Квадрат тендеуді? т?рлері

есептердің әр түрлі шешу жолдары. №45 бейімделген орта мектебінің математика

пәнінің мұғалімі.

Облысы
«№45 бейімделген орта мектебі КММ » математика пәнінің

мұғалімі

Қазақстан Республикасының білім беру саясатындағы негізгі принциптерінің бірі, ол: жеке адамның білімділігін ынталандыру және дамыту. Бұл тұрғыда Қазақстан Республикасының білім туралы заңында былай айтылған: «Білім саласындағы мемлекеттік саясаттың тұжырымдалған негізгі принциптеріне тұңғыш рет... білімділікті ынталандыру мен дамыту принципі енгізілген, сол арқылы интелектуалдық еңбектің беделін көтеруге болады».

адамның білімділігін ынталандыру және дамыту. Бұл тұрғыда Қазақстан Республикасының білім

туралы заңында былай айтылған: «Білім саласындағы мемлекеттік саясаттың тұжырымдалған негізгі принциптеріне тұңғыш рет... білімділікті ынталандыру мен дамыту принципі енгізілген, сол арқылы интелектуалдық еңбектің беделін көтеруге болады».
Бүгінгі әлемде білім беру ісіндегі жоспарлаудың маңыздылығын айта келіп, Қазақстан Республикасының президенті Н.Ә.Назарбаев былай дейді: «Ұлттың бәсекеге қабілеттілігі оның білімінің көрсеткішімен белгіленеді». Шындығында қазіргі уақытта бүкіл әлемге балалардың білімділігін ынталандыру мен дамыту мәселесіне ерекше көңіл бөлінуде.

Ал осы «шығарманы» алдында отырған оқушыларға игерту де оңай шаруа

емес. Ол үшін мұғалімнің біліктілігі, іскерлігі, көптеген әдіс-тәсілдерді қолдана білуі, айтқанын оқушы жүрегіне жеткізе алатындай шешендігі, шебер ой-өрнегі болуы керек.
Сабақ үстінде небір күрделі қиындықтар, оқыс әрекеттер кездеседі. Шебер ұстаз соның бәріне төтеп беріп, ешқандай әрекетке жол бермей сабақ үрдісін түрлендіріп отырады. Бүгінгі таңда озат педагог-ғалымдар, тәжірибелі мұғалімдер ойлап тапқан сабақты түрлендіріп өткізудің неше түрлі жаңа тәсілдері жеткілікті.
Ал енді мен бүгін «Квадраттық теңдеулерді шешу тәсілдері» баяндамамда оқушыларға квадрат теңдеулерді шешу жолдарын түсіндіру әдістерін қарастырып өтемін.

коэффициенті жұп сан болған жағдайдағы шешу формуласы.
Квадрат теңдеулерді Виет теоремасы

арқылы шешу.
Квадрат теңдеулерді шешудің графиктік

квадрат теңдеу және толымсыз квадрат
теңдеулерді шеше білу бейімділіктерін
одан әрі дамыту, алған білімдерін бекіту.
Дамытушылық: Оқушылардың ойлау және есте сақтау
қабілетін дамыту. Есептеу дағдысын
жетілдіру, танымдық қызуғышылығын
арттыру.
Тәрбиелік: Оқушыларды өз бетінше жұмыс жасауға,
ізденуге, тез ойлап, тез қорытуға,
ұйымшылдыққа тәрбиелеу.

+ bx=0
(мұндағы с=0)
ax + c=0
(мұндағы b=0)
ax = 0
(b=0, c=0)
Келтірілген квадрат

теңдеу

2

2

2

айнымалы, а, b және с – кез келген сандар және

a≠0; а, в және с – сандары квадрат теңдеудің коэффициенттері

жағдайдағы квадраттық
теңдеу толымсыз квадрат теңдеу деп
аталады.

(a=1) болса,
онда келтірілген квадрат теңдеу деп аталады.

