO3 в эритроциттерде КНСО3 түзеді.
СО2 тасымалдану механизмінде эритроциттер карбоангидразасының маңызы зор, ол көмір қышқыл газын СО2 және Н2О-ға ыдыратады, СО2 альвеола ауасына өтеді.
СО2-нің қанмен тасымалдануыЕріген жағдайда 2,5-3 об% тасымалданады.Көмір қышқылының тұздары түрінде 48-51об%.Карбгемоглобин түрінде – 4-5 об%.НСО3 иондары –плазмада

Слайд 22Тыныстың реттелуі
Тыныстың реттелуі рефлекстік және гуморалдық механизмдермен жүзеге асады.
Тыныс

орталығының орналасуын 1812 ж. Легалуа, кейін Флуренс, 1885 ж. Миславский

зерттеген. Олар кесу және тітіркендіру әдісімен тыныс орталығының сопақша мида орналасатындағын дәлелдеді.
Тыныстың реттелуіТыныстың реттелуі рефлекстік және гуморалдық механизмдермен жүзеге асады. Тыныс орталығының орналасуын 1812 ж. Легалуа, кейін Флуренс,

Слайд 23Тыныс орталығы туралы қазіргі түсініктер соңғы жылдары қалыптасты. Тыныс орталығы

– ОЖЖ-нің түрлі бөлімдерінде орналасқан жүйкелік құрылымдардың жиынтығы, орталықтар үркері.

Жұмысшы орталық булбарлық болып табылады. 1. Сопақша ми – инспираторлық және экспираторлық жүйкелер, дорсалдық және вентралдық ядроларда орналасады, орталықтың автоматиялық қасиеті бар. 2. Вароли көпірі – пневмотаксиқалық және апнейстикалық орталықтар.
Тыныс орталығы туралы қазіргі түсініктер соңғы жылдары қалыптасты. Тыныс орталығы – ОЖЖ-нің түрлі бөлімдерінде орналасқан жүйкелік құрылымдардың

Слайд 24Пневмотаксиқалық орталығы тыныс циклы фазаларының ауысуына қатысады. Бұл орталықты істен

шығарса тыныс баяулайды.
Апнейстикалық орталық – ол булбарлық орталықтағы заттар алмасуы

мен оның тонусын реттейді деп есептеледі.
Гипоталамус аймағы да тыныстың реттелуіне қатысады.
Ми қыртысы – тыныстың сыртқы ортаның өзгермелі жағдайларына бейімделуін қамтамасыз етеді.
Пневмотаксиқалық орталығы тыныс циклы фазаларының ауысуына қатысады. Бұл орталықты істен шығарса тыныс баяулайды.Апнейстикалық орталық – ол булбарлық

Слайд 253. Жұлындағы орталықтары
- Мойын бөлімінде – көкет жүйкесінің ядролары.
- кеуде

бөлімінде – қабырға аралық еттердің ядролары.

3. Жұлындағы орталықтары- Мойын бөлімінде – көкет жүйкесінің ядролары.- кеуде бөлімінде – қабырға аралық еттердің ядролары.

Слайд 26Тыныс орталығының тонусы рефлекстік және гуморалдық жолдармен қамтамасыз етіледі
Тыныс орталығы

афференттік импульстерді өкпенің, тыныс жолдары мен тыныс еттерінің механорецепторларынан алады.
Тыныс

орталығының гуморалдық реттеушісі хеморецепторлардан келетін ішкі ортаның газ құрамы туралы сигналдар болып табылады. Хеморецепторлар:
Орталық (булбарлық)
Шеткі
Тыныс орталығының тонусы  рефлекстік және гуморалдық жолдармен қамтамасыз етіледіТыныс орталығы афференттік импульстерді өкпенің, тыныс жолдары мен

Слайд 27Орталық (булбарлық) хеморецепторлар мидың жасушадан тыс сұйықтығындағы СО2 кернеуі мен

Н+ концентрациясына сезімтал. Алғаш рет СО2 рөлін Фредерик 1890 ж

дәлелдеі.

