Слайд 1Buxoro yengil sanoat va pedagogika kasb- hunar kolleji
Saidova Kamola Halim
qizining Pedagogikadan taqdimoti
Слайд 2Mavzu: Barkamol shaxsga ekologik tarbiya berish.
Reja:
Ekologiya va uning tabiiy
qonuniyatlari haqida.
Tabiatga bo’lgan munosabat.
Sharq allomalarining tabiat va ekologiya haqidagi fikrlari.
Слайд 3Bugungi kunda insoniyatni xavf ostiga qoldirayotgan hodisalardan biri ekologik vaziyat
hisoblanadi.
Insonning tabiiy boyliklardan haddan ortiq foydalanishi oqibatida sayyoramizning qiyofasi o’zgarib
bormoqda.
Yashil o’rmonlar siyraklashib, o’simlik va hayvonot turlari kamaymoqda, foydali qazilmalar tugab bormoqda.
Oqibatda million- million yillar davomida turg’un bo’lgan tabiiy holatga putur yetmoqda.
Слайд 4 Ekologik bilim –bu tirik tabiatning tuzilishi, rivojlanishi, o’zgarishi, yer yuzidagi
tirik jonzotlarning holati, ularning bir-birlari va atrof-muhit o’rtasida bo’lib turadigan
munosabatlarni, tabiiy boyliklarning son va sifatini, hajmini, xillarini hamda ularni ularni saqlash va tejamkorlik bilan foydalanish yo’llarini o’zlashtirishdan iborat.
Слайд 5 Ekologik ta’lim va tarbiyaning tub ma’nosi-tabiat va jamiyat o’rtasidagi doimiy
birlik va ularni bog’lovchi tabiiy hamda ijtimoiy qonunlarni o’rganish, hayotga
tatbiq qilishdan iborat.
Слайд 6Yer yuzidagi barcha odamlar, barcha jonivorlar nafas olish bilan kislorodni
yutib karbonad angidrid (is gazi) chiqaradi.
Odam har nafas olganda
uning o’pkasiga 0,5 l gacha havo kiradi. Odam bir minutda 16-18 marta nafas oladi yoki tanaga 9 l havo kiradi. Bu miqdor bir kecha-yu kunduzda 11000 l dan ortadi. Demak, inson tanasi uchun havo eng muhim va zarur tabiat in’omidir.
Слайд 7 Ota-bobolarimiz zilol suvni, buloqlarni, so’lim daraxtzorlarni, xosiyatli o’t-o’lanlarni, qoya- g’orlarni,
gul- giyohlarni niyati nopok kishilardan saqlashga, toptamaslikka, oyoqosti qilmaslikka alohida
e’tibor berib kelganlar…
Слайд 8 Inson uchun quyosh nuri, toza havo, toza suv naqadar zarur
bo’lsa, ona zamin ham shunday zarur, uni asrab-avaylash insonning o’z
qo’lidadir.
Слайд 9“Dunyoda chang va tutun bo’lmaganida, odamzod ming yil umr ko’rishi
mumkin edi”.
Abu Ali ibn Sino.
Слайд 10 Tabiatda biror jonzotning qirilib ketishiga yo’l qo’yilsa, shunga bog’liq bo’lgan
muvozanat buzilib xavfli vaziyat vujudga keladi. Mana shu nozik haqiqat
avvaldan ma’lum bo’lganligi uchun islom dinida tabiatni muhofaza qilish nuqtayi nazaridan zonzotlarni besabab o’ldirishga yo’l qo’yilmagan.
Слайд 11 “Bilingki, dunyoning ko’zlari yoshlansa, uning boshiga g’am kulfat tushgan bo’ladi.
Odamlar, daryodan mehringizni darig’ tutmanglar”. Muhammad al-Xorazmiy.
“Dunyoning yoshli ko’zlari”
deganda Muhammad Al-Xorazmiy nimalarni ko’zda tutgan ekan?
