Слайд 1Тірек-қимыл жүйесінің қалыпты жасқа байланысты рентгенанатомиясы.
Лектор: м.ғ.к., ассистент
Куанышева А.Г.
Слайд 2Негізгі зерттеу әдісі
– рентгенологиялық әдіс
Радиоизотопты диагностика сирек қолданады
Слайд 3Негізгі әдістер
Рентгенография
Томография ( қазір жті қолданбайды)
Компьютерлік томография
Магнитты –
резонансты томография
Слайд 4Рентгенология және өнер
Красота строения гаверсовой структуры кости
Слайд 5Рентгенография
Негізгі талаптар:
Барлық анатомиялық аумақтарды көру ( патологиялық және маңындағы буындағы
өзгерістерді.
Минимум 2- проекция қолдану.
Керек жағдайда – атипиялық проекцияларды қолдану
Слайд 6Екінші проекцияның маңыздылығы
Полипроекциялау– рентгеноостеологияның маңызды ережесі.
Омыртқалардың травмалық шығуы тек
ғана қырынан жасалған проекцияда көрінеді.
Слайд 7Функционалды рентгенография
Функционалды рентгенография – бір проекцияда жасалынған екі немесе бірнеше
түсірілімдер буынды максималды бүгу және жазу жағдайда.
Түсірілімдерде – L3-4 дискілерде
омырқалардың тым қозғалымы –
остеохондроздың ерте кезеңі.
Слайд 8Компьютерлік томография (КТ)
Бассүйек КТ.
Сүйек деструкциясының аймағы жақсы көрінеді.
Оң маңдай
сүйегінің хондросаркомасы.
Слайд 9Магнитты – резонансты томография
Рентгенологиялық сәулеленусіз, сүйек, жұмсақ тіндер, шеміршектер, байламдар
және ОЖЖ анықтауға көмектеседі.
Слайд 10Магнитно – резонансная томография
Видно разрушение тела грудного позвонка, сдавление спинного
мозга и его оболочек.
Хорошо отражены изменения превертебральных тканей.
Слайд 13Қосымша әдістер
Радиоизотопты әдіс – сцинтиграфия
Позитронды эмисионды томография (костный мозг)
Ультрадыбыстық
диагностика (жұмсақ тіндер, шеміршек, буындар)
Слайд 14Радиоизотопты әдіс – сцинтиграфия
Қаңқаға метастазалардың таралуын анықтайды.
Түсірілімде – бел омыртқаларда,
жамбас сүйектерінде, қабырғаларда, бассүйекте метастазалардың таралуы.
Слайд 15Метастаздар
Метастазы рака предстательной железы в таз, ребра
Слайд 16Позитронды – эмиссионды томография
Слайд 17Қаңқаның рентгенологиялық анатомиясы
Слайд 19Диафиз, метафиз, эпифиз
Диафизде сүйектік өзек жақсы анықталады
Метафизде өзек көрінбейді
Ересектерде
эпифиз метафизден склероз таспасымен бөлінген.
Слайд 21Тәзе буынның анатомиясы
1. Femur
2. Patella
3. Medial epicondyle of femur
4. Lateral
epicondyle of femur
5. Medial condyle of femur
6. Lateral condyle of
femur
7. Intercondylar eminence 8. Intercondylar notch
9. Knee joint
10. Lateral condyle of tibia
11. Medial condyle of tibia
12. Tibia
13. Fibula
Слайд 22Балалар қаңқасының ерекшеліктері
Балаларда өсу аймақатары жақсы көрінеді – эпифиз және
метафиз арасындағы өсу шеміршектің таспасы.
Арнайы жаста олар бітіседі.
Слайд 23Балалар қаңқасының ерекшеліктері
Баланың қалыпты тізе буыннның рентгенограммасы.
Слайд 24Жіктелу
9 негізгі топты ажыратады:
Травмалық бұзылыстар:
сынықтар, жарықтар.
буындағы бұзылыстар (шығу).
Қаңқа бұзылыстары.
Қабыну
процесстер.
Дегенеративті – дистрофиялық қабынулар және асептикалық некроздар
Нейротрофиялық бұзылыстар.
Қаңқаның метаболикалық аурулары
Ретикулоэндотелиоздщар
және қабынусыз гранулемалар.
