Слайд 1Терінің саңырауқұлақ аурулары
лектор:Д.Н.Айдарбекова
Слайд 2анықтама
Саңырауқұлақтық аурулар, дерматофиттер -патогенді саңырауқұлақтар әсерінен пайда болатын терінің жұқпалы
аурулары.
Слайд 3Классификациясы
Кератомикоздар : түрлі-түсті немесе кебекті теміреткі
Дерматомикозы: эпидермафития, рубромикоз, микроспория, трихофития
және фавус.
Кандидоздар
Терең (жүйелік) микоздар:актиномикоз, хромомикоз, бластомикоз, споротрихоз,т.б.)
Слайд 4
түрлі-түсті немесе кебекті теміреткі
Негізінде денеде , көбінесе кеуде мен арқада,
кейде мойында, иықтың үстінде, бастың шашты бөлігінде орналасатын терінің жұқпалы
ауруы.
Слайд 5Клиникалық көрінісі
Теріде қызғылт-қоңыр түсті, беті қабыршақтанған ұсақ дақтарпайда болады. Үлкейе
келе бір-бірімен қосылып, шеттері иректелген ірі көлемді дақтар түзеді. Бұлардың
үстінде ұсақ құрғақ қабыршақтар пайда болады. Ауру бірнеше айға, жылға созылады.
Слайд 6түрлі-түсті немесе кебекті теміреткі
Слайд 7дигностикасы
Диагнозын анықтау қиынға түспейді. Терідегі дақтарға йод ерітіндісін не анилин
бояуын жаққанда зақымданған теріге бояу көбірек сіңеді. Дақтардың бетін шыны
затпен тырнағанда қабыршақтар жаңқаланып түседі. Кебекті теміреткі бастың шашты бөлігінде орналасқанда оның диагнозын анықтау үшін Вуд шамы қолданылады: қараңғы бөлмеде Вуд шамының сәулесін түсіргенде дақтар қызғылт-сары немесе күрең түске боялады.
Слайд 8емі
Зақымданған жерге 2%-тік йодтің спиртті еретіндісі және т.б. фунгицидті ерітінділер
қолданылады. Сонымен қатар азольды қосындылар (клотримазол, кетоконазол, тербизил,т.б.) шампунь, крем
немесе ерітінді түрінде қолданылады.
Слайд 9дерматомикоздар
Дерматомикоздар (син. дерматофитиялар) - Microsporum, Trichophyton, Epidermophyton туыстығынан құралған саңырауқұлақ
аурулары тобына жатады. Адамдарда дерматофиттер эпидермисті, тері қосалқыларын- шаш пен
тырнақты зақымдайды.
Слайд 10 Микроспория
Микроспория –түрлі Microsporum туыстығынан шыққын саңырауқұлақтармен тудыратын тері
және шашты зақымдайдын жоғары контагиозды ауру.
Слайд 11Микроспория
Жазық терінің микроскопиясы-анық шектеулі, сәл көтеріңкі, дөңгелек, беті шамалы
қабыршақтанған қызғылт дақтар, жеке көпіршіктер және ұсақ қабықтар пайда болады.
Шеттеріне қарай өсіп, дақтың ортасы жазыла келіп сақина тәрізді бейнелер түзеді. Жазық терінің микроспориясында ұлпа түктердің өзгерісі жиі байқалады.
Слайд 12Микроспория
Бастың шашты бөлігінің микроспориясы – мамық микроспорум тудырған микроспорияда
дөңгелек анық шектеулі бір немесе бірнеше ірі ошақтар пайда болады.
Зақымданған ошақтардың терісі қызғылт түске боялады және тығыз ұсақ ұн тәрізді қабыршақтармен жабылады. Зақымданған ошақтарда тері бетінен 4-6 мм биіктікте шаштың барлығы сынғандықтан қысқа қырқылған сияқты болып көрінеді.
