Н?рсені? екі к?рінісі бойынша ?шінші к?рінісін т?р?ызу

Сызу пәні

2015-2016 оқу жылы

Сызбаларды сызуда оқушы шығармашылығын қалыптастыру.
Тәрбиелік: Оқушыларды эстетикалық талғамға тәрбиелеу.

көрнекілігі: Сызба құралдары, геометриялық денелер, интерактивті тақта

сұрау:
1.Заттың геометриялық пішінін талдау дегеніміз не?
2.Көпжақ деп нені айтады?
3.Пирамида

деп нені айтады?
4.Призма дегеніміз не?
5.Айналу денесі деп нені айтамыз?
6.Цилиндр дегеніміз не?
7.Пирамиданың призмадан айырмашылығы неде?

түсіндіру
Практикалық тапсырма
Қорытынды
Үйге тапсырма

Айналу денесі деп жазық фигураны қандай да бір осьтің маңында айналдырғаннан пайда болатын фигураны айтады.
Цилиндр, конус, шар сияқты айналу денелері сызбада жиі кездеседі.

Конус- тік бұрышты ұшбұрышты катеттерінің біреуінен
айналдырғанда шығатын айналу денесі.

.

Конустың бүйір беті ВС кесіндісін конус осін бағыттаушысы- табан шеңбері бойынша айналдыру нәтижесінде пайда болады. Конустың изометриясын тұрғызуды табанының изометриясын тұрғызудан бастайды, содан кейін центрден z осі бойынша конус биіктігін белгілейді және жасаушыларды овалға жанама ретінде жүргізеді.
Изометриялық проекцияда конус бетінде орналасқан А нүктесін
үш координаты бойынша тұрғызады:
ХА=n ҮА= m, ZА =һ

мысалда, О нүктесінен х осі бойынша ХА= n координаты түсірілген;
оның

ұшынан у осіне параллель түзу жүргізіліп, оның бойынан ҮА = m координаты түсірілген;
m-ға тең кесіді ұшынан, z осіне параллель түзу жүргізілген, оның бойына ZА =Һ координаты түсірілген.
Осы тұрғызулар нәтижесінде қажетті А нүктесі табылады

жасаушысының ұзындығына, сектор доғасының ұзындығы конус табаны шеңберінің ұзындығына тең.Конус

табаны шеңберінің радиусы R, ал бүйір бетінің жасаушы ұзындығы –L болса, сектор бұрышы ά=360º

дөңгелек, ал фронталь және профиль проекциялары – теңбүйірлі трапециялар.

Практикалық тапсырма

Берілген өлшемдері бойынша ойығы бар қиылған модельдің үш проекциясын және аксонометриялық проекциясын салыңдар. Өлшемдерін түсіріңдер.

перпендикуляр б) параллель
2.Сызбада неше сызық бар?
А) 2,

ә) 7, б) 5
3.Негізгі көріністерді проекциялық байланыста орналастырудың неше жүйесі бар?
а) 3. ә) 2 б) 4
4. Үлкейту масштабтары;
А) 1:2, ә) 2:1, б) 1:1
5.Радиусты қандай әріппен белгілейді?
А) R ә) А б) Д
 6.Сызбада бұйымның көрінбейтін контурын кескіндеу үшін ..... қолданады.
А) тұтас негізгі сызық, ә) үзілме сызық, б) нүктелі үзілме сызық
7.Шеңбер доғасына түзуге немесе басқа шеңбердің доғасына бірдеп өтуі....... деп аталады.
А) қосылу ә) түйіндесу б) жанасу
8.Түйіндесу центрі R + R1 және R - R2 формуласымен анықталған. Сызбада белгіленген:
А) сыртқы түйіндесу ә) ішкі түйіндесу б) аралас түйіндесу
9. Әртүрлі радиусты шеңбер доғаларымен кескінделген дөңестеу жатық қисықтар:
А) овалдар, ә) эллипстер, б) параболалар.
10. кішірейту масштабтары;
А) 1:2, ә) 2:1, б) 1:1

Сабақты қорытындылау

Қандай денелер айналу денелері деп аталады?
Цилиндр мен конустың бүйір беттері қалай қалыптасады?
Цилиндр мен конустың арасындығы айырмашылық неде?
Конустың изометриясын қалай тұрғызамыз?