түбірлері жоқ екенін көрсету.

тістен шыққан сөз, отыз рулы елге тарайды.

Жеті

жұрттың тілін біл, жеті түрлі білім біл.

Мақалдардың жалғасын тауып, астында берілген тапсырманы орында

әуеге қалықтайды!)

деп аталады.

болса,
онда ол келтірілген
Квадрат теңдеу деп
аталады.
түрінде
берілген теңдеу толымсыз
квадрат теңдеу деп аталады.

Қатесін тап

Толымсыз квадрат теңдеулер

1-ге тең болса келтірілген квадрат теңдеу деп аталады.

Толық квадрат теңдеу деп аталады.

D=0
6) D

түбірі бар

1 түбірі бар

түбірі жоқ

Виет теоремасы

рационал теңдеулер

ТОЛЫҚТЫРУ ТЕСТІ

теңдеу деп айнымалысы түбір таңбасының ішінде сонымен қатар бөлшек

көрсеткішті дәреженің негізі болатын теңдеуді айтамыз.

Мысалы,

шығару әдісі.

Ә) Жаңа айнымалы енгізу әдісі

Б)

Бөгде түбірді анықтау

түріне келтіру

№ 120 (1),

№ 121 (1), № 122 (1)

В – деңгейі бойынша №122 (1), № 123 (1),
№ 124(1), №126(1)

А. № 120 1)

Шығару тәсілі – дәрежеге шығару тәсілі

Х = 9

Х = 9

тексереміз

Х + 2 = 27

Х = 25

тексереміз

тексереміз





х2-12х + 36 = х
Х1

= 3 х2 = 9

Тексеру арқылы бөгде түбірді анықтаймыз. Жауабы: х = 9

деп алсақ , сонда теңдеу мына түрге келеді а2 + а – 6 = 0
а1= - 3: а2=2
а – ның табылған мәндерін бастапқы түрлендірген орынға қойсақ,

Жауабы x= 16

тексерсек,

1)
< = >

Тексереміз 1) X=0

2) X=3

6= 6

Жауабы x= 3

білім беретін мектептің 8-сыныбына арналған оқулық. Алматы «Мектеп» баспасы 2008

ж.
Шыныбеков Ә. Алгебра. 8 сынып «Атамұра» 2007 ж.
«Ашық сабақтар» сайты (www.ustaz.kz)
«Фестиваль педагогических идей» сайты
ҰБТ-ға дайындық тест жинағы. 2009 жыл. Тестілеу центрі. Астана

көрсете отырып, оның тиімді тәсілдерін өздеріне таңдату қажет. Оқушының есепті

дұрыс, тез, тиімді тәсілмен шеше білуі қазіргі заман талабына сай Ұлттық Бірыңғай Тестілеуді тапсыруда да атқаратын ролі зор. Бұл тақырыпты меңгерген оқушы осы квадрат теңдеуді шешуге келіп тірелетін барлық есептерді шеше біледі деуге болады. Квадрат теңдеуді шешудің бірнеше әдісі бар. Квадрат теңдеу түбірлерінің жалпы түрдегі формуласы, b - жұп сан болғандағы формуласы арқылы шешу, Виет теоремасын, кері теореманы пайдалану, а ± b + с=0 жағдайы, көбейткіштерге жіктеу арқылы, толық квадратқа келтіру, «асыра лақтыру», геометриялық тәсілмен шешу т.б. Біз тек ғана төрт тәсілмен шектелдік, алған қалған тәсілдерін оқушылармен шығармашылық және ғылыми жұмыс ретінде қарастыруға болады.
 

Ал осы «шығарманы» алдында отырған оқушыларға игерту де оңай шаруа

емес. Ол үшін мұғалімнің біліктілігі, іскерлігі, көптеген әдіс-тәсілдерді қолдана білуі, айтқанын оқушы жүрегіне жеткізе алатындай шешендігі, шебер ой-өрнегі болуы керек.

Қорытынды