Слайд 1Жүкті әйелдегі ерте токсикоздар және жүктілік гипертензиясы
4 курс. 2010-2011 ж
Қалиева
Лира Ғаббасқызы
Слайд 2
Жүкті әйелдің ерте токсикоздары: құсу, птиализм (сілекей ағу)
Патогенезі - Нейроэндокринді
жүйке зат алмасу, ас қорыту жұмыстарын дұрыс реттей алмағандықтан, ағза
азып, салмағын жоғалтады. Ағзада гликоген деңгейі төмендеп, катаболикалық реакциялар белсеніп кетонды денелер саны көбейеді.
Құсудың патогенетикалық фазалары:
Невроз фазасы (құсудың жеңіл дәрежесі)
Токсикоз фазасы (құсудың орташа дәрежесі)
Дистрофия фазасы (құсудың ауыр дәрежесі)
Слайд 4Қауіпті жағдай
Тоқталмайтын құсу
Ағза суын жоғалтады
Әлсіздік
Эфория
Тахикардия 110 -120 рет минутына
Гипотензия
Диурездің төмендеуі
Зәрінде
ацетон
Гипербилирубинемия, мочевина өсуі
Протеинурия, цилиндрурия
Слайд 5Жүктілік кезіндегі гипертензивті жағдайлар
Слайд 6Созылмалы артериалды гипертензия
Жүктілікпен байланысты гипертензия
1. Гестациондық артериалды гипертензия
2. Преэклампсия
жеңіл
ауыр
HELLP - синдром
Эклампсия
3. Созылмалы гипертензияның фонында пайда болған преэклампсия
Слайд 7Артериалды гипертензияның белгілері
Артериалды гипертензия
диастоликалық ҚҚ ≥ 90 мм с.б.
систоликалық
АД ≥140 мм с.б. 4 сағат сайын 2 рет өлшеген
кезде
Ауыр артериалды гипертензия
диастоликалық ҚҚ ≥ 110 мм с.б.
систолическое ҚҚ ≥ 160 мм с.б. арасы 4 сағатта 2 рет өлшеген кезде
Слайд 8Созылмалы артериалді гипертензия
Жүктілікке дейінгі немесе жүктіліктің 20 апталығына дейінгі ҚҚ
деңгейі 140\90 мм.с.б.
Босанғаннан 12 аптадан кейін де байқалған ҚҚ
жоғарлауы.
Слайд 9Созылмалы артериалды гипертензия Дәрігерлік тактика
Жүктілікті мерзіміне жеткізу мәселесін шешу
Терапевт
зерттеу қажет
ҚҚ бақылау (үйде+жүкті әйелдің жеке картасына жазып тұру)
ҚҚ ≥
160/100 мм с.б. болса гипертензияға қарсы терапия жүргізу
Слайд 10Жүктілікпен байланысты (гестациялық) гипертензия
Жүктілктің 20 апталығында пайда болып, босанғаннан кейін
12 апта бойы байқалатын гипертензия.
Слайд 11преэклампсия
клиникасы:
ҚҚ ↑
Ісіктер
протеинурия
Слайд 12Преэклампсияның клиникалық хронологиясы
Гипертензия апталар, айлар
Преэклампсия күндер, апталар
(гипертензия
+
протеинурия)
Протеинурия – нысана болған мүше бұзылуының бірінші белгісі
Ауыр преэклампсия
сағаттар, күндер
Слайд 13Преэклампсия
Преэклампсия жүктілердің 3% кездеседі
Анаға келер зардаптары – эклампсия, бүйрек
және бауыр жұмыстарының жетіспеушілігі, өкпе ісінуі, миға қанкету, т.б.
Нәрестеге әкелер
зардаптары – салмағының жетіспеушілігі және шала туылуы
Жетілген мемлекеттерде салмағы аз (<1500 г) болып туған нәрестелердің 25%-де және мерзімінен бұрын босанғандардың 15%-де себебшісі прэклампсия болып табылады
Слайд 14Преэклампсия
Перинаталды өлім-жітімді 5 рет көбейтеді
Шетінеп туған нәрестелер санын
9,6 рет көбейтеді
Жылсайын әлемде 50 000 жүкті әйелдер преэклампсия себебінен
көз жұмады
Қазіргі заманда преэклампсия аналық өлім-жітімнің 3 негізгі себебшілерінің бірі болып келеді
Roberts JM (1998)
Слайд 15Преэклампсия – жайылған
эндотелиалды ауру
Қан тамырларының спазмы
гипертония
Эндотелий сұйықтықтың шығуына
кедергі болмайды
«протекающий эндотелий»
ісіну
ГИПОВОЛЕМИЯ
Гиперкоагуляция тромбоз
Эр.
Эр.
