Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ - түрік университеті Медицина факультеті

Медицина факультеті
Қабылдаған: м.ғ.к. доцент Тулежанов Н.Қ
Орындаған:Жарылқап Ә.Т
Тобы:

жм-304

СӨЖ

Тақырыбы: Даму барысындағы ақаулар. Түсініктемесі. Бас, мойын, кеуде қуысының, іш, аяқ, қолдары даму барысындағы ақаулары. Даму барысындағы ақаулардың хирургиялық емдеуінің принциптері.

-Туа пайда болған ақаулардың жіктемесі
-Бас сүйектің және

мидың даму ақаулары
-Мойынның даму ақаулары
-Кеуде қуысының және қуысы ағзаларының даму ақаулары
-Іштің және асқорыту ағзаларының даму ақаулары
-Қол аяқтарлың даму ақаулары
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер

болмауымен ұрықтың жатыр ішілік дамуының бұзылысы. Бұл ақаулар жатыр ішілік

кезде пайда болып, нәресте дүниеге келуімен бірден байқалады.

сыртқы болып бөлінеді

гепатит) және бактериальды (мерез, скарлатина) ауырып, бұл қоздырғыштар плацента арқылы

өтіп ұрық дамуының бұзылысына әкеледі

т.б жатады.

дамуы №1
-гипоплазия(гипогенезия)-жартылай дамуы №2
-аплазия(агенезия)-ағзаның толығымен болмауы

№3

№3

№2

№1

бойынша сүйектік кемістіктері арқылы жарықтық томпаюы. 4000-5000 нәрестеде 1 рет

кездеседі
Клиникалық белгілері
Пішіні: дөңгелек
Құрамы: ми-жұлындық сұйықтық, :
милық тін
Консистенциясы:серпімді

Емі:
Жарықты томпаюларды ішіндегілермен

бірге алып тастап, сүйек кемістігін пластикалық жабады.

байланысты.
-пішіні: күмбез тәрізді, көз ұясының үстінен салбырап

түсіп тұрады.
Балалар психикалық дамудан артта қалады.
Емі: шұғыл жағдайда ми қарыншаларын пункциялап, сұйықтықты алып тастау.

бассүйектің өсу аймақтарының әктену ошақтары түзілуімен байланысты. Нәтижеде өсіп жатқан

ми тар бассүйек қорабына қысылады, ми атрофиясы, микроцефалия дамуына әкеледі
Емі операция жасау-краниотомия, резекция, бас сүйек күмбезі сүйектерінің фрагментациясы

толық жабылмай қалуын айтады. Жұлын және оның қабықтары мен түбіршіктері

кеміс жерден шығып, жұлындық жарық пайда болады. Ақаудың айқындалу дәрежесіне байланысты мынадай анатомиялық түрлерін ажыратады:
менингоцеле - омыртқа доғаларының бітіспеуі, кеміс жерден тек жұлын қабықтары ғана шығады;
миеломенингоцеле - жұлын қабықтары мен тіндердің бір бөлігі ғана шығады;
миелонистоцеле - жұлын қабықтары мен жұлынның өзі шығады;

Әдетте, бел аймағында орналасады. Оның үстіндегі тері жамылғысы жұқарған болады,

флюктуация белгісі жиі анықталады. Егер жарықтың ішіне жұлын немесе оның нервтерінің түбіршіктері шықса, кіші жамбас астауының ағзалары мен аяқтардың қызметі бүзылады. Омыртқаның бітіспеген доғаларының аймағында әртүрлі патологиялық түзілістер дамуы мүмкін - қатты фиброзды жіпшелер, липомалар, фибромалар, гипертрихоз, терінің гиперпигментациясы, дермоидтар. Диагностикасында рентгенографиялық зерттерулер жүргізіледі.
Емі. Диагноз қойылғаннан кейін, бірден хирургиялық операция орындалады - жарық қапшығын кесіп алу, омыртқа доғасының ақауын шандыр-бұлшықет қиындысымен пластика жасау.

мойын омыртқаларының аномалиясына байланысты т.п.б. бастың ақау жағына бұрылып, бекітілген

еңкеюі.
Емі: консервативті ем жеңіл дәрежесінде қолданылды. Бастың еңкеюін қарама-қарсы жаққа бекітілуін іске асырады.Ауыр жағдайларда операция көрсетілген-қиылысу немесе төс-бұғана-емізік бұлшықетінің сіңірін ұзарту.

