"Психология и выбор профессии"

уақыт агрессивті іс-әрекет қолдануы.

Мүлікті бүлдіру
7. Кибер-буллинг

байланыс арқылы
бірнеше рет қайталап
отыра психологиялық нұқсан келтіруі. Мұндай

іс-әрекет булинг құрбанын буллицидке итермелейді. Яғни, буллицид деген - буллинг құрбанының өз-өзіне қол салуы.

мәлімет тарату
Құрбан туралы жеке мәліметті интернетке жүктеу
Остракизм (шеттету)
Киберқудалау
Хеппислепинг

жетінші бала буллер болатыны дәлелденген.

ішінде шара қолдану
2-ші деңгей – 48 сағат ішінде шара қолдану
3-ші

деңгей – 3-5 күн ішінде шара қолдану

(ДЦП);
– мінез ерекшелігі- тұйық, сезімтал, ұялшақ, мазасыз , сенімсіз, өзін-өзі

сыйлауы төмен;
– түр-әлпетінің ерекшеліктері- сепкіл, құлақтың үлкендігі, қисық аяқ, бас сүйегінің құрылымы ерекшелігі, салмақтың артық болуы немесе кем болуы және т.б.;
– әлеуметтік дағдылардың төмен дамуы- досы жоқ, ешіммен араласпайтын бала;

қорқуы айналадағылардың агрессиясын тудырады;
– ұжым арасында қарым-қатынас орнату тәжірибесі жоқтығы

(үй балалары);
– аурулар –қояншық, кекеш, энурез (кіші дәретті ұстамауы), энкопрез (үлкен дәретті ұстамауы), дислалия (тіл дамуының бұзылуы(, дисграфия (жазудың бұзылуы), дислексия (оқудың бұзылуы), дискалькулия (санау қабілетінің бұзылуы және т.б.;
– төмен интеллект- білім алудағы киындық
-- жаңадан келген бала

үйіне , туған кештеріне бармайды;
- Көп ауырады;
- Ақша көп сұрайды;
-

Көп сөйлемейді;

ұстанымдары төмендегідей:
Үлкендер тарапынан (мұғалімдер, ата-аналар, оқу-тәрбиелеу персоналы) баланың өміріне,

басқалармен қарым-қатынасына шынайы, жағымды, жылы қызығушылық білдіру.
Оқушылардың жағымсыз мінезіне қатал шектеулер қою(ережелер ұстаздар мен оқушылар құрастырады).
Баланың ар-намысына нұқсан келтірмейтін жазалау шарасын ұйымдастыру.
Оқушылар беделді тұлғалармен қарым-қатынас орнату(ата-ана, ұстаз, құрметке ие азаматтар).

өзін жалғыз сезінбей , қолдау мен көмек алатына көз жеткізу.

батырлық жасадың» оның батырлығын бағалаңыз.

басқалардан ерекшеленбеу;
Жетістіктерімен, электронды гаджеттерімен, ата-анасымен мақтанбау;
Рухани құндылықтарына нұқсан келмеген жағдайда,

сыныпқа қарсы шықпау;
Жеке басының намысын таптауға түрткі бермеу;
Физикалық күшімен
мақтанбау
Әлсіздік көрсетпеу;

болып, ашуды көрсетпеуі қажет, өйткені ата-ана ашу мен мазасыздығын байқатуы

- әлсіздіктің белгісі. Балаға оны түсінетінін жеткізе отырып оны жұбату қажет. Бәрін білгішсініп ақыл үйретуден аулақ болу , өйткені баланың өзін-өзі бағалауы, өзіне деген сенімі одан ары қарай жоғалып кетуі мүмкін.
Шұғыл түрде әрекет жасау: баланың көзінше мұғалімге телефон шалып сөйлесу.

бермеу), дегенмен ата-ана ретінде балаңызға жауапты екенін білдіре отырып мұндай

келеңсіздіктерге жол бермейтінін жеткізу.
Балаға зорлыққа жол бермейтініне көз жеткізу. Ата-ана қамқорлығын сезген бала өз ойын басқаға жеңіл аударады. Өзіне сенімділікті оята алады.

елемеу,
• көмек беруден бас тарту,
• болып жатқан оқиғаларды көрмеу (қабылдауы

төмен),
• немқұрайлық,
• дөрекі сөздерді пайдалана отырып, оқушыларға үлгі көрсетеді,
• сыныптағы оқу процесі дұрыс қойылмаған,
• мұғалім мен оқушы арасындағы салқын қарым-қатынас,
• оқу жүктемесінің көптігі (жетістіктерге жоғары талап қою).

білдіретін тұжырымдар тізімі құрастырады және сынып немесе мектеп ішінде іледі.

Рөлдік ойындар арқылы буллинг жағдайында өзін-өзі салмақты, сенімді ұстауды сахналау.

сабырлы айтып үйрету, өйткені буллер құрбан бойынан әлсіздік белгілерін іздейді
Вербалды

емес белгілерді дұрыс пайдалану, өйткені буллер өз құрбанын «мен әлсізбін, өзімді қорғай алмаймын» сяқты вербалды емес белгілерден байқайды.
Буллердің қысым көрсетуін әзілге айналдыру.
Оқушылар тобында болу, жалғыз жүрмеу.
Құрбан болғанына өзін кіналі есептемеу.
Буллинг құрбанына жақсы көретінін жеткізу, өйткені мұндай балалар өзінің басқаларға ұнайтындығына көзі жетпейді.
Буллинг құрбанына айналуға себеп болған жаман әдеттерден арылтуға көмек көрсету(мұрнын шұқылау, жамандау, басқа балалардың заттарын партасынан лақтыру және т.б.).
Мықты жақтарын дамыту. Өзін-өзі силайтын және басқа оқушылардың құрметіне ие болу үшін сынып ішінде жақсы орындайтын тапсырма беру.

өсек немесе жалған мәлімет айтылады
жек көрушілігін жесттер мен көзқарастар

арқылы мәлімдейді
біреудің үстінен күледі, жаман пікір айтады
біреудің артынан жаман әңгімелер айтылады
үнемі біреудің заттарын тығып немесе бүлдіріп қояды.
Үнемі шеттетеді, ойынға араластырмайды, туған кешіне шақырмайды және т.б.