Разделы презентаций
- Разное
- Английский язык
- Астрономия
- Алгебра
- Биология
- География
- Геометрия
- Детские презентации
- Информатика
- История
- Литература
- Математика
- Медицина
- Менеджмент
- Музыка
- МХК
- Немецкий язык
- ОБЖ
- Обществознание
- Окружающий мир
- Педагогика
- Русский язык
- Технология
- Физика
- Философия
- Химия
- Шаблоны, картинки для презентаций
- Экология
- Экономика
- Юриспруденция
№5 дәріс Липидтер алмасуы
Содержание
- 1. №5 дәріс Липидтер алмасуы
- 2. Дәрістің жоспарыЛипидтердің жіктелуі.Липидтердің негізгі өкілдері. Олардың маңызы.Ішек
- 3. Липидтердің жіктелуіЛипидтер- суда ерімейтін, органикалық еріткіштерде (эфир,
- 4. Слайд 4
- 5. Липидтердің негізін салушылар мен туындыларыМай қышқылдарыГлицеринХолестеринМайда еритін витаминдерМайда еритін гормондар (стероидты гормондар, эйкозаноидтар).
- 6. Май қышқылдар қаныққанмоноқанықпағанКөп қанықпағанСnH2n+1COOHПальмитин қ-лы(16:0)С15Н31СООНСтеарин қ-лы (18:0)С17Н35СООНОлеин қ-лы(18:1)С17Н33СООНЛиноль қ-лы (18:2) С17Н31СООНЛинолен қ-лы (18:3)С17Н29СООНАрахидон қ-лы (20:4)С19Н31СООН
- 7. ТАГ маңызы1. Энергия көзі. 1г майлар тотыққанда
- 8. Слайд 8
- 9. Фосфолипидтердің (ФЛ) маңызыҚұрылымдық ролі – биологиялық мембраналарды
- 10. Слайд 10
- 11. Сфингомиелин-миелин қабықтарының және мидің, жүйке тіні жасушаларының мембранасының негізгі компоненті.
- 12. Биологиялық мембрана
- 13. Холестериннің (ХС) маңызы1.Құрылымдық ролі- биологиялық мембрананың липидтерінің
- 14. 4. Пластикалық қызметі-холестериннен өт қ-ры, стероидты гормондар,
- 15. Слайд 15
- 16. КҚМҚ маңызыОларды алмастырылмайтын, эссенциалды май қ-ры және
- 17. Ішек қуысында өтетін процестерМайлардың эмульсиялануы.Липидтердің гидролизі (қорытылуы).3.
- 18. Эмульгаторлар- беткі-активті заттар, май тамшыларының бетіне адсорбцияланып,
- 19. Жұп өт қышқылдары
- 20. Мицелла түзілуіСуда ерімейтін липидтердің гидролиз өнімдері –
- 21. Суда еритін қысқа тізбекті БМҚ және глицерин
- 22. Ішек қабырғасында өтетін процестерМицелла ыдырайды.Липогенез – ТАГ
- 23. ТАГ-нің β-моноглицеридті жолмен түзілуі
- 24. 5. Хиломикрондар түзіледі. Қан арқылы суда ерімейтін
- 25. Хиломикрондардың (ХМ) құрамыХМ-дар гидрофобты ядро мен гидрофилді
- 26. Бауырдың роліЛипогенез фосфатидтік қ-лы арқылы:
- 27. ТАГ пен ФЛ-дің синтезі - бәсекелес процестер.
- 28. 5. БМҚ синтезі.6. Апобелоктар мен липопротеиндер (ЛП)
- 29. Слайд 29
- 30. Слайд 30
- 31. Слайд 31
- 32. Клиникада атерогенді индекс есептеледі. Қалыпты
- 33. Май тінінің роліТАГ қорға жиналады.Липогенез.Липонеогенез (негізінде көмірсулар
- 34. СұрақтарҚандай спирт ТАГ құрамында болады?Қандай липидтер миелин
- 35. Скачать презентанцию
Дәрістің жоспарыЛипидтердің жіктелуі.Липидтердің негізгі өкілдері. Олардың маңызы.Ішек қуысында өтетін процестер.Ішек қабырғасында өтетін процестер.Липидтер алмасуындағы өкпенің, бауырдың, май тінінің ролі.
Слайды и текст этой презентации
Слайд 2Дәрістің жоспары
Липидтердің жіктелуі.
Липидтердің негізгі өкілдері. Олардың маңызы.
Ішек қуысында өтетін процестер.
Ішек
қабырғасында өтетін процестер.
Слайд 3Липидтердің жіктелуі
Липидтер- суда ерімейтін, органикалық еріткіштерде (эфир, хлороформ, бензолда) еритін
заттар тобы.
