Қазақстан Республикасының Ғылым және Білім министрлігі

ету ережелерін бекітудегі мемлекеттің іс-әрекеті.

және процедурасы юридикалық анықтамасымен байланысты. Мемлекеттік органдардың басқару іс-әрекеттері мен

ұйымдық құрылымын, қызметін, мақсатын реттеумен айқындалады.

шындықтың кейбір аспектілерін көрсетуге болады:
Мемлекет(оның органдары) пен қоғам азаматтары арасындағы

қатынас. Одан мемлекеттік-басқарушылық әсер ету (мемлекеттік аппарат арқылы қоғамды басқару) туындайды. Мұнда мемлекеттік басқарудағықұқықтық механизмін объективизациялау мен объективация басты рөлді атқарады.

олардың жүргізуі. Мұның негізгі мәселесі мемлекеттік органдардың құқықтық мәртебесі (статусы)

мен басқару сферасы.

органдарға сүйенген және мемлекеттік басқару процесінде іс-әрекет етушілер (мемлекеттік органдары,

кадрлары, мамандандырылған мемлекеттік қызметшілер).

туындайды. Сондықтан мемлекеттік басқаруда барлығы заңмен белгіленуі қажет, оның ішінде

соған қатысты органдар мен олардың шеңберлерінің шегі.

алады. Мемлекеттік орган мәртебесі юридикалық тұрғыда 3 элемент тобынан тұрады:
Біріншіден,

елдің мемлекеттік органдардың толық жүйесіне кіретін мемлекеттік органның орны мен табиғатын қамтиды. Органдардың заң шығарушылық, атқарушылық, сот биліктеріне (көлденеңнен) немесе федералды қатарына (тігінен) және басқа да жүйе басты атқарушылық билікке жатуы оларды құқықтық мәртебесін тұжырымдауға негіздейді. Сондықтан да мемлекеттік органдардың құқықтық мәртебесі сол органдардың жүйесіндегі алатын орнын, табиғатын көрсетеді.

объектілерге қатысты жалпы басқарушылық функциялары мен мемлекеттік органдарының құзіретінің юридикалық

көрінісі. Мұнда, нақты мемлекеттік органдарының басқарушылық функцияларының жиынтығы; соған сәйкес құзіреті; құзіреттің құрамы; басқарушылық функцияларының формалары мен әдістерін қамтитын құзірет құрамы; басқарылатын объектілер немесе қызмет атқарудағы бөлек мәселелер (аспектілер) тізімі.

де оның формасының, әдісінің және пролцедурасының қызмет етуін қарастырады.

операциялары және көптеген мемлекеттік басқарудың элементтері құрайды. Бұл негізінен басқару

институтттарын реттеу.

Мемлекеттік басқаруды құқықтық реттеудің әдісі дегеніміз-мемлекеттік аппарат құрамындағы әлеуметтік басқарушылық

жүйеге, әлеуметтік-құқықтық сферасы мен оның құрамдас бөліктерінің элементтеріне түгелдей юридикалық амалдар, құралдар, шаралар арқылы әсер ету.

рұқсат етілген

басқарушылық қарым-қатынастағы қатысушыларға құқықтық норма арқылы әсер ету мәнінен тұратын

құқықтық реттеу амалына тәуелді. Жалпы құқықтың әдістерін былайша ажыратады:

Позитивті міндеттеу – белгілі бір жағымды іс-әрекет жасауға тұлғаларды тікелей міндеттермен жүктеу.
Тиым салу – белгілі бір іс-әрекеттерді жасамауға тұлғаларды жуктеу.
Рұқсаттылық – тұлғаларға өзінің активті іс-әрекетіне құқық беру.

қажетті құқықтық нормаларды шығарушы құзіретті орган;
Құқықтық нормалардың мағынасы мен мазмұны

.

белгілі бір мемлекеттік органның мүмкіншілігіне, сипатына және әрекет ету шеңберін

белгілейді. Осыған байланысты:

Орталықтандырылған, императивті реттеу (субординация әдісі). Мұнда жоғарыдан төменге қарай реттеу құзырлық шеңберінде және юрисдикциялық объектісіндегі мемлекет билік органдарының түгелдей не оның субьектілеріне әкімшілік-императивті түрде іске асырылады.

ортақ акт қабылдау бірнеше мемлекеттік биліктің органдарымен төменнен инициативаны қолдау

арқылы жүзеге асырылады.

басқарушылық қарым-қатынастағы қатысушыларға құқықтық норма арқылы әсер ету мәнінен тұратын

құқықтық реттеу амалына тәуелді. Жалпы құқықтың әдістерін былайша ажыратады:

Позитивті міндеттеу – белгілі бір жағымды іс-әрекет жасауға тұлғаларды тікелей міндеттермен жүктеу.
Тиым салу – белгілі бір іс-әрекеттерді жасамауға тұлғаларды жуктеу.
Рұқсаттылық – тұлғаларға өзінің активті іс-әрекетіне құқық беру.

дер кезінде қабылдануы және оның мағынасының өзектілігі.
Тұрақтылық- құқықтық нормалардың дұрыс

таңдалып, мемлекеттік орган мен лауазымдықтың мәртебесінің жағдайын түсінуге, тануға, іс жүзінде қолдану мен бағалауға адам мен қоғамға мүмкіншілік береді.
Толықтылық
Ішкі үйлесімділік

басқарудағы құқықтық реттеудің құрылымы сәйкес келуі керек. Осыған орай мемлекеттік

басқарудағы құқықтық реттеудің құрылымына мыналар кіруі қажет:

Заң шығарушылық реттеу. Мұнда мемлекеттік басқару элементтерінің қарпайым түрлері анықталады.
Жергілікті органдар арқылы мемлекеттік басқарудың бірнеше элементтерінің нормативті анықтамасы.
Атқарушы биліктің жалпы және арнайы органдары жүргізетін басқару процесін ішкі-жүйелік нормалармен реттеу.
Аумақ шеңберіндегі өзін-өзі басқаруды реттеу.
Адам құқықтары мен бостандықтарын қорғайтын, қадағалайтын және құқық қорғау органдарымен басқару процесін құқық қорғау арқылы реттеу.