Слайд 13диагностикасы
Зақымданған шашты микроскопиялық зерттеу, жасанды қоректік ортаға себу, ультракүлгін сәулесімен
көру, Вуд шамымен тексеру арқылы анықталады.
Слайд 14трихофития
Трихофития – Trichophyton туыстығынан шыққан саңыруқулақтар шақыратын жұқпалы ауру. Көбінесе
теріні, шашты және тырнақтарды зақымдайды.
Слайд 15Клиникалық көрінісі
клиниклық көрінісіне қарай трихофитияны үш түрге бөлеміз:
Беткей
Созылмалы
Инфильтративті-іріңді
Слайд 16Клиникалық көрінісі
Трихофитияның беткей түрін көбінесе Trichophyton violaceum және Trichophyton tonsurans
шақырады. бекейлі трихофития негізінен жас балаларда жиі кездеседі. Көбіне терінің
және шаштың эпидермис қабатын зақымдайды. Жұғу жолы ауру адам.Трихофития шаш немесе түк аймағында көптеген түрде диаметрі 2-3см-дей шекарасы анық немесе анық емес шеті қызғылт ортасы қабыршақтанған бөртпемен сипатталады. Зақымданған жерінде шаштың сынғыштығы байқалады. Ауру қоздырғышы тері қабатына енгеннен кейін сол жерде оқтын-оқтын қышыну белгісі пайда болады
Слайд 18Бет терісінің беткей трихофитиясы және бастың шашаты бөлігінің трихофитиясы
Слайд 19іріңді-инфильтративті трихофития
Этиологиясы- зоофильді саңырауқұлақтар: Trichophyton mentagrophytes (гипс тәрізді трихофитон) және
Trichophyton verrucosum (сақал тәрізді трихофитон)
Слайд 20іріңді-инфильтративті трихофития
Басың шашты бөлігінің, ал ерлердің сақал және мұрт өсетін
жерлерінің іріңді-инфильтративті трихофитиясында тері бетіне шығыңқы бір-екі шектелген қабынулы, кейін
іріңді түйіндер пайда болады. Оларды пальпациялағанда ауырсынады. Кейде аллергиялық бөртпемен, лимфалық түйіндердің ұлғаюымен , дене қызуының көтерілуімен сипатталады.Уақытылы тиісті ем қабылдамаса ауру асқынып, дененің басқа жерлеріне тарайды
Слайд 21іріңді-инфильтративті трихофития
Слайд 22емі
Микроспория и трихофитияның емінде жергілікті және жалпылама саңырауқұлақтарға
қарсы ем жүргізіледі.
Слайд 23Табан зеңі
Ашытқы тәрізді саңырауқұлақтармен шақырылатын табан терісінің жұқпалы зақымдануы.
Слайд 24Этиология және эпидемиологиясы.
Табан зеңін жиі шақыратын қоздырғыштары қызыл трихофитон (Trichophyton
rubrum) және саусақ аралық трихофитон (Trichophyton mentagrophytes, var. interdigitaie), сирек
бұл ауруды Candida и шап эпидермофитон (Epidermophyton floccosum) шақырады.
Заладану көбінесе санитарлық-гигиеналық талапқа сай емес баняларда, бассейндерде, споттық залдарда, сонымен қатар залалданған аяқ киімдер, сүлгі, мочалкакалар ,т.б. арқылы
Слайд 25Клиникалық көрінісі
Қабыну прцесіне және орналасуына қарай табан зеңін бес клиникалық
түрін :
жасырын
интертригинозды(башпайаралық)
дисгидротикалық
Жедел
қабыршақты
Слайд 26Табан зеңі
Жысырын түрінде -3-4-ші башпайлар арасында, табанның күмбезінде, башпайлар қырында
орналасады. Терінің башпайлар арасындағы бүкпелердің түбінде және башпайлардың екі жағы
аздап қабыршақтанып, түлеп тұрады. Жасырын эпидермофития білінбей, көп айға , жылға созылады.