ЛИПИДТЕР
Жай
Күрделі
1.Глицеридтер:
Триацилглицериндер (ТАГ)
Диацилглицериндер (ДАГ)
Моноацилглицериндер (МАГ)
2. Балауыз
3. Стеридтер
Фосфолипидтер:
Глицерофосфолипидтер (спирт-глицерин)
сфинголипидтер (спирт-сфингозин)
2. Гликолипидтер
Слайд 5Липидтердің негізін салушылар мен туындылары
Май қышқылдары
Глицерин
Холестерин
Майда еритін витаминдер
Майда еритін гормондар
(стероидты гормондар, эйкозаноидтар).
Слайд 6Май қышқылдар
қаныққан
моноқанықпаған
Көп қанықпаған
СnH2n+1COOH
Пальмитин қ-лы
(16:0)
С15Н31СООН
Стеарин қ-лы (18:0)
С17Н35СООН
Олеин қ-лы
(18:1)
С17Н33СООН
Линоль қ-лы (18:2)
С17Н31СООН
Линолен қ-лы (18:3)
С17Н29СООН
Арахидон қ-лы (20:4)
С19Н31СООН
Слайд 7ТАГ маңызы
1. Энергия көзі. 1г майлар тотыққанда 38,9 кДж энергия
бөлінеді.
2. Эндогенді судың көзі. 100 г май тотыққанда 107 г
су түзіледі.3. Еріткіштік қызметі- майда еритін витаминдердің сіңірілуіне қажет.
4. Дене температурасын тұрақты ұстап тұруға қатысады.
5. Мүшелер мен тіндерді механикалық зақымдалудан қорғайды.
Слайд 9Фосфолипидтердің (ФЛ) маңызы
Құрылымдық ролі – биологиялық мембраналарды түзеді.
Хиломикрондар мен липопротеиндердің
құрамына кіріп қан арқылы суда ерімейтін липидтерді тасымалдауға қатысады.
Кефалиндер (фосфатидилэтаноламин)
қанның ұюына қатысады.Липотроптық қызметі- бауырды май басудан қорғайды.
Сурфактант құрамына кіріп өкпедегі қалыпты тыныс алуды қамтамасыз етеді.
Слайд 11Сфингомиелин-миелин қабықтарының және мидің, жүйке тіні жасушаларының мембранасының негізгі компоненті.
Слайд 13Холестериннің (ХС) маңызы
1.Құрылымдық ролі- биологиялық мембрананың липидтерінің 30% құрайды. Оның
сұйық күйін қамтамасыз етеді.
2. Диэлектрик қызмет атқарады- нерв тінінде миелин
қабығын түзе отырып нерв импульстерінің жылдам берілуіне қатысады.3. ФЛ-тер құрамындағы КҚМҚ пероксидтік тотығудан қорғайды.
Слайд 144. Пластикалық қызметі-холестериннен өт қ-ры, стероидты гормондар, Д3 витамині түзіледі.
5.
ХС-нен канцерогенді қосылыстар түзілуі мүмкін.
6. ХС алмасуы бұзылғанда атеросклероз, өт-тас
ауруы дамиды.
Слайд 16КҚМҚ маңызы
Оларды алмастырылмайтын, эссенциалды май қ-ры және витамин Ғ деп
те атайды.
ФЛ-тер құрамына кіріп, мембрананың сұйық күйінде болуын қамтамасыз
етеді.Антиатерогенді эффект көрсетеді. Холестериннің еріткіштігін жоғарлатады.
Қанның ұюын төмендетеді.
Көздің көруін жақсартады
Қабынуға қарсы әсер көрсетеді
Инфекциялық ауруларға төзімділігін арттырады.
Арахидон қ-нан эйкозаноидтар деген гормон тәрізді заттар түзіледі.
Слайд 17Ішек қуысында өтетін процестер
Майлардың эмульсиялануы.
Липидтердің гидролизі (қорытылуы).
3. Мицелланың түзілуі.
4. Сіңірілу.
Эмульсиялану-
ащы ішекке түскен ірі май тамшылар ішектің жиырылуы және эмульгаторлар
(жұп өт қ-ры, ФЛ, белоктар) әсерінен ұсақ май тамшыларына ыдырайды.
Слайд 18Эмульгаторлар- беткі-активті заттар, май тамшыларының бетіне адсорбцияланып, беткі керілу күшін
төмендетеді. Жұп өт қ-дар ұсақ май тамшыларының бетіне адсорбцияланып оны
бір текті теріс зарядтайды. Зарядтар өзара тебісетіндіктен эмульсия тұрақты болады. Эмульсия құрамындағы ТАГ, ФЛ, ХС эфирлері ұйқы безі және ішек сөлінің ферменттерінің әсерінен гидролизге ұшырайды.
