Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі Семей Мемлекеттік

сақтау

 Тақырып: Эпидемиологиялық диагностикада аурушаңдықтың көпжылдық динамикасын талдау
Орындаған: Мұратова М.М. 302

–ҚДС
Тексерген: Сыдықова Б.Қ.

Семей 2018

СӨЖ

Ретроспективтік талдау
Аурушаңдықтың динамикасын талдау көрсеткіштері
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер

эпидемиологиялық процестің ерекшелігін анықтау мақсатымен әдістердің жиынтығын және шараларды даярлауын

айтамыз.

әрі қарай да жоспарлау үшін барлық қажетті мәліметтерді алу болып

табылады.

«қауіп-қатер аймағын», «қауіп-қатер топтарын», және «қауіп-қатер факторларын» анықтау; талданатын нозоформаның

халыққа көрсетілетін қызметке байланысты эпидемиологиялық, әлеуметтік және экономикалық мәнін анықтау; келер жылдағы эпидемиялық жағдайға болжау жасау.

көрсеткіштер арқылы талдау әдістері
Корреляционды-региосионды талдау әдістері
Көп шаралы статистикалық талдау

әдістері
Көріністің құрылымын талдау әдістері
Көп жылға талдаудың динамикасы мен мезгілдік әдістері

Эпидемиологиядағы статистикалық
әдістердің топтары

шынайылығы;

байланысты зерттеу болып табылады, ол індетке қарсы шараларды келер жылға

және одан әрі болашаққа жоспарлау үшін қажетті мәліметтерді алу мақсатында жүргізіледі. Ретороспективті эпидемиологиялық талдауды жүргізу кезінде зерттеудің мақсатына жетуді қамтамасыз ететін логикалық жүйелілік пен барлық әдістемелік тәсілдер (ретроспективтік, аналитикалық, экспериментальдық, математикалық моделдеу) қолданылады. «Ретроспективтік» деген сөз эпидемиялық жағдайды тек талданатын уақыт аралығында бейнелейтін ақпаратқа негізделген талдау дегенді білдіреді

мүгедектілікті, уақытша жұмысқа жарамсыздықты сипаттайтын мәліметтер және бұдан басқа әр

түрлі халық топтарының еңбегі мен тұрмысы, әлеуметтік және табиғи жағдайлары жайындағы қажетті мәліметтер зерттелінеді.

ілім.
Реторспективтік талдаудың семотикасы дегеніміз- бұл көп жылдық және жылдық

динамикада эпидемия барысының кеңістіктегі көріністері. Белгілі бір аймақтағы эпидемиологиялық жағдайды зерттеген кезде, эпидемия барысының белгілері дегеніміз- уақытта, аймақта, әр түрлі халық топтары арасында сырқаттанушылықтың бөлінуін сипаттайтын және әр жұқпалы аурудың эпидемия барысының заңдылықтарын бейнелейтін интенсивті және экстенсивті көрсеткіштер.

үдемелі қарқындылығына қоса, осы көрсеткіштердің жыл ішінде бөлінуінің өзгешелігі
Ошақтылық

(пайда болу уақыты, бір уақытта пайда болған ошақтар саны, уақыт аралығында ошақтардың пайда болу динамикасы, жекелеген және көптеген аурулары бар ошақтарды бөлу).

Сандық белгілерге
мыналар жатады:

жеке аумақтарында, республикада, аймақта, ауданда және де жеке елді мекен

ішінде)
Қала және ауыл халқы арсында
Әр түрлі жас топтары бойынша (0-6 жас,7-14 жас, 15-19 жас және ересектер)
Жынысы бойынша
Әр түрлі кәсіби топтар бойынша ( бір қызмет түрімен немесе жұмыс орнымен біріккен науқастар саны, ұйымдасқан балалар ұжымына баратын және бармайтын балаларды)
Әр түрлі тұрмыстық, этникалық және халықтың басқа топтары бойынша науқастарды (тасымалдаушыларды, өлгендерді) бөлу жатады

Сапалық белгілеріне
жататындар:

Кезеңділігін бағалау
4. Келер жылғы сырқаттанушылықты болжау
5. Есеп беретін

жылдағы сырқаттанушылық көрсеткішін бағалау

Сырқаттанушылықтың көп жылдық
динамикасын талдау тәсілдері:

жылдық сырқаттанушылығы сипаттайтын, динамикалық қатарлардың негізінде құрылған кестелер мен графиктер

қолданылады.
Кестелерді құруға арналған мәліметтерді дайындау үшін жыл бойғы сырқаттанушылықтың жалпы санынан ерекше көп бұрқ еткен ауруларға байланысты оқиғаларды алып тастап, оларға жеке талдау жүргізу қажет.
Талдауға жататын кезеңнің ұзақтығы оқтын-оқтын көтерілулердің арасындағы интервал ұзақтығымен анықталады, және де егер , зерттелетін кезеңге 5-7 толық цикл енсе, сырқаттанушылықтың көп жылдық дамуын бағалауда едәуір дәлдікке жетеміз.