Слайд 16Жеңіл дәрежедегі преэклампсия
4 сағаттың арасында 2 рет өлшеген ҚҚ
140/90 мм.рт.ст. болса;
Протеинурия ≥ 0,3 г/с до 3,0 г/с;
ТАКТИКА:
бақылау, үйде ҚҚ өлшеп, диурезді бақылау; ЖЗА 7 күдне 1 рет жүргізіп тұру.
Бір қауіпті симптом қосылса дәрігердің тактикасы өзгеру керек.
Слайд 17Ауыр дәрежедегі преэклампсия
4 сағаттың ішінде 2 рет өлшеген ҚҚ ≥
160/110 мм.рт.ст. болса;
Протеинурия > 3,0 г/тәулікте;
немесе
Слайд 18ҚҚ көтерілуі (деңгейі қандай болсада) + қауіпті симптомның біреуі:
гиперрефлексия, бас
ауруы, көзі дұрыс көрмеу
Бүйрек жұмысының бұзылуы, олигурия
Эпигастридегі ауру сезім, құсу
Өкпенің
ісініп кетуі
Тромбоцитопения
Бауыр жұмысының бұзылуы
Ұрықт дамуының кідіруі
Госпитализация
Слайд 19ІСІКТЕР
Саусақтар және тобықтан төмен болатын ісіктер қалыпты жүктілік кезінде де
байқалады (50-80%).
Ол қанайналымының жылдамдатқанын және жүкті әйел салмағының өскенін
көрсетеді.
Преэклампсияны бұл симптом сипаттамайды (тек ісіктер пайда болып жылдам өспесе).
Ісік кезінде емді дұрыс тағайындамаса қажетсіз гипердиагностикаға әкеледі.
Слайд 2021 жастағы әйелдің жүктілік мерзімі 32-33 апталық. Аяқ, қолдарында ісік
байқалады. Беті ісіңкі.
Диагноз қою үшін қандай сұрақ қоясыз?
Ісік пайда
болғанына бір апта.
ҚҚ 130\90 мм с.б.
Зәрінде протеин бар 0,33 г\л.
Сіздің тактикаңыз?
Стационарда емдеу
Қандай ем тағайындайсыз?
Слайд 21ПРЕЭКЛАМПСИЯНЫҢ ЕМІ
Жеңіл дәреже:
Допегит –жәй әсер ететін гипотензивті препарат 250 мг\тәулігіне
(ҚҚ қарап); екі күн сайын дозасын Ж 250 мг көбейтеді.
Бүрек
ауруына қарсы ішетін шәй50
Сұйықтықтың көлемі: тәулігіне 1,5-2,0 литр
Тұздың мөлшері: тәулігіне 4,0 – 6,0 г
3 күн сайын зәр анализін тексеріп тұру қажет
Емнің нәтижесін 6 күннен кейін бағалайды
Слайд 2221 жастағы әйелдің жүктілік мерзімі 32-33 апталық. Аяқ, қолдарында ісік
байқалады. Беті ісіңкі. ҚҚ – 140\90 мм с.б.
Басының ауруына
шағымданады
Диагноз?
Слайд 23
Ауыр преэклампсия – тырысуға қарсы ем, гипотензивті ем.
Слайд 24Бастапқы доза: Көк тамырға → магний сульфаты 4-6 г (16-20-24
мл 25 % сұйықытқты 15- 20 минут құяды).
Демеуші доза:
сағатына 1-2 г магний сульфатын көк тамырға 12-24 сағат бойы үзбей құяды (инфузомат арқылы).
Инфузомат болмаса: 25%-80,0мл + 320,0мл физиологиялық сұйықтықты
11 тамшы\мин -1 гр.
22 тамшы\мин – 2 гр.
Көк тамырға енгізетін жағдай болмағанда: құрғақ салмағы 10,0гр магний сульфатын 2% новокаинге ерітіп екі жақ бұлшықетіне бөліп салады
Слайд 25Жылдам әсер ететін препараттар
Нифедипин 10 мг тіл астына 30
минут сайын
Максималды дозасы 120мг
Натрий нитропруссиді (миотропты вазодилататор)
0,25мкг\кг\мин тамшылап)
Тамшыларын ҚҚ
қарап реттейді.
4 сағаттан ұзақ қолдануға болмайды!!!
Слайд 26Қанның реологиясын реттеу үшін рефортан
сұйықтығын көк тамырға енгізеді
Жалпы құйылған
сұйықтықтың мөлшері бір тәуліктің ішінде
1000,0-1200,0 мл–ден аспау керек!!!
Емнің нәтижесін
6 -12 – 24 сағатта бағалу керек
Слайд 27Акушерлік тактика:
Преэклампсияның ең нәтижелі емі - босандыру
Босану жолдары дайын болса:
Әйел
өздігінен босанады.
Эпидуралді анестезия.
Гипотензивті терапия.
Босанудың 1 кезеңінде магнезия сульфаты
Тағайындалмайды: босанудың әлсіздігіне әкелуі мүмкін
Босану жолдары дайын болмаса:
кесар тілігі арқылы босандырылады