Слайд 20Мицелла түзілуі
Суда ерімейтін липидтердің гидролиз өнімдері – β-МАГ, ұзын БМҚ
(көміртек атомы 10-нан жоғары), ХС мицелла құрамында ішек қабырғасына түседі.
Мицелла гидрофобты ядро мен гидрофилді қабаттан тұрады. Ядро құрамына β-МАГ, ұзын БМҚ, ХС, ал гидрофилді қабатына жұп өт қ-ры мен ФЛ-тер кіреді. Мицелланың диаметрі 0,005 мкм тең.
Слайд 21Суда еритін қысқа тізбекті БМҚ және глицерин ішек жасушасына жеңіл
сіңіріліп қақпа венасы арқылы бауырға түседі.
Слайд 22Ішек қабырғасында өтетін процестер
Мицелла ыдырайды.
Липогенез – ТАГ синтезі
β-моноацилглицеридті жолмен
жүреді:
β-МАГ + 2ацил-КоА ТАГ +2НSКоА
3. Липонеогенез.
4.Липолиз
СО2 мен Н2О дейін. Липидтер толық тотыққанда өте көп АТФ түзіледі.
Слайд 245. Хиломикрондар түзіледі.
Қан арқылы суда ерімейтін липидтер (ТАГ, ХС
мен оның эфирлері) жеке күйінде тасымалдана алмайды. Олар капиллярлардың бітеліп
қалуына (май эмболиясына) әкелуі мүмкін. Сондықтан ішек қабырғасында хиломикрондар (ХМ), ал бауырда липопротеиндер түзіледі. Олар қан арқылы липидтерді тасымалдайтын формалар.
Слайд 25Хиломикрондардың (ХМ) құрамы
ХМ-дар гидрофобты ядро мен гидрофилді қабаттан тұрады. Гидрофобты
ядро құрамына ТАГ-80%, ХС мен оның эфирлері -11%, ал гидрофилді
қабатқа ФЛ-7% мен апобелок -2% кіреді. Оның диаметрі 0,1-0,5 мкм (1,5 мкм) дейін болады. ХМ-дар үлкен және тұрақсыз болғандықтан, ішек жасушасынан лимфа жүйесіне түседі. Кеуде лимфа өзегі арқылы, оң жүрекке, кейін өкпеге келеді.
Слайд 26Бауырдың ролі
Липогенез фосфатидтік қ-лы арқылы:
АТФ АДФ 2ацил-КоА 2НSКоА
Глицерин
Глицерофосфат Н2О Н3РО4 ацил-КоА НSКоА
Фосфатид қ-лы ДАГ ТАГ
ЦМФ ЦДФ-холин
фосфатидилхолин
(фосфолипид)
Слайд 27ТАГ пен ФЛ-дің синтезі - бәсекелес процестер. ФЛ-тер синтезіне липотропты
факторлар-азотты негіздер (холин, этаноламин, серин) қажет. Егер олар жеткіліксіз мөлшерде
болса, ФЛ-тер синтезі азаяды, ал ТАГ түзілуі жоғарылайды, бауырды май басып кетеді.2. Липонеогенез.
3. ХС (80%) және оның эфирлері түзіледі.
4. Кетон денелері синтезі жүреді.
Слайд 285. БМҚ синтезі.
6. Апобелоктар мен липопротеиндер (ЛП) түзіледі.
ТӨТЛП
ТТЛП
ТЖЛПпре-β-ЛП β-ЛП α-ЛП
55%ТАГ 50% ХС 50%белок
ТАГ-ты ХС-ді басқа ХС-ді тіндерден
май тініне тіндерге бауырға
Т А С Ы М А Л Д А У
Слайд 32 Клиникада атерогенді индекс есептеледі. Қалыпты жағдайда индекс:β-ЛП/α-ЛП=3.
Жүректің ишемиялық ауруы, атеросклероз кезінде индекс 3-тен жоғары болады.
7. Липолиз
жүреді.8. Глицериннің тотығуы.
9. БМҚ β-тотығуы.
10. Холестериннің өт қ-на тотығуы.
Слайд 33Май тінінің ролі
ТАГ қорға жиналады.
Липогенез.
Липонеогенез (негізінде көмірсулар алмасуының аралық өнімдерінен).
Липолиз
глицерин мен БМҚ-ға дейін. Олар басқа тіндерде пайдаланылады. БМҚ қандағы
альбуминмен байланысып тасымалданады.
Слайд 34Сұрақтар
Қандай спирт ТАГ құрамында болады?
Қандай липидтер миелин қабатына көп мөлшерде
кіреді?
Қандай май қышқылдар ағзада түзілмейді?
Қандай заттардың сіңірілуіне мицелла қажет болады?
Қандай
липопротеиндер атерогенді болады?
