Қоғамның әлеуметтік құрылысы Ыбраев Болат Тасжанов Мако

құрылысы




Ыбраев Болат
Тасжанов Мако

Жоспары:

Қоғам туралы жалпы түсінік
Табиғат және

қоғам
Қоғамдық құбылыстар мен қатынастар, олардың түрлері
Қоғамдық даму ұғымы және оның қозғаушы күштері мен факторлары
Үлкендерге құрмет көрсету

өздерін біртұтас, өзгеше бірлестік деп білетін адамдар тобы; тар мағынасында бұрыннан немесе

жақсы танымал ұлттық бірлестік. Бұл ұғым әлеуметтанудағы ең маңызды ұғымдардын бірі болып табылатындығына қарамстан, оны қолдану әсіресе оның екінші өзіндік отбасылық, экономикалық және саяси институттары мен анық шеқаралары бар әйгілі ұлттық мемлекеттерге қолданыла алатын мағынасында пайдалану біркатар қиындықтар мен кикілжіндер туғызып отыр

Қоғам

жалпы ұғымдардың мазмұнын, арақатынасын қарастырып алған жөн.
Қоғам-табиғаттың құрамдас бір бөлігі

дедік. Сонымен бірге табиғатпен тепе-тең нәрсе ретінде қарауға болмайтынын да ескеру керек:бірінші жағдайда “табиғат” ұғымының шегіне жетсек аса кең мағынада алып,адам ой-санасынан тыс және тәуелсіз өмір сүретін объективтік шындықты, бүкіл дүниені білдіру тұрғысында қолданамыз.Бұл тұрғыдан қарағанда, қоғам-табиғаттың бір бөлігі болады. Ал екінші мағынадан алғанда, “табиғат” әлдеқайда тар мағынада қарастырылып, өсімдіктер мен хайуанаттар дүниесін білдіру үшін қолданылады.

Табиғат және қоғам

К. Маркс “қоғам-адамдардың өзара қарым –қатынасының нәтижесі” деген анықтама

берген.Адамдар арасындағы айтарлықтай тұрақты және жеткілікті дәрежедегі берік қарым-қатынасы бар бірлестік. ХХ ғасырда қоғамды 3-кезеңге бөліп қарастырды

Социология қоғамның әлеуметік құрлысымен тығыз байланысты. Социология

теориялардың басым көпшілігі қоғамдық құбылыстардың өзгерісі мен дамуын мойындайды. Қоғам туралы идеалистік теориялардың бәріне ортақ нәрсе сол,олар қоғам дамуының қозғаушы күшін идеялардан, формалардан іздейді.
Объективтік –идеолистік социология қоғамның қозғаушы күшін”жоғары” идеядан немесе абсолюттік идеядан іздейді.Енді бір идеалистік теориялар ол күшті қоғамдық сананың айрықша формаларынан, мәселен “халықтың рухани күшінен”,”коллективтік санадан” т.б іздейді.

формация ұғымы қоғам дамуының жеке сатыларындабірқатар нақты қоғамдардың ұқсас белгілерін

терең зерттеп. Жалпылаудың нәтижесінде тұжырымдады. Осының негізінде бес қоғамдық –экономикалық фармация атап көрсетіп,олардың тарихи даму өткеннен болашаққа қарай,төменгіден жоғары қара, ескі сападан жаңа сапаға өту арқылы жүреді.Қоғамның дамудың бұл жолы социологияда әлеуметтік прогресс деп аталады. Ал егер керісінше керітартпа реакцияшыл күштер де әрекет етіп,әлеуметтік жаңалықтарға кедергі жасауы мүмкін. Мұндай құбылыстарды әлеуметтік регресс деп атайды.
Әлеуметтік погресс пен регресті бір бірінен айыру үшін оның критерийі қандай және критерий оъбективтік сипатта ма,соны анықтай білу керек.

ұғымына мынадай жалпы анықтама беруге болады:Қоғам-өз қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында өзара

байланысудың тарихи қалыптасқан формасында біріккен адамдар жиынтығы.
Қоғам бір текті емeс, оның ішкі құрлысы және толып жатқан әлеуметтік құбылыстары мен процестері бар.Оның құрамдас элементтерін құрайтындар мыналар: адамдар, әлеуметтік байланыстар мен қатынастар,әлеуметтік институттар мен ұйымдар т.б. Социологияның міндеті қоғамның осындай құрлысын ашын көрсетіп, оның ғылыми классификациясын жасап беру болып табылады.