Шеткі хеморецепторлар тамырларда орналасады.
Ұйқы артериясының бифуркациясында каротид денесі орналасқан, ол қанның газ құрамының өзгерістеріне сезімтал:
О2 кернеуінің төмендеуіне (гипоксемия).
СО2 кернеуінің жоғарылауына (гиперкапния).
Н+ концентрациясының артуына (ацидоз)

Орталық (булбарлық) хеморецепторлар мидың жасушадан тыс сұйықтығындағы СО2 кернеуі мен Н+ концентрациясына сезімтал. Алғаш рет СО2 рөлін

Слайд 28Импульстер хеморецепторлардан синустық жүйке бойымен дорсалдық ядроға барып, инспираторлық жүйкені

қоздырады.

Импульстер хеморецепторлардан синустық жүйке бойымен дорсалдық ядроға барып, инспираторлық жүйкені қоздырады.

Слайд 29Тыныстың рефлекстік өзін-өзі реттеуі. Тыныс фазаларының алмасу механизмі.
1866 ж. Геринг

пен Брейер иттің жұлыны мен n. Vagus-ынсақтай отырып мойынының барлық

ұлпаларын кесті, сосын екі жақты пневмоторакс жасағанда көкірегі дем алса, өкпені үрлеп кергенде – дем шығарған.

Кезбе жүйкені кескен соң рефлекс жоғалған, тыныс баяулаған және тереңдеген.

Тыныстың рефлекстік өзін-өзі реттеуі.  Тыныс фазаларының алмасу механизмі.1866 ж. Геринг пен Брейер иттің жұлыны мен n.

Слайд 30Өкпе көлемінің артуы мынадай үш рефлекстік эффект туғызады:
Инспираторлық-тежелу.
Экспираторлық-жеңілдеу.
Хэдтің парадоксы.
Механизм

ритмических чередовании вдоха и выдоха связывают с попеременным возбуждением инспираторных

и экспираторных нейронов по принципу отрицательной обратной связи.
Өкпе көлемінің артуы мынадай үш рефлекстік эффект туғызады:Инспираторлық-тежелу.Экспираторлық-жеңілдеу. Хэдтің парадоксы.Механизм ритмических чередовании вдоха и выдоха связывают с

Слайд 31Өкпенің керу рецепторларынан кезбе жүйкенің афференттік талшықтары бойымен импульстер дорсалдық

ядроларға барады. Кезбе жүйкенің афференттік талшықтарындағы ӘП жиілігі дем алғанда

артады және дем шығарғанда төмендейді.
Өкпенің керу рецепторларынан кезбе жүйкенің афференттік талшықтары бойымен импульстер дорсалдық ядроларға барады. Кезбе жүйкенің афференттік талшықтарындағы ӘП

Слайд 32Кезбе жүйкені екі жақты кескенде тыныс баяулайды

Кезбе жүйкені екі жақты кескенде тыныс баяулайды

Слайд 33Тыныстың реттелуі
Артериалық қан мен мидың жасушадан тыс сұйықтығындағы газ құрамын

қамтамасыз етеді.
Тыныстың қоршаған орта мен организм тіршілігінің өзгерістеріне бейімделуін қамтамасыз

етеді.
Тыныстың реттелуіАртериалық қан мен мидың жасушадан тыс сұйықтығындағы газ құрамын қамтамасыз етеді.Тыныстың қоршаған орта мен организм тіршілігінің

Обратная связь

Если не удалось найти и скачать доклад-презентацию, Вы можете заказать его на нашем сайте. Мы постараемся найти нужный Вам материал и отправим по электронной почте. Не стесняйтесь обращаться к нам, если у вас возникли вопросы или пожелания:

Email: Нажмите что бы посмотреть 

Что такое TheSlide.ru?

Это сайт презентации, докладов, проектов в PowerPoint. Здесь удобно  хранить и делиться своими презентациями с другими пользователями.


Для правообладателей

Яндекс.Метрика