Фиброзды остеодистрофиялар
Қатерсіз ісіктер.
Қатерлі ісіктер.
Слайд 25Негізгі рентгенологиялыө симптомдар
Сүйек пішіні және құрылымының бұзылысы
Сүйектердің бір бірімен байланысының
бұзылысы
Буындар патологиясы
Жұмсақ тіндердің патологиясы.
Слайд 26Сынықтар
Сынық – сүйектің механикалық біркелкілігінің бұзылысы.
Негізгі белгілері:
Сынықтың сызығы немесе жарықтың
п.б.
Бөлшектердің қозғалуы.
Слайд 27Сынық түрлері
Толық сынық (сынық сызығы сүйек көлденесінен толығымен өтеді)
Жарық (
сынық сызығы сүйектің қарама қарсы жиегіне жетпейді)
Слайд 28Сынық сызығының бағыты:
Варианты линии перелома:
1 — поперечная линия перелома; 2
— косая линия перелома; 3 — винтообразная линия перелома; 4
— две линии перелома при полифокальном переломе; 5 — оскольчатый (многоплоскостной) перелом, при котором линии переломов не указываются; 6 — Т-образная линия перелома; (см продолжение на следующем слайде)
Слайд 29Сынық сызығының бағыты:
7 — У-образная линия перелома; 8 — вертикальная
линия перелома; 9 — линия перелома при эпифизеолизе; 10 —
линия перелома при апофизеолизе; 11 — поднадкостничный перелом, при котором линия перелома практически не дифференцируется; 12 — линия перелома, типичная для перелома по типу «зеленой ветки»
Слайд 30Бойлық сызықтар
Шынтақ сүйектің дисталді диафизінде жарық
Слайд 32Бойлық сынықтар
Ортан жіліктегі дисталді метаэпифиз аймағындағы бойлық сынық
Слайд 34Көлденең сынықтар
Ортан жіліктің хирургиялық мойынның көлденең сынығы
Слайд 35Қиғаш сынық
Қиғаш сынықтың ұзындығы сүйек көлденесінен асып кетеді.
5–ші
табан сүйектің қиғаш сынығы.
Слайд 37Винттәрізді сынық
Тоқпан жіліктің диафизінің винтәрізді бөлшектелген сынығы.
Слайд 38Полифокалді (екідеңгейлі) сынықтар
Бір сүйекте бірнеше сынық
Бір анатомиялық аймақта орналасқан бірнеше
сүйектердің сынығы
Слайд 39Полифокалді сынықтар
Сынық пен жарық бірге көрінеді
Слайд 40Бөлшектелген сынық
Екі фрагменттен көп сынықтар
Слайд 42Эпифизеолиз
Эпифизеолиз –сынықтың сызығы өсу аймақтан өтеді.
Балаларда және жасөспірімдерде кездеседі.
Слайд 43Бөлшектердің қозғалуы
Типы смещения отломков при переломах костей:
1 — неполное
боковое; 2 — полное боковое (медиально); 3 — полное боковое
(латерально); 4 — полное боковое кзади; 5 — полное боковое кпереди;
Слайд 44Бөлшектердің қозғалуы
6 — по длине с захождением отломков; 7
— по длине с вклинением отломков; 8 — по длине
с расхождением отломков; 9 — по периферии; 10 — под углом.
Слайд 45Сүйек білігі бойынша қозғалу
Ажырау.
Кіру.
Ротация ішке және сыртқа.
Слайд 48Артқа қозғалу
Ортан жіліктің дисталді диафизінің қиғаш бөлшектелген сынығы
Слайд 49Бұрыш жасап қозғалу
Абдукциялық - бұрыш сыртқа ашық
Аддукциялық – бұрыш ішке
қарай ашық
Слайд 50Бұрыш жасап қозғалу
Кәрі жілік сүйегінде сыртқа ашылған 25о
Ішке 33о
бұрыш,
Шынтақ сүйекте – 18о сыртқа ашылған бұрыш.
Слайд 51Балалардағы сынықтардың ерекшеліктері
Балаларда «жасыл бұтақ» түрінгдегі сүйекқабы астындағы толық емес
сынықтар кездеседі , сонда сүйектің ішкі бөлімі сынып, сүйекқабы ажыра
бастайды.
Сынық сызығы көрінбеу мүмкін.