Слайд 27Табан зеңі
Интертригозды түрінде саусақ арасындағы тері бүкпесінде, әсіресе 3-4-ші башпайлардың
арасында жасырын түрінің асқынуынан басталады. Тері қызарып, дымқыл тартып, эрозия
пайда болады. Жан-жағында аршылған мүйізденген қабаттың қалдықтары байқалады. Біртіндеп қабыну башпайдын астына және өкшеге қарай өтеді.
Слайд 28Табан зеңі
Дисгидротикалық түрінде-табанның ішкі және сыртқы жағында, көбінесе күмбезінде түйреуіш
басынан бұршақтың көлеміне дейін бір-біріне жақын шоғырланып орналасқан көпіршіктер шығады.
Аурудың беті қайтқанда көпіршіктер түзілуі тоқтайды, сыдырылу мен эрозиялар жазылып, үстінде ұсақ пластинкалық қабықша пайда болады. Зақымданған ошақ қабыршақты түріне ауысады.
Қабыршақты түрінде- табан терісінде шектелген зақым ошағы түзіледі. Терінің беті ақшыл-қызылт түсті, шет-шетіндеаршылған мүйізделген қабаттың қалдықтары көрінеді. Аздап қышиды, баяу ұзақ дамиды.
Слайд 30Онихомикоз
Онихомикоз – тырнақ пластинкаларының саңырауқұлақты зақымдануы. Бәсең өршиді және
созылмалы ағымда болады.
Слайд 32КАНДИДОЗ
Кандидоз – ашытқы тәрізді саңырауқұлақ Candida-мен шақырылатын теріні тырнақты
және кілегей қабатты зақымдайтын ауру.
Слайд 33КАНДИДОЗ
Клиникалық көрінісі. Келесі түрлерге бөлінеді:
1. Беткей кандидоз
(ауыз, гениталий, тері, тырнақтың).
2. Созылмалы жайылмалы (гранулематозды) балалар және
жасөспірімдер кандидозы (созылмалы тері-кілегейлі кандидоз).
3. Висцеральды кандидоз (ішкі ағзалардың және жүйелердің зақымдануы)
Слайд 34КАНДИДОЗ
Кілегей қабаттың және терінің кандидозы : кандидозды стоматит, кандидозды
глоссит, ауыз бұрышының кандидозы (дрожжевая заеда), кандидозды хейлит, кандидозды вульвовагинит,
кандидозды баланопостит.
• тері және тырнақ кандидозы: үлкен қыртыстар кандидозы, кіші қыртыстар кандидозы, онихомикоз.
Слайд 35үлкен және кіші қыртыстар кандидозы
Слайд 36кандидозды стоматит, кандидозды глоссит, ауыз бұрышының кандидозы (дрожжевая заеда)
Слайд 37Терең микоздар
Мицетома — бұл теріні, тері асты қабатын, сіңірлерді, бұлшықет
және сүйек тінін зақымдайтын бәсең өршитін созылмалы ауру. Көбінесе табан
және саусақтар зақымдалады. Ісіну және аяқ көлемінің ұлғаюымен, бірнеше жыланкөздермен және іріңнің бөлінуімен сипатталады.
Слайд 39Хромомикоз
Хромомикоз — бұл терінің және тері асты қабатының созылмалы инфекциялы
ауруы. Балтыр және табанда табақша тәрізді өсінділермен сиптталады.Қоздырғыштары — продуцирующие
меланин өндіруші саңырауқұлақтар , осының салдарынан өсінділерге қошқылдау түс береді.
Слайд 41Криптококкоз
Криптококкоз — бұл өкпенің зақымдануынан басталатын диссеминирленген саңырауқұлақтық инфекция. Өкпеден
қоздырғыш қан арқылы миға, кейбір науқастарда тері және кілегей қабатына
өтеді.
Слайд 43Назар қойып тыңдағандарыңызға рахмет!