Слайд 12 “Kasalliklarning ba’zilari yuqumli bo’ladi. Bular moxov, qo’tir, chechak, vabo isitmasi,
yiringli yara kabi kasalliklardir. Xususan, bular, odamlarning turar joylari tor
va iflos bo’lganda paydo bo’ladi va kasal kishining qo’shnilari shamolning tagida bo’lganda yuz beradi ”.
Ibn Sino
Слайд 14 Biron safarga chiqishdan oldin yer, suv bilur kishilar
kishilarni chorlab, atrof va tomonlar surishtirilar edi… Boburnoma.
Bobur bir
necha bor Yer qimirlashi, Oy va Quyosh tutilishi kabi tabiiy hodisalar guvohi bo’lgan. Ushbu hodisalarning tabiat qonunlaridan boshqa narsa emasligiga ishonch hosil qilgan. Demak, Markaziy Osiyo xalqlari jumladan, o’zbek xalqi qadimdan ekologik madaniyat merosiga ega bo’lgan.
Слайд 15 Yakuniy xulosa.
Ekmoq niyatida qo’lingizga ko’chat turgan paytda, bexosdan qiyomat
qoyim bo’lib qolishi aniq bo’lganda, ulgursangiz, uni ekib qo’ying. Hadisdan.
Слайд 16Buxoro yengil sanoat va pedagogika kasb –hunar kolleji
Saidova Kamola Halim
qizi
Слайд 17Mavzu: Barkamol shaxsga iqtisodiy tarbiya berish.
Reja:
O’zbekiston Respublikasi iqtisodiy islohotlarni
amalga oshirishning tamoyillari.
Iqtisodning shakllanishi va rivojlanishining qisqacha tarixi.
O’quvchilarga
iqtisodiy ta’lim va tarbiya berish maqsadi hamda vazifalari.
O’quvchilar ongida iqtisodiy ta’limning asosiy tushunchalarini shakllantirish.
Слайд 18Iqtisodiy islohotlar hech qachon siyosat ta’siri ostida bo’lmasligi kerak.
Bu
iqtisodiyot siyosatdan ustun turishi kerakligini bildiradi. Ham ichki, ham tashqi
iqtisodiy munosabatlarning mafkuradan xoli bo’lishini ta’minlash kerak.
Слайд 19Davlat bosh islohotchi sifatida namoyon bo’lishi darkor.
Davlat ustunlikni belgilashi,
o’zgarishlar siyosatini ishlab chiqishi va izchillik bilan amalga oshirilishi, jaholatparast
va mutaasiblar qarshiligini bartaraf etishi lozim.
Слайд 20Qonun ustivorligi, qonunga rioya qilish.
Bu demokratik yo’l bilan qabul
qilingan yangi Konstitutsiyani va qonunlarni istesnosiz hamma kishi hurmat qilishi
hamda ularga so’zsiz rioya qilishi kerakligini bildiradi.
Слайд 21Aholini demografik tuzilishini hisobga olgan holda kuchli ijtimoiy siyosatni amalga
oshirish.
Bozor munosabatlarining joriy etilishi aholini ijtimoiy himoya etishga doir
amaliy tadbirlarning o’tkazilishi bilan birga olib borilishi kerak. Bu bozor iqtisodiyoti yo’lidagi kechiktirib bo’lmaydigan vazifalardan edi va shunday bo’lib qoladi.
Слайд 22Bozor iqtisodiyotiga bosqichma-bosqich o’tish.
Bozor iqtisodiyotiga o’tish puxta o’ylangan holda,
bosqichma-bosqich, ob’yektiv iqtisodiy qonuniyatlar talablarini hisobga olib, o’tmishdagi “inqilobiy sakrash”larsiz,
ya’ni evolutsion yo’l bilan amalga oshirilishi kerak.