Кестелер мен графиктер құру

жетуге болады.
Біршама қолайлы қорытындыларды графикті әдеттегідей көзбен бағалау арқылы алуға

болады. Бұл жағдайда сырқаттанушылықтың көтерілуі мен төмендеуінің қайталануы ескеріледі және екі көршілес көтерілулер мен төмендеулердің арасындағы интервалдар эпидемиялық циклдің ұзақтығына сәйкес келеді.
Сонымен, сырқаттанушылық беталысының айқын төмендеуі жағдайында Н.қ Зонне дизентериясының эпидемия барысында айқын циклділік байқалатыны жайында қорытынды жасауға болады

Циклділікті бағалау

кезеңділікті бағалаумен тығыз байланысты. Келер жылдағы сырқаттанушылықтың орташа болжамдық деңгейін

есептеулерді одан ары қарай жалғастырғанда оңай табуға болады.
мысалы: 2003 ж болжам былай есептелінеді: 2003 болжам =173,3+(-17,9×5)=83,8
Осылай қорытындыны графиктегі тенденсия сызығын келер жылдың тік сызығына дейін жеткізу арқылы алуға болады.

Сырқаттанушылықты
келер жылға бағалау

төмендеуі туралы қорытындылармен салыстыру тәжірибесі жиі таралғанымен, оның аса дұрыс

еместігін айта кету қажет. Сырқаттанушылықтың көп жылдық серпінінің зерттеу нәтижелеріне негізделген бағаны ғана мейлінше негізді деп санауға болады. Ол үшін есеп беретін жыл көрсеткішін сырқаттанушылықтың бұрын есептелінген болжамдық мәнімен салыстыру керек

Есеп беретін жылдағы сырқаттанушық
көрсеткішін бағалау

көптеген инфекцияға ортақ болып келетін, статистикалық әдіске жататын көрсеткіштерді қолдану

арқылы жүргізіледі.
«Эпидемиологиялық көрсеткіштер» терминін эпидемиялық құбылыстардың сапалық немесе сандық сипаттамасы деп түсіну керек.
Эпидемиялық көрсеткіштер тұрғындардың белгілі бір санына (1000, 10 000, 100 000 және т.б.) есептеледі, сондықтан олар салыстырмалы шама болып табылады және жіті көрсеткіш деп аталады.

белгісі, белгілі бір кезеңде жұкпалы аурумен ауырған  формуласымен анықталатын  (аурулар саны/тұрғындар

саны )*1000 аурушаңдық болып табылады.

және т.б. тексерілушілердің санына шаққандағы ауруды жұқтырғандар саны),
· зақымдалу (100

немесе 1000 тексерілушідің санына шаққандағы анықталған науқастар саны),
· ауру (10000 тұрғынға шаққанда аурудың белсенді және белсенді емес түрлерімен ауырғандр саны).
Талдау барысында аурушаңдық құрылымын, ауырлық түрі немесе деңгейі әр түрлі ауру ағымының үлесін анықтау, зертханалық зерттеу нәтижесін бағалау және т.б. қажет.
Бұл мақсатқа жету үшін – экстенсивті көрсеткіш деп аталатын, бүтінді құрамдық бөліктерге үлестірумен сипатталатын және пайызбен берілетін меншікті салмақ қолданылады. Бұл кезде 100% қарастырылған жағдайдың жалпы саны ретінде алынады.

кең қолданылады. Эпидемиологиялық жағдайды, атқарылатын эпидемияға қарсы және алдын алу

шараларының тиімділігін сан арқылы бағалау эпидемиологиялық статистиканың негізгі мақсаты болып табылады. Эпидемиологиялық тексеру мен қадағалау барысында әртүрлі мәліметтер жиналады, олардың маңызына дұрыс баға беру киынға түседі. Осыған байланысты статистиканы қолдану арқылы көптеген материалдардан барынша толық мәлімет алып, олардың дұрыстығын бағалауға болады.

Қорытынды

Ғылым, 2000.-551 с.
Интернет беттері-google.kz
https://kk.wikipedia.org/wiki/Аурушаңдық
https://yandex.kz/images/search?text=многолетняя%20%20динамика%20заболеваемости%20в%20казахстане
Пайдаланған әдебиеттер