Бастауыш сыныптарда аңыз-әңгімелерді оқыту әдістемесі

СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ ТІЛІН ДАМЫТУ ЖӘНЕ БАЛАЛАРДЫҢ ХАЛЫҚ ҚАЗЫНАСЫНА
ДЕГЕН СҮЙІСПЕНШІЛІГІН

АРТТЫРУҒА ТӘРБИЕЛЕУ.
АҢЫЗ-ӘҢГІМЕЛЕРДІ ОҚЫТУ АРҚЫЛЫ БАЛАЛАРДЫҢ ҰЛТТЫҚ ДҮНИЕТАНЫМЫН ҚАЛЫПТАСТЫРЫП, ТІЛ БАЙЛЫҒЫН АРТТЫРУДЫҢ ТИІМДІ ӘДІС-ТӘСІЛДЕРІН АНЫҚТАУ.

ЗЕРТТЕУ МАҚСАТЫ:

МОРАЛЬДЫҚ НОРМАЛАРЫ МЕН ҚАҒИДАЛАРЫН ХАЛЫҚ АУЫЗ ӘДЕБИЕТІ АРҚЫЛЫ ҮЙРЕТУ.

ЗЕРТТЕУ МІНДЕТТЕРІ:

АҢЫЗ-ӘҢГІМЕЛЕРДІ ОҚЫТУ БАРЫСЫНДА ОҚУШЫЛАРДЫ ӨЗІН-ӨЗІ ТАНУҒА, ИМАНДЫЛЫҚҚА, ӘДІЛДІККЕ, ПАРАСАТТЫЛЫҚҚА, МЕЙІРІМДІЛІККЕ, ӘДЕПТІЛІККЕ, АР-НАМЫСТЫ ЖОҒАРЫ ҰСТАУҒА, ЖОМАРТТЫҚҚА, КІШІПЕЙІЛДІЛІККЕ ТӘРБИЕЛЕУ

«Кімнің
баласы?» (Қожанасыр),
«Бала Жиренше»
«Күй құдіреті» (Әл Фараби)
3-сынып

«Тамақтың иісі мен
ақшаның сылдыры»
(Қожанасыр),
«Алдардың айласы»
«Жиреншенің
баласы»

1-сынып

«Қожанасырдың
тойға баруы»
«Алдар көсе
мен бай баласы»

4-сынып

«Сағыныш сазы»
(Әбу Насыр әл-Фараби),
«Асан қайғының
Жерұйықты іздеуі»
«Алдаркөсе мен
Шықбермес Шығайбай»

БІЛІМ МАЗМҰНЫ

аңыз
кейіпкерлерін
білесің?
САБАҚ ЖОСПАРЫ

Ертегі

адамгершілікке
тәрбиелеу.



Мәнерлеп оқуға
дағдыландыру.
Оқушылардың
шығармашылығын
дамыту.

“Тамақтың иісі мен ақшаның сылдыры”
МАҚСАТЫ:

уәжі мен кедей-дің мұңын тыңдауы.
ІІІ. Қожаның іс-әрекеті (бақыр тиындарды сылдырлату).
1.Аңыз-әңгіме

қандай сөздермен басталған?

ІҮ. Қожаның тапқырлығы (байды сөзбен жеңіп, кедейді арашалауы).

3.Кедейдің асхана иесіне не үшін ақша төлеуі керек болды?

2.Асхана иесі бейшара кедейді неге сабап жатыр?

Босаға
1. Ұсақ ақша
2. Қалта
3. Есіктің аузы
СӨЗДІК ЖҰМЫСЫ
Көнерген сөздер
Мағынасы

мінездемелерді оқулықтан тауып көрсет
Асхана иесі, қайырымсыз бай, байеке, ақшаға арын

сататын бай

Бейшара кедей, оңбаған кедей, кедей адам, кедей бейшара

мына кісілердің дауын қалай шешер едің
Сен не істер едің?
Қожанасыр

болатынын ойланып, ары қарай жоспар құрып жаз
Қожанасырдың кедейге жолығуы
Жанжалдың

төркіні
...
...

оқиғаға құрылған?
Жанжал неден басталған еді?
Қожанасыр дауды қалай шешті?

зерттеуімізде төмендегідей тұжырымдар жасадық:
- халық ауыз әдебиеті жанрларының түрлері мен

мән-мағынасын ашу арқылы оның бастауыш сынып қушыларына ұлтжандылық тәрбие берудегі анықталған мүмкіндіктері;
- оқу үрдісі, аудиториядан тыс жұмыстар және педагогикалық іс-тәжірибені ұштастыру арқылы жасалынған бастауыш сынып оқушыларын аңыз-әңгімелер негізінде тәрбиелеудің әдістемесі.
Егер жас ұрпақ бойында өзінің тіліне, ұлттық салт-дәстүрлеріне, әдет-ғұрпына, мәдениетіне деген сүйіспеншілік болмаса, онда оларды жалпыадамзаттық мәселелер де толғандырмайды. Сондықтан, бастауыш сыныптарда ауыз әдебиеті үлгілерін оқыту және ұлттық тәрбие беруде кәсіби маңызды теориялық білімді, тәжірибелік іскерліктер мен дағдыларды қалыптастырудың жүйелілігі мен тұтастығын қамтамасыз ету керек.

болып табылады. Балаларға арналған ауыз әдебиеті
үлгілері оқушылардың рухани байлығын

толықтыруға
ықпал етіп, ұлт мәдениетіне, салт-дәстүріне деген үлкен
құрмет сезімін, Отанға, табиғатқа деген сүйіспеншілігін
қалыптастырады, айналадағы және қоршаған ортадағы
әдемілікті, болмысты тануға дағдыландырады.
Ұрпақ тәрбиесіне тереңірек үңіліп, отбасы-мектеп
болып біріге отырып, ата-баба дәстүрлері негізінде
тәрбиелеу жұмыстарын жүргізсек, келешектің шын
жанашыры, елдің арқа сүйер азаматтарын тәрбиелеп
шығарымыз сөзсіз.
Осы орайда, аңыз-әңгімелердің тәрбиелік мәні зор,
оны керек жерде, бір-бірімен байланыстыра отырып,
әрқашан пайдаланып отыру қажет деген ойдамыз.

Назар аударғандарыңызға

рахмет!