Слайд 23
“Inson o’z mablag’ini to’g’ri sarflashni bilishi kerak. Pul sarflashda qizg’anchiqlik
qilish xassislikka olib keladi. Pullarni rejasiz ishlatish esa insonni beboshlikka
yetaklaydi.” Al Forobiy.
Слайд 24Iqtisod insoniyatning ibtidoiy davrlarida tovar ayirboshlashning paydo bolishidan boshlangan.
Tovar ayirboshlashning
rivojlanishi bozor strukturalari- ochiq va yopiq bozor, ko’tarib yurib sotish,
do’konlar, yarmarka va birjalarga olib kelgan
Слайд 25Bozor ayirboshlashning ibtidoiy shakllari hanuzga qadar takomillashtirilgan ko’rinishda saqlanib qolgan,
tovar ayirboshlashning qadimgi elementlaridan bozor infrastrukturasining zamonaviy tartibotlariga o’tilgan.
Слайд 26Oila budjeti.
Oila budjetini ochib berishda asosiy vazifa- o’quvchiga oilaning yashash
manbalari mehnat va faqat mehnat bilan yaratilishi va bolalarning tobora
ortib borayotgan talablrini qondirish uchun ota-onalar keragidan ortiqcha, salomatliklarini yo’qotish xavfi bilan ishlashlarini tushuntirishdan iborat.
Слайд 27O’quvchilarda iqtisodiy ongni qaror toptirish.
O’quvchilarda ishlab chiqarish xarajatlari va
uning turlari haqida oddiy tushunchalar berish, qo’shimcha ishlab chiqarish yoki
uy xo’jaligini yuritish, har qanday faoliyat xarajatlar bilan bog’liqligini oddiy misollarda tushuntirish lozim.
Слайд 28Iqtisodiy tarbiya ishlab chiqarish qurollariga, mehnat predmeti va jarayoniga ongli
munosabatning paydo bo’lishiga yordam beradi.
Iqtisodiy tarbiya jarayonida bolalarda maqsadga
muvofiq ravishda mehnat qilish, mehnat onumdorligini oshirishga intilish,o’zi va jamoa mehnatiga, ish vaqti sarfiga nisbatan tejamkor va rejali bo’lish ehtiyojini shakllantirishdan iborat.
Слайд 29Iqtisodni matematika bilan uyg’un holda bilmaslik har qanday odam uchun
zarardir. Chunki, u doimo o’zi uchun kerakli puli, vaqtini yo’qotadi,
yaxshi imkoniyatlarni boy beradi.
Слайд 30Iqtisodiy tarbiya- o’quvchilarning iqtisodiy ongini shakllantirishga qaratilgan, uyushgan pedagogik faoliyat,
maxsus o’ylangan ish sistemasidir.
Слайд 31Bilib oling!!!
Hozirgi kunda bozor maktabdan iqtisodiy tafakkuri rivojlangan, uzluksiz
rivojlanib va takomillashib borayotgan bozor munosabatlari sharoitidagi amaliy faollikka tayyorlangan
shaxsni tarbiyalashni talab etadi.
Слайд 32 Bu muhim!
Iqtisodiy tarbiyaning asosiy maqsadi- mas’uliyatsizlikka, mehnatdagi tartibsizlikka, bekorchilikka, boqimandalik
kayfiyatlariga, xo’jasizlikka, beparvolikka murosasiz munosabatda bo’lish hissini tarbiyalash.
Слайд 33O’quvchiga o’z pullaridan qanday qilib yaxshiroq foydalanish, magazindan eng oddiy
narsalar xarid qilish haqida gapirib berish, ehtiyojlarini qondirishda mehnatning ahamiyatini
tushuntirish lozim
Слайд 34Iqtisodiy tarbiya insonni iqtisodiy faoliyatga tayyorlashga, uni jamiyatimiz iqtisodiy
hayotida ishtirok etishga, respublikaning tirishqoq serg’ayrat fuqarolarini shakllantirishga yo’naltirilgan bo’lishi
lozim.