өзгертеді, қантамыр, нервтердің қысылуына әкеледі. Операция жасап қосымша қабырғаларды алып

тастайды.

эмбриональды кезеңде қалқанша безінің мойнағы дамиды. Эмбриональды дамудың бұзылысы кистаның

және жыланкөздің қалыптасуына әкеледі.

Кисталар қатаң түрде ортанғы
сызықта, тіласты сүйегінің
проекциясында орналасады, осы жерде тығыз дөңгелек, тереңде тіндермен жабысқан түзілім анықталады,жұтынғанда тіласты сүйегімен жылжиды. Кистаның іріңдеуінде жыланкөздер түзіледі.

мен төс-бұғана-емізік бұлшықетінің арасында орналасады. Фистулографиямен жыланкөздердің қалпын, өлшемін, бағытын

анықтайды.
Емі: хирургиялық-кистаны және жыланкөзді толығымен кесу

Шұңғыма(воронка) тәрізді кеуде қуысы (thorax infundibuliformis) кеуде қуысының алдынғы бетінде

төс пен қабырғалардың шеміршегі ішке кіріп, қысылып, шұңғыманың түзілуімен сипатталады.

шығып тұрады.
Емі: шағын деформацияларда-массаж, емдік дене шынықтыру
Ауыр

жағдайларда-хирургиялық коррекция: қабырғаларды, төсті кесу

хирургиялық
Кифоз омыртқаның деформациясы болып табылады.
Клиникалық белгілері Косметикалық

өзгерістермен қатар, тыныс алу және қанайналым бұзылыстары болады.
Емі:омыртқаға пластикалық
операция жасау

Емі: симптоматикалық




Оң өкпенің агнезиясы

формасы-өкпенің поликистозы. Ол пневмония және бронхиттің қайталана беруінен болады. Емі:

хирургиялық-өкпенің зақымдалған бөліктерін резекциялау.

үлесі үрленген болып, дем шығарған кезде қабыспайды. Үрленген үлес көрші

үлестерді қысады. Ентігу, гипоксиямен көрінеді. Емі: хирургиялық-кеңейген үлесті алып тастау.

көрінеді-кистаның іріңдеуінде.
Емі: хирургиялық-өкпе тінін кистамен бірге резекциялау(лобэктомия).

Т.п.б. өкпе

кистасы

шығатын абберантты артерия арқылы қосымша қандануымен байланысты. Қауіптілігі-секвестрленген аймақтың іріңдеуі.

Емі: абберантты тамырды байлаумен лобэктомия.

несеп түтігінің бітіспеу салдары. Кіндік жыланкөздері эпителимен қапталған. Саруыз түтігінің

бітіспеуі толық болуы мүмкін.Жыланкөздің бөлінісі – ішектің сұйықтығы.Жыланкөздің жартылай облитерациялануы кезінде ішектің жыланкөз арқылы сыртқы ортамен қатынасы болмайды, мықын ішектің дивертикул түрінде (меккел дивертикулы) томпаюы анықталады. Несептік түтіктің толық бітіспеуі, қызмет атқарушы қуықты – кіндік жыланкөзбен, жартылай бітуі – несеп қуығының дивертикулы түзілуімен көрінеді.

немесе несеп қуыққа енуі, кіндік жыланкөзінің шығу тегін анықтауға мүмкіндік

береді. Меккел дивертикулы, қабынулық асқынудың (дивертикулиттің) немесе ішек түйілуінің дамуымен көрінуі мүмкін. Емі хирургиялық – дивертикулды алып тастау.

кіндік аймағында ішкі ағзаларды қаптайтын жіңішке мөлдір қабық түрінде көрінеді.

Жаңа туған нәрестенің кіндік аймағында кіндік бауға өтетін дөңгелек пішінді, диаметрі 5-10 см және одан артық томпаю анықталады. Ол жылтырақ, мөлдір қабықпен қапталған. Бала айқайлаған кезде томпаю ұлғаяды. Қапшықтың қабырғасы арқылы ішек, бауыр шағылысып көрінуі мүмкін. Емі оперативті – жарықты кесу, ол бала туылуымен алғашқы сағаттарда орындалады, егер кешіксе перитонит дамуы қауіпі бар.

бұлшықеттерінің гипертрофиясы түріндегі аномалияның дамуымен және олардың иннервациясының бұзылуымен байланысты.

Бұл астың өтуіне механикалық кедергі болады.
Клиникалық белгілері: - балалар фантан тәрізді құсады, жүдейді; - асқазан созылады, құсық массасынан жағымсыз иіс шығады; - арық балаларда сол жақ қабырға астынан асқсзанның күшейген перисталтикасын анықтауға болады. Емі оперативті – пилоромиотомия.

жетілмеуінен, оның жоғары жатқан бөлімдерінің кеюімен байланысты. Ішек кеңейіп, ұзарып,

оның қабырғасы қалыңдайды, (бұлшықет қабатының гипертрофиясы). Ауру іш қатумен және іштің өлшемінің күрт ұлғаюымен көрінеді. Емі оперативті – тоқ ішек бөлігін резекциялау.

артқы өтіс болмайды, меконидің, нәжіс массаларының бөлінуі болмайды, ішек түйілуі

дамиды. Емі хирургиялық: мақсаты – атрезияны жою және нәжістік массалардың қалыпты пассажын қамтамасыз ету.

аяқ бұлшықеттері жетілмеуі салдарынан, симметриялы орналасқан буындардың көпшілікті контрактуралары.
Емі:

консервативті(массаж, емдік дене шынықтыру, физиотерапия)

болуы мүмкін. Ақау эмбриогенездік бұзылыспен байланысты: жатыр ішілік кезеңде 2

айға дейін саусақтар жарғақпен біріккен содан соң ажырайды. Емі:хирургиялық

жасайды

ұшының, білектің, аяқ үшының немесе сирақтың) болмауы.
Фокамелия -аяқ-қолдың проксимальді бөліктерінің

(иықтың немесе санның) болмауы, бірақ дистальдІ бөліктер қалыпты дамып жетіледі. Айтылып кеткен ақаулардың емі - протез жасау. Б

А

Б

орналасу бұзылыстарымен сипатталады - ал өзінің орнынан ауытқиды және ұршық

ойығынан тыс орналасады.
Клиникалық белгілері. Ерекшеліктері жасына сай болады. Нәрестелерде ұршық буынында енжар қозғалыстар бұзылады, екі санындағы тері қатпарлары біртекті болмайды, зақымдалған аяғы аздап қысқарады.
1 жастан асқан балаларда «үйрек» жүрісі (екі жағы шыққанда) пайда болады, ал бір жақты шығуда - ақсаңдаушылық, аяқтың аздап қысқаруы, жамбастың деформациясы, зақымдалған санды сыртқа әкетудің шектелуі және ұршық буынының қозғалғыш болуы (салбырап қалуы) байқалады.

қойылады.
Емі. Ортан жіліктің басын орнына салып, аяққа иммобилизация жасайды -

жасына және ақаудың айқындылық дәрежесіне байланысты жөргектеу, гипсті лонгеталар немесе ортопедиялық қүралдар пайдаланылады. Хирургиялықоперация 2 жастан асқаннан кейін орындалады, орнына түспейтін шығуларда - 1 жасқа толғанда жасау керек. Операцияның 3 түрі бар: буынішілік, буынсыртылық жэне біріктірілген операциялар.

тұрақты әкелу- бүгу контрактурасы болып табылады, ол аяқ ұшының жетілмеуінің

салдарынан, ішкі және артқы бұлшықет топтары мен байламдардың қысқарып дамуының нәтижесінде пайда болады.
Клиникалық белгілері. Аяқ ұшының мынадай деформациялары байқалады: эквинус (аяқ үшының табандық бүгілуі), супинация (аяқ ұшының ішкі бөлігінің көтеріңкі орналасуы, ал сыртқысының-төмен түсуі), аддукция (алдыңғы бөлігінің әкеліп орналасуы), тегістелген аяқ ұшы (табан күмбезінің тегістелуі), қуысты аяқ ұшы (табан күмбезінің ұлғайып, көтеріңкі тұруы). Бүл ақауда сирақтың бүлшықеттерінің семуге ұшырауы және сирақ-асық буынындағы қозғалыс- қимылдардың көлемінің шектелуі байқалады.

қояды, емдік дене шынықтыру, массаж тагайындалады. Егер осы шаралар тиімсіз

болса, онда хирургиялық операция орындалады - байламдарды тілу, сіңірлерді ауыстырып орныктыру немесе аяқ үшы сүйектерінің сына тэрізді резекциясын жасау. Содан кейін, аяқүшын қалыпты жағдайда орналастырып, гипс таңғышымен бекітеді. Қосымша саусақтарды хирургиялық жолмен алып тастайды.

сайттар: meduniver.com; surgery.com
Қасенов Т.С Жалпы хирургия және анестезиология Алматы 1992
